Rhenen, Herenstraat 82 - Gedachteniskerk
Uit Reliwiki
Algemene gegevens | |
---|---|
Naam kerk: | Gedachteniskerk |
Genootschap: | Rooms Katholieke Kerk |
Provincie: | Utrecht |
Gemeente: | Rhenen |
Plaats: | Rhenen |
Adres: | Herenstraat 82 |
Postcode: | 3911JE |
Sonneveld-index: | 04245 |
Jaar ingebruikname: | 1959 |
Architect: | Kirch, J. |
Huidige bestemming: | buiten gebruik |
Monument status: | geen |
Geschiedenis
Architectonisch uiterst interessante wederopbouwkerk met kleine toren.
Sinds de Reformatie woonden er in Rhenen nog weinig katholieken. Pas tijdens de Tweede Wereldoorlog, in 1943, werd de H. Cuneraparochie opnieuw opgericht. De nieuwe kerk werd tevens ter nagedachtenis aan de slachtoffers van de oorlog gebouwd. Aanvankelijk kwam er een houten noodkerk te staan. Deze werd in 1954 door brand verwoest. De brand zou zijn aangestoken door een man die protesteerde tegen het lezen vanaf de preekstoel van het bisschoppelijk mandement, waarin aan Rooms Katholieken ieder lidmaatschap van socialistische organisaties werd verboden.
Inmiddels was er geld ingezameld voor de bouw van de definitieve kerk. Deze kwam op een hooggelegen locatie te staan, met uitzicht over de Nederrijn. Architect J. Kirch won de prijsvraag en kreeg de opdracht. De kerk werd opgezet als een centraalbouw met hoge, achthoekige middenpartij, gedekt door een gewelfd schaaldak. Het ontwerp was vooruitstrevend in de R.K. kerkbouw van vlak na de oorlog. Ook toont het in de detaillering lichte invloed van de Bossche school. Op 4 oktober 1959 werd de kerk geconsacreerd door de toenmalige aartsbisschop van Utrecht, Mgr. B. Alfrink. De geloofsgemeenschap H. Cunera maakt thans deel uit van de grotere parochie Zalige Titus Brandsma.
- 2020 - voornemen tot sluiting in 2021 vanwege teruglopend kerkbezoek .
- 2022 - tegen sluiting en mogelijke sloop van dit prachtige kerkgebouw wordt actie gevoerd.
- 2023 - De St.Cunera ‘Gedachteniskerk’ aan de Herenstraat in Rhenen wordt zondag 16 april om 10.15 uur geprofaneerd. Dan wordt er de laatste heilige mis opgedragen. Kort erna wordt de uit 1959 daterende kerk door het kerkbestuur officieel verkocht aan een Veenendaalse vastgoedonderneming die al enkele maanden in beeld was. Met haar bedrijfstak Tomorrow richt het zich op het behoud van historische panden, om er vervolgens een passende bestemming voor te zoeken.
- 2023 - De Rhenense Gedachteniskerk wordt definitief niet verkocht aan een particuliere investeerder. De kerk is overgenomen door een stichting en een erfgoedbeheerder, die voornemens zijn het gebouw als ontmoetings- en evenementencentrum te gaan gebruiken.
In de media
- Uit Utrechtsche Courant, 1 April 1943.
Katholieke parochie te Rhenen
Het is heel lang geleden, dat Rhenen, het vriendelijke stadje aan den Neder-Rijn, een katholieke kerk bezat. Dit 4349 HA. groote stadje, dat in het Z.O. van de provincie Utrecht ligt, en groote bekendheid geniet door den St. Cuneratoren, bestaat grootendeels uit hervormden en slechts een klein gedeelte van de bevolking is katholiek. Tot de gemeente Rhenen behooren nog het dorp Eist, en de buurten Achterberg, Grebbe, Remmerden en Vreewijk, die natuurlijk eveneens katholieken onder de bevolking tellen. In Rhenen zal nu, gelijk wij onlangs reeds meldden, een parochie worden gesticht, waartoe de Aartsbisschop benoemd heeft pastoor R.H.M. Verhoeven, die geruimen tijd arbeidde in de parochie van St. Eusebius te Arnhem. Zooals velen waarschijnlijk zullen weten is de Cunerakerk in de tweede helft van de 16e eeuw overgegaan in handen van de hervormden. Sedertdien is er van het katholieke geloofsleven te Rhenen weinig terecht gekomen. Het mag daarom wel een bijzonder verheugend teeken heeten, dat de bisschop den pastoor Verhoeven opdroeg een nieuwe parochie te Rhenen te stichten, om daarmee het parochieleven weer tot bloei te brengen. Past. Verhoeven, die met de voorbereidende werkzaamheden natuurlijk zeer bezet is, kon ons niet veel bijzonderheden mededeelen, omdat nog niet precies bekend is, waar het kerkgebouw zal komen te staan. Binnen afzienbaren tijd echter hopen we wat meer over de nieuwe parochie te kunnen vertellen. Het ligt voor de hand dat de katholieken, die tot deze nieuwe parochie zullen behooren, met veel belangstelling uitzien naar den tijd, waarin zij vlak bij huis weer een eigen kerk hebben. Parochieel behooren de katholieken van Rhenen tot nog toe bij Wageningen.
- Uit Rijnpost.nl dd. 4 februari 2024
RHENEN Leden van Lionsclub De Grebbeleeuw in Rhenen gaan op zaterdagmorgen 17 februari met sloophamer en ander zwaar materieel het altaar van de Gedachteniskerk te lijf. De bedoeling is dat het helemaal wordt gesloopt. De Lions hebben het verzoek tot sloop gekregen van de Stichting Vrienden van de Gedachteniskerk. Die wil de ruimte vrijmaken om daar onder meer toneelvoorstellingen te geven. Erfgoedbeheerder- en ontwikkelaar Tomorrow uit Veenendaal is eigenaar van het monumentale pand, de invulling ervan voor culturele doeleinden is in handen van de Vriendenstichting.
GEPROFANEERD De Gedachteniskerk aan de Herenstraat te Rhenen werd eind jaren vijftig dankzij financiële bijdragen van duizenden Nederlanders gebouwd om de slachtoffers van de Slag om de Grebbeberg en andere slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog te gedenken.
Voor een goed verstaander: de gehele kerk inclusief het altaar is na het houden van de laatste mis geprofaneerd. Dat gebeurde tijdens de dienst van zondag 16 april 2023. Voor het altaar, of onderdelen ervan, kon geen nieuwe bestemming worden gevonden. Daarmee verdwijnt het in de container.