Handelingen

Roosendaal, Heilig Hartplein 31 - Heilig Hart van Jezus (1936 - 2006): verschil tussen versies

Uit Reliwiki

kGeen bewerkingssamenvatting
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 93: Regel 93:
====Exterieur====
====Exterieur====
<gallery>
<gallery>
Bestand:HH Hartkerk Roosendaal.jpg
Afbeelding:Roosendaal.H.Hartkerk.jpg|kopie ansichtkaart
Afbeelding:Roosendaal.H.Hartkerk.jpg|kopie ansichtkaart
Afbeelding:Roosendaal RK. H. Hart van Jezus (2).jpg|foto. ds.H.J.Douwes, Amsterdam.
Afbeelding:Roosendaal RK. H. Hart van Jezus (2).jpg|foto. ds.H.J.Douwes, Amsterdam.

Versie van 19 feb 2017 08:12


Algemene gegevens
Naam kerk: H. Hart van Jezus
Genootschap: Rooms Katholieke Kerk
Provincie: Noord-Brabant
Gemeente: Roosendaal
Plaats: Roosendaal
Adres: H. Hartplein 31
Postcode: 4702RE
Inventarisatienummer: 08132
Jaar ingebruikname: 1936
Architect: Laan, J. van der en Sturm, F.
Huidige bestemming: gezondheidscentrum
Monument status: Rijksmonument 517262


Geschiedenis

Plattegrond. Bron: Kerken in het Bisdom Breda, Auteur: Ton van Nijnatten. Uitgeverij: Buijten en Schipperheijn B.V. juni 2004.

Belangrijke interbellumkerk met toren. Plan buitengebruikstelling 2005.

Zondag 26 november 2006 is de laatste dienst gehouden in de RK kerk van het H. Hart van Jezus. De kerk aan het H. Hartplein 13 was in 1936 gebouwd door ir. J. v.d. Laan en J. Sturm. Het H. Hartbeeld in het priesterkoor was in 1936 ontworpen door Leo Brom. De kruiswegstaties en de schilderingen bij het altaar zijn ontworpen en gemaakt door de schilder Gerard Geffen uit Den Haag. Er zijn staties bij waar de gezichten van vroegere parochianen te zien zijn. De laatste renovatie van de kerk vond plaats in 1980. Er zijn plannen de kerk niet te slopen, maar er een medisch centrum van te maken.

Monumentomschrijving Rijksdienst

KERK, gebouwd in 1936 in Delftse Schoolstijl. Het ontwerp voor kerk en pastorie werd gemaakt door ir. J.B. Sturm in samenwerking met ir. J. van der Laan. Waar Sturm in het ontwerp van de pastorie de overhand heeft gehad is de kerk vooral door Van der Laan ontworpen. De eerste steen werd op 5 juli 1935 gelegd, de wijding aan het Heilig Hart van Jezus vond plaats op 16 april 1936. In 1980 werd de kerk verbouwd. Hierbij is vooral het interieur aangepast, het priesterkoor werd onder andere vergroot. De kerk staat aan het Heilig Hartplein, het centrum van de nieuwbouwwijk Kalsdonk.

Omschrijving

Kerk van het basilicale type, met een vijfzijdig gesloten koor. Het gebouw is uitgevoerd in baksteen, in de topgevels is een smalle rand in gele steen aangebracht. De hoeken van de topgevels worden versterkt door hardstenen blokken. Aan de zuidkant staat een vierkante toren met spits, gedekt met leien. Achter deze toren strekt zich de zijbeuk uit, aan noordelijke kant ontbreekt deze: hier is een processiegang naar de zijkapel, oorspronkelijk de kinderkapel, gemaakt. Middenschip en zijbeuk hebben elk een eigen zadeldak, de processiegang gaat schuil onder een lessenaardak. De daken zijn gedekt met zwarte, opnieuw verbeterde Hollandse pannen. Het middenschip heeft in de voorgevel drie rondboogopeningen naar een portaal. Dit portaal heeft afgeschuinde zijmuren en wordt overwelfd door een kruisgewelf in baksteen. De ingang zelf bestaat uit een dubbele houten deur met smeedijzeren beslag in het midden van de portiek, aan weerszijden in de schuine kanten zijn kleinere deuren aangebracht. Alle deuren hebben bovenlichten met glas-in-lood in ruitvormige tracering en een omlijsting met natuurstenen hoekblokken. Voor het portaal ligt een trap met bordes. Erboven bevindt zich een raampartij, samengesteld uit drie smalle hoge ramen gevuld met glas-in-lood. Tussen de ramen zijn brede natuurstenen penanten geplaatst, aan de zijkanten van de raampartij zijn natuurstenen hoekblokken in het metselwerk aangebracht. De lichtbeuk heeft rondboogramen met glas-in-lood, deze ramen zijn voorzien van een bakstenen afzaat. Tegen de rechterachterhoek van het middenschip is een smalle vierkante angelustoren onder zadeldakje. Bovenin bevinden zich aan alle zijden openingen met een natuurstenen onderdorpel, binnenin hangt een klokje. Rechts van de voorgevel is een kleine kapel onder lessenaardak aangebracht. Daarachter staat de toren, de eerste geleding daarvan is afgewerkt met een segmentboogfries waarvan de boogvelden iets terugwijken ten opzichte van het gevelvlak. Daarbovenzijn in de toren enkele rondboogramen aangebracht. Bovenaan bevinden zich op elk der vierm gevelvlakken wijzerplaten met tegels met romeinse cijfers en goudkleurige metalen wijzers. De bovenste geleding wordt in beslag genomen door galmgaten, twee aan twee gekoppeld met rondbogen, voorzien van natuurstenen blokken in de hoeken en als voet en kapiteel van de deelzuil. De toren wordt bekroond door een bakstenen borstwering met natuurstenen blokken op de hoeken. Onder in de dakvlakken van de spits zijn kleine dakkapellen onder zadeldak zichtbaar. De zijbeuk achter de toren heeft ramen, gegroepeerd in vier groepen van drie ramen met deelzuiltjes, voorzien van natuurstenen voet en kapiteel. Tussen deze groepen is steeds één raam geplaatst met natuurstenen hoekblokken. Achter tegen het zijschip aan is een kleine aanbouw met rond raam. Ook links van de voorgevel is een kapel geplaatst. De processiegang tegen de zijgevel heeft rondboogramen met glas-in-lood. Het lagere koor is voorzien van rondboogramen met glas-in-lood. Ze zijn in ondiepe nissen geplaatst en hebben een bakstenen afzaat. Het middenschip heeft een open houten kap. Het interieur is uitgevoerd in schoon metselwerk. De scheibogen naar de zijbeuk en de processiegang zijn rondboogvormig en rusten op ronde zuilen met een brede vierkante voet. De bogen van de zijbeuk zijn groter dan die van de processiegang. Op de baksteen zijn schilderingen van de hand van G. van Geffen zichtbaar. Tegen de wanden zijn de kruiswegstaties, gemaakt in 1946-1949 geplaatst, in de absis werd door hem in 1951 een voorstelling van het Lam Gods aangebracht, Het Laatste Oordeel op de triomfboog stamt uit 1953. Tot de inventaris behoort onder andere een hoofdaltaar, gemaakt door atelier Brom in de jaren dertig.

Waardering

De kerk is van algemeen belang. Het gebouw heeft cultuurhistorisch belang als late vertegenwoordiger van de H Hartdevotie en als duidelijk en herkenbaar voorbeeld van de typologische ontwikkeling van het basilicatype in het Interbellum. De kerk heeft architectuurhistorisch belang als voorbeeld van het werk van de architecten Van der Laan en Sturm en als vroeg voorbeeld van de kerkebouw van de Delftse School. Het is gaaf bewaard gebleven.

Herbestemming

De Heilig Hartkerk in de wijk Kalsdonk (Roosendaal) heeft een nieuwe functie gekregen als gezondheidscentrum. Door de herbestemming als gezondheidscentrum is het rijksmonument behouden als centrum van de wijk. Aan het exterieur is weinig veranderd, maar in het interieur is een modern gezondheidscentrum verrezen met behoud van authentieke elementen.

In de media

Uit Open Monumentendag 2011, Roosendaal 10-09-2011
Op 5 juli 1935 werd voor dit bouwwerk de eerste steen gelegd met daarop de naam van bouwpastoor Georgius Henricus Maria Konings. Deze steen wordt thans goeddeels onttrokken door een nieuw geplaatst kozijn in de rondboog ter plaatste. De laatste kerkdienst in de inmiddels tot rijksmonument verheven Heilige Hartkerk werd gehouden op 26 november 2006. Taco Tuinhof van RDH Architecten Stedenbouwkundigen zag zich vervolgens geplaatst voor de opdracht het gebouw geschikt te maken voor een nieuwe functie. Daarbij heeft hij respect getoond voor het ontwerp van Jan van der Laan en kon hij gebruik maken van de asymmetrie van het in de stijl van de Delftse school opgetrokken kerkgebouw. Markant zijn de muurschilderingen uit de jaren 1948-1953 van Gerrit van Geffen. Diens beschildering van de zijaltaren verdween in 1963 achter halfsteens metselwerk in de nissen. Beelden, afkomstig van de Utrechtse edelsmederij Brom, zijn verhuisd naar het depot van het bisdom. Het Mariabeeld heeft intussen een nieuwe plaats gekregen in Zevenbergen, in de bidkapel van de H. Bartholomeuskerk. Het houten kruis met corpus, in 1934 vervaardigd door beeldhouwer Wim Harzing , verhuisde in 1974 van de Bredaseweg naar de Gastelseweg en kreeg in 1980 een plaats in de Heilig Hartkerk, waar het thans op de verdieping op een buffet lijkt te rusten.

MIP omschrijving

  • Bouwstijl: Delftse School
  • Bouwperiode: 1935 tot: 1936
  • Gevels en materialen: Bruine baksteen en natuursteen.
  • Vensters en deuren: Paneeldeuren met diagonaal ingezette groef, planken. Pastorie, metalen roeden. Rondboog met rechthoekige glas in lood ruitjes.
  • Dak en bedekking: Zadeldak. Opnieuw verbeterde zwarte Hollandse dakpannen.
  • Constructie: Zeskantige absis. Zijbeuken hebben ook zadeldak.
  • Interieur: H. Hartbeeld van J. Brom.
  • Bijzonderheden: Rechts voor het kerkgebouw H. Hartbeeld met naam: VIC SPRENKELS. Dit beeld dateert uit 1921, is van zandsteen. Victor Sprenkels werkte bij de kunstwerkplaats Cuypers.

Externe links

Afbeeldingen

Exterieur

Interieur