Brontekst bekijken van Rosmalen, Markt 1 - Lambertus

[[Categorie:Object]]
[[Categorie:MetKaart]]
[[Categorie:Rijksmonument]]
[[Categorie:RK]]
[[Categorie:Rosmalen]]
[[Categorie:Gemeente 's-Hertogenbosch]]
[[Categorie:Provincie Noord-Brabant]]


{{#display_map:5241VL Markt 1 Rosmalen, Nederland|type=hybrid}}

{| 
! colspan="2" style="background-color:#517398; color:white;" | Algemene gegevens
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Naam kerk:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Lambertus
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Genootschap:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Rooms Katholieke Kerk
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Provincie:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Noord-Brabant
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Gemeente:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | 's-Hertogenbosch
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Plaats:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Rosmalen
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Adres:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Markt 1/ Torenstraat 1
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Postcode:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | 5241VL
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Jaar ingebruikname:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | 15e eeuw
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Architect:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Ludewig, F. (uitbreidingen)
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Huidige bestemming:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | kerk met kerkhof
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Monument status:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Rijksmonument {{Rijksmonument|32720}}
|}


== Geschiedenis ==

Historische kerk met toren. Prachtige, grotendeels neogotische, inventaris.

Diverse verbouwingen en uitbreidingen, zowel in neoclassicistische als in neogotische stijl.

== Monumentomschrijving Rijksdienst == 
R.K. Kerk van St. Lambertus. Door vergrotingen gewijzigd gotisch gebouw, bestaande uit een 15de eeuwse toren, een driebeukig basilicaal schip uit het begin van de 18e eeuw, een lager 16de eeuws dwarspand waarnaast in 1911 een gelijkvormig tweede dwarspand gebouwd is met oostelijke koren, en een eveneens in 1911 gebouwd diep en laag koor in gotische vormen. Deze uitbreidingen naar ontwerp van de architect F. Ludewig. Vlakopgaande toren, aan de voet in de bouwtijd van het schip ommanteld met een uitspringende geleding van baksteen, doorregen met lagen tufsteen zoals ook aan schip en dwarspand voorkomt. In de tweede geleding spitsboognissen, in de derde spitsboogvormige galmgaten; van vier- tot achtkant ingesnoerde leienspits. Steunberen aan de zijbeuken; in de schipmuren daarboven afwisselend vensters en nissen. Vijfkante Mariakapel uit 1550 tegen de westkant van de zuidelijke zijbeuk. Het schip inwendig in 1824 klassicistisch gewijzigd, waarbij de lichtbeuk door een tongewelf in stuc aan het oog onttrokken is; kooflijst; scheibogen en kapitelen (ionische) in stuc. In het oude dwarspand stergewelven op figuraal gebeeldhouwde kraagstenen. In de Mariakapel vijfzijdig ribgewelf, waarvan de sluit- en kraagstenen met engelenfiguren versierd. Over het torenportaal een kruisribgewelf op kraagstenen. Inventaris: gesneden houten communiebank uit 1759; eiken preekstoel uit omstreeks 1750; orgelkas en orgeltribune uit de eerste helft van de 19e eeuw evenals het orgel, een tweeklaviers instrument in 1850 gemaakt door F.C. Smits uit Reek. Houten Mariabeeld door Walter Pompe, 1751. Schilderij door M.S. Vos, 1591, voorstellende de Bewening van Christus; 16de eeuws houten kruisbeeld. Geelkoperen kroonluchter, tweemaal zeslichts. In de dakruiter klok van Petit en Fritsen, 1823, diam. 47 cm. Mechanisch torenuurwerk, elektrische opwinding. Op de toren van de kerk zit een grote zonnewijzer, geverfd op een in de muur gemetselde stenen plaat.

== Cultuur Historische Waardekaart == 
* Bouwperiode: 1400-1600
* Bouwstijl: Gotiek
* Architect: Ludewig, F.
* Gevels en Materialen: Baksteen, speklagen en turfsteen.
* Vensters en Deuren: Glas-in-lood in natuurstenen traceringen, deels uit 1879.
* Dak en Bedekking: Zadel- en lessenaardaken met leven.
* Bijgebouwen: Kerkhof met beukehaag en ezelsrugmuur. Roksgraf Anderegg (1911). IJzeren kruis Brauten; monument van Meeuwen.
* Interieur: Gesneden houten communiebank uit 1759; eiken preekstoel uit omstreeks 175 0; orgelkas en orgeltribune uit 1850 evenals het orgel zelf, dat vervaardigd is door Smits uit Reek. Houten Mariabeeld door Walter Pompe, 1751.
* Bijzonderheden: Door vergrotingen gewijzigd gotisch gebouw, bestaande uit een 15e eeuwse toren, een driebeukig basilicaal schip uit het begin van de 16e eeuw, een lager 16e eeuws dwarspand waarnaast in 1911 een gelijkvormig tweede dwarspand gebouwd is met oostelijke koren, en een eveneens in 1911 gebouwd diep en laag koor in gotische vormen. Deze uitbreidingen naar ontwerp van de architect F. Ludewig.

Vlakopgaande toren, aan de voet in de bouwtijd van het schip ommanteld met een uitspringende geleding van baksteen, doorregen met lagen tufsteen zoals ook aan schip en dwarspand voorkomt. In de tweede geleding spitsboognissen, in de derde spitsboogvormige galmgaten; van vier- tot achtkant ingesnoerde leienspits. Steunberen aan de zijbeuken; in de schipmuren daarboven afwisselend vensters en nissen. Vijfkante Mariakapel uit 1550 tegen de westkant van de zuidelijke zijbeuk. Het schip inwendig in 1824 klassicistisch gewijzigd, waarbij de lichtbreuk door een tongewelf in stuc aan het oog onttrokken is; kooflijst; scheibogen en kapitelen (ionische) in stuc. In het oude dwarspand stergewelven op figuraal gebeeldhouwde kraagstenen. In de Mariakapel vijfzijdig ribgewelf, waarvan de sluit- en kraagstenen met engelenfiguren versierd. Over het torenportaal een kruisribgewelf op kraagstenen. Schilderij door M.S. Vos, 1591, voorstellende de Bewening van Christus; 16de eeuws houten kruisbeeld. Geelkoperen kroonluchter.

==Externe links==
* {{Wikipedia2|Sint-Lambertuskerk_(Rosmalen)}}
* {{Wikimedia|Sint-Lambertuskerk_(Rosmalen)}}

== Afbeeldingen ==
====Exterieur====
<gallery>
Bestand:Kerk vanuit het noord-oosten - Rosmalen - 20190899 - RCE.jpg|Bron:Wikimedia/RCE (1910)
Bestand:Kerk vanuit het zuid-oosten - Rosmalen - 20190901 - RCE.jpg|Bron:Wikimedia/RCE (1910)
Bestand:Kerk vanuit het zuiden - Rosmalen - 20190898 - RCE.jpg|Bron:Wikimedia/RCE (1910)
Bestand:Rosmalen rk kerk 001.jpg|ansichtkaart 1968
Bestand:Rosmalen St.Lambertus 001.jpg|ansichtkaart 1979
Bestand:Kerkrosm784.jpg | Ansichtkaart 1999 - WG
Afbeelding:08157 Rosmalen RK. Lambertus 15e Markt 1 NB. opname 12-09-2010 © Edward Ippel Hoorn. (1).JPG|opname 12-09-2010  ©  Edward  Ippel  Hoorn
Afbeelding:08157 Rosmalen RK. Lambertus 15e Markt 1 NB. opname 12-09-2010 © Edward Ippel Hoorn. (2).JPG|opname 12-09-2010  ©  Edward  Ippel  Hoorn
Afbeelding:08157 Rosmalen RK. Lambertus 15e Markt 1 NB. opname 12-09-2010 © Edward Ippel Hoorn. (4).JPG|opname 12-09-2010  ©  Edward  Ippel  Hoorn
Afbeelding:08157 Rosmalen RK. Lambertus 15e Markt 1 NB. opname 12-09-2010 © Edward Ippel Hoorn. (3).JPG|opname 12-09-2010  ©  Edward  Ippel  Hoorn
Afbeelding:08157 Rosmalen RK. Lambertus 15e Markt 1 NB. opname 12-09-2010 © Edward Ippel Hoorn. (6).JPG|opname 12-09-2010  ©  Edward  Ippel  Hoorn
Afbeelding:08157 Rosmalen RK. Lambertus 15e Markt 1 NB. opname 12-09-2010 © Edward Ippel Hoorn. (5).JPG|opname 12-09-2010  ©  Edward  Ippel  Hoorn
Afbeelding:08157 Rosmalen RK. Lambertus 15e Markt 1 NB. opname 12-09-2010 © Edward Ippel Hoorn. (7).JPG|opname 12-09-2010  ©  Edward  Ippel  Hoorn
Afbeelding:08157 Rosmalen RK. Lambertus 15e Markt 1 NB. opname 12-09-2010 © Edward Ippel Hoorn. (8).JPG|opname 12-09-2010  ©  Edward  Ippel  Hoorn
Afbeelding:08157 Rosmalen RK. Lambertus 15e Markt 1 NB. opname 12-09-2010 © Edward Ippel Hoorn. (10).JPG|opname 12-09-2010  ©  Edward  Ippel  Hoorn
Afbeelding:08157 Rosmalen RK. Lambertus 15e Markt 1 NB. opname 12-09-2010 © Edward Ippel Hoorn. (9).JPG|opname 12-09-2010  ©  Edward  Ippel  Hoorn
Afbeelding:08157 Rosmalen RK. Lambertus 15e Markt 1 NB. opname 12-09-2010 © Edward Ippel Hoorn. (11).JPG|opname 12-09-2010  ©  Edward  Ippel  Hoorn
Afbeelding:132ros.jpg
</gallery>

====Interieur====
<Gallery>
Bestand:Interieur naar het oosten - Rosmalen - 20190907 - RCE.jpg|Bron:Wikimedia/RCE (1954)
Bestand:Interieur naar het westen - Rosmalen - 20190906 - RCE.jpg|Bron:Wikimedia/RCE (1954)
Afbeelding:Rosmalen St Lambertuskerk int.jpg
Afbeelding:Rosmalen H Lambertus Smits 1850.jpg
Afbeelding:Rosmalen H Lambertus FC Smits 1850.jpg
Afbeelding:08157 Rosmalen RK. Lambertus 15e Markt 1 NB. opname 12-09-2010 © Edward Ippel Hoorn. (12).JPG|opname 12-09-2010  ©  Edward  Ippel  Hoorn
Afbeelding:08157 Rosmalen RK. Lambertus 15e Markt 1 NB. opname 12-09-2010 © Edward Ippel Hoorn. (13).JPG|opname 12-09-2010  ©  Edward  Ippel  Hoorn
Afbeelding:08157 Rosmalen RK. Lambertus 15e Markt 1 NB. opname 12-09-2010 © Edward Ippel Hoorn. (14).JPG|opname 12-09-2010  ©  Edward  Ippel  Hoorn
Afbeelding:08157 Rosmalen RK. Lambertus 15e Markt 1 NB. opname 12-09-2010 © Edward Ippel Hoorn. (15).JPG|opname 12-09-2010  ©  Edward  Ippel  Hoorn
Afbeelding:08157 Rosmalen RK. Lambertus 15e Markt 1 NB. opname 12-09-2010 © Edward Ippel Hoorn. (16).JPG|opname 12-09-2010  ©  Edward  Ippel  Hoorn
Afbeelding:08157 Rosmalen RK. Lambertus 15e Markt 1 NB. opname 12-09-2010 © Edward Ippel Hoorn. (17).JPG|opname 12-09-2010  ©  Edward  Ippel  Hoorn
Afbeelding:08157 Rosmalen RK. Lambertus 15e Markt 1 NB. opname 12-09-2010 © Edward Ippel Hoorn. (18).JPG|opname 12-09-2010  ©  Edward  Ippel  Hoorn
Afbeelding:08157 Rosmalen RK. Lambertus 15e Markt 1 NB. opname 12-09-2010 © Edward Ippel Hoorn. (19).JPG|opname 12-09-2010  ©  Edward  Ippel  Hoorn
Afbeelding:08157 Rosmalen RK. Lambertus 15e Markt 1 NB. opname 12-09-2010 © Edward Ippel Hoorn. (20).JPG|opname 12-09-2010  ©  Edward  Ippel  Hoorn
Afbeelding:08157 Rosmalen RK. Lambertus 15e Markt 1 NB. opname 12-09-2010 © Edward Ippel Hoorn. (21).JPG|opname 12-09-2010  ©  Edward  Ippel  Hoorn
Afbeelding:08157 Rosmalen RK. Lambertus 15e Markt 1 NB. opname 12-09-2010 © Edward Ippel Hoorn. (22).JPG|opname 12-09-2010  ©  Edward  Ippel  Hoorn
Afbeelding:08157 Rosmalen RK. Lambertus 15e Markt 1 NB. opname 12-09-2010 © Edward Ippel Hoorn. (23).JPG|opname 12-09-2010  ©  Edward  Ippel  Hoorn
Afbeelding:08157 Rosmalen RK. Lambertus 15e Markt 1 NB. opname 12-09-2010 © Edward Ippel Hoorn. (24).JPG|opname 12-09-2010  ©  Edward  Ippel  Hoorn
Afbeelding:08157 Rosmalen RK. Lambertus 15e Markt 1 NB. opname 12-09-2010 © Edward Ippel Hoorn. (25).JPG|opname 12-09-2010  ©  Edward  Ippel  Hoorn
Afbeelding:08157 Rosmalen RK. Lambertus 15e Markt 1 NB. opname 12-09-2010 © Edward Ippel Hoorn. (26).JPG|opname 12-09-2010  ©  Edward  Ippel  Hoorn
Afbeelding:08157 Rosmalen RK. Lambertus 15e Markt 1 NB. opname 12-09-2010 © Edward Ippel Hoorn. (27).JPG|opname 12-09-2010  ©  Edward  Ippel  Hoorn
Afbeelding:08157 Rosmalen RK. Lambertus 15e Markt 1 NB. opname 12-09-2010 © Edward Ippel Hoorn. (28).JPG|opname 12-09-2010  ©  Edward  Ippel  Hoorn
Afbeelding:08157 Rosmalen RK. Lambertus 15e Markt 1 NB. opname 12-09-2010 © Edward Ippel Hoorn. (29).JPG|opname 12-09-2010  ©  Edward  Ippel  Hoorn
Afbeelding:08157 Rosmalen RK. Lambertus 15e Markt 1 NB. opname 12-09-2010 © Edward Ippel Hoorn. (30).JPG|opname 12-09-2010  ©  Edward  Ippel  Hoorn
Afbeelding:08157 Rosmalen RK. Lambertus 15e Markt 1 NB. opname 12-09-2010 © Edward Ippel Hoorn. (31).JPG|opname 12-09-2010  ©  Edward  Ippel  Hoorn
Afbeelding:08157 Rosmalen RK. Lambertus 15e Markt 1 NB. opname 12-09-2010 © Edward Ippel Hoorn. (32).JPG|opname 12-09-2010  ©  Edward  Ippel  Hoorn
Afbeelding:08157 Rosmalen RK. Lambertus 15e Markt 1 NB. opname 12-09-2010 © Edward Ippel Hoorn. (33).JPG|opname 12-09-2010  ©  Edward  Ippel  Hoorn
Afbeelding:08157 Rosmalen RK. Lambertus 15e Markt 1 NB. opname 12-09-2010 © Edward Ippel Hoorn. (34).JPG|opname 12-09-2010  ©  Edward  Ippel  Hoorn
Afbeelding:08157 Rosmalen RK. Lambertus 15e Markt 1 NB. opname 12-09-2010 © Edward Ippel Hoorn. (35).JPG|opname 12-09-2010  ©  Edward  Ippel  Hoorn
Afbeelding:08157 Rosmalen RK. Lambertus 15e Markt 1 NB. opname 12-09-2010 © Edward Ippel Hoorn. (37).JPG|opname 12-09-2010  ©  Edward  Ippel  Hoorn
Afbeelding:08157 Rosmalen RK. Lambertus 15e Markt 1 NB. opname 12-09-2010 © Edward Ippel Hoorn. (36).JPG|opname 12-09-2010  ©  Edward  Ippel  Hoorn
Afbeelding:08157 Rosmalen RK. Lambertus 15e Markt 1 NB. opname 12-09-2010 © Edward Ippel Hoorn. (38).JPG|opname 12-09-2010  ©  Edward  Ippel  Hoorn
Afbeelding:08157 Rosmalen RK. Lambertus 15e Markt 1 NB. opname 12-09-2010 © Edward Ippel Hoorn. (39).JPG|opname 12-09-2010  ©  Edward  Ippel  Hoorn
</Gallery>