Schettens, van Osingaweg 3 - Ned. Herv. Kerk: verschil tussen versies
Uit Reliwiki
(-jaatallen) |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
Regel 40: | Regel 40: | ||
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Rijksmonument | | style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Rijksmonument | ||
|} | |} | ||
== Geschiedenis == | == Geschiedenis == | ||
Regel 46: | Regel 47: | ||
== Interieur == | == Domineeborden te Schettens == | ||
Bord gemaakt door dhr. Roedema en geschilderd door Gerard Knorr, mr. schilder uit Schettens. | |||
Als eerste, zover bekend, begon dominee Willem Sijpkens met het opstellen van: | |||
'Onvolledige Lijst van Predikanten gestaan hebbende te Longernhouw c.a. sedert de jare 1600; bij de kerkelijke archieven gedeponeerd door W. Sijpkens' | |||
Omdat ds. Sijpkens onze dorpen bediende van begin 1853 t/m eind 1855, kunnen we deze handgeschreven en versleten lijst dateren in genoemd tijdsperiode. Dezelfde lijst is later opnieuw aangevuld met de jonstste gegevens door onze dominee Anton Smit, die hier stond van 1902 t/m 1910. Hij maakt zich zelf bekend door bovenaan, onder de tekst van Sijpkens neer te zetten: 'en vervolgd door A.G.F. Smit' . Ds. Smit heeft duidelijk een ander handschrift en de lijst stopt dan ook bij het invullen van zijn eigen indienst treding. | |||
Toch is deze lijst niet gelijk aan de predikantenborden die uiteindelijk werd geschilderd door Gerard Knorr. Als 2e op de lijst werd namelijk nog toegevoegd Godefridus Sopingius, die volgens het bord onze gemeente bediende van 1602 t/m 1603, terwijl hij predikant was te Schraard volgens het bord. Het kwam inderdaad wel voor als een gemeente door omstandigheden nog geen dominee had beroepen, ze dan een dominee deelde met een buurgemeente. Door de snelle overgang van Katholiek naar Gereformeerd, duurde het lang voordat er genoeg predikanten waren voor alle kerkelijke gemeentes. | |||
Daarnaast werd ds. Hermanus Schrevenstein, die onze gemeente bediende van 1675 t/m 1682, volledig vergeten op de handgeschreven lijsten. | |||
Tot dusver kunnen de borden dus in ieder geval gedateerd worden NA 1902, omdat dan ds. Smit nog met de niet voltooide lijst bezig is geweest. Ook moet het VOOR 1919 geweest zijn, want toen overleed Gerard Knorr. | |||
Tenslotte verschijnt er in 1911 nog het 'Nieuw Kerkelijk Handboek', waarin ook een predikantenlijst van heel Friesland verschijnt, dus ook de gemeente Longerhouw c.a. Deze vermeld NIET Godefridus Sopingius, maar wel ds. Schrevenstein. Onbekend is helaas of deze lijst in dit boek apart is samengesteld of dat er een verband is. | |||
== Afbeeldingen == | |||
=== Interieur === | |||
<gallery> | <gallery> | ||
afbeelding:hkschettensint1.JPG | afbeelding:hkschettensint1.JPG | ||
Het koor aan de oostzijde, met koorhek waarin nog alle orginele banken aanwezig zijn.</gallery> | |||
Het koor aan de oostzijde, met koorhek waarin nog alle orginele banken aanwezig zijn. | |||
<gallery> | <gallery> | ||
afbeelding:hkschettensint2.JPG | afbeelding:hkschettensint2.JPG | ||
Het Van Oeckelen-orgel aan de westzijde. Dit orgel is gebouwd in 1891 door Petrus van Oeckelen en Zoon. De hoofddispositie heeft 8- en de bovendispositie 6 register.</gallery> | |||
Het Van Oeckelen-orgel aan de westzijde. | |||
Dit orgel is gebouwd in 1891 door Petrus van Oeckelen en Zoon. | |||
De hoofddispositie heeft 8- en de bovendispositie 6 register. | |||
<gallery> | <gallery> | ||
afbeelding:hkschettensint4.JPG | afbeelding:hkschettensint4.JPG | ||
afbeelding:hkschettensint5.JPG | afbeelding:hkschettensint5.JPG | ||
Van de preekstoel 2 details. De hand is om de baret van de dominee aan op te hangen en de duif is de ondersteuning voor het zitje.</gallery> | |||
Van de preekstoel 2 details. De hand is om de baret van de dominee aan op te hangen en de duif is de ondersteuning voor het zitje. | |||
<gallery> | <gallery> | ||
afbeelding:hkschettensint6.JPG | afbeelding:hkschettensint6.JPG | ||
afbeelding:hkschettensint7.jpg | afbeelding:hkschettensint7.jpg | ||
Predikantenbord met alle predikanten van de gecombineerde gemeente en een van de 6 monumentale grafzerken in het gangpad.</gallery> | |||
Predikantenbord met alle predikanten van de gecombineerde gemeente en een van de 6 monumentale grafzerken in het gangpad. | |||
<gallery> | <gallery> | ||
afbeelding:hkschettensint8.JPG | afbeelding:hkschettensint8.JPG | ||
afbeelding:hkschettensint9.JPG | afbeelding:hkschettensint9.JPG | ||
Links de preekstoel, rechts het predikantenbord.</gallery> | |||
Links de preekstoel, rechts het predikantenbord. | |||
<gallery> | <gallery> | ||
afbeelding:hkschettensint10.JPG | afbeelding:hkschettensint10.JPG | ||
</gallery> | Herenbank</gallery> | ||
<gallery> | <gallery> | ||
Regel 87: | Regel 100: | ||
afbeelding:hkschettensint32.jpg | afbeelding:hkschettensint32.jpg | ||
afbeelding:hkschettensint12.JPG | afbeelding:hkschettensint12.JPG | ||
De kanselbijbel tweemaal en een bijbel uit de koorbanken.</gallery> | |||
De kanselbijbel tweemaal en een bijbel uit de koorbanken. | |||
<gallery> | <gallery> | ||
Regel 94: | Regel 106: | ||
afbeelding:hkschettensint14.JPG | afbeelding:hkschettensint14.JPG | ||
afbeelding:hkschettensint15.JPG | afbeelding:hkschettensint15.JPG | ||
Telbord voor de collectes, mannenbanken met pettenhaakjes en een zendingsbusje.</gallery> | |||
Telbord voor de collectes, mannenbanken met pettenhaakjes en een zendingsbusje. | |||
<gallery> | <gallery> | ||
Regel 102: | Regel 113: | ||
afbeelding:hkschettensint17.JPG | afbeelding:hkschettensint17.JPG | ||
afbeelding:hkschettensint18.JPG | afbeelding:hkschettensint18.JPG | ||
</gallery> | In de toren</gallery> | ||
<gallery> | <gallery> | ||
afbeelding:hkschettensint19.JPG | afbeelding:hkschettensint19.JPG | ||
afbeelding:hkschettensint20.JPG | afbeelding:hkschettensint20.JPG | ||
Consistorie en authentieke stembus.</gallery> | |||
Consistorie en authentieke stembus. | |||
<gallery> | <gallery> | ||
afbeelding:hkschettensint21.JPG | afbeelding:hkschettensint21.JPG | ||
Nieuw meubileir (2002-2003)</gallery> | |||
Nieuw meubileir (2002-2003) | |||
<gallery> | <gallery> | ||
Regel 120: | Regel 128: | ||
afbeelding:hkschettensint23.jpg | afbeelding:hkschettensint23.jpg | ||
afbeelding:hkschettensint24.JPG | afbeelding:hkschettensint24.JPG | ||
Kluis en kerkbank met kussens</gallery> | |||
Kluis en kerkbank met kussens | |||
<gallery> | <gallery> | ||
afbeelding:hkschettensint25.jpg | afbeelding:hkschettensint25.jpg | ||
afbeelding:hkschettensint26.jpg | afbeelding:hkschettensint26.jpg | ||
</gallery> | Oude situatie</gallery> | ||
<gallery> | <gallery> | ||
afbeelding:hkschettensint27.jpg | afbeelding:hkschettensint27.jpg | ||
afbeelding:hkschettensint28.jpg | afbeelding:hkschettensint28.jpg | ||
Speeltafel en trappedaal van het orgel</gallery> | |||
Speeltafel en trappedaal van het orgel | |||
<gallery> | <gallery> | ||
Regel 139: | Regel 144: | ||
afbeelding:hkschettensint30.jpg | afbeelding:hkschettensint30.jpg | ||
afbeelding:hkschettensint31.jpg | afbeelding:hkschettensint31.jpg | ||
</gallery> | Klok en uurwerk</gallery> | ||
== Exterieur == | === Exterieur === | ||
<gallery> | <gallery> | ||
afbeelding:hkschettensext1.JPG | afbeelding:hkschettensext1.JPG | ||
Regel 165: | Regel 169: | ||
afbeelding:hkschettensext20.JPG | afbeelding:hkschettensext20.JPG | ||
afbeelding:hkschettensext21.JPG | afbeelding:hkschettensext21.JPG | ||
Opvallend is dat de noordelijke zijgevel veel rijker is versierd dan de zuidelijke gevel. De noordelijke zijgevel wordt het eerst getoond. Ook is het origininele buitentoilet aan de toren opvallend. Ook in Britsum is nog zo'n toilet.</gallery> | |||
Opvallend is dat de noordelijke zijgevel veel rijker is versierd dan de zuidelijke gevel. De noordelijke zijgevel wordt het eerst getoond. | |||
Ook is het origininele buitentoilet aan de toren opvallend. Ook in Britsum is nog zo'n toilet. | |||
Versie van 26 jun 2009 08:13
Algemene gegevens | |
---|---|
Genootschap : | PKN Ned Hervormd |
Gemeente : | Wunseradiel |
Plaats : | Schettens |
Adres : | van Osingaweg 3 |
Provincie : | Friesland |
Jaar ingebruikname : | 1864 |
Huidige bestemming : | kerk |
Naam kerk : | |
Architect : | |
Monument-status : | Rijksmonument |
Geschiedenis
Ned.Herv.Kerk, vanwege een grafkelder een grote zerk door mr B.G. 1544. Twee zerken door P. Claes en een door Jacob Douwes 1639. Tweeklaviers orgel in 1891 gemaakt door Gebr. van Oeckelen. Mechanisch torenuurwerk.
Domineeborden te Schettens
Bord gemaakt door dhr. Roedema en geschilderd door Gerard Knorr, mr. schilder uit Schettens.
Als eerste, zover bekend, begon dominee Willem Sijpkens met het opstellen van:
'Onvolledige Lijst van Predikanten gestaan hebbende te Longernhouw c.a. sedert de jare 1600; bij de kerkelijke archieven gedeponeerd door W. Sijpkens'
Omdat ds. Sijpkens onze dorpen bediende van begin 1853 t/m eind 1855, kunnen we deze handgeschreven en versleten lijst dateren in genoemd tijdsperiode. Dezelfde lijst is later opnieuw aangevuld met de jonstste gegevens door onze dominee Anton Smit, die hier stond van 1902 t/m 1910. Hij maakt zich zelf bekend door bovenaan, onder de tekst van Sijpkens neer te zetten: 'en vervolgd door A.G.F. Smit' . Ds. Smit heeft duidelijk een ander handschrift en de lijst stopt dan ook bij het invullen van zijn eigen indienst treding.
Toch is deze lijst niet gelijk aan de predikantenborden die uiteindelijk werd geschilderd door Gerard Knorr. Als 2e op de lijst werd namelijk nog toegevoegd Godefridus Sopingius, die volgens het bord onze gemeente bediende van 1602 t/m 1603, terwijl hij predikant was te Schraard volgens het bord. Het kwam inderdaad wel voor als een gemeente door omstandigheden nog geen dominee had beroepen, ze dan een dominee deelde met een buurgemeente. Door de snelle overgang van Katholiek naar Gereformeerd, duurde het lang voordat er genoeg predikanten waren voor alle kerkelijke gemeentes.
Daarnaast werd ds. Hermanus Schrevenstein, die onze gemeente bediende van 1675 t/m 1682, volledig vergeten op de handgeschreven lijsten.
Tot dusver kunnen de borden dus in ieder geval gedateerd worden NA 1902, omdat dan ds. Smit nog met de niet voltooide lijst bezig is geweest. Ook moet het VOOR 1919 geweest zijn, want toen overleed Gerard Knorr.
Tenslotte verschijnt er in 1911 nog het 'Nieuw Kerkelijk Handboek', waarin ook een predikantenlijst van heel Friesland verschijnt, dus ook de gemeente Longerhouw c.a. Deze vermeld NIET Godefridus Sopingius, maar wel ds. Schrevenstein. Onbekend is helaas of deze lijst in dit boek apart is samengesteld of dat er een verband is.
Afbeeldingen
Interieur
- Het koor aan de oostzijde, met koorhek waarin nog alle orginele banken aanwezig zijn.
- Het Van Oeckelen-orgel aan de westzijde. Dit orgel is gebouwd in 1891 door Petrus van Oeckelen en Zoon. De hoofddispositie heeft 8- en de bovendispositie 6 register.
- Van de preekstoel 2 details. De hand is om de baret van de dominee aan op te hangen en de duif is de ondersteuning voor het zitje.
- Predikantenbord met alle predikanten van de gecombineerde gemeente en een van de 6 monumentale grafzerken in het gangpad.
- Links de preekstoel, rechts het predikantenbord.
- Herenbank
- De kanselbijbel tweemaal en een bijbel uit de koorbanken.
- Telbord voor de collectes, mannenbanken met pettenhaakjes en een zendingsbusje.
- In de toren
- Consistorie en authentieke stembus.
- Nieuw meubileir (2002-2003)
- Kluis en kerkbank met kussens
- Oude situatie
- Speeltafel en trappedaal van het orgel
- Klok en uurwerk
Exterieur
- Opvallend is dat de noordelijke zijgevel veel rijker is versierd dan de zuidelijke gevel. De noordelijke zijgevel wordt het eerst getoond. Ook is het origininele buitentoilet aan de toren opvallend. Ook in Britsum is nog zo'n toilet.