Handelingen

Sint Willebrord, Pastoor Bastiaansensingel 30 - St. Willibrordus: verschil tussen versies

Uit Reliwiki

Geen bewerkingssamenvatting
(19 tussenliggende versies door 5 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
[[Categorie:Object]]
[[Categorie:Object]]
[[Categorie:MetKaart]]
[[Categorie:MetKaart]]
[[Categorie:Rijksmonument]]
[[Categorie:RK]]
[[Categorie:RK]]
[[Categorie:Sint Willebrord]]
[[Categorie:Sint Willebrord]]
[[Categorie:Gemeente Rucphen]]
[[Categorie:Gemeente Rucphen]]
[[Categorie:Provincie Noord-Brabant]]
[[Categorie:Provincie Noord-Brabant]]
 
[[Categorie:Bisdom Breda]]
 
{{#display_map:51.55169,4.59023|type=hybrid}}
{|  
{|  
! colspan="2" style="background-color:#517398; color:white;" | Algemene gegevens
! colspan="2" style="background-color:#517398; color:white;" | Algemene gegevens
|-valign="top"
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Genootschap :
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Naam kerk:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Rooms-Katholieke Kerk
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | St. Willibrordus
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Genootschap:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Rooms-Katholieke Kerk
|-valign="top"
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Gemeente :
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Provincie:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Noord-Brabant
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Gemeente:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Rucphen
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Rucphen
|-valign="top"
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Plaats :
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Plaats:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Sint Willebrord
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Sint Willebrord
|-valign="top"
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Adres :
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Adres:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Pastoor Bastiaansensingel 30
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Pastoor Bastiaansensingel 30
|-valign="top"
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Provincie :
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Postcode:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Noord-Brabant
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | 4711EC
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Inventarisatienummer:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | 08225
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Jaar ingebruikname:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | 1925
|-valign="top"
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Jaar ingebruikname :
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Architect:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | 1925
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Groenendael, N.J.H. van
|-valign="top"
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Huidige bestemming:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Huidige bestemming:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | kerk
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | kerk
|-valign="top"
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Naam kerk :
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Monument status:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | St. Willibrordus
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Rijksmonument {{Rijksmonument|517059}}
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Architect :
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Groenendael, J. van
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Monument-status:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Rijksmonument [http://monumentenregister.cultureelerfgoed.nl/php/main.php?cAction=search&sCompMonNr=517059 517059]
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Inventarisatienummer:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | 08225
|}
|}
[[Afbeelding:Sint Willebrord H Willibrodus- Kerken in het Bisdom Breda-Ton van Nijnatten Buijten en Schipperheijn B.V., Drukkerij.jpg|thumb|250px|Plattegrond. Bron: Kerken in het Bisdom Breda, Auteur: Ton van Nijnatten. Uitgeverij: Buijten en Schipperheijn B.V. juni 2004.]]
[[Afbeelding:08225 Sint Willebrord RK. Willibrordus 1925 Dorpstraat 17 NB. opname 30-05-2009 foto. Edward Ippel. Hoorn (2).JPG|thumb|opname 30-05-2009  foto. Edward Ippel. Hoorn.]]
[[Afbeelding:08225 Sint Willebrord RK. Willibrordus 1925 Dorpstraat 17 NB. opname 30-05-2009 foto. Edward Ippel. Hoorn (3).JPG|thumb|opname 30-05-2009  foto. Edward Ippel. Hoorn.]]
[[Afbeelding:08225 Sint Willebrord RK. Willibrordus 1925 Dorpstraat 17 NB. opname 30-05-2009 foto. Edward Ippel. Hoorn (11).JPG|thumb|opname 30-05-2009  foto. Edward Ippel. Hoorn.]]
[[Afbeelding:08225 Sint Willebrord RK. Willibrordus 1925 Dorpstraat 17 NB. opname 30-05-2009 foto. Edward Ippel. Hoorn (16).JPG|thumb|opname 30-05-2009  foto. Edward Ippel. Hoorn.]]
==Geschiedenis==
==Geschiedenis==


In 1841 werd er een parochie gesticht en een kerk gebouwd. Sinds 1885 is Sint Willebrord een bedevaartplaats, in dat jaar werd een Lourdesgrot gebouwd. In 1925 werd een nieuwe kerk gebouwd. Het oorspronkelijke ontwerp van pastoor Bastiaansen, een verbeelding van de basilieken van Lourdes, werd uitgewerkt door de architect Hubert van Groenendael. Voor de kerk is een processiepark.
Laat neogotisch groot, beeldbepalend kerkgebouw met hoge kruisingtoren.
[[Afbeelding:Sint Willebrord H Willibrodus- Kerken in het Bisdom Breda-Ton van Nijnatten Buijten en Schipperheijn B.V., Drukkerij.jpg|thumb|150px|Plattegrond. Bron: Kerken in het Bisdom Breda, Auteur: Ton van Nijnatten. Uitgeverij: Buijten en Schipperheijn B.V. juni 2004.]]
[[Afbeelding:08225 Sint Willebrord RK. Willibrordus 1925 Dorpstraat 17 NB. opname 30-05-2009 foto. Edward Ippel. Hoorn (2).JPG|thumb|150px|opname 30-05-2009  foto. Edward Ippel. Hoorn.]]
[[Afbeelding:08225 Sint Willebrord RK. Willibrordus 1925 Dorpstraat 17 NB. opname 30-05-2009 foto. Edward Ippel. Hoorn (3).JPG|thumb|150px|opname 30-05-2009  foto. Edward Ippel. Hoorn.]]
[[Afbeelding:08225 Sint Willebrord RK. Willibrordus 1925 Dorpstraat 17 NB. opname 30-05-2009 foto. Edward Ippel. Hoorn (11).JPG|thumb|150px|opname 30-05-2009  foto. Edward Ippel. Hoorn.]]
[[Afbeelding:08225 Sint Willebrord RK. Willibrordus 1925 Dorpstraat 17 NB. opname 30-05-2009 foto. Edward Ippel. Hoorn (16).JPG|thumb|150px|opname 30-05-2009  foto. Edward Ippel. Hoorn.]]
In 1841 werd er een parochie gesticht en een kerk gebouwd. Sinds 1885 is Sint Willebrord een bedevaartplaats. In dat jaar werd een eerste Lourdesgrot gebouwd. In 1925 werd een nieuwe kerk gebouwd. Het oorspronkelijke ontwerp van pastoor Bastiaansen, een verbeelding van de Basiliek van Lourdes, werd uitgewerkt door de architect Jacques (N.J.H.) van Groenendael uit Breda. Voor de kerk is een processiepark.


Het is een driebeukige kruiskerk in neogotische stijl met een hoge vieringtoren en vier hoektorens. De kerk heeft twee kapellen en diverse gebrandschilderde ramen. Het is een Rijksmonument.
Het is een driebeukige kruiskerk in neogotische stijl met een hoge vieringtoren en vier hoektorens. De kerk heeft twee kapellen en diverse gebrandschilderde ramen. Het is een Rijksmonument.
Regel 61: Regel 62:
(Bron = [[http://nl.wikipedia.org/wiki/Sint-Willibrorduskerk_(Sint_Willebrord)]] Wikipedia
(Bron = [[http://nl.wikipedia.org/wiki/Sint-Willibrorduskerk_(Sint_Willebrord)]] Wikipedia


== Nadere beschrijving ==
== Monumentomschrijving Rijksdienst ==
; Geschiedenis
(N.b.: in onderstaande beschrijving wordt niet de juiste architect genoemd.)
::
 
De R.K. ST. WILLEBRORDKERK werd in 1925-1926 gebouwd in opdracht van bouwpastoor P. Bastiaansen door architect J.H.H. van Groenendaal in Traditionalistische stijl met elementen van Neo-Gotiek.  
 
; Omschrijving


====Kerk====
De R.K. ST. WILLEBRORDKERK werd in 1925-1926 gebouwd in opdracht van bouwpastoor P. Bastiaansen door architect J.H.H. van Groenendael in Traditionalistische stijl met elementen van Neo-Gotiek.
=====Omschrijving=====
De driebeukige centraliserende kruiskerk met massale viering waarop een slanke toren met vier hoektorens is opgetrokken uit machinale baksteen en heeft zadel-, lessenaar- en tentdaken met leien in maasdekking. Het gebouw heeft een klaverbladvormige plattegrond bestaande uit een vierkante viering met koor en transeptarmen met omgang van een vak met 5/10 sluiting en een driebeukig schip van vier traveeën. Koor en transept hebben elk vijf vijfzijdig gesloten kapellen tegen de omgang.
De driebeukige centraliserende kruiskerk met massale viering waarop een slanke toren met vier hoektorens is opgetrokken uit machinale baksteen en heeft zadel-, lessenaar- en tentdaken met leien in maasdekking. Het gebouw heeft een klaverbladvormige plattegrond bestaande uit een vierkante viering met koor en transeptarmen met omgang van een vak met 5/10 sluiting en een driebeukig schip van vier traveeën. Koor en transept hebben elk vijf vijfzijdig gesloten kapellen tegen de omgang.


Regel 74: Regel 73:


Achter het koor bevindt zich in de noordwestelijke hoek de terzelfdertijd aangebouwde sacristie. Deze ruimte is opgetrokken uit machinale baksteen met een dubbele tandlijst onder de goot en heeft een samengesteld schilddak met leien in maasdekking. In de stijl van de kerk heeft het pand rondboogramen en een deur in rondboogportiek. Markant is de hoge ronde baksteen schoorsteen ten behoeve van het stookhok. Het interieur van de kerk herbergt een ruime en wijde centraalbouw in schoon metselwerk met een tweedelige opstand van paraboolvormige scheibogen waarboven onder de lichtbeukramen een brede band met siermetselwerk in baksteen. De gehele kerk is overwelfd met kruisribgewelven met brede en platte ribben. Het gewelf in de viering wordt doorbroken door tweemaal twee elkaar kruisende betonbalken die de toren dragen met een bovenlicht in het middenvak. Op de balken de tekst "Quantum potes tantum aude" (help zoveel u kunt). Opvallend is de dispositie van omgang en kapellen ter plaatse van de achthoekige torentjes op de hoeken van de viering. Hier bevinden zich onder de torentjes achthoekige kapellen die met drie bogen naar de omgang geopend zijn. De beeldnissen in de omgang zijn wit gepleisterd. De ingang bezit twee grote en twee kleine keperboogdeuren. Het zangkoor erboven heeft een opengewerkte keperboogbalustrade. Aan weerskanten van de ingang een zijkapel. In de zuidelijke een Heilig Hartbeeld, gesigneerd door F. de Vriendt in 1886. De noordelijke zijkapel bezit als enige figuratieve glas-in-loodramen. Voorgesteld zijn symbolen van Maria als de lelie, de gesloten hof, de ivoren toren en een afbeelding van de kerk en pastoor Bastiaansen zelf. Het is een ontwerp van broeder Donatianus en uitgevoerd door atelier Martien Pater. De kapel wordt gedomineerd door een processiebeeld met sieraden. In de nissen bevinden zich diverse beelden en schilderijen. De oudst gedateerd is een schilderij van P. van Schendel uit 1851, van Maria met Kind. In het koor verder een doopvont van A.I. Marae uit 1842 en een rijkbewerkt Triomfkruis uit het laatste kwart van de negentiende eeuw. Er zijn diverse neo-gotische heiligenbeelden, zowel polychrome houten beelden zoals dat van de H. Barbara en Anna met Maria uit de vorige eeuw als veelkleurige gipsen beelden zoals dat van de H. Antonius van Padua, gesigneerd door H. Dirckx uit Breda in 1927. Daarnaast zijn er gewolkt geglazuurde beelden uit dezelfde periode of iets later, hoogstwaarschijnlijk door Leo Jungblut uit Bilthoven.  
Achter het koor bevindt zich in de noordwestelijke hoek de terzelfdertijd aangebouwde sacristie. Deze ruimte is opgetrokken uit machinale baksteen met een dubbele tandlijst onder de goot en heeft een samengesteld schilddak met leien in maasdekking. In de stijl van de kerk heeft het pand rondboogramen en een deur in rondboogportiek. Markant is de hoge ronde baksteen schoorsteen ten behoeve van het stookhok. Het interieur van de kerk herbergt een ruime en wijde centraalbouw in schoon metselwerk met een tweedelige opstand van paraboolvormige scheibogen waarboven onder de lichtbeukramen een brede band met siermetselwerk in baksteen. De gehele kerk is overwelfd met kruisribgewelven met brede en platte ribben. Het gewelf in de viering wordt doorbroken door tweemaal twee elkaar kruisende betonbalken die de toren dragen met een bovenlicht in het middenvak. Op de balken de tekst "Quantum potes tantum aude" (help zoveel u kunt). Opvallend is de dispositie van omgang en kapellen ter plaatse van de achthoekige torentjes op de hoeken van de viering. Hier bevinden zich onder de torentjes achthoekige kapellen die met drie bogen naar de omgang geopend zijn. De beeldnissen in de omgang zijn wit gepleisterd. De ingang bezit twee grote en twee kleine keperboogdeuren. Het zangkoor erboven heeft een opengewerkte keperboogbalustrade. Aan weerskanten van de ingang een zijkapel. In de zuidelijke een Heilig Hartbeeld, gesigneerd door F. de Vriendt in 1886. De noordelijke zijkapel bezit als enige figuratieve glas-in-loodramen. Voorgesteld zijn symbolen van Maria als de lelie, de gesloten hof, de ivoren toren en een afbeelding van de kerk en pastoor Bastiaansen zelf. Het is een ontwerp van broeder Donatianus en uitgevoerd door atelier Martien Pater. De kapel wordt gedomineerd door een processiebeeld met sieraden. In de nissen bevinden zich diverse beelden en schilderijen. De oudst gedateerd is een schilderij van P. van Schendel uit 1851, van Maria met Kind. In het koor verder een doopvont van A.I. Marae uit 1842 en een rijkbewerkt Triomfkruis uit het laatste kwart van de negentiende eeuw. Er zijn diverse neo-gotische heiligenbeelden, zowel polychrome houten beelden zoals dat van de H. Barbara en Anna met Maria uit de vorige eeuw als veelkleurige gipsen beelden zoals dat van de H. Antonius van Padua, gesigneerd door H. Dirckx uit Breda in 1927. Daarnaast zijn er gewolkt geglazuurde beelden uit dezelfde periode of iets later, hoogstwaarschijnlijk door Leo Jungblut uit Bilthoven.  
 
=====Waardering=====
; Waardering
 
De kerk is van algemeen belang. Het gebouw heeft cultuurhistorisch belang als voorbeeld van een geestelijke ontwikkeling, met name de ontwikkeling van het katholicisme en de stichting van nieuwe bedevaartplaatsen in het Interbellum. Het is tevens van belang als voorbeeld van de typologische ontwikkeling van processieparken. Het heeft architectuurhistorische waarde vanwege de stijl en de plaats in het oeuvre van de architect, met name door de verwerking van het motief van de bedevaartskerk van Lourdes tot een originele en gecompliceerde centraalbouw met toepassing van eigentijdse betontechniek. Het gehele complex heeft een bijzondere betekenis voor het aanzien van de streek. De ensemblewaarde is ook gelegen in de hoogwaardige kwaliteit van de bebouwing en de historisch-ruimtelijke relatie met groenvoorzieningen en wegen. Het complex is belangrijk vanwege de gaafheid van in- en exterieur en vanwege de hoogwaardige kwaliteit van de samenstellende onderdelen van het complex. Het complex heeft zeldzaamheidswaarde vanwege de typologische zeldzaamheid van de kerkplattegrond en het omliggende processiepark.
 
== Beschrijving, die op een andere pagina stond ==
 
; Inleiding.
 
De R.K. ST. WILLEBRORDKERK werd in 1925-1926 gebouwd in opdracht van bouwpastoor P. Bastiaansen door architect J.H.H. van Groenendaal in Traditionalistische stijl met elementen van Neo-Gotiek.
 
; Omschrijving.
 
De driebeukige centraliserende kruiskerk met massale viering waarop een slanke toren met vier hoektorens is opgetrokken uit machinale baksteen en heeft zadel-, lessenaar- en tentdaken met leien in maasdekking. Het gebouw heeft een klaverbladvormige plattegrond bestaande uit een vierkante viering met koor en transeptarmen met omgang van een vak met 5/10 sluiting en een driebeukig schip van vier traveeen. Koor en transept hebben elk vijf vijfzijdig gesloten kapellen tegen de omgang.
 
Het schip heeft links en rechts van de gevel twee veelhoekig gesloten kapellen. Het muurwerk is eenvoudig; de gevels worden geleed door steunberen met afzaat, horizontaal worden de torens geleed door cordonlijsten met tandlijsten en een keperboogfries bij de achthoekige hoektorentjes. De westgevel met ingang is gericht op een breed toelopend pad met plantsoen. De brede westgevel is voorzien van een dubbelportaal met lisenen en klimmende rondboognissen, deels met rondboogramen. In de deelpijler van het dubbelportaal is het beeld geplaatst van de patroonheilige met het model van de kerk. De rondboogportalen worden afgesloten door een smeedijzeren sierhek met krullen, cirkels en pijlpunten. De topgevel wordt bekroond door een kruis. De viering is eveneens voorzien van blindnissen en wordt afgesloten door een bakstenen borstwering met keperboogarcade. In de oksels van de transepten, schip en koor bevinden zich achthoekige traptorentjes. De toren op de viering heeft drie geledingen met achtereenvolgens een uurwerk, in lichtgekleurde baksteen de letters O.L.V. en dubbele galmgaten. De belettering, staand voor "Onze Lieve Vrouwe" werd 's avonds verlicht en overstraalde zo geheel St. Willebrord en omgeving. De achthoekige torenspits is voorzien van hoekspitsjes, dakkapellen en een smeedijzeren torenkruis, ter verhoging van de gelijkenis met het kerksilhouet te Lourdes.
 
Achter het koor bevindt zich in de noordwestelijke hoek de terzelfdertijd aangebouwde sacristie. Deze ruimte is opgetrokken uit machinale baksteen met een dubbele tandlijst onder de goot en heeft een samengesteld schilddak met leien in maasdekking. In de stijl van de kerk heeft het pand rondboogramen en een deur in rondboogportiek. Markant is de hoge ronde baksteen schoorsteen ten behoeve van het stookhok. Het interieur van de kerk herbergt een ruime en wijde centraalbouw in schoon metselwerk met een tweedelige opstand van paraboolvormige scheibogen waarboven onder de lichtbeukramen een brede band met siermetselwerk in baksteen. De gehele kerk is overwelfd met kruisribgewelven met brede en platte ribben. Het gewelf in de viering wordt doorbroken door tweemaal twee elkaar kruisende betonbalken die de toren dragen met een bovenlicht in het middenvak. Op de balken de tekst "Quantum potes tantum aude" (help zoveel u kunt). Opvallend is de dispositie van omgang en kapellen ter plaatse van de achthoekige torentjes op de hoeken van de viering. Hier bevinden zich onder de torentjes achthoekige kapellen die met drie bogen naar de omgang geopend zijn. De beeldnissen in de omgang zijn wit gepleisterd. De ingang bezit twee grote en twee kleine keperboogdeuren. Het zangkoor erboven heeft een opengewerkte keperboogbalustrade. Aan weerskanten van de ingang een zijkapel. In de zuidelijke een Heilig Hartbeeld, gesigneerd door F. de Vriendt in 1886. De noordelijke zijkapel bezit als enige figuratieve glas-in-loodramen. Voorgesteld zijn symbolen van Maria als de lelie, de gesloten hof, de ivoren toren en een afbeelding van de kerk en pastoor Bastiaansen zelf. Het is een ontwerp van broeder Donatianus en uitgevoerd door atelier Martien Pater. De kapel wordt gedomineerd door een processiebeeld met sieraden. In de nissen bevinden zich diverse beelden en schilderijen. De oudst gedateerd is een schilderij van P. van Schendel uit 1851, van Maria met Kind. In het koor verder een doopvont van A.I. Marae uit 1842 en een rijkbewerkt Triomfkruis uit het laatste kwart van de negentiende eeuw. Er zijn diverse neo-gotische heiligenbeelden, zowel polychrome houten beelden zoals dat van de H. Barbara en Anna met Maria uit de vorige eeuw als veelkleurige gipsen beelden zoals dat van de H. Antonius van Padua, gesigneerd door H. Dirckx uit Breda in 1927. Daarnaast zijn er gewolkt geglazuurde beelden uit dezelfde periode of iets later, hoogstwaarschijnlijk door Leo Jungblut uit Bilthoven.
 
; Waardering.
 
De kerk is van algemeen belang. Het gebouw heeft cultuurhistorisch belang als voorbeeld van een geestelijke ontwikkeling, met name de ontwikkeling van het katholicisme en de stichting van nieuwe bedevaartplaatsen in het Interbellum. Het is tevens van belang als voorbeeld van de typologische ontwikkeling van processieparken. Het heeft architectuurhistorische waarde vanwege de stijl en de plaats in het oeuvre van de architect, met name door de verwerking van het motief van de bedevaartskerk van Lourdes tot een originele en gecompliceerde centraalbouw met toepassing van eigentijdse betontechniek. Het gehele complex heeft een bijzondere betekenis voor het aanzien van de streek. De ensemblewaarde is ook gelegen in de hoogwaardige kwaliteit van de bebouwing en de historisch-ruimtelijke relatie met groenvoorzieningen en wegen. Het complex is belangrijk vanwege de gaafheid van in- en exterieur en vanwege de hoogwaardige kwaliteit van de samenstellende onderdelen van het complex. Het complex heeft zeldzaamheidswaarde vanwege de typologische zeldzaamheid van de kerkplattegrond en het omliggende processiepark.
De kerk is van algemeen belang. Het gebouw heeft cultuurhistorisch belang als voorbeeld van een geestelijke ontwikkeling, met name de ontwikkeling van het katholicisme en de stichting van nieuwe bedevaartplaatsen in het Interbellum. Het is tevens van belang als voorbeeld van de typologische ontwikkeling van processieparken. Het heeft architectuurhistorische waarde vanwege de stijl en de plaats in het oeuvre van de architect, met name door de verwerking van het motief van de bedevaartskerk van Lourdes tot een originele en gecompliceerde centraalbouw met toepassing van eigentijdse betontechniek. Het gehele complex heeft een bijzondere betekenis voor het aanzien van de streek. De ensemblewaarde is ook gelegen in de hoogwaardige kwaliteit van de bebouwing en de historisch-ruimtelijke relatie met groenvoorzieningen en wegen. Het complex is belangrijk vanwege de gaafheid van in- en exterieur en vanwege de hoogwaardige kwaliteit van de samenstellende onderdelen van het complex. Het complex heeft zeldzaamheidswaarde vanwege de typologische zeldzaamheid van de kerkplattegrond en het omliggende processiepark.


; Inleiding.
====Processiepark====
* Rijksmonument {{Rijksmonument|517060}}
Achter de St. Willebrordkerk ligt in de bocht van de Pastoor Bastiaansensingel het processiepark met daarin opgenomen een kerkhof en een pad dat met een knik om de kerk heen loopt. De aanleg van het park geschiedde in de periode direct na de gereedkoming van de kerk in 1926. De beelden werden geplaatst tussen 1932 en 1934. Het betreft een Mariabeeld voor de kerk en drie BEELDEN op het kerkhof. De pelgrims die de LOURDESGROT bezochten werden zo in de gelegenheid gesteld om de kruisweg te volgen. Deze zijn in Traditionalistische stijl met elementen van Neo-Gotiek.
=====Omschrijving=====
In de groene omgeving van het met loofbomen beplante processiepark staan de volgende beelden. Voor de westgevel van de kerk staat in de as van het toegangspad een Mariabeeld. Dit beeld is een copie van het wonderbeeld te Lourdes. Op een hoge gebosseerde sokkel staat het gekroonde beeld. Bij de noordelijke zijkapel, vlak voor de ingang van het kerkhof is een afbeelding van de Piëta. Maria heeft Jezus op schoot, met op de achtergrond een kruis met lijkwade. Dit is een van de drie meer dan levensgrote witte kunststenen beelden die zijn geschonken door de familie Lanslots-Sprundel. Halverwege het kerkhof is een grafleggingsgroep bestaande uit vijf personen. Zij dragen de in lijkwade gewikkelde figuur van Jezus naar een muur met blinde nis, het graf. Aan het einde van het kerkhof staat een als Calvariegroep te benoemen beeldengroep. Op een lage heuvel van brokken bergsteen staan de drie treurende Maria's. Het kruis dat zij bezien is heden, anno 2001, leeg, eens was hierop de gekruisigde Christus bevestigd.
=====Waardering=====
Het processiepark met beelden is van algemeen belang. Het heeft cultuurhistorisch belang als voorbeeld van een geestelijke ontwikkeling, met name de ontwikkeling van het katholicisme en de stichting van nieuwe bedevaartplaatsen in het Interbellum. Het is tevens van belang als voorbeeld van de typologische ontwikkeling van processieparken. Het heeft kunsthistorische waarde vanwege de stijl en ornamentiek. De ensemblewaarde is ook gelegen in de hoogwaardige kwaliteit van de beelden en de historisch-ruimtelijke relatie met groenvoorzieningen en wegen.  


====Lourdesgrot====
* Rijksmonument {{Rijksmonument|525726}}
De LOURDESGROT werd gebouwd in 1925 en verving daarmee een in 1885 op een andere plaats gebouwde Lourdesgrot.
De LOURDESGROT werd gebouwd in 1925 en verving daarmee een in 1885 op een andere plaats gebouwde Lourdesgrot.
 
=====Omschrijving=====
; Omschrijving.
 
De grot bestaat uit een grote betonnen opbouw met klimmende rotspartijen. In de open ruimte in het middendeel, met marmeren vloer, bevindt zich een marmeren altaartafel met zuiltjes en bronzen plaquettes. Hierop zijn Bernadette, een engel en Maria in mandorla afgebeeld. In de achterwand van de altaartafel zijn marmeren votiefsteentjes geplaatst. Naast de altaartafel bevindt zich een smeedijzeren kaarsenstandaard. Rechts in een nis is een polychroom Mariabeeld geplaatst met de tekst: Que soy era immaculada counceptiou. De grot en het rechter zijgedeelte zijn afgesloten door een smeedijzeren hekwerk. Het hekwerk sluit aan op de buitenpreekstoel van kunststeen, gebosseerd en van een ingewerkt kruis voorzien.
De grot bestaat uit een grote betonnen opbouw met klimmende rotspartijen. In de open ruimte in het middendeel, met marmeren vloer, bevindt zich een marmeren altaartafel met zuiltjes en bronzen plaquettes. Hierop zijn Bernadette, een engel en Maria in mandorla afgebeeld. In de achterwand van de altaartafel zijn marmeren votiefsteentjes geplaatst. Naast de altaartafel bevindt zich een smeedijzeren kaarsenstandaard. Rechts in een nis is een polychroom Mariabeeld geplaatst met de tekst: Que soy era immaculada counceptiou. De grot en het rechter zijgedeelte zijn afgesloten door een smeedijzeren hekwerk. Het hekwerk sluit aan op de buitenpreekstoel van kunststeen, gebosseerd en van een ingewerkt kruis voorzien.
 
=====Waardering=====
; Waardering.
 
De Lourdesgrot is van algemeen belang. Zij heeft cultuurhistorisch belang als voorbeeld van een geestelijke ontwikkeling, met name de ontwikkeling van het katholicisme en de stichting van nieuwe bedevaartplaatsen in het Interbellum. De grot heeft kunsthistorische waarde vanwege de stijl en ornamentiek. Het gehele complex heeft een bijzondere betekenis voor het aanzien van de streek. De ensemblewaarde is ook gelegen in de hoogwaardige kwaliteit van de beelden en de historisch-ruimtelijke relatie met groenvoorzieningen en wegen. Het complex is belangrijk vanwege de gaafheid en de hoogwaardige kwaliteit van de samenstellende onderdelen. Het complex heeft zeldzaamheidswaarde vanwege de typologische zeldzaamheid van het processiepark.
De Lourdesgrot is van algemeen belang. Zij heeft cultuurhistorisch belang als voorbeeld van een geestelijke ontwikkeling, met name de ontwikkeling van het katholicisme en de stichting van nieuwe bedevaartplaatsen in het Interbellum. De grot heeft kunsthistorische waarde vanwege de stijl en ornamentiek. Het gehele complex heeft een bijzondere betekenis voor het aanzien van de streek. De ensemblewaarde is ook gelegen in de hoogwaardige kwaliteit van de beelden en de historisch-ruimtelijke relatie met groenvoorzieningen en wegen. Het complex is belangrijk vanwege de gaafheid en de hoogwaardige kwaliteit van de samenstellende onderdelen. Het complex heeft zeldzaamheidswaarde vanwege de typologische zeldzaamheid van het processiepark.
== MIP omschrijving kerk ==
* Naam monument: Sint Willibrordus
* Bouwstijl: Neo-Gotiek
* Bouwperiode: 1924 tot: 1925
* Gevels en materialen: Machinale baksteen met tandlijst.
* Vensters en deuren: Paraboolboogramen met driedelige baksteen raamtraceringen.
* Dak en bedekking: Diverse dakvormen, leien in maasdekking.


====Bijgebouwen====
====Bijgebouwen====
Regel 126: Regel 100:
====Omschrijving====
====Omschrijving====
Driebeukige centraliserende kruiskerk met massale viering waarop een slanke toren met vier hoektorens en klaverbladvormige plattegrond. Bij de kerk hoort een L-vormig kerkhof. In de oksel van de kerk op weg en naar toe1 Pietascene. Op het eerste deel van het kerkhof graflegging. Aan het eind van het tweede deel de drie Maria's bij het lege kruis met steen. Geschenk van Familie   Lanslots-Sprundel. Veel rijk gedecoreerde graven uit de jaren 1950. Kruisvormige en waaiervormige zerken van hardsteen, granito of grantet. Oudste graf J.M. Heijts, 1902.
Driebeukige centraliserende kruiskerk met massale viering waarop een slanke toren met vier hoektorens en klaverbladvormige plattegrond. Bij de kerk hoort een L-vormig kerkhof. In de oksel van de kerk op weg en naar toe1 Pietascene. Op het eerste deel van het kerkhof graflegging. Aan het eind van het tweede deel de drie Maria's bij het lege kruis met steen. Geschenk van Familie   Lanslots-Sprundel. Veel rijk gedecoreerde graven uit de jaren 1950. Kruisvormige en waaiervormige zerken van hardsteen, granito of grantet. Oudste graf J.M. Heijts, 1902.
== MIP beschrijving pastorie uit 1950 ==
Monumentomschrijving; CultuurHistorische Waardekaart, --[[Gebruiker:Monumentenhuis Brabant|Monumentenhuis Brabant]] 10 nov 2008 10:18 (UTC)
'''Bouwperiode:''' 1950
'''Gevels en Materialen:''' Imitatie handvorm baksteen.
'''Vensters en Deuren:''' Ondermeer vierruits vensters en zesruits dakkapellen met frontons. Paneeldeur met bovenlicht in spaakverdeling en natuursteen. Omlijsting met ondermeer kelk, kruis en druiventrossen.
'''Dak en Bedekking:''' Zadeldak met eindschilden en zwarte verbeterde Hollandse pannen.
'''Bijgebouwen:''' Beeld van pastoor Bastiaansen 1895-1944 gesigneerd Meertens. In uitstulping van baksteen muur onder ezelsrug.
'''Groen:''' Grote eiken, beuk.


==Externe links==
==Externe links==
* {{Wikimedia|Sint-Willibrorduskerk_(Sint_Willebrord)}}
* {{Wikimedia|Sint-Willibrorduskerk_(Sint_Willebrord)}}
* [http://www.delpher.nl/nl/kranten/view?coll=ddd&identifier=MMKB04:000194101:mpeg21:a0037 Artikel Maasbode uit 1925 over de aanbesteding van de kerk]


==Afbeeldingen==
==Afbeeldingen==
====Exterieur====
====Exterieur====
<gallery>
<gallery>
Afbeelding:08225 Sint Willebrord RK. St. Willibrordus 1925 Past. Bastiaansensingel 30 NB. copy. ansichtkaart.jpg
Afbeelding:08225 Sint Willebrord RK. St. Willibrordus 1925 Past. Bastiaansensingel 30 NB. copy. ansichtkaart.jpg|kopie ansichtkaart
Afbeelding:St.Willebrord.St.Willibrordus met Mariapark.jpg|kopie ansichtkaart
Afbeelding:St.Willebrord.St.Willibrordus met Mariapark.jpg|kopie ansichtkaart
Afbeelding:St.Willebrord.St Willibrordus.interieur.jpg|kopie ansichtkaart
Afbeelding:St.Willebrord.St Willibrordus.interieur.jpg|kopie ansichtkaart
Bestand:Kerkstw706.jpg | foto 1999 - WG
Afbeelding:08225 Sint Willebrord RK. St. Willibrordus 1925 Past. Bastiaansensingel 30 NB. opname 16-05-2009 foto. Job van Nes. Zaandam. (6).jpg|opname JvN 16-05-2009
Afbeelding:08225 Sint Willebrord RK. St. Willibrordus 1925 Past. Bastiaansensingel 30 NB. opname 16-05-2009 foto. Job van Nes. Zaandam. (6).jpg|opname JvN 16-05-2009
Afbeelding:08225 Sint Willebrord RK. St. Willibrordus 1925 Past. Bastiaansensingel 30 NB. opname 16-05-2009 foto. Job van Nes. Zaandam. (2).jpg|opname JvN 16-05-2009
Afbeelding:08225 Sint Willebrord RK. St. Willibrordus 1925 Past. Bastiaansensingel 30 NB. opname 16-05-2009 foto. Job van Nes. Zaandam. (2).jpg|opname JvN 16-05-2009
Regel 164: Regel 121:
Afbeelding:08225 Sint Willebrord RK. Willibrordus 1925 Dorpstraat 17 NB. opname 30-05-2009 foto. Edward Ippel. Hoorn (7).JPG|opname 30-05-2009  foto. Edward Ippel. Hoorn.
Afbeelding:08225 Sint Willebrord RK. Willibrordus 1925 Dorpstraat 17 NB. opname 30-05-2009 foto. Edward Ippel. Hoorn (7).JPG|opname 30-05-2009  foto. Edward Ippel. Hoorn.
Afbeelding:08225 Sint Willebrord RK. Willibrordus 1925 Dorpstraat 17 NB. opname 30-05-2009 foto. Edward Ippel. Hoorn (6).JPG|opname 30-05-2009  foto. Edward Ippel. Hoorn.
Afbeelding:08225 Sint Willebrord RK. Willibrordus 1925 Dorpstraat 17 NB. opname 30-05-2009 foto. Edward Ippel. Hoorn (6).JPG|opname 30-05-2009  foto. Edward Ippel. Hoorn.
Bestand:08225 Sint Willebrord RK. St. Willibrordus 1925 P. Bastiaansensingel 30 NB Opname 26-12-2012 © Job van Nes Zaandam (1).jpg|Opname 26-12-2012 © Job van Nes Zaandam
Bestand:08225 Sint Willebrord RK. St. Willibrordus 1925 P. Bastiaansensingel 30 NB Opname 26-12-2012 © Job van Nes Zaandam (1).jpg|opname JvN 26-12-2012
Bestand:08225 Sint Willebrord RK. St. Willibrordus 1925 P. Bastiaansensingel 30 NB Opname 26-12-2012 © Job van Nes Zaandam (2).jpg|lourdesgrot  |Opname 26-12-2012 © Job van Nes Zaandam
Bestand:08225 Sint Willebrord RK. St. Willibrordus 1925 P. Bastiaansensingel 30 NB Opname 26-12-2012 © Job van Nes Zaandam (2).jpg|Lourdesgrot; opname JvN 26-12-2012
Bestand:08225 Sint Willebrord RK. St. Willibrordus 1925 P. Bastiaansensingel 30 NB Opname 26-12-2012 © Job van Nes Zaandam (3).jpg|lourdesgrot  |Opname 26-12-2012 © Job van Nes Zaandam
Bestand:08225 Sint Willebrord RK. St. Willibrordus 1925 P. Bastiaansensingel 30 NB Opname 26-12-2012 © Job van Nes Zaandam (3).jpg|Lourdesgrot; opname JvN 26-12-2012
Bestand:08225 Sint Willebrord RK. St. Willibrordus 1925 P. Bastiaansensingel 30 NB Opname 26-12-2012 © Job van Nes Zaandam (4).jpg|Opname 26-12-2012 © Job van Nes Zaandam
Bestand:08225 Sint Willebrord RK. St. Willibrordus 1925 P. Bastiaansensingel 30 NB Opname 26-12-2012 © Job van Nes Zaandam (4).jpg|opname JvN 26-12-2012
Bestand:08225 Sint Willebrord RK. St. Willibrordus 1925 P. Bastiaansensingel 30 NB Opname 26-12-2012 © Job van Nes Zaandam (5).jpg|Opname 26-12-2012 © Job van Nes Zaandam
Bestand:08225 Sint Willebrord RK. St. Willibrordus 1925 P. Bastiaansensingel 30 NB Opname 26-12-2012 © Job van Nes Zaandam (5).jpg|opname JvN 26-12-2012
Bestand:08225 Sint Willebrord RK. St. Willibrordus 1925 P. Bastiaansensingel 30 NB Opname 26-12-2012 © Job van Nes Zaandam (6).jpg|Opname 26-12-2012 © Job van Nes Zaandam
Bestand:08225 Sint Willebrord RK. St. Willibrordus 1925 P. Bastiaansensingel 30 NB Opname 26-12-2012 © Job van Nes Zaandam (6).jpg|opname JvN 26-12-2012
Bestand:08225 Sint Willebrord RK. St. Willibrordus 1925 P. Bastiaansensingel 30 NB Opname 26-12-2012 © Job van Nes Zaandam (7).jpg|Opname 26-12-2012 © Job van Nes Zaandam
Bestand:08225 Sint Willebrord RK. St. Willibrordus 1925 P. Bastiaansensingel 30 NB Opname 26-12-2012 © Job van Nes Zaandam (7).jpg|opname JvN 26-12-2012
Bestand:08225 Sint Willebrord RK. St. Willibrordus 1925 P. Bastiaansensingel 30 NB Opname 26-12-2012 © Job van Nes Zaandam (8).jpg|Opname 26-12-2012 © Job van Nes Zaandam
Bestand:08225 Sint Willebrord RK. St. Willibrordus 1925 P. Bastiaansensingel 30 NB Opname 26-12-2012 © Job van Nes Zaandam (8).jpg|opname JvN 26-12-2012
Sint Willebrord RK (1).jpg
</gallery>
</gallery>


====Interieur====
====Interieur====
<gallery>
<gallery>
Afbeelding:08225 Sint Willebrord RK. Willibrordus 1925 Dorpstraat 17 NB. opname 30-05-2009 foto. Edward Ippel. Hoorn (8).JPG|opname 30-05-2009  foto. Edward Ippel. Hoorn.
Afbeelding:08225 Sint Willebrord RK. Willibrordus 1925 Dorpstraat 17 NB. opname 30-05-2009 foto. Edward Ippel. Hoorn (8).JPG|opname 30-05-2009  foto. Edward Ippel. Hoorn.
Regel 191: Regel 147:
Afbeelding:08225 Sint Willebrord RK. Willibrordus 1925 Dorpstraat 17 NB. opname 30-05-2009 foto. Edward Ippel. Hoorn (19).JPG|opname 30-05-2009  foto. Edward Ippel. Hoorn.
Afbeelding:08225 Sint Willebrord RK. Willibrordus 1925 Dorpstraat 17 NB. opname 30-05-2009 foto. Edward Ippel. Hoorn (19).JPG|opname 30-05-2009  foto. Edward Ippel. Hoorn.
Afbeelding:Sint Willebrord H Willibrordus P&vL 1988.jpg|Pels en Van Leeuwen orgel 1988
Afbeelding:Sint Willebrord H Willibrordus P&vL 1988.jpg|Pels en Van Leeuwen orgel 1988
Bestand:08225 Sint Willebrord RK. St. Willibrordus 1925 P. Bastiaansensingel 30 NB Opname 26-12-2012 © Job van Nes Zaandam (9).jpg|Opname 26-12-2012 © Job van Nes Zaandam
Bestand:08225 Sint Willebrord RK. St. Willibrordus 1925 P. Bastiaansensingel 30 NB Opname 26-12-2012 © Job van Nes Zaandam (9).jpg|opname JvN 26-12-2012
Bestand:08225 Sint Willebrord RK. St. Willibrordus 1925 P. Bastiaansensingel 30 NB Opname 26-12-2012 © Job van Nes Zaandam (10).jpg|Opname 26-12-2012 © Job van Nes Zaandam
Bestand:08225 Sint Willebrord RK. St. Willibrordus 1925 P. Bastiaansensingel 30 NB Opname 26-12-2012 © Job van Nes Zaandam (10).jpg|opname JvN 26-12-2012
Bestand:08225 Sint Willebrord RK. St. Willibrordus 1925 P. Bastiaansensingel 30 NB Opname 26-12-2012 © Job van Nes Zaandam (11).jpg|Opname 26-12-2012 © Job van Nes Zaandam
Bestand:08225 Sint Willebrord RK. St. Willibrordus 1925 P. Bastiaansensingel 30 NB Opname 26-12-2012 © Job van Nes Zaandam (11).jpg|opname JvN 26-12-2012
Bestand:08225 Sint Willebrord RK. St. Willibrordus 1925 P. Bastiaansensingel 30 NB Opname 26-12-2012 © Job van Nes Zaandam (12).jpg|Opname 26-12-2012 © Job van Nes Zaandam
Bestand:08225 Sint Willebrord RK. St. Willibrordus 1925 P. Bastiaansensingel 30 NB Opname 26-12-2012 © Job van Nes Zaandam (12).jpg|opname JvN 26-12-2012
Bestand:08225 Sint Willebrord RK. St. Willibrordus 1925 P. Bastiaansensingel 30 NB Opname 26-12-2012 © Job van Nes Zaandam (13).jpg|Opname 26-12-2012 © Job van Nes Zaandam
Bestand:08225 Sint Willebrord RK. St. Willibrordus 1925 P. Bastiaansensingel 30 NB Opname 26-12-2012 © Job van Nes Zaandam (13).jpg|opname JvN 26-12-2012
Bestand:08225 Sint Willebrord RK. St. Willibrordus 1925 P. Bastiaansensingel 30 NB Opname 26-12-2012 © Job van Nes Zaandam (14).jpg|Opname 26-12-2012 © Job van Nes Zaandam
Bestand:08225 Sint Willebrord RK. St. Willibrordus 1925 P. Bastiaansensingel 30 NB Opname 26-12-2012 © Job van Nes Zaandam (14).jpg|opname JvN 26-12-2012
Bestand:08225 Sint Willebrord RK. St. Willibrordus 1925 P. Bastiaansensingel 30 NB Opname 26-12-2012 © Job van Nes Zaandam (15).jpg|Opname 26-12-2012 © Job van Nes Zaandam
Bestand:08225 Sint Willebrord RK. St. Willibrordus 1925 P. Bastiaansensingel 30 NB Opname 26-12-2012 © Job van Nes Zaandam (15).jpg|opname JvN 26-12-2012
Sint Willebrord RK (2).jpg
Sint Willebrord RK (4).jpg
Sint Willebrord RK (13).jpg
Sint Willebrord RK (14).jpg
</gallery>
</gallery>


====Pastorie====
====Pastorie====
<gallery>
<gallery>
Bestand:08225 Sint Willebrord RK. St. Willibrordus 1925 P. Bastiaansensingel 30 NB Opname 26-12-2012 © Job van Nes Zaandam (16).jpg|met beeld pastoor Ad de Bok; Opname 26-12-2012 © Job van Nes Zaandam
Bestand:08225 Sint Willebrord RK. St. Willibrordus 1925 P. Bastiaansensingel 30 NB Opname 26-12-2012 © Job van Nes Zaandam (16).jpg|met beeld pastoor Ad de Bok; opname JvN 26-12-2012
Bestand:08225 Sint Willebrord RK. St. Willibrordus 1925 P. Bastiaansensingel 30 NB Opname 26-12-2012 © Job van Nes Zaandam (17).jpg|met beeld pastoor Bastiaansen; Opname 26-12-2012 © Job van Nes Zaandam
Bestand:08225 Sint Willebrord RK. St. Willibrordus 1925 P. Bastiaansensingel 30 NB Opname 26-12-2012 © Job van Nes Zaandam (17).jpg|met beeld pastoor Bastiaansen; opname JvN 26-12-2012
</gallery>
</gallery>

Versie van 2 jan 2020 21:04

Bezig met het laden van de kaart...
Algemene gegevens
Naam kerk: St. Willibrordus
Genootschap: Rooms-Katholieke Kerk
Provincie: Noord-Brabant
Gemeente: Rucphen
Plaats: Sint Willebrord
Adres: Pastoor Bastiaansensingel 30
Postcode: 4711EC
Inventarisatienummer: 08225
Jaar ingebruikname: 1925
Architect: Groenendael, N.J.H. van
Huidige bestemming: kerk
Monument status: Rijksmonument 517059

Geschiedenis

Laat neogotisch groot, beeldbepalend kerkgebouw met hoge kruisingtoren.

Plattegrond. Bron: Kerken in het Bisdom Breda, Auteur: Ton van Nijnatten. Uitgeverij: Buijten en Schipperheijn B.V. juni 2004.
opname 30-05-2009 foto. Edward Ippel. Hoorn.
opname 30-05-2009 foto. Edward Ippel. Hoorn.
opname 30-05-2009 foto. Edward Ippel. Hoorn.
opname 30-05-2009 foto. Edward Ippel. Hoorn.

In 1841 werd er een parochie gesticht en een kerk gebouwd. Sinds 1885 is Sint Willebrord een bedevaartplaats. In dat jaar werd een eerste Lourdesgrot gebouwd. In 1925 werd een nieuwe kerk gebouwd. Het oorspronkelijke ontwerp van pastoor Bastiaansen, een verbeelding van de Basiliek van Lourdes, werd uitgewerkt door de architect Jacques (N.J.H.) van Groenendael uit Breda. Voor de kerk is een processiepark.

Het is een driebeukige kruiskerk in neogotische stijl met een hoge vieringtoren en vier hoektorens. De kerk heeft twee kapellen en diverse gebrandschilderde ramen. Het is een Rijksmonument.

In het interieur is onder meer de kapel met een processiebeeld met sieraden. In de nissen zijn diverse beelden en schilderijen. De oudste is een schilderij van P. van Schendel uit 1851, van Maria met Kind. In het koor bevindt zich het doopvont van A.I. Marae uit 1842 en een Triomfkruis uit de 19de eeuw. Er zijn diverse neogotische heiligenbeelden, zowel polychrome houten beelden zoals dat van de H. Barbara en Anna met Maria uit de vorige eeuw als gipsen beelden van de H. Antonius van Padua. (Bron = [[1]] Wikipedia

Monumentomschrijving Rijksdienst

(N.b.: in onderstaande beschrijving wordt niet de juiste architect genoemd.)

Kerk

De R.K. ST. WILLEBRORDKERK werd in 1925-1926 gebouwd in opdracht van bouwpastoor P. Bastiaansen door architect J.H.H. van Groenendael in Traditionalistische stijl met elementen van Neo-Gotiek.

Omschrijving

De driebeukige centraliserende kruiskerk met massale viering waarop een slanke toren met vier hoektorens is opgetrokken uit machinale baksteen en heeft zadel-, lessenaar- en tentdaken met leien in maasdekking. Het gebouw heeft een klaverbladvormige plattegrond bestaande uit een vierkante viering met koor en transeptarmen met omgang van een vak met 5/10 sluiting en een driebeukig schip van vier traveeën. Koor en transept hebben elk vijf vijfzijdig gesloten kapellen tegen de omgang.

Het schip heeft links en rechts van de gevel twee veelhoekig gesloten kapellen. Het muurwerk is eenvoudig; de gevels worden geleed door steunberen met afzaat, horizontaal worden de torens geleed door cordonlijsten met tandlijsten en een keperboogfries bij de achthoekige hoektorentjes. De westgevel met ingang is gericht op een breed toelopend pad met plantsoen. De brede westgevel is voorzien van een dubbelportaal met lisenen en klimmende rondboognissen, deels met rondboogramen. In de deelpijler van het dubbelportaal is het beeld geplaatst van de patroonheilige met het model van de kerk. De rondboogportalen worden afgesloten door een smeedijzeren sierhek met krullen, cirkels en pijlpunten. De topgevel wordt bekroond door een kruis. De viering is eveneens voorzien van blindnissen en wordt afgesloten door een bakstenen borstwering met keperboogarcade. In de oksels van de transepten, schip en koor bevinden zich achthoekige traptorentjes. De toren op de viering heeft drie geledingen met achtereenvolgens een uurwerk, in lichtgekleurde baksteen de letters O.L.V. en dubbele galmgaten. De belettering, staand voor "Onze Lieve Vrouwe" werd 's avonds verlicht en overstraalde zo geheel St. Willebrord en omgeving. De achthoekige torenspits is voorzien van hoekspitsjes, dakkapellen en een smeedijzeren torenkruis, ter verhoging van de gelijkenis met het kerksilhouet te Lourdes.

Achter het koor bevindt zich in de noordwestelijke hoek de terzelfdertijd aangebouwde sacristie. Deze ruimte is opgetrokken uit machinale baksteen met een dubbele tandlijst onder de goot en heeft een samengesteld schilddak met leien in maasdekking. In de stijl van de kerk heeft het pand rondboogramen en een deur in rondboogportiek. Markant is de hoge ronde baksteen schoorsteen ten behoeve van het stookhok. Het interieur van de kerk herbergt een ruime en wijde centraalbouw in schoon metselwerk met een tweedelige opstand van paraboolvormige scheibogen waarboven onder de lichtbeukramen een brede band met siermetselwerk in baksteen. De gehele kerk is overwelfd met kruisribgewelven met brede en platte ribben. Het gewelf in de viering wordt doorbroken door tweemaal twee elkaar kruisende betonbalken die de toren dragen met een bovenlicht in het middenvak. Op de balken de tekst "Quantum potes tantum aude" (help zoveel u kunt). Opvallend is de dispositie van omgang en kapellen ter plaatse van de achthoekige torentjes op de hoeken van de viering. Hier bevinden zich onder de torentjes achthoekige kapellen die met drie bogen naar de omgang geopend zijn. De beeldnissen in de omgang zijn wit gepleisterd. De ingang bezit twee grote en twee kleine keperboogdeuren. Het zangkoor erboven heeft een opengewerkte keperboogbalustrade. Aan weerskanten van de ingang een zijkapel. In de zuidelijke een Heilig Hartbeeld, gesigneerd door F. de Vriendt in 1886. De noordelijke zijkapel bezit als enige figuratieve glas-in-loodramen. Voorgesteld zijn symbolen van Maria als de lelie, de gesloten hof, de ivoren toren en een afbeelding van de kerk en pastoor Bastiaansen zelf. Het is een ontwerp van broeder Donatianus en uitgevoerd door atelier Martien Pater. De kapel wordt gedomineerd door een processiebeeld met sieraden. In de nissen bevinden zich diverse beelden en schilderijen. De oudst gedateerd is een schilderij van P. van Schendel uit 1851, van Maria met Kind. In het koor verder een doopvont van A.I. Marae uit 1842 en een rijkbewerkt Triomfkruis uit het laatste kwart van de negentiende eeuw. Er zijn diverse neo-gotische heiligenbeelden, zowel polychrome houten beelden zoals dat van de H. Barbara en Anna met Maria uit de vorige eeuw als veelkleurige gipsen beelden zoals dat van de H. Antonius van Padua, gesigneerd door H. Dirckx uit Breda in 1927. Daarnaast zijn er gewolkt geglazuurde beelden uit dezelfde periode of iets later, hoogstwaarschijnlijk door Leo Jungblut uit Bilthoven.

Waardering

De kerk is van algemeen belang. Het gebouw heeft cultuurhistorisch belang als voorbeeld van een geestelijke ontwikkeling, met name de ontwikkeling van het katholicisme en de stichting van nieuwe bedevaartplaatsen in het Interbellum. Het is tevens van belang als voorbeeld van de typologische ontwikkeling van processieparken. Het heeft architectuurhistorische waarde vanwege de stijl en de plaats in het oeuvre van de architect, met name door de verwerking van het motief van de bedevaartskerk van Lourdes tot een originele en gecompliceerde centraalbouw met toepassing van eigentijdse betontechniek. Het gehele complex heeft een bijzondere betekenis voor het aanzien van de streek. De ensemblewaarde is ook gelegen in de hoogwaardige kwaliteit van de bebouwing en de historisch-ruimtelijke relatie met groenvoorzieningen en wegen. Het complex is belangrijk vanwege de gaafheid van in- en exterieur en vanwege de hoogwaardige kwaliteit van de samenstellende onderdelen van het complex. Het complex heeft zeldzaamheidswaarde vanwege de typologische zeldzaamheid van de kerkplattegrond en het omliggende processiepark.

Processiepark

Achter de St. Willebrordkerk ligt in de bocht van de Pastoor Bastiaansensingel het processiepark met daarin opgenomen een kerkhof en een pad dat met een knik om de kerk heen loopt. De aanleg van het park geschiedde in de periode direct na de gereedkoming van de kerk in 1926. De beelden werden geplaatst tussen 1932 en 1934. Het betreft een Mariabeeld voor de kerk en drie BEELDEN op het kerkhof. De pelgrims die de LOURDESGROT bezochten werden zo in de gelegenheid gesteld om de kruisweg te volgen. Deze zijn in Traditionalistische stijl met elementen van Neo-Gotiek.

Omschrijving

In de groene omgeving van het met loofbomen beplante processiepark staan de volgende beelden. Voor de westgevel van de kerk staat in de as van het toegangspad een Mariabeeld. Dit beeld is een copie van het wonderbeeld te Lourdes. Op een hoge gebosseerde sokkel staat het gekroonde beeld. Bij de noordelijke zijkapel, vlak voor de ingang van het kerkhof is een afbeelding van de Piëta. Maria heeft Jezus op schoot, met op de achtergrond een kruis met lijkwade. Dit is een van de drie meer dan levensgrote witte kunststenen beelden die zijn geschonken door de familie Lanslots-Sprundel. Halverwege het kerkhof is een grafleggingsgroep bestaande uit vijf personen. Zij dragen de in lijkwade gewikkelde figuur van Jezus naar een muur met blinde nis, het graf. Aan het einde van het kerkhof staat een als Calvariegroep te benoemen beeldengroep. Op een lage heuvel van brokken bergsteen staan de drie treurende Maria's. Het kruis dat zij bezien is heden, anno 2001, leeg, eens was hierop de gekruisigde Christus bevestigd.

Waardering

Het processiepark met beelden is van algemeen belang. Het heeft cultuurhistorisch belang als voorbeeld van een geestelijke ontwikkeling, met name de ontwikkeling van het katholicisme en de stichting van nieuwe bedevaartplaatsen in het Interbellum. Het is tevens van belang als voorbeeld van de typologische ontwikkeling van processieparken. Het heeft kunsthistorische waarde vanwege de stijl en ornamentiek. De ensemblewaarde is ook gelegen in de hoogwaardige kwaliteit van de beelden en de historisch-ruimtelijke relatie met groenvoorzieningen en wegen.

Lourdesgrot

De LOURDESGROT werd gebouwd in 1925 en verving daarmee een in 1885 op een andere plaats gebouwde Lourdesgrot.

Omschrijving

De grot bestaat uit een grote betonnen opbouw met klimmende rotspartijen. In de open ruimte in het middendeel, met marmeren vloer, bevindt zich een marmeren altaartafel met zuiltjes en bronzen plaquettes. Hierop zijn Bernadette, een engel en Maria in mandorla afgebeeld. In de achterwand van de altaartafel zijn marmeren votiefsteentjes geplaatst. Naast de altaartafel bevindt zich een smeedijzeren kaarsenstandaard. Rechts in een nis is een polychroom Mariabeeld geplaatst met de tekst: Que soy era immaculada counceptiou. De grot en het rechter zijgedeelte zijn afgesloten door een smeedijzeren hekwerk. Het hekwerk sluit aan op de buitenpreekstoel van kunststeen, gebosseerd en van een ingewerkt kruis voorzien.

Waardering

De Lourdesgrot is van algemeen belang. Zij heeft cultuurhistorisch belang als voorbeeld van een geestelijke ontwikkeling, met name de ontwikkeling van het katholicisme en de stichting van nieuwe bedevaartplaatsen in het Interbellum. De grot heeft kunsthistorische waarde vanwege de stijl en ornamentiek. Het gehele complex heeft een bijzondere betekenis voor het aanzien van de streek. De ensemblewaarde is ook gelegen in de hoogwaardige kwaliteit van de beelden en de historisch-ruimtelijke relatie met groenvoorzieningen en wegen. Het complex is belangrijk vanwege de gaafheid en de hoogwaardige kwaliteit van de samenstellende onderdelen. Het complex heeft zeldzaamheidswaarde vanwege de typologische zeldzaamheid van het processiepark.

Bijgebouwen

Grote Lourdesgrot uit 1925 met ijzeren sierhek, buitenpreekstoel, smeedijzeren kaarsenkroon. Marmeren altaar en polychroom Mariabeeld "Ik ben de onbevlekte ontvangenis". QUE SOY ERA IMMACULADA COUNCEPTIOU.

  • Interieur: Overwelving met kruisribgewelven. Baksteen siermetselwerk, enkele heiligenbeelden.
  • Bijzonderheden: Op het marmeren altaar een verbronsd relief van Maria die aanbeden wordt door Bernadette en engel. In de achterwand zitten marmeren votiefsteentjes. Op de hoofdas naar de kerk staat op een gebosseerd geblokte sokkel een gekroond Mariabeeld uit 1925 met gevouwen handen, copie van het wonderbeeld te Lourdes.

Omschrijving

Driebeukige centraliserende kruiskerk met massale viering waarop een slanke toren met vier hoektorens en klaverbladvormige plattegrond. Bij de kerk hoort een L-vormig kerkhof. In de oksel van de kerk op weg en naar toe1 Pietascene. Op het eerste deel van het kerkhof graflegging. Aan het eind van het tweede deel de drie Maria's bij het lege kruis met steen. Geschenk van Familie Lanslots-Sprundel. Veel rijk gedecoreerde graven uit de jaren 1950. Kruisvormige en waaiervormige zerken van hardsteen, granito of grantet. Oudste graf J.M. Heijts, 1902.

Externe links

Afbeeldingen

Exterieur

Interieur

Pastorie