Smilde, Veenhoopsweg 13 - Koepelkerk

Bezig met het laden van de kaart...

Algemene gegevens
Naam kerk:	Koepelkerk
Genootschap:	PKN Nederlands Hervormd
Provincie:	Drenthe
Gemeente:	Midden-Drenthe
Plaats:	Smilde
Adres:	Veenhoopsweg 13
Postcode:	9422AA
Inventarisatienummer:	14188
Jaar ingebruikname:	1788
Architect:	Sorg, A.M.
Huidige bestemming:	kerk
Monument status:	Rijksmonument 34003

Inhoud

1 Geschiedenis
2 Monumentomschrijving Rijksdienst
3 Gebouwomschrijving SKKN
- 3.1 Gebouw
4 In de media
5 Externe links
6 Afbeeldingen
- 6.1 Exterieur
- 6.2 Interieur

Geschiedenis

Monumentale historische koepelkerk.

2021 - De kogel is door de Koepelkerk: lang gewenste verbouwing kan starten.

Monumentomschrijving Rijksdienst

Hervormde kerk. Achtkante koepelkerk, gebouwd in 1780-'88 door A.M. Sorgh. Inventaris: rijk Lodewijk XVI meubilair uit de bouwtijd. Orgel met Hoofdwerk en Bovenwerk, in 1841 gemaakt door P. van Oeckelen. Gerestaureerd in 1998 door Flentrop.

Gebouwomschrijving SKKN

Tussen 1612 en 1780 werd de Drentse Hoofdvaart gegraven van Meppel naar Assen. Dit bood mogelijkheden de veenkolonisatie uit te breiden en meerdere nieuwe veenkolonies te stichten. Zo ontstonden in deze tijd Hijkersmilde en Kloosterveen. Kloosterveen behoorde tot 1598 tot het bisdom Utrecht, daarna (de Hervorming) tot de provincie. Aangezien de ontginning van de grond rond Kloosterveen aanzienlijke bedragen binnenbracht, werd positief gereageerd op een verzoek van de inwoners van Hijkersmilde en Kloosterveen een kerk te bouwen. In 1778 werd architect Abraham Martinus Sorg uitverkoren de kerk te bouwen. De eerste steen werd gelegd in 1780, de bouw werd na allerlei moeilijkheden pas in 1788 voltooid en op 17 februari ingewijd door de predikant van Assen, ds. H. Krul. De eerst bevestigde predikant in Smilde was ds. Jan A. Erkenswijk. De kerk werd in de jaren na de Afscheiding (1834) te groot door de vele gelovigen die "overliepen". Sinds enige jaren echter is de kerk betrokken in het "Samen-op-Weg"-proces en kampt men tijdens gezamenljke diensten met ruimtegebrek. Het kerkgebouw staat te Kloosterveen. In 2007 met de Gereformeerde Kerk ter plaatse gefuseerd tot Protestantse Gemeente.

Gebouw

De houten koepel van deze, voor zijn tijd, moderne kerk is lichtblauw geschilderd. Vier zwarte ribben zijn versierd met gouden meanders, in het midden versierd met een zwart houten rozet (zie foto Dr.4.27) De vloer van de kerk bestaat uit grote stukken Bremer natuursteen. Na de beschadiging van de kerk door een Canadese kogel (1945) heeft de kerk enige restauraties ondergaan. Zo is in 1963 de koepel voorzien van nieuwe koperbeplating en is het gehele interieur licht geverfd.

In de media

Uit Herbestemmingnoord.nl 2013

De kerkzaal wordt gebruikt door de Protestantse gemeente Smilde, maar verder mist het gebouw de voor het voortbestaan cruciale nevenfuncties. Om de functies van het naastgelegen “Kompas” beter te kunnen benutten heeft Architecten Meppel een transparante overdekte verbinding tussen beide gebouwen ontworpen, waardoor de vrijstaande gebouwen in de toekomst als één geheel kunnen functioneren. De vergunning voor de verbinding is reeds aangevraagd.