Aldeboarn, Tsjerkebuorren 2-4 - Doelhoftsjerke

Bezig met het laden van de kaart...

Algemene gegevens
Naam kerk:	Pancratius, Doelhoftsjerke
Genootschap:	Protestantse Gemeente Aldeboarn
Provincie:	Friesland
Gemeente:	Heerenveen
Plaats:	Aldeboarn
Adres:	Tsjerkebuorren 2-4
Postcode:	8495KH
Inventarisatienummer:	09406
Jaar ingebruikname:	1753
Architect:
Huidige bestemming:	kerk
Monument status:	Rijksmonument 35951 (kerk); 35950 (toren)

Geschiedenis

Buitengewoon interessante kerk met opvallende toren.

Van 1200 tot 1400 was Aldeboarn een belangrijk kerkelijk centrum. De katholieke kerk stichtte kloosters in deze streken en Bornego werd een Dekenaat, met Aldeboarn als zetel van de Dekenstoel. Het dekenaat strekte zich uit tot aan de Tjonger. Rond l600 werd Aldeboarn "Een groot en welbestraat dorp met een schoone Kerck en Toorn" genoemd. In 1723 werd de toren van de uit de 13e eeuw stammende turfstenen kerk, die was gewijd aan Bonifatius en de moederkerk van het dekenaat Borndego was, door bliksem verwoest.

De huidige eenbeukige kerk is in 1753 gebouwd bij een toren uit 1737. De toren is dus ouder dan de kerk. De kerk verving het middeleeuws tufstenen gebouw. De toren heeft een open lantaarn naar het model van de toren van Hindeloopen. Kansel uit de 18de eeuw. In het koor een marmeren grafmonument ter nagedachtenis aan Livius Theodorus en Regnerus van Andringa. De twee figuren aan de zijkant stellen de dood en de vergankelijkheid voor. Het geheel is in 1761 vervaardigd door Jacobus Sydses Bruinsma uit Leeuwarden, die ook aan het orgel van de Grote Kerk aldaar werkte. Het tegeltableau in de zuidmuur is voor predikant Piboni Ivitius van Abbema. Verder bevinden zich oude grafzerken en twee Bremer zandstenen sarcofaagdeksels in de kerk. Het beschilderde houten tongewelf met onder andere sterren, wolken, engelen en muziekinstrumenten uit 1755 is in 1967 gerestaureerd. Orgel van Lambertus van Dam uit 1779.

Monumentomschrijving Rijksdienst

Kerk

Driezijdig gesloten kerkgebouw uit 1753; tussen pilasters gevat ingangsportaal met stichtingscartouche erboven. Inwendig beschilderd tongewelf; preekstoel uit de bouwtijd met trap, achterschot en klankbord; koperen doopbekkenhouder, 17e eeuwse overhuifde herenbank, grafmonument van Adringa. Epitaafje van tegels 1612 en kinderzerk XVI. Tweeklaviers orgel gemaakt door Lambertus van Dam in 1779. Het is het eerste orgel dat Van Dam als zelfstandig orgelmaker maakte. Klokkestoel met gelui van twee klokken, waarvan één van G. van Wou, 1526, diam. 134,1 cm. en een moderne klok. Mechanisch torenuurwerk J.L. de Looze, Amersfoort, 1907, later voorzien van electrische opwinding.