Brontekst bekijken van Ilpendam, Kerkstraat 19 - Hervormde Kerk

[[Categorie:Object]]
[[Categorie:MetKaart]]
[[Categorie:Rijksmonument]]
[[Categorie:PKNH]]
[[Categorie:Ilpendam]]
[[Categorie:Gemeente Waterland]]
[[Categorie:Provincie Noord-Holland]]


{{#display_map:1452PR Kerkstraat 19 Ilpendam, Nederland|type=hybrid}}

{| 
! colspan="2" style="background-color:#517398; color:white;" | Algemene gegevens
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Naam kerk:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Hervormde Kerk
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Genootschap:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | PKN Hervormde gemeente Ilpendam
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Provincie:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Noord-Holland
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Gemeente:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Waterland
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Plaats:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Ilpendam
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Adres:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Kerkstraat 19
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Postcode:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | 1452PR
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Inventarisatienummer:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | 05787
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Jaar ingebruikname:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | 1656
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Architect:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | 
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Huidige bestemming:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | kerk
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Monument status:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Rijksmonument {{Rijksmonument|22938}}(kerk); {{Rijksmonument|22939}}(toren); {{Rijksmonument|22940}}(pastorie)
|}


[[Afbeelding:05787 Ilpendam PKN. vm.NHK. 15e Kerkstraat 19 NH. opname 23-08-1997 foto. Alie Stok-Britting. Krommenie (8).jpg|250px|thumb|opname 23-08-1997  foto. Alie Stok-Britting. Krommenie.]]

==Geschiedenis==

Grote dorpskerk met toren.

In 1408 wordt reeds een kapel gemeld gewijd aan de H. Sebastianus. In 1449 wordt de kerk vergroot. In 1544 heeft Ilpendam een parochiekerk. Als gevolg van de 80-jarige Oorlog wordt de kerk voor een belangrijk deel verwoest. Overblijfselen uit de oude kerk zijn de schalkbeelden in de koorsluiting. In de Reformatie gaat de kerk over naar de Hervormde Gemeente. Een definitieve herbouw vindt plaats in 1656. De kerk krijgt dan zijn huidige vorm. In de jaren 1723, 1850, 1922, 1946 en 1984 wordt de kerk gerestaureerd. De laatste grote onderhoudsbeurt vond plaats in 2004/2005.

== Monumentomschrijving Rijksdienst ==
====Kerk====
Eenbeukig gebouw met vijfzijdige sluiting, ten dele uit 1656, waarin in 1850 gedeeltelijk vernieuwd en in 1868 voorzien van een westtoren.In de sluiting vier houten schalkbeeldjes, XV. Zerkenvloer. Preekstoel, doophek en koorafsluiting, XVII. Herenbank met overluiving en beeldhouwwerk, XVIIIb. Twee koperen lezenaars, resp. 1699 en 1783. Koperen doopbekkenhouder (met bekken en kan), zandloperhouder en doopboog, XVII. Koperen kaarsenarmen, XVIII. Hervormde KERK. Eenbeukig gebouw met vijfzijdige sluiting, ten dele uit 1656.

; Orgel
Tweeklaviers orgel in 1728 gemaakt door N. Willembroek voor de Herv. Kerk te De Rijp en in 1855 door Joh. van Nieuwkerk verbouwd en overgeplaatst naar Ilpendam.
 
====Toren====
Toren van de Herv. kerk. Klokkenstoel met klok van Gerhard Schimmel, 1682, diam. 123 cm. Mechanisch torenuurwerk van Eijsbouts, 1923.
====Pastorie====
Pastorie van de Hervormde Kerk. Blokvormig pand zonder verdieping, op hoge plint, ter breedte van vier vensterassen, onder schilddak; gebouwd 1868 (herdenkingssteen in voorgevel). Witgepleisterde voor- en linkerzijgevel met blokgroeven; getoogde zesruitsschuifvensters met geprofileerde omlijsting en bekroond door geprofileerde boogjes met consoles. Ingangs met stoep; levensboom in getoogd bovenlicht. Aan rechterzijde met de kerk verbonden. 

== In de media ==

; Uit ''Reformatorisch Dagblad'', 18 september 2007.

Het interieur van de hervormde kerk in Ilpendam wordt gerestaureerd. Het kerkgebouw in de gemeente Waterland heeft veel last van vocht. Het zorgt ervoor dat na de restauratie in de jaren tachtig het binnenwerk opnieuw behandeld moet worden.

De kerk is gebouwd in 1656. In 1408 stond er reeds een kapel, die later is uitgebouwd tot parochiekerk. Deze kerk werd echter in 1575 verwoest tijdens de oorlog met de Spanjaarden. Tijdens de huidige restauratie vinden de kerkdiensten van de hervormde gemeente plaats in het voormalige bejaardentehuis De Ilpenhof.

==Externe links==
* {{Wikimedia|Nederlands_Hervormde_Kerk,_Ilpendam}}

==Afbeeldingen==
====Exterieur====
<gallery>
Bestand:Kerkilpendam1916.jpg | Ansichtkaart 1916 - WG watersnood
Bestand:Kerkilpendam1916-WAT.jpg | Ansichtkaart 1916 - WG watersnood
Bestand:Kerkilpendam4183.jpg | Ansichtkaart - WG
Afbeelding:05787 Ilpendam PKN. vm.NHK. 15e Kerkstraat 19 NH. opname 23-08-1997 foto. Alie Stok-Britting. Krommenie (6).jpg|opname 23-08-1997  foto. Alie Stok-Britting. Krommenie.
Afbeelding:05787 Ilpendam PKN. vm.NHK. 15e Kerkstraat 19 NH. opname Juli 1986 foto. Alie Stok-Britting. Krommenie..jpg|opname Juli 1986  foto. Alie Stok-Britting. Krommenie.
Afbeelding:05787 Ilpendam PKN. Hervormd 1656 Kerkstraat 19 NH. opname 03-01-2007 foto. Leon Bok (2).jpg|opname 03-01-2007  © Leon Bok
Afbeelding:05787 Ilpendam PKN. Hervormd 1656 Kerkstraat 19 NH. opname 03-01-2007 foto. Leon Bok (1).jpg|opname 03-01-2007  © Leon Bok
Bestand:Kerkilpendam2015.jpg | foto 2015 - WG

Bestand:Ilpendam, Kerkstraat 19 - Ned. Herv. Kerk-AntonvD-2016-001.jpg|Foto:Anton van Daal (2016)
Bestand:Ilpendam, Kerkstraat 19 - Ned. Herv. Kerk-AntonvD-2016-002.jpg|Foto:Anton van Daal (2016)
Bestand:Ilpendam, Kerkstraat 19 - Ned. Herv. Kerk-AntonvD-2016-003.jpg|Foto:Anton van Daal (2016)
Bestand:Ilpendam, Kerkstraat 19 - Ned. Herv. Kerk-AntonvD-2016-004.jpg|Foto:Anton van Daal (2016)
Bestand:Ilpendam, Kerkstraat 19 - Ned. Herv. Kerk-AntonvD-2016-005.jpg|Foto:Anton van Daal (2016)
Bestand:Ilpendam, Kerkstraat 19 - Ned. Herv. Kerk-AntonvD-2016-006.jpg|Foto:Anton van Daal (2016)
Bestand:Ilpendam, Kerkstraat 19 - Ned. Herv. Kerk-AntonvD-2016-007.jpg|Foto:Anton van Daal (2016)
Bestand:Ilpendam, Kerkstraat 19 - Ned. Herv. Kerk-AntonvD-2016-008.jpg|Foto:Anton van Daal (2016)
Bestand:Ilpendam, Kerkstraat 19 - Ned. Herv. Kerk-AntonvD-2016-009.jpg|Foto:Anton van Daal (2016)
Bestand:Ilpendam, Kerkstraat 19 - Ned. Herv. Kerk-AntonvD-2016-010.jpg|Foto:Anton van Daal (2016)
Bestand:Ilpendam, Kerkstraat 19 - Ned. Herv. Kerk-AntonvD-2016-011.jpg|Foto:Anton van Daal (2016)
Bestand:Ilpendam, Kerkstraat 19 - Ned. Herv. Kerk-AntonvD-2016-012.jpg|Foto:Anton van Daal (2016)
Bestand:Ilpendam, Kerkstraat 19 - Ned. Herv. Kerk-AntonvD-2016-013.jpg|Foto:Anton van Daal (2016)
Bestand:Ilpendam, Kerkstraat 19 - Ned. Herv. Kerk-AntonvD-2016-014.jpg|Foto:Anton van Daal (2016)
Bestand:Ilpendam, Kerkstraat 19 - Ned. Herv. Kerk-AntonvD-2016-015.jpg|Foto:Anton van Daal (2016)
Bestand:Ilpendam, Kerkstraat 19 - Ned. Herv. Kerk-AntonvD-2016-016.jpg|Foto:Anton van Daal (2016)
Bestand:Ilpendam, Kerkstraat 19 - Ned. Herv. Kerk-AntonvD-2016-018.jpg|Foto:Anton van Daal (2016)
Bestand:Ilpendam, Kerkstraat 19 - Ned. Herv. Kerk-AntonvD-2016-019.jpg|Foto:Anton van Daal (2016)
Bestand:Ilpendam, Kerkstraat 19 - Ned. Herv. Kerk-AntonvD-2016-020.jpg|Foto:Anton van Daal (2016)
Bestand:Ilpendam, Kerkstraat 19 - Ned. Herv. Kerk-AntonvD-2016-021.jpg|Foto:Anton van Daal (2016)
Bestand:Ilpendam, Kerkstraat 19 - Ned. Herv. Kerk-AntonvD-2016-022.jpg|Foto:Anton van Daal (2016)
Bestand:Ilpendam, Kerkstraat 19 - Ned. Herv. Kerk-AntonvD-2016-023.jpg|Foto:Anton van Daal (2016)
Bestand:Ilpendam, Kerkstraat 19 - Ned. Herv. Kerk-AntonvD-2016-024.jpg|Foto:Anton van Daal (2016)
Bestand:Ilpendam, Kerkstraat 19 - Ned. Herv. Kerk-AntonvD-2016-025.jpg|Foto:Anton van Daal (2016)
Bestand:Ilpendam, Kerkstraat 19 - Ned. Herv. Kerk-AntonvD-2016-026.jpg|Foto:Anton van Daal (2016)
Bestand:Ilpendam, Kerkstraat 19 - Ned. Herv. Kerk-AntonvD-2016-027.jpg|Foto:Anton van Daal (2016)
Bestand:Ilpendam, Kerkstraat 19 - Ned. Herv. Kerk-AntonvD-2016-028.jpg|Foto:Anton van Daal (2016)

Bestand:Ilpendam, Kerkstraat 19 - Ned. Herv. Kerk-AntonvD-2016-231.jpg|Foto:Anton van Daal (2016)
Bestand:Ilpendam, Kerkstraat 19 - Ned. Herv. Kerk-AntonvD-2016-232.jpg|Foto:Anton van Daal (2016)
Bestand:Ilpendam, Kerkstraat 19 - Ned. Herv. Kerk-AntonvD-2016-233.jpg|Foto:Anton van Daal (2016)
Bestand:Ilpendam, Kerkstraat 19 - Ned. Herv. Kerk-AntonvD-2016-234.jpg|Foto:Anton van Daal (2016)
Bestand:Ilpendam, Kerkstraat 19 - Ned. Herv. Kerk-AntonvD-2016-235.jpg|Foto:Anton van Daal (2016)
Bestand:Ilpendam, Kerkstraat 19 - Ned. Herv. Kerk-AntonvD-2016-236.jpg|Foto:Anton van Daal (2016)
Bestand:Ilpendam, Kerkstraat 19 - Ned. Herv. Kerk-AntonvD-2016-237.jpg|Foto:Anton van Daal (2016)
Bestand:Ilpendam, Kerkstraat 19 - Ned. Herv. Kerk-AntonvD-2016-238.jpg|Foto:Anton van Daal (2016)
Bestand:Ilpendam, Kerkstraat 19 - Ned. Herv. Kerk-AntonvD-2016-239.jpg|Foto:Anton van Daal (2016)
</gallery>

====Interieur====
<gallery>
Bestand:Dorpskerk Ilpendam.jpg|De kerk als noodhospitaal watersnoodramp 916
Bestand:Kerkilpendam8176.jpg | Ansichtkaart - WG
Bestand:Kerkilpendam4184.jpg | Ansichtkaart - WG
Afbeelding:05787 Ilpendam PKN. vm.NHK. 15e Kerkstraat 19 NH. opname 23-08-1997 foto. Alie Stok-Britting. Krommenie (4).jpg|opname 23-08-1997  foto. Alie Stok-Britting. Krommenie.
Afbeelding:05787 Ilpendam PKN. vm.NHK. 15e Kerkstraat 19 NH. opname 23-08-1997 foto. Alie Stok-Britting. Krommenie (5).jpg|opname 23-08-1997  foto. Alie Stok-Britting. Krommenie.
Afbeelding:05787 Ilpendam PKN. vm.NHK. 15e Kerkstraat 19 NH. opname 23-08-1997 foto. Alie Stok-Britting. Krommenie (3).jpg|opname 23-08-1997  foto. Alie Stok-Britting. Krommenie.
Afbeelding:05787 Ilpendam PKN. vm.NHK. 15e Kerkstraat 19 NH. opname 23-08-1997 foto. Alie Stok-Britting. Krommenie (2).jpg|opname 23-08-1997  foto. Alie Stok-Britting. Krommenie.
Afbeelding:05787 Ilpendam PKN. vm.NHK. 15e Kerkstraat 19 NH. opname 23-08-1997 foto. Alie Stok-Britting. Krommenie.jpg|opname 23-08-1997  foto. Alie Stok-Britting. Krommenie.
Bestand:Ilpendam, Kerkstraat 19 - Ned. Herv. Kerk-AntonvD-2016-200.jpg|Foto:Anton van Daal (2016)
Bestand:Ilpendam, Kerkstraat 19 - Ned. Herv. Kerk-AntonvD-2016-201.jpg|Foto:Anton van Daal (2016)
Bestand:Ilpendam, Kerkstraat 19 - Ned. Herv. Kerk-AntonvD-2016-202.jpg|Foto:Anton van Daal (2016)
Bestand:Ilpendam, Kerkstraat 19 - Ned. Herv. Kerk-AntonvD-2016-203.jpg|Foto:Anton van Daal (2016)
Bestand:Ilpendam, Kerkstraat 19 - Ned. Herv. Kerk-AntonvD-2016-204.jpg|Foto:Anton van Daal (2016)
Bestand:Ilpendam, Kerkstraat 19 - Ned. Herv. Kerk-AntonvD-2016-205.jpg|Foto:Anton van Daal (2016)
Bestand:Ilpendam, Kerkstraat 19 - Ned. Herv. Kerk-AntonvD-2016-206.jpg|Foto:Anton van Daal (2016)
Bestand:Ilpendam, Kerkstraat 19 - Ned. Herv. Kerk-AntonvD-2016-207.jpg|Foto:Anton van Daal (2016)
Bestand:Ilpendam, Kerkstraat 19 - Ned. Herv. Kerk-AntonvD-2016-208.jpg|Foto:Anton van Daal (2016)
Bestand:Ilpendam, Kerkstraat 19 - Ned. Herv. Kerk-AntonvD-2016-209.jpg|Foto:Anton van Daal (2016)
Bestand:Ilpendam, Kerkstraat 19 - Ned. Herv. Kerk-AntonvD-2016-210.jpg|Foto:Anton van Daal (2016)
Bestand:Ilpendam, Kerkstraat 19 - Ned. Herv. Kerk-AntonvD-2016-211.jpg|Foto:Anton van Daal (2016)
Bestand:Ilpendam, Kerkstraat 19 - Ned. Herv. Kerk-AntonvD-2016-212.jpg|Foto:Anton van Daal (2016)
Bestand:Ilpendam, Kerkstraat 19 - Ned. Herv. Kerk-AntonvD-2016-213.jpg|Foto:Anton van Daal (2016)
Bestand:Ilpendam, Kerkstraat 19 - Ned. Herv. Kerk-AntonvD-2016-214.jpg|Foto:Anton van Daal (2016)
Bestand:Ilpendam, Kerkstraat 19 - Ned. Herv. Kerk-AntonvD-2016-215.jpg|Foto:Anton van Daal (2016)
Bestand:Ilpendam, Kerkstraat 19 - Ned. Herv. Kerk-AntonvD-2016-216.jpg|Foto:Anton van Daal (2016)
Bestand:Ilpendam, Kerkstraat 19 - Ned. Herv. Kerk-AntonvD-2016-217.jpg|Foto:Anton van Daal (2016)
Bestand:Ilpendam, Kerkstraat 19 - Ned. Herv. Kerk-AntonvD-2016-218.jpg|Foto:Anton van Daal (2016)
Bestand:Ilpendam, Kerkstraat 19 - Ned. Herv. Kerk-AntonvD-2016-219.jpg|Foto:Anton van Daal (2016)
Bestand:Ilpendam, Kerkstraat 19 - Ned. Herv. Kerk-AntonvD-2016-220.jpg|Foto:Anton van Daal (2016)
Bestand:Ilpendam, Kerkstraat 19 - Ned. Herv. Kerk-AntonvD-2016-221.jpg|Foto:Anton van Daal (2016)
Bestand:Ilpendam, Kerkstraat 19 - Ned. Herv. Kerk-AntonvD-2016-222.jpg|Foto:Anton van Daal (2016)
Bestand:Ilpendam, Kerkstraat 19 - Ned. Herv. Kerk-AntonvD-2016-223.jpg|Foto:Anton van Daal (2016)
Bestand:Ilpendam, Kerkstraat 19 - Ned. Herv. Kerk-AntonvD-2016-224.jpg|Foto:Anton van Daal (2016)
Bestand:Ilpendam, Kerkstraat 19 - Ned. Herv. Kerk-AntonvD-2016-225.jpg|Foto:Anton van Daal (2016)
Bestand:Ilpendam, Kerkstraat 19 - Ned. Herv. Kerk-AntonvD-2016-226.jpg|Foto:Anton van Daal (2016)
Bestand:Ilpendam, Kerkstraat 19 - Ned. Herv. Kerk-AntonvD-2016-227.jpg|Foto:Anton van Daal (2016)
Bestand:Ilpendam, Kerkstraat 19 - Ned. Herv. Kerk-AntonvD-2016-228.jpg|Foto:Anton van Daal (2016)
Bestand:Ilpendam, Kerkstraat 19 - Ned. Herv. Kerk-AntonvD-2016-229.jpg|Foto:Anton van Daal (2016)
Bestand:Ilpendam, Kerkstraat 19 - Ned. Herv. Kerk-AntonvD-2016-230.jpg|Foto:Anton van Daal (2016)
Bestand:Ilpendam HV 009.jpg
</gallery>