Brontekst bekijken van Hippolytushoef, Kerkplein 17 - Hippolytuskerk

[[Categorie:Object]]
[[Categorie:MetKaart]]
[[Categorie:Rijksmonument]]
[[Categorie:PKN]]
[[Categorie:Hippolytushoef]]
[[Categorie:Gemeente Hollands Kroon]]
[[Categorie:Provincie Noord-Holland]]


{{#display_map:52.90739,4.96223|type=hybrid}}

{| 
! colspan="2" style="background-color:#517398; color:white;" | Algemene gegevens
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Naam kerk:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Hippolytuskerk
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Genootschap:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | PKN Protestantse gemeente Wieringen
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Provincie:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Noord-Holland
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Gemeente:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Hollands Kroon
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Plaats:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Hippolytushoef
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Adres:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Kerkplein 17
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Postcode:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | 1777CD
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Sonneveld-index:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | 05698
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Jaar ingebruikname:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | 1674
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Architect:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | 
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Huidige bestemming:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | protestantse kerk
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Monument status:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Rijksmonument {{Rijksmonument|38921}} (kerk); {{Rijksmonument2|38920}} (toren)
|}


==Geschiedenis==

Historische kerk. Toren ca 1300. Restauraties 1895-1896 en 1998-1999. Ook in gebruik als Cultureel Centrum.

==Monumentomschrijving Rijksdienst==
====Kerk====
Hervormde Kerk. Gebouwd op een vrijwel ronde kunstmatige hoogte bestaande uit een vijfzijdig gesloten, met tufsteen bekleed laat-gotisch koor en een in 1675 tussen koor en schip opgetrokken eenbeukig schip. Preekstoel XVII B, doophek en enkele banken XVII, ijzeren doopbogen XVII/XVIII, gebrandschilderd glas 1676, drie koperen kronen XVII. 
====Toren====
Forse toren met gemetselde spits; de tuf- en baksteen opgetrokken gevels zijn verlevendigd door brede, uit het maaiveld opgaande en door een bloklijst afgesloten spaarvelden aan de drie vrijstaande zijden, waarboven een tweede spaarveld afgesloten door een keperfries. In deze velden zijn de beide rondbogig gesloten galmgaten geplaatst. XIII. Klokkenstoel met klok van Willam Butendiic, 1440, diam. 110 cm. Mechanisch torenuurwerk van Eijsbouts, 1917.

==Orgels==
====Hoofdorgel====
Eenklaviers orgel, in 1870 gemaakt door H. Knipscheer.
* 2022 - De orgelpijpen zijn gepoetst, de blaasbalg lekt niet meer en het geluid is als vanouds; kortom Hippolytushoef heeft zijn Knipscheerorgel weer terug. Ruim twee jaar is de vereniging Vrienden van de Hippolytuskerk bezig geweest om geld bijeen te krijgen. Het monumentale orgel is een half jaar weggeweest en komende zondag zal het voor het eerst weer in volle glorie klinken tijdens de paasdienst op eerste paasdag.
* (Meer info:[http://www.orgbase.nl/scripts/ogb.exe?database=ob2&%250=1002785&LGE=NL&LIJST=lang Orgeldatabase])
====Koororgel====
Het koororgel is gebouwd door firma Pels, bouwjaar is niet bekend.

== Gebouwomschrijving SKKN ==
De Hervormde kerk was ooit Romaans (twaalfde/begin dertiende eeuw) en staat op de fundamenten van tenminste een oudere kerk, gewijd aan Hippolytus. Opgetrokken uit tufsteen, werd de kerk in de tweede helft van de dertiende eeuw met baksteen verhoogd; rondom 1440 werden schip en toren nogmaals verhoogd en van een gemetselde spits voorzien. Ook daarna is het gebouw verschillende malen verbouwd en gerestaureerd. Na enkele bouwkundige aanpassingen, waarbij onder meer grotere ramen werden aangebracht (1666), stortte in 1674 het schip na een zware storm in, waarna het in gothische stijl en in baksteen in 1675 werd herbouwd. Een gevelsteen in de noordmuur, boven een dichtgemetselde deur, herinnert hieraan. In 1839 werden eveneens herstellingen uitgevoerd.

Het koor was van latere datum dan het eerste schip en stamde uit de veertiende eeuw. Het stond op de plaats van een nog ouder en kleiner koor uit de elfde of twaalfde eeuw, dat ongeveer dezelfde vorm had als het gereconstrueerde koor van de Oosterlander kerk. Het veertiende-eeuwse koor werd opgetrokken met de tufstenen van het kerkgebouw dat voordien op dezelfde plaats had gestaan. Op 13 augustus 1893, de sterf- en naamdag van de heilige, stortte het koor in, waarbij achterstallig onderhoud een der belangrijkste oorzaken was. De restauratie werd in 1895 uitgevoerd volgens plan van de architect J.Th.J. Cuypers en door de aannemer N.J. Poel. 
In 1974-75 werden onder meer de middeleeuwse sacramentsnissen in het koor hersteld.
De jongste verbouwing duurde van juni 1998 tot oktober 1999. Toen zijn zowel het interieur als het exterieur opgeknapt. Onder andere werden het dak en de trekbalken hersteld en waar nodig vernieuwd, het houtwerk werd geschilderd en de muren werden opnieuw gepleisterd. De vensters kregen voorzetramen en in het koor werd een nooduitgang aangebracht.

In de twintigste eeuw zijn alle kerkgemeenten op Wieringen samengegaan tot een gemeente, en naar het zich laat aanzien zal een samengaan met de Gereformeerden niet lang meer op zich laten wachten. Momenteel zijn er twee Hervormde kerken, te Hippolytushoef en te Oosterland, terwijl te Den Oever nog een 'Kapel' is. Deze kapel is echter ondergebracht in een eenvoudig ingericht, gehuurd houten gebouw, aangezien de originele schipperskerk van Den Oever, de Oeverse Kapel, in de jaren zestig naar Zuiderzeemuseum te Enkhuizen is overgebracht. In de loop van 2004 is de huidige kapel gesloten, waarna de Hervormde gemeente Wieringen nog over twee lokaties voor kerkdiensten beschikt. De in de Kapel aangetroffen Hervormde eigendommen zijn gering in aantal en zijn onder vermelding van de vindplaats (Kapel, Den Oever) bij Hippolytushoef ondergebracht.

====Biotoop====
De huidige kerk, die midden in het dorp Hippolytushoef staat, is oost-west gebouwd en is omringd door een momenteel niet meer gebruikte begraafplaats. Hieromheen staat een beukenhaag en een rij linden. De grafstenen op het kerkhof staan zeer ongebruikelijk naar het westen gekeerd. De toren is sinds ca. 1800 eigendom van de civiele gemeente.

==Externe links==
* {{Wikimedia|Nederlands_Hervormde_Kerk,_Hippolytushoef}}

== Afbeeldingen ==
====Exterieur====
<gallery>
Bestand:Kerkhippo4170.jpg | Ansichtkaart 1934 - WG
Bestand:Hippolytushoef HV hfd 009.jpg | November 2013
</gallery>

====Interieur====
<gallery>
Bestand:Hippolytushoef HV hfd 001.jpg 
Bestand:Hippolytushoef HV hfd 002.jpg ‎
Bestand:Hippolytushoef HV hfd 003.jpg 
Bestand:Hippolytushoef HV hfd 005.jpg
Bestand:Hippolytushoef HV hfd 007.jpg 
Bestand:Hippolytushoef HV hfd 008.jpg 
Bestand:Hippolytushoef HV hfd 006.jpg 
Bestand:Hippolytushoef HV kr 001.jpg ‎
Bestand:Hippolytushoef HV kr 002.jpg
Bestand:Hippolytushoef HV kr 003.jpg
Bestand:Hippolytushoef HV kr 004.jpg ‎ 
</gallery>