Brontekst bekijken van Alphen aan den Rijn, Julianastraat 69 - Adventskerk

[[Categorie:Object]]
[[Categorie:MetKaart]]
[[Categorie:Gemeentelijk monument]]
[[Categorie:PKNH]]
[[Categorie:Alphen aan den Rijn]]
[[Categorie:Gemeente Alphen aan den Rijn]]
[[Categorie:Provincie Zuid-Holland]]

{{#display_map:52.12864,4.66091}}

{| 
! colspan="2" style="background-color:#517398; color:white;" | Algemene gegevens
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Naam kerk:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Adventskerk
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Genootschap:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | PKN Hervormde Gemeente Alphen aan den Rijn
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Provincie:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Zuid-Holland
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Gemeente:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Alphen aan den Rijn
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Plaats:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Alphen aan den Rijn
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Adres:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Julianastraat 69
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Postcode:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | 2405CG
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Sonneveld-index:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | 01506
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Jaar ingebruikname:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | 1922
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Architect:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Kuijper, W.Ch.
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Huidige bestemming:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | hervormde kerk
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Monument status:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Gemeentelijk monument
|}


==Geschiedenis==

Belangrijke interbellumkerk met forse toren, 40 m hoog, rechts van de voorgevel. (Architectonisch in vele opzichten te vergelijken met de [[Scheveningen, Nieuwe Parklaan 90 - Nieuwe Badkapel|Ned. Herv. Nieuwe Badkapel in Scheveningen]], ontworpen door dezelfde architect W. Ch. Kuijper). 

Gebouwd van 1920-1922, nadat in 1916 de zogenaamde Nieuwe Kerk door een brand was verwoest. De kerk heeft een plattegrond van een Grieks kruis, met armen van gelijke lengte. Het orgel staat aan de westzijde, tevens is daar onder de orgelgalerij en de preekstoel, een gedeelte van de kruisarm als kerkeraadskamer voor de Hervormde gemeente ingericht.

Achter de Ned. Herv. Adventskerk in het centrum staat een ongeveer rond gebouwtje. Het is een restant van de [[Alphen aan den Rijn, Julianastraat 69 - Hervormde Kerk (1624 - 1916)|oude, in 1916 afgebrande, vorige Hervormde kerk]]. Met de bouw van de Adventskerk kwam deze grafkapel van Baron De Smeth en zijn familie vrij te staan. In najaar 2004 is het een stiltekapel geworden. Op zaterdag tussen 13.00 en 16.00 uur staan de deuren open.

== Gebouwomschrijving SKKN ==
Het kerkgebouw van de Hervormde Gemeente te Alphen aan den Rijn staat bekend als Adventskerk, een naam die het gebouw in 1964 kreeg om het te onderscheiden van andere kerkgebouwen in Alphen aan den Rijn. Een aantal daarvan is inmiddels niet meer in gebruik door de Herv. Gemeente, zoals de kerkzaal op Rijnstroom (voorheen de kapel van de Marthastichting, thans theater), de Kruiskerk op Gouwsluis (thans appartementen) en de Opstandingkerk (thans in gebruik als Chr. Ger. Kerk). Een aantal voorwerpen uit deze gebouwen bevindt zich thans in de Adventskerk. Het monumentale kerkgebouw in het centrum van Alphen ligt enigszins ingeklemd tussen omringende bebouwing. De voorzijde aan de Julianastraat ligt aan een plein met kastanjebomen. De toren op de hoek van de Julianastraat en de Castellumstraat is hoog opgetrokken en beheerst mede het stadsbeeld.
Nadat voorgaande kerkgebouwen in 1619 en in 1916 afgebrand waren startte men in 1920 met de bouw van de kerk waar ruimte moest zijn voor 1200 zitplaatsen. Architect was W.Ch. Kuijper; aannemers waren J. Gesman en H. Turkenburg. De eerste steen werd gelegd op 11 april 1921 door ds. N.G. Veldhoen die het gebouw vervolgens op 13 juli 1922 kon inwijden. 

Voor de inrichting van de kerk heeft een actieve groep gemeenteleden, verenigd in het Orgelfondscomité, gelden bijeengebracht om het ontwerp van de architect voor een orgel en preekstoel in combinatie met een doophek uit te laten voeren. Ook de luidklokken en kroonluchters kwamen er met hulp van het Orgelfonds.
De plattegrond van de kerkruimte is een Grieks kruis. De hoeken hiervan zijn opgevuld met resp. twee torens aan de oostzijde en vergaderzalen aan de westzijde. Het gebouw als geheel heeft daardoor een vierkante plattegrond. 
In drie armen van het kruis waren oorspronkelijk galerijen aangebracht om voldoende zitplaatsen te bieden. In de vierde arm kreeg de preekstoel met het orgel een plaats.
De kerk heeft een sobere architectuur, maar wordt zeer verlevendigd door de grote kleurige glas-in-loodramen. Het inmiddels weer glanzende koper van de orgelkas en de kroonluchters draagt hier aan bij. 
Nadat (destijds wegens ruimtegebrek) het doophek al eerder was verwijderd werd het kerkinterieur in 1974-1975 grondig gewijzigd naar plannen van architect E.H.J. Wijhe. De galerijen aan de zuid- en noordzijde werden afgebroken, de deuren links en rechts van de preekstoel verwijderd  en alle banken op de begane grond vervangen door stoelen die in een halve cirkel om het liturgisch centrum werden geplaatst. Aan de oostzijde kwam een ontmoetingsruimte die indien nodig weer bij de kerk getrokken kan worden. Achter de kerk ligt de achtzijdige grafkapel van de familie De Smeth, sinds de brand van 1916 vrijstaand. Deze is eigendom van de burgerlijke gemeente.
In de toren het Alphense carillon uit de jaren 1960 van Klokkengieterij Petit en Fritsen.

==Orgel==
De [[Alphen aan den Rijn, Julianastraat 69 - Hervormde Kerk (1624 - 1916)|oude Nederlands Hervormde kerk van Alphen]] werd in 1916 compleet verwoest door brand. De nieuwe kerk werd gebouwd naar ontwerp van Willem Christiaan Kuyper Jr. Het orgel voor deze kerk werd besteld in 1922 bij de Fa. Steinmeyer, de Beierse hofleverancier van orgels en harmoniums in Oetingen en Nürnberg. Het was een opus 1341. Op 23 januari 1923 werd het orgel in gebruik genomen door Johan Wagenaar, organist uit Utrecht. Wagenaar was betrokken als consultant.
Door de gebrekkige staat van onderhoud en de hoge kosten voor renovatie dreigde het orgel onbruikbaar te worden in de jaren zeventig van de vorige eeuw. Dankzij een subsidie kon het orgel worden gered.  Het orgel is in 1975 gereviseerd door de fa. Flentrop. In 1983 is het werk volledig gerestaureerd door Vermeulen uit Alkmaar, geadviseerd door Dirk Janszoon Zwart. Het orgel werd op 20 oktober 1983 weer in gebruik genomen. Bij deze gelegenheid werd het bespeeld door de adviseur en door Simon Stelling, organist van de kerk. In januari 2016 is het bedrijf Seifert begonnen met een renovatie van de console. Hans Fidom was de adviseur voor het werk. In 2020 is het gehele orgel gerestaureerd door de firma Elbertse. De restauratie is gestart op 20 januari 2020. De planning was dat het instrument op 25 oktober 2020 weer in gebruik kon worden genomen. Al die jaren is het orgel dus nooit weggeweest. Alles is authentiek want alle Steinmeyer stemmen van 1920 zijn er nog.

(Bron:[http://orgbase.nl/scripts/ogb.exe?database=ob2&%250=1000658&LGE=EN&LIJST=lang Orgeldatabase])

== In de media ==
; Uit ''Het Vaderland'', 30 Januari 1923.

In de Ned. Herv. kerk te Alfen a.d. Rijn is een nieuw kerkorgel in gebruik genomen, dat onder architectuur van den Ned. Orgel- en Klokkenraad gebouwd is door de firma G.F. Steinmeijer en Co. te Oettingen (Beieren). (....) De inrichting is naar het stelsel van Röhre[n] pneumatisch. Het front met 23 looze pijpen is ontworpen door architect Kuyper, te Scheveningen en gemaakt door den beeldhouwer Planje, mede te Scheveningen. Woensdag houdt dr. Wagenaar er een orgelbespeling op.
==Externe links==
* [https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Nederlands_Hervormde_Kerk,_Alphen_aan_den_Rijn Meer afbeeldingen op Wikimedia]
* https://www.adventskerk.info/

== Afbeeldingen ==
====Exterieur====
<Gallery>
Bestand:KerkalphA2019.jpg | Ansichtkaart - WG<bR>poststempel 1933
Bestand:KerkalphA2020.jpg | Ansichtkaart - WG<bR>poststempel 1938
Bestand:KerkalphA8523.jpg | Ansichtkaart - WG<bR>poststempel 1964
Afbeelding:Alphen aan den Rijn N.H.Adventskerk.jpg
Bestand:2-Alphen ad Rijn NH kerk 2.jpg|Ansichtkaart
Bestand:AlphenadRijnAdventskerkNH1.jpg | Ansichtkaart
Bestand:KerkalphA6062.jpg | Ansichtkaart - WG<bR>poststempel 1979
Afbeelding:Alphen ad Rijn NH Adventkaerk Rol 054 (38).JPG|Foto. J.Sonneveld, Leidschendam.
Afbeelding:Alphen ad Rijn Nh Adventkerk Rol 175 (36).JPG|Foto. J.Sonneveld, Leidschendam.
afbeelding:ID_1506_-_Alphen_ad_Rijn_NH_Adventkerk_Rol_039_niet_op_volgorde_(31).JPG|Foto. J. Sonneveld Leidschendam.
Afbeelding:Alphen aan den Rijn N.H.Adventskerk 6.jpg
Afbeelding:Voorgevel1.jpg|Voorgevel. foto HW 11-09-2010
Afbeelding:Vanaf toren St. Bonifatiuskerk.jpg|Vanaf toren St. Bonifaciuskerk. foto HW 11-09-2010
Bestand:Advenskerk Alphen aan den Rijn, kopie ansichtkrt.jpg
</gallery>

====Interieur====
<gallery>
Bestand:1-Alphen ad rijn nh kerk Julianastraat int.jpg|ansichtkaart
Afbeelding:Alphen aan den Rijn - Adventkerk 2.jpg
Afbeelding:Interieur vanaf balkon.jpg|Interieur vanaf balkon. foto HW 11-09-2010
Afbeelding:Interieur vanaf balkon2.jpg|Interieur vanaf balkon. foto HW 11-09-2010
Afbeelding:Interieur naar het noordoosten.jpg|Interieur naar het noordoosten. foto HW 11-09-2010
Afbeelding:Kansel en orgel.jpg|Kansel en orgel. foto HW 11-09-2010
Afbeelding:Kansel23.jpg|Kansel. foto HW 11-09-2010
Afbeelding:Alphen ad Rijn Adventskerk Steinmeyer 1922.jpg
Afbeelding:Alphen aan den Rijn Adventskerk Steinmeyer 1922.jpg
Afbeelding:Raam voorgevel.jpg|Raam voorgevel. foto HW 11-09-2010 
</Gallery>