Brontekst bekijken van Bierum, Kerkstraat 2 - Sebastiaankerk

[[Categorie:Object]]
[[Categorie:MetKaart]]
[[Categorie:Rijksmonument]]
[[Categorie:SGK]]
[[Categorie:PKN]]
[[Categorie:NH kerkh]]
[[Categorie:Bierum]]
[[Categorie:Gemeente Eemsdelta]]
[[Categorie:Provincie Groningen]]


{{#display_map:53.38105,6.85968|type=hybrid}}

{| 
! colspan="2" style="background-color:#517398; color:white;" | Algemene gegevens
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Naam kerk:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Sebastiaankerk
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Genootschap:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | PKN Protestantse gemeente Bierum - Holwierde - Krewerd
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Provincie:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Groningen
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Gemeente:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Eemsdelta
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Plaats:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Bierum
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Adres:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Kerkstraat 2
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Postcode:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | 9906PP
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Inventarisatienummer:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | 00656
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Jaar ingebruikname:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | 13 e
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Architect:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | 
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Huidige bestemming:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | protestantse kerk
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Monument status:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Rijksmonument {{Rijksmonument|9465}}
|}

== Geschiedenis ==

Historische dorpskerk met zadeldaktoren.

De kerk is in het begin van de 13e eeuw gesticht en later uitgebreid in de romaansgotische stijl. Het kerkgebouw valt op door de stenen boog met open poort die de toren aan de westkant stut. Deze steunbeer is vermoedelijk in de 17e eeuw tegen de toren gebouwd. In het koor staat een fraaie herenbank, bestemd voor de heren van de Luingaborg. De bewoners van deze borg schonken in 1792 een Schitzelorgel aan de kerk. Hun familiewapens zijn met een fraai snijwerk in de orgelkast aangebracht. Verder staat er in de kerk een stenen doopvont uit circa 1250 en een preekstoel uit de 17e eeuw. Tevens hangen er enkele rouwborden.

* 2019 - In de Sebastiaankerk te Bierum werden in de zomer van 2019 eeuwenoude gewelfschilderingen blootgelegd en gerestaureerd. Ook werd er gewerkt aan het herstel van de schade door de aardbevingen in het gebied. De schilderingen zijn bewaard gebleven doordat in 1605 de eerste protestantse predikant de schilderingen liet witkalken. Na de 2e wereldoorlog kwamen de schilderingen weer te voorschijn. (Bron:Contactbrief)

==Monumentomschrijving Rijksdienst==
Hervormde kerk met toren boven de westbouw, gelegen op ruim kerkhof. Eenbeukig geheel overwelfd kerkgebouw waarvan de driezijdige koorsluiting een eeuw jonger is dan het schip, dat nog uit de 13de eeuw dateert, evenals de westelijke travee, waarin een overwelfde verdieping is waarboven de toren uitrijst. Op het koorgewelf en de laatste travee van het schip zijn figurale schilderingen geconserveerd; op de overige gewelfschepen decoratieve beschildering. In de noordelijke koorwand een sacramentsnis. In de kerk 17de eeuwse preekstoel met trap, achterschot en klankbord. Twee herenbanken. Orgel met een klavier, in 1792 gemaakt door H.H. Freytag en F.C. Schnitger jr. Aantal knopbanken. Romaanse doopvont. Houten vroeg 18de eeuwse kroon, twee rouwborden 1765 en 1733. Voetstuk van hardsteen (voormalige hekpijler).

==In de media==
* Uit '''Monumentaal.com''', d.d. 8 januari 2020
Op maandag 20 januari 2020 wordt de Sebastiaankerk in het Groningse dorp Bierum na een periode van restauratie en herstel van mijnbouwschade opnieuw in gebruik genomen. De festiviteiten staan gepland op de naamdag van de naamgever van het gebouw: Sint Sebastiaan.
=====Opvallend=====
Het 13-eeuwse godshuis is vanwege zijn enorme steunbeer voor de toren een opvallende verschijning op een prachtig punt in het dorp. De steunbeer is mogelijk al in de 15e eeuw aangebracht om de spits tegen verzakking te beschermen.
De Sebastiaankerk, in september 2014 samen met de kerk van Holwierde overgedragen aan de SOGK, is in de oorlog zwaar getroffen en ernstig beschadigd geraakt. Het dak had een ‘flinke klap’ gehad waardoor de gewelven bijna op instorten stonden. Na WOII is het gebouw opgeknapt waarbij verschillende afwerkingen uit verschillende periodes aan het licht kwamen en naast elkaar in beeld zijn gebracht.
=====Schilderingen=====
Met de recente restauratie zijn fraaie schilderingen blootgelegd en hersteld. Te zien zijn 13e-eeuwse baksteen- en rankmotieven en geometrische vormen en 13e- tot en met 15e-eeuwse figuratieve schilderingen.

De eeuwenoude schilderingen zijn bewaard gebleven ‘dankzij’ de eerste protestantse predikant die in 1605 werd aangesteld. Allergisch als hij was voor katholieke uitingen liet hij het interieur witkalken waardoor de schilderingen eronder niet verloren zijn gegaan.
=====Combinatie=====
In het kerkgebouw zijn herstel van mijnbouwschade en restauratie gecombineerd. Want, aldus de SOGK, als er dan toch werkzaamheden verricht moeten worden, dan het liefst maar in een keer. “Dat is altijd beter voor een monument”.

Meer over Sint Sebastiaan op [https://www.groningerkerken.nl  Groningerkerken] bij het onderdeel Kennisbank.
=====Schenking=====
Het werk is verricht op basis van de subsidietoezegging Srr 2018 van OCW/ RCE en een schenking van een weldoenster in het fonds voor getroffen kerkgebouwen.

Tot nu toe maakt de voormalige eigenaar, de Protestantse gemeente Bierum-Holwierde-Krewerd, nog geregeld gebruik van het godshuis, ook als rouw- en trouwlocatie

== Externe links ==
* {{Wikipedia|Sebastiaankerk_(Bierum)}}
* {{Wikimedia|Sebastiaankerk,_Bierum}}
*{{Kerkfotografie|sebastiaankerk-bierum/}}

== Afbeeldingen ==

==== Exterieur ====
<gallery>
Kerkbierum3810.jpg | Ansichtkaart 1963 - WG
Kerkbierum8372.jpg | Ansichtkaart 1981 - WG
Kerkbierum7116.jpg | Ansichtkaart - WG
Afbeelding:Bierum NH kerk.jpg|Ansichtkaart
Afbeelding:Bierum N.H.Sebastiaankerk 13e Eeuw.jpg
Afbeelding:Bierum HV 012.jpg
Bestand:Bierum church 901.jpg
Bestand:Sebastiaan Kerk te Bierum.jpg
</gallery>

==== Interieur ====
<gallery>
Kerkbierum7119.jpg | Ansichtkaart - WG
Kerkbierum7955.jpg | Ansichtkaart - WG
Afbeelding:Bierum HV 003.jpg‎
Afbeelding:Bierum HV 004.jpg‎ 
Afbeelding:Bierum HV 005.jpg‎
Afbeelding:Bierum HV 006.jpg‎
Afbeelding:Bierum HV 007.jpg‎
Afbeelding:Bierum HV 009.jpg‎ 
Afbeelding:Bierum HV 011.jpg‎
Afbeelding:Bierum Herv Kerk Schnitger & Freytag 1792.jpg
</gallery>