Brontekst bekijken van Hoevelaken, Westerdorpsstraat 67 - Dorpskerk

[[Categorie:Object]]
[[Categorie:MetKaart]]
[[Categorie:Rijksmonument]]
[[Categorie:Gemeentelijk monument]]
[[Categorie:PKNH]]
[[Categorie:Hoevelaken]]
[[Categorie:Gemeente Nijkerk]]
[[Categorie:Provincie Gelderland]]


{{#display_map:52.17429994870334, 5.448734537570624|type=hybrid}}

{| 
! colspan="2" style="background-color:#517398; color:white;" | Algemene gegevens
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Naam kerk:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Martinuskerk
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Genootschap:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | PKN Hervormde gemeente Hoevelaken
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Provincie:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Gelderland
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Gemeente:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Nijkerk
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Plaats:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Hoevelaken
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Adres:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Westerdorpstraat 67
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Postcode:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" |  3871AV
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Sonneveld-index:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | 11695
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Jaar ingebruikname:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | 16 e
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Architect:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | 
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Huidige bestemming:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | hervormde kerk
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Monument status:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | rijksmonument {{Rijksmonument|22198}} (Toren); gemeentelijk monument (kerk)
|}

[[bestand:Hoevelaken plattegrond.jpg |300px|thumb|border|plattegrond]]


==Geschiedenis==
De toren van de hervormde kerk van Hoevelaken is het enige middeleeuwse monument in Hoevelaken. Hij stamt in oorsprong uit de vijftiende of zestiende eeuw. In de negentiende eeuw is hij van een nieuwe bakstenen bekleding voorzien. Na in de Tweede Wereldoorlog te zijn vernield werd de torenspits in 1949 herbouwd.

In de toren hangt de Mariaklok uit 1527. Samen met de restanten van een altaarsteen die beneden in de toren staat opgesteld vormen dit de enige resten uit de tijd dat het een rooms-katholieke kerk was. In 1594 ging de kerk in protestantse handen over.
Een tweede klok werd in 1628 geschonken door de Vrouwe van Hoevelaken, Margareta van Zuylen van Nijeveld. Deze klok is in de twintigste eeuw hergoten.

De Hervormde Kerk werd in 1865 gebouwd ter vervanging van een middeleeuwse kerk waarvan de geschiedenis teruggaat tot vóór 1293.
De kerk uit 1865 had tot 1936 een T-vorm. In dat jaar werd het zuiderzijschip aangebouwd. In de kerk bevinden zich een preekstoel uit 1865 en een kroonluchter uit 1791.

Tijdens het afbreken van het koor in 1865 bleek dat op de muren in het verleden wandschilderingen waren aangebracht. De tekeningen daarvan zijn bewaard gebleven en in beheer bij de Stichting Historisch Hoeflake. 
Door oorlog verwoest in 1944, hierna hersteld, diverse verbouwingen. Kerk is een gemeentelijk monument.
* 2023 - De toren van de hervormde dorpskerk in Hoevelaken ondergaat de komende maanden een grondige restauratie.

==Monumentomschrijving Rijksdienst==
Toren. Bakstenen bouwwerk uit de 15de of 16de eeuw, in de 19de eeuw in neogotische trant gewijzigd. Boven de toreningang het jaartal 1873. Klokkenstoel met gelui van twee klokken, waarvan een van J. Tolhuis, 1537, diam. 40,3 cm. en een replica van de klok van W. Both en E. van der Arck. Mechanisch torenuurwerk J. van de Kerkhof, Aarle-Rixtel, later voorzien van elektrische opwinding.

== Orgel ==
Het orgel is in 2003 gebouwd door de firma B.A.G. Orgelmakers (G. Hoogendoorn) te Enschede. Het houten pijpwerk van de fluiten en de Subbas zijn afkomstig uit het vorige orgel in deze kerk. Adviseur was Jan J. van den Berg (Delft).

Op 7 juni 2003 is het orgel in gebruik genomen. De pijpen van het oude orgel werden verkocht aan belangstellende gemeenteleden. (48-02/49-03/50-03/51-04) 
* (Meer info:[http://www.orgbase.nl/scripts/ogb.exe?database=ob2&%250=1003768&LGE=EN&LIJST=lang Orgeldatabase])
==Externe links==
* [https://www.hervormdhoevelaken.nl/ Website kerkelijke gemeente]

==Afbeeldingen==
====Exterieur====
<gallery>
<!Bestand:Hoevelaken plattegrond.jpg
Bestand:Hoevelaken - Hervormde kerk - 1744.jpg|1744
Kerkhoevelaken836.jpg | Ansichtkaart 1936 - WG
Afbeelding:11695 Hoevelaken PKN. Hervormd Martinus 16e Westerdorpstraat 67 Gld. opname 1977 foto. André van Dijk Veenendaal..jpg|opname 1977  © AvD.
Bestand:1-Hoevelaken NH kerk.jpg|ansichtkaart
Bestand:Hoevelaken - NH Kerk RM22198.JPG|Bron:Wikimedia/HenkvD (2012)
</gallery>

====Interieur====
<Gallery>
Afbeelding:Hoevelaken Herv Kerk 2003.jpg
</Gallery>