Brontekst bekijken van Lunteren, Dorpsstraat 34 - Oude Kerk

[[Categorie:Object]]
[[Categorie:MetKaart]]
[[Categorie:Rijksmonument]]
[[Categorie:PKNH]]
[[Categorie:Lunteren]]
[[Categorie:Gemeente Ede]]
[[Categorie:Provincie Gelderland]]


{{#display_map:6741AK Dorpsstraat 34 Lunteren, Netherlands|type=hybrid}}

{| 
! colspan="2" style="background-color:#517398; color:white;" | Algemene gegevens
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Naam kerk:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Oude Kerk
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Genootschap:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | PKN Hervormde gemeente Lunteren
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Provincie:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Gelderland
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Gemeente:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Ede
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Plaats:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Lunteren
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Adres:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Dorpsstraat 34
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Postcode:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | 6741AK
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Inventarisatienummer:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | 11810
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Jaar ingebruikname:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | 15e
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Architect:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | 
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Huidige bestemming:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | hervormde kerk
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Monument status:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Rijksmonument {{Rijksmonument|14480}}
|}


==Geschiedenis==

Historische dorpskerk met toren.

Gesticht als R.K. St. Antoniuskerk. Verbouwd in 1761, 1804, 1913 en 1950. De toren is gerestaureerd. De huidige klok is gebarsten maar zal ook worden gerestaureerd. Eind augustus 2002, tijdens de Oud Lunterse Dag, is een door de Rabobank aangeboden carillon geplaatst. (48-02)

==Monumentomchrijving Rijksdienst==
Hervormde kerk. Van de 15de eeuwse dorpskerk is bij een vernieuwing in 1858 bewaard gebleven: de gotische toren. In de kerk een preekstoel (XVII). De toren is een bakstenen bouwwerk van drie geledingen, verlevendigd door eenvoudige nissen. Tegen de noordmuur een traptoren, waarvan de plattegrond een halve achthoek beslaat. Ingesnoerde naaldspits. Mechanisch torenuurwerk, is buiten gebruik gesteld.

== In de media ==
; Uit ''Reformatorisch Dagblad'', 6 september 2005.

De hervormde gemeente en de hersteld hervormde gemeente van Lunteren zijn in onderling overleg gekomen tot een verdeling van de kerkelijke gebouwen. Op een gemeenteavond, die tegelijk in de hervormde gemeente en in de hersteld hervormde gemeente werd gehouden, hebben de leden ingestemd met een verdeling van de goederen volgens een plan dat opgesteld is door beide kerkenraden. Sinds 1 september 2004 is de hervormde gemeente in de Veluwse plaats gescheurd. Daarna gebruikten beide gemeenten voor de zondagse erediensten zowel de Oude Kerk als de Bethelkerk.

Het voorstel, dat nog goedgekeurd moet worden door de Commissie van Bijzondere Zorg (cbz) en door de kleine synode van de Protestantse Kerk in Nederland, komt erop neer dat het kerkelijk leven van de hersteld hervormde gemeente zich gaat afspelen rond de Bethelkerk en gebouw Rehoboth. Het gemeenteleven van de hervormde gemeente zal zich concentreren rond de Oude Kerk en het zogenaamde Meestershuis, zo blijkt uit een eerder in beide gemeenten verspreide nieuwsbrief. De hersteld hervormde gemeente krijgt de beschikking over twee pastorieën en de hervormde gemeente over één pastorie.

„Zowel de verdere kerkvoogdelijke /kerkrentmeestelijke alsook de diaconale bezittingen zullen geprobeerd worden op basis van ”gelijkwaardigheid” te verdelen”, aldus de nieuwsbrief. „Gelijkwaardig betekent hier dat voor beide gemeente een zelfstandige financiële draagkracht aanwezig moet zijn. Een probleem daarbij is voor de hervormde gemeente dat het Meestershuis onvoldoende ruimte biedt om het verenigingsleven een plaats te geven, terwijl de hersteld hervormde gemeente mogelijk de Bethelkerk dient uit te breiden in verband met het aantal beschikbare zitplaatsen. Wij beseffen dat deze verdeling pijnlijk is en dat velen van u hiervan met verdriet kennis zullen nemen. Echter verdelen van goederen zal nooit gaan zonder een keuze te moeten maken en zonder delen van deze goederen los te moeten laten”, zo schrijven beide kerkenraden.

; Uit ''Reformatorisch Dagblad'', 28 september 2011.

De Oude Kerk in Lunteren is momenteel helemaal leeg. Alle kerkbanken zijn eruit gehaald. Dat is gebeurd omdat het interieur een grote opknapbeurt krijgt.
„Er komt vloerverwarming in. De kerk krijgt een nieuwe, hardstenen vloer en een luchtbevochtigingsinstallatie”, vertelt ouderling-kerkrentmeester L.J. Nouwen.

De oude banken keren na de werkzaamheden terug, maar wel in een andere opstelling. „De banken komen zo te staan dat er straks geen ”blinde plekken”, waarvandaan de kansel niet te zien is, meer zijn. Een deel van de banken wordt ook vervangen door stoelen. In totaal komen er 270 stoelen in de kerk. Daardoor is de kerk eenvoudiger klaar te maken voor de plaatsing van de avondmaalstafel en voor kooruitvoeringen.” Tussen de banken wordt meer ruimte gemaakt. Het aantal zitplaatsen neemt ondanks deze ingrepen niet af. „Nu hebben we op zondagmorgen de 700 zitplaatsen ook al echt nodig.”

De vorige grote renovatie vond in 1964 plaats. In 1980 kreeg het interieur een grote schilderbeurt. „We hopen dat de kerk na deze ingreep weer veertig, vijftig jaar vooruit kan.”
Voor de zomer werd de restauratie van het dak van de Oude Kerk afgerond. Die operatie werd voor 65 procent betaald uit monumentensubsidies. De restauratie van het interieur moet de hervormde gemeente zelf bekostigen.
De gemeente komt tot begin december op zondag samen in conferentiecentrum De Werelt. Voor 18 december moet de klus geklaard zijn.

; Uit ''Reformatorisch Dagblad'', 26 maart 2012.

De Oude Kerk in Lunteren wordt donderdag officieel heropend. 

Ds. G. Biesbroek, consulent van de gemeente van 2004 tot 2006, zal de openingshandeling verrichten door het kruis weer op de torenspits te plaatsen. 

Het programma begint om 16 uur met een openingswoord door de huidige predikant van hervormd Lunteren, ds. J.P. Nap. Vervolgens komen Ton Kleinjans, de architect, en ds. Biesbroek aan het woord. Mariëlle van de Braak, gemeentelid en student aan de Fotovakschool, overhandigt hierna een fotoreportage van de renovatie aan de gemeente. Voorzitter van het college van kerkrentmeester A. C. van Alphen spreekt tenslotte een dankwoord uit.

Op 17 december ging de kerk al open voor publiek en er worden sindsdien weer tweemaal per zondag diensten gehouden door de hervormde gemeente.

== Orgel == 

Het orgel is in 1981 gebouwd door de firma Gebr. Reil (Heerde) met gebruikmaking van de barokke orgelkas uit 1901, geleverd door G. van Druten (Hemmen). Adviseur was Dr M.A. Vente (Utrecht).

; Dispositie:

* Hoofdwerk (manuaal 1): Quintadena 16' - Prestant 8' - Roerfluit 8' - Octaaf 4' - Gedekte fluit 4' - Quint 3' - Octaaf 2' - Sesquialter 2 sterk - Mixtuur 1⅓' 4 sterk - Trompet 8'.
* Dwarswerk (manuaal 2): Holpijp 8' - Openfluit 4' - Quintfluit 3' - Woudfluit 2' - Tertsfluit 1 3/5' - Kromhoorn 8'.
* Pedaal: Subbas 16' - Octaaf 8' - Octaaf 4' - Fagot 16' - Trompet 8'.
* Koppelingen: Hoofdwerk aan Pedaal - Dwarswerk aan Pedaal - Dwarswerk aan Hoofdwerk. 
* Tremulant gehele werk.

Mechanische sleepladen. Manuaalomvang: C-f3. Pedaalomvang: C-d1. Temperatuur: Neidhardt. Winddruk: 80 mm. WK. (manualen), 95 mm. WK. (pedaal).

==Externe links==
* {{Wikipedia2|Oude_Kerk_(Lunteren)}}
* {{Wikimedia|Oude_Kerk_(Lunteren)}}

==Afbeeldingen==
====Exterieur====
<Gallery>
Kerklunteren632.jpg | Ansichtkaart 1934 - WG
Kerklunteren386.jpg | Ansichtkaart 1955 - WG
Kerklunteren8284.jpg | Ansichtkaart 1959 - WG
Kerklunteren8282.jpg | Ansichtkaart 1967 - WG
Kerklunteren6199.jpg | Ansichtkaart 1984 - WG
Afbeelding:Lunteren - NH kerk.jpg|ansichtkaart
Afbeelding:Lunteren Hervormde Kerk PKN.JPG|foto: Ab Welgraven, Lunteren
Afbeelding:11810 Lunteren PKN. vm.NH.Oude of Antonius Kerk 15e Dorpstraat 34 Gld. foto. André van Dijk Kerkenverzamelaar (33).jpg|©  André van Dijk Veenendaal  
Afbeelding:11810 Lunteren PKN. vm.NH.Oude of Antonius Kerk 15e Dorpstraat 34 Gld. foto. André van Dijk Kerkenverzamelaar (27).jpg|©  André van Dijk Veenendaal  
Afbeelding:11810 Lunteren PKN. vm.NH.Oude of Antonius Kerk 15e Dorpstraat 34 Gld. foto. André van Dijk Kerkenverzamelaar (29).jpg|©  André van Dijk Veenendaal  
Afbeelding:11810 Lunteren PKN. vm.NH.Oude of Antonius Kerk 15e Dorpstraat 34 Gld. foto. André van Dijk Kerkenverzamelaar (19).jpg|©  André van Dijk Veenendaal  
Afbeelding:11810 Lunteren PKN. vm.NH.Oude of Antonius Kerk 15e Dorpstraat 34 Gld. foto. André van Dijk Kerkenverzamelaar (9).jpg|©  André van Dijk Veenendaal  
Afbeelding:11810 Lunteren PKN. vm.NH.Oude of Antonius Kerk 15e Dorpstraat 34 Gld. foto. André van Dijk Kerkenverzamelaar (7).jpg|©  André van Dijk Veenendaal  
Afbeelding:11810 Lunteren PKN. vm.NH.Oude of Antonius Kerk 15e Dorpstraat 34 Gld. foto. André van Dijk Kerkenverzamelaar (5).jpg|©  André van Dijk Veenendaal  
Afbeelding:11810 Lunteren PKN. vm.NH.Oude of Antonius Kerk 15e Dorpstraat 34 Gld. foto. André van Dijk Kerkenverzamelaar (22).jpg|©  André van Dijk Veenendaal  
Afbeelding:11810 Lunteren PKN. vm.NH.Oude of Antonius Kerk 15e Dorpstraat 34 Gld. foto. André van Dijk Kerkenverzamelaar (13).jpg|©  André van Dijk Veenendaal  
Afbeelding:11810 Lunteren PKN. vm.NH.Oude of Antonius Kerk 15e Dorpstraat 34 Gld. foto. André van Dijk Kerkenverzamelaar (12).jpg|©  André van Dijk Veenendaal  
Afbeelding:11810 Lunteren PKN. vm.NH.Oude of Antonius Kerk 15e Dorpstraat 34 Gld. foto. André van Dijk Kerkenverzamelaar (18).jpg|©  André van Dijk Veenendaal 
Bestand:11810 Lunteren PKN. vm.NH.Oude of Antonius Kerk 15e Dorpstraat 34 Gld. foto. André van Dijk Kerkenverzamelaar (42).jpg
</gallery>
====Interieur====
<gallery> 
Afbeelding:Lunteren Oude Kerk Reil 1981.jpg
Afbeelding:11810 Lunteren PKN. vm.NH.Oude of Antonius Kerk 15e Dorpstraat 34 Gld. foto. André van Dijk Kerkenverzamelaar (2).jpg|©  André van Dijk Veenendaal  
Afbeelding:11810 Lunteren PKN. vm.NH.Oude of Antonius Kerk 15e Dorpstraat 34 Gld. foto. André van Dijk Kerkenverzamelaar (6).jpg|©  André van Dijk Veenendaal  
Afbeelding:11810 Lunteren PKN. vm.NH.Oude of Antonius Kerk 15e Dorpstraat 34 Gld. foto. André van Dijk Kerkenverzamelaar (34).jpg|©  André van Dijk Veenendaal  
Afbeelding:11810 Lunteren PKN. vm.NH.Oude of Antonius Kerk 15e Dorpstraat 34 Gld. foto. André van Dijk Kerkenverzamelaar (38).jpg|©  André van Dijk Veenendaal  
Afbeelding:11810 Lunteren PKN. vm.NH.Oude of Antonius Kerk 15e Dorpstraat 34 Gld. foto. André van Dijk Kerkenverzamelaar (36).jpg|©  André van Dijk Veenendaal  
Afbeelding:11810 Lunteren PKN. vm.NH.Oude of Antonius Kerk 15e Dorpstraat 34 Gld. foto. André van Dijk Kerkenverzamelaar (35).jpg|©  André van Dijk Veenendaal  
Afbeelding:11810 Lunteren PKN. vm.NH.Oude of Antonius Kerk 15e Dorpstraat 34 Gld. foto. André van Dijk Kerkenverzamelaar (10).jpg|©  André van Dijk Veenendaal  
Afbeelding:11810 Lunteren PKN. vm.NH.Oude of Antonius Kerk 15e Dorpstraat 34 Gld. foto. André van Dijk Kerkenverzamelaar (14).jpg|©  André van Dijk Veenendaal  
Afbeelding:11810 Lunteren PKN. vm.NH.Oude of Antonius Kerk 15e Dorpstraat 34 Gld. foto. André van Dijk Kerkenverzamelaar (15).jpg|©  André van Dijk Veenendaal  
Afbeelding:11810 Lunteren PKN. vm.NH.Oude of Antonius Kerk 15e Dorpstraat 34 Gld. foto. André van Dijk Kerkenverzamelaar (16).jpg|©  André van Dijk Veenendaal  
Afbeelding:11810 Lunteren PKN. vm.NH.Oude of Antonius Kerk 15e Dorpstraat 34 Gld. foto. André van Dijk Kerkenverzamelaar (25).jpg|©  André van Dijk Veenendaal  
Afbeelding:11810 Lunteren PKN. vm.NH.Oude of Antonius Kerk 15e Dorpstraat 34 Gld. foto. André van Dijk Kerkenverzamelaar (28).jpg|©  André van Dijk Veenendaal  
Afbeelding:11810 Lunteren PKN. Hervormd Oude of Antonius kerk 15e Dorpstraat 34 Gld opname 12-03-2012 © André van Dijk Veenendaal (7).JPG|opname 12-03-2012  ©  André van Dijk Veenendaal
Afbeelding:11810 Lunteren PKN. Hervormd Oude of Antonius kerk 15e Dorpstraat 34 Gld opname 12-03-2012 © André van Dijk Veenendaal (3).JPG|opname 12-03-2012  ©  André van Dijk Veenendaal
Afbeelding:11810 Lunteren PKN. Hervormd Oude of Antonius kerk 15e Dorpstraat 34 Gld opname 12-03-2012 © André van Dijk Veenendaal (4).JPG|opname 12-03-2012  ©  André van Dijk Veenendaal
Afbeelding:11810 Lunteren PKN. Hervormd Oude of Antonius kerk 15e Dorpstraat 34 Gld opname 12-03-2012 © André van Dijk Veenendaal (6).JPG|opname 12-03-2012  ©  André van Dijk Veenendaal
Afbeelding:11810 Lunteren PKN. Hervormd Oude of Antonius kerk 15e Dorpstraat 34 Gld opname 12-03-2012 © André van Dijk Veenendaal (8).JPG|opname 12-03-2012  ©  André van Dijk Veenendaal
Afbeelding:11810 Lunteren PKN. Hervormd Oude of Antonius kerk 15e Dorpstraat 34 Gld opname 12-03-2012 © André van Dijk Veenendaal (14).JPG|opname 12-03-2012  ©  André van Dijk Veenendaal
Afbeelding:11810 Lunteren PKN. Hervormd Oude of Antonius kerk 15e Dorpstraat 34 Gld opname 12-03-2012 © André van Dijk Veenendaal (9).JPG|opname 12-03-2012  ©  André van Dijk Veenendaal
Afbeelding:11810 Lunteren PKN. Hervormd Oude of Antonius kerk 15e Dorpstraat 34 Gld opname 12-03-2012 © André van Dijk Veenendaal (16).JPG|opname 12-03-2012  ©  André van Dijk Veenendaal
Afbeelding:11810 Lunteren PKN. Hervormd Oude of Antonius kerk 15e Dorpstraat 34 Gld opname 12-03-2012 © André van Dijk Veenendaal (19).JPG|opname 12-03-2012  ©  André van Dijk Veenendaal
Afbeelding:11810 Lunteren PKN. Hervormd Oude of Antonius kerk 15e Dorpstraat 34 Gld opname 12-03-2012 © André van Dijk Veenendaal (24).JPG|opname 12-03-2012  ©  André van Dijk Veenendaal
Afbeelding:11810 Lunteren PKN. Hervormd Oude of Antonius kerk 15e Dorpstraat 34 Gld opname 12-03-2012 © André van Dijk Veenendaal (23).JPG|opname 12-03-2012  ©  André van Dijk Veenendaal
Afbeelding:11810 Lunteren PKN. Hervormd Oude of Antonius kerk 15e Dorpstraat 34 Gld opname 12-03-2012 © André van Dijk Veenendaal (22).JPG|opname 12-03-2012  ©  André van Dijk Veenendaal
Afbeelding:11810 Lunteren PKN. Hervormd Oude of Antonius kerk 15e Dorpstraat 34 Gld opname 12-03-2012 © André van Dijk Veenendaal (17).JPG|opname 12-03-2012  ©  André van Dijk Veenendaal
Afbeelding:11810 Lunteren PKN. Hervormd Oude of Antonius kerk 15e Dorpstraat 34 Gld opname 12-03-2012 © André van Dijk Veenendaal (13).JPG|opname 12-03-2012  ©  André van Dijk Veenendaal
Afbeelding:11810 Lunteren PKN. Hervormd Oude of Antonius kerk 15e Dorpstraat 34 Gld opname 12-03-2012 © André van Dijk Veenendaal (20).JPG|opname 12-03-2012  ©  André van Dijk Veenendaal
Afbeelding:11810 Lunteren PKN. Hervormd Oude of Antonius kerk 15e Dorpstraat 34 Gld opname 12-03-2012 © André van Dijk Veenendaal (15).JPG|opname 12-03-2012  ©  André van Dijk Veenendaal
Afbeelding:11810 Lunteren PKN. Hervormd Oude of Antonius kerk 15e Dorpstraat 34 Gld opname 12-03-2012 © André van Dijk Veenendaal (5).JPG|opname 12-03-2012  ©  André van Dijk Veenendaal
</gallery>