Brontekst bekijken van Markelo, Kerkplein 6 - Martinuskerk

[[Categorie:Object]]
[[Categorie:MetKaart]]
[[Categorie:Rijksmonument]]
[[Categorie:PKNH]]
[[Categorie:Markelo]]
[[Categorie:Gemeente Hof van Twente]]
[[Categorie:Provincie Overijssel]]

{{#display_map:52.23494,6.49368}}

{| 
! colspan="2" style="background-color:#517398; color:white;" | Algemene gegevens
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Naam kerk:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Martinuskerk
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Genootschap:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | PKN Ned. Hervormd
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Provincie:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Overijssel
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Gemeente:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Hof van Twente
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Plaats:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Markelo
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Adres:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Kerkplein 6
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Postcode:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | 7475AE
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Sonneveld-index:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | 10419
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Jaar ingebruikname:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | 1840
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Architect:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Dep. Waterstaat
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Huidige bestemming:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | kerk
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Monument status:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Rijksmonument {{Rijksmonument|28129}} (kerk); {{Rijksmonument|28130}} (toren)
|}

==Geschiedenis==
Neoclassicistische kerk met historische toren.

Het vorige kerkgebouw werd in 1840 afgebroken nadat het in 1836 werd beschadigd door een storm. In 1839 werd door een bouwkundige van de Waterstaat van Overijssel een ontwerp met bestek en tekening gemaakt voor het huidige kerkgebouw. Op 10 juni 1839 werd met de bouw begonnen. De eerste steen werd gelegd door predikant H.W. Stroink. 
Op 27 augustus 1861 werd besloten om aan Carl Friedrich Haupt uit Ostercappeln de opdracht te verstrekken tot het bouwen van een orgel.
Bij de restauratie in 1932 werden mooie gebrandschilderde ramen aangebracht. In 1962 werd een modernisering van de inrichting uitgevoerd. Kansel en banken werden vernieuwd.
Na de restauratie in maart en april 2005 van de frontpijpen, orgelkast en balustrade, is de sfeer van de 19e eeuw weer teruggebracht.
Dit werd uitgevoerd door orgelmakerij Gebr. Reil en schildersbedrijf Wolters.
In 2004 heeft de kerkenraad besloten de naam Martinuskerk in ere te herstellen.
(bron: pkn-markelo.nl)
==Monumentomschrijving Rijksdienst==
====Kerk====
N.H. Kerk. Eenvoudig zaalgebouw uit 1840. Voorgevel van drie traveeën, geleed door pilasters. In de risalerende middentravee ingang met omlijsting. De zijgevels geleed door lisenen; rondboogvensters. Zandstenen doopvont (XV). Orgel met Hoofdwerk, Positief en vrij Pedaal, in 1863 gemaakt door C. Haupt uit Ostercappeln.
====Toren====
De toren van de Hervormde Kerk bestaat uit twee geledingen en wordt gedekt door een tentdak. Veelhoekig uitgebouwde spiltrap in de zuidmuur. De gevelvlakken der beide geledingen verlevendigd door telkens drie spitsboognissen. Segmentboogvormige ingang omlijst door spitsboog. Vier consoles en aanzetten voor een gewelf over de begane grond. Klokkenstoel met gelui van drie klokken, waarvan één van C. Konink, 1737, diam. 131,5 cm. en twee moderne klokken. Mechanisch torenuurwerk J. van de Kerkhof, Aarle-Rixtel, later voorzien van elektrische opwinding. Mechanisch smeedijzeren torenuurwerk (Jurien Sprakel?), 1747, staat buiten gebruik in de toren opgesteld.

== In de media ==
* Uit ''Stemmen voor Waarheid en Vrede'', 1864.

MARKELO, 19 Mei. Heden werd alhier eene godsdienstoefening gehouden, waarbij de Pred. had tot tekst gekozen Psalm CXLVII: 1 en voor het eerst gebruik werd gemaakt van het orgel, het eerste in den Gemeente. Het is vervaardigd door den Heer C.F. Haupt, Orgelmaker te Oster-Cappeln, in Hannover, en werd bij afwisseling bespeeld door den verdienstelijken Organist van de Hervormde kerk te Delden, den Heer B.H. Cramer, en door den Heer W.J. van Goor, Hoofdonderwijzer alhier. Allen waren bijzonder voldaan over de zuivere, liefelijke en krachtige toonen van dit kunststuk en alle deskundigen roemden het zeerst de netheid, keurigheid en degelijkheid van bewerking. Het heeft 25 registers, twee klavieren en een vrij pedaal.

==Externe links==
* {{Wikimedia|Martinuskerk,_Markelo}}
* [https://youtu.be/rPLoiUkgARU De klokken]
* {{Wikidata|Q17428363}}

== Afbeeldingen ==
====Exterieur====
<gallery>
Bestand:Kerkmarkelo8225.jpg | ca 1970 - WG
Afbeelding:PKN Hervormd kopie van ansicht 1974.jpg|1974
Bestand:MarkeloMartinusNH1.jpg | ansichtkaart
Kerkmarkelo9730.jpg | foto 1997 - WG
Afbeelding:NHkerk kopie ansicht1980 foto Ancard Enschede.jpg|1980
Bestand:10419 Markelo PKN. vm.NHK. 1840 toren 15e Kerkplein 6 foto. kerkenverzamelaar.jpg|©  André van Dijk Veenendaal            
Bestand:10419 Markelo PKN. vm.NHK. 1840 toren 15e Kerkplein 6 foto. kerkenverzamelaar (7).jpg|©  André van Dijk Veenendaal            
Bestand:10419 Markelo PKN. vm.NHK. 1840 toren 15e Kerkplein 6 foto. kerkenverzamelaar (8).jpg|©  André van Dijk Veenendaal            
Kerkmarkelo9728.jpg | foto - WG
Kerkmarkelo9731.jpg | foto - WG
Afbeelding:Markelo HV kerk 2011.JPG|2011
Afbeelding:Markelo HV kerk 2011-2.JPG|2011
Afbeelding:Markelo HV kerk 2011-3.JPG|2011
Afbeelding:Markelo HV kerk 2011-4.JPG|2011
Afbeelding:Markelo HV kerk 2011-8.JPG|2011
Afbeelding:Markelo HV kerk 2011-10.JPG|2011
Afbeelding:Markelo HV kerk 2011-16.JPG|2011
</gallery>

====Interieur====
<Gallery>
Afbeelding:Markelo Herv Kerk Haupt 1863.jpg | Haupt-orgel (1863)
Afbeelding:Markelo Herv Kerk Haupt 1863 klav.jpg | Haupt-orgel (1863), klaviatuur
Afbeelding:Markelo PKN Hervormd.jpg|ansichtkaart 1978
Bestand:10419 Markelo PKN. vm.NHK. 1840 toren 15e Kerkplein 6 foto. kerkenverzamelaar (2).jpg|©  André van Dijk Veenendaal            
Bestand:10419 Markelo PKN. vm.NHK. 1840 toren 15e Kerkplein 6 foto. kerkenverzamelaar (3).jpg|©  André van Dijk Veenendaal            
Bestand:10419 Markelo PKN. vm.NHK. 1840 toren 15e Kerkplein 6 foto. kerkenverzamelaar (4).jpg|©  André van Dijk Veenendaal            
Bestand:10419 Markelo PKN. vm.NHK. 1840 toren 15e Kerkplein 6 foto. kerkenverzamelaar (5).jpg|©  André van Dijk Veenendaal            
Bestand:10419 Markelo PKN. vm.NHK. 1840 toren 15e Kerkplein 6 foto. kerkenverzamelaar (6).jpg|©  André van Dijk Veenendaal            
</Gallery>