Handelingen

Wassenaar, Zijllaan 57 - Messiaskerk: verschil tussen versies

Uit Reliwiki

(aanvulling)
(aanvulling)
 
(35 tussenliggende versies door 4 gebruikers niet weergegeven)
Regel 7: Regel 7:
[[Categorie:Provincie Zuid-Holland]]
[[Categorie:Provincie Zuid-Holland]]


{{#display_map:52.14370,4.40426}}


{|  
{|  
Regel 32: Regel 34:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | 2241KC
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | 2241KC
|-valign="top"
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Inventarisatienummer:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Sonneveld-index:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | 03664
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | 03664
|-valign="top"
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Jaar ingebruikname:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Jaar ingebruikname:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | 1966
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | 1967
|-valign="top"
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Architect:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Architect:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Baron van Asbeck, J.B
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Baron van Asbeck, J.B.
|-valign="top"
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Huidige bestemming:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Huidige bestemming:
Regel 50: Regel 52:
==Geschiedenis==
==Geschiedenis==


Gebouwd als Ned. Hervormde kerk. Belangrijke moderne kerk.
Buitengewoon belangrijke moderne kerk met dakruiter, waarin klok.
 
De Messiaskerk dateert van 1967 en staat in de naoorlogse noordelijke uitbreiding. Zij was ten tijde van de bouw de derde Nederlands Hervormde kerk in Wassenaar. Tot 1 januari 1996 was de kerk van de Hervormde wijk-gemeente Den Deijl. Op die datum ging deze wijkgemeente een federatie aan met de Gereformeerde Kerk van Wassenaar -de Zijllaankerk- in het kader van het landelijke eenwordingsproces "Samen op Weg" van de Gereformeerde Kerken in Nederland en de Nederlandse Hervormde Kerk (alsook de Evangelisch Lutherse Kerk). En zo betrok de Federatieve Protestantse Gemeente te Wassenaar de Messiaskerk.


== Gebouwomschrijving SKKN ==
De Messiaskerk werd ontworpen door de architect Ir. J.B. baron van Asbeck, die ook enkele andere kerkgebouwen op zijn naam heeft staan. Hij liet zich bij het ontwerpen van kerken nogal eens inspireren door de bekende Zwitserse architect Le Corbusier (pseudoniem voor C.E. Jeanneret), in het bijzonder "diens" kerk in Ronchamp (Jura, Frankrijk). Deze inspiratie is ook herkenbaar in de Messiaskerk. Een ander bekend ontwerp van de architect is de Paaskerk in Amstelveen, waar ook de inspiratie door Le Corbusier zichtbaar is. Aannemer van de bouw was Woudenberg te Ameide.
De kerk werd in 1966-67 gebouwd onder architectuur van ir. J.B. baron van Asbeck, met bewuste referentie aan Le Corbusier's kerk te Ronchamp (echter niet zo direct als diens Paaskerk in Amstelveen, van 1963). Aannemer was Woudenberg te Ameide. In 1996 werd een aanbouw gerealiseerd, onder architectuur van J. Lankhorst.


== Orgel ==
In 1996 is aan de kerk een ruim nieuw voorportaal met nevenruimten aangebouwd, onder architectuur van J. Lankorst. In het bovenlicht van het voorportaal werd een gebrandschilderd rozet uit de (gesloopte) Zijllaankerk geplaatst.


Het orgel is in 1973 gebouwd door de firma K.B. Blank & Zoon (Herwijnen).
Met Pinksteren 2017 vierde de Messiaskerk haar 50-jarig bestaan.


; Dispositie:
==Beschrijving van het gebouw==


Hoofdwerk (manuaal 2): Prestant 8' - Holpijp 8' - Octaaf 4' - Blokfluit 4' - Superoctaaf 2' - Mixtuur 1⅓' 4-6 sterk - Trompet 8'.
De kerk staat met het hoogste punt aan het water als een lichtend baken in de nieuwbouwwijk oftewel als een "woonark op het droge".  De totaalvorm is zowel symbolisch als functioneel bepaald. Twee zijden van de kerk worden begrensd door water. Van Asbeck wilde zelfs de semi klokkentoren in het water zetten, maar dit is niet doorgegaan. De toren is op het hoogste gedeelte van het dak geplaatst, tevens op de enige scherpe hoek van de hoge kerkzaal, die als grondvorm bijna een vierkant heeft met voorts nog drie afgeronde hoeken. De architect wilde met de ronde hoeken omsluiting en koestering uitbeelden. Twee van deze hoeken, tegenover elkaar gelegen, zijn betrekkelijk laag, terwijl de vierde, tegenover de scherpe hoek, weer hoger is. Hierdoor heeft het dak een naar binnen gewelfde vorm. Het plafond is van bladkoper en hout, blauwgroen van kleur en staat in sterk contrast met de witte muren, die helderheid en zuiverheid symboliseren.


Rugwerk (manuaal 1): Quintadeen 8' - Prestant 4' - Holpijp 4' - Gemshoorn 2' - Cymbel 1/6' 3 sterk - Kromhoorn 8' - Tremulant.
De luidklok heeft als randschrift: "De Meester is daar en Hij roept U."


Pedaal: Bourdon 16' - Octaaf 8' - Trompet 8'.
De kleurrijke glas-in-betonramen dateren uit de bouwtijd en werden gemaakt door Jan Meine Jansen (1908-1994). In de aandachtswand bevindt zich slechts één raam, het `brandende braambos" uit het Bijbelboek Exodus voorstellend. De andere drie muren hebben ieder meerdere gekleurde ramen, alle rechthoekig en steeds verspringend met al naar het uur van de dag een even verschillende als verrassende lichtinval. De ramen in de N.O. muur zijn in de vorm van een Phoenicisch schip geplaatst. In de raampjes op ooghoogte tossen voorhof en kerkzaal zijn enkele bekende symbolen te herkennen.
De kerkzaal heeft sinds 1982 een verhoogd liturgisch centrum met onder meer een avondmaalstafel en een katheder in kersenhout, alles fraai vormgegeven door de firma De Vree. De predikant staat zo te midden van de gemeente en niet ver er boven, zoals tevoren op de kansel die aan de N.W. wand was bevestigd. Te zelfder plaats bevindt zich nu een eenvoudige weergave van het kruissymbool aangebracht door oud-kerkvoogd Henk Mooiman. Het stenen doopvont is gemaakt door Rob Blote.
De aanbouw (laagbouw) aan de Z.O.-zijde omvat de hal en bijlokalen en geeft tevens toegang tot de kerkzaal. Er zijn dus twee toegangsdeuren, één tot de "voorhof" en één tot de "hof', welke laatste deur in fraai eikenhout is uitgevoerd. Deze is overigens van recente datum, want aanvankelijk was hier een vouwdeur geplaatst. Toen was ook de aanbouw van beperkte opzet. Door het samengaan van beide gemeenten was er veel meer ruimte nodig voor allerlei bijeenkomsten. Deze ruimte werd bijgebouwd in de zomer van 1996 in vrijwel dezelfde vormgeving, zodat het "aanzicht" van de Messiaskerk ongewijzigd bleef. Architect was ditmaal. Ir. J. Lankhorst. In het dak van de vergrote hal was een "lichtkoepel" nodig. Deze werd geplaatst met daarin het gebrandschilderde raam uit de Zijllaankerk, destijds door Roeland Koning ontworpen en aldaar aangebracht in 1944. Het verbeeldt de tekst uit Openbaringen 21 vers 10: De extase van Johannes op Patmos, ziende de komst van het Hemels Jeruzalem. De glasstukjes van dit raam zijn afkomstig van een in 1940 verwoeste Rotterdamse kerk. Zo kan uit het kwade toch nog iets goeds voortkomen.


Koppelingen: Hoofdwerk aan Pedaal - Rugwerk aan Pedaal - Rugwerk aan Hoofdwerk.
* (voornaamste bron: pkn-wassenaar.nl )


Mechanische sleepladen. Manuaalomvang: C-e3. Pedaalomvang: C-e1.
== Orgel ==
Het orgel is hoog in de ronde oosthoek geplaatst en wel in 1973. Het werd gebouwd door de firma Blank te Herweijnen onder supervisie van de Wassenaarse orgeldeskundige Dr. J. van Biezen en de toenmalige organist van de Messiaskerk de heer L. Köhlenberg. Het instrument heeft twee klavieren, zeven stemmen op het hoofdwerk, zes rugwerkstemmen en een vrij pedaal met drie stemmen. Het is een karakteristiek van het vroeg-17e-eeuwse orgel; ook uiterlijk toont het als zodanig. De kleuren van kast en luiken (tijdelijk verwijderd) symboliseren het firmament. Boven: het onbegrensde heelal (blauw). Onder: de begrensde aarde (groen) met een dubbele bies. Blauw: de kleur van het geloof. Groen: die van de hoop. Rood: die van de liefde.
 
* Deze kerk kan qua architectuur "brutalistisch" worden genoemd,


==Afbeeldingen==
==Afbeeldingen==
==Exterieur==
<Gallery>
<Gallery>
afbeelding:ID_3664_-_Wassenaar_NH_Messias_Zijllaan_Rol_086_(12).JPG
afbeelding:ID_3664_-_Wassenaar_NH_Messias_Zijllaan_Rol_086_(12).JPG
Bestand:Messiaskerk Wassenaar Lobbes 2021 (10).JPG
Bestand:Messiaskerk Wassenaar Lobbes 2021 (20).JPG
Bestand:Messiaskerk Wassenaar Lobbes 2021 (5).JPG
Bestand:Messiaskerk Wassenaar Lobbes 2021 (9).JPG
Bestand:Messiaskerk Wassenaar Lobbes 2021 (17).JPG
Bestand:Messiaskerk Wassenaar Lobbes 2021 (14).JPG
Bestand:Messiaskerk Wassenaar Lobbes 2021 (13).JPG
Bestand:Messiaskerk Wassenaar Lobbes 2021 (16).JPG
Bestand:Messiaskerk Wassenaar Lobbes 2021 (3).JPG
Bestand:Messiaskerk Wassenaar Lobbes 2021 (8).JPG
Bestand:Messiaskerk Wassenaar Lobbes 2021 (19).JPG
Bestand:Messiaskerk Wassenaar Lobbes 2021 (1).JPG
Bestand:Messiaskerk Wassenaar Lobbes 2021 (2).JPG
Bestand:Messiaskerk Wassenaar Lobbes 2021 (7).JPG
Bestand:Messiaskerk Wassenaar Lobbes 2021 (18).JPG
Bestand:Messiaskerk Wassenaar Lobbes 2021 (15).JPG
</Gallery>
==Interieur==
<Gallery>
Bestand:Interieur, overzicht wand met glas in beton - Wassenaar - 20368477 - RCE.jpg|Bron:Wikimedia/RCE (1989)
Bestand:Interieur, overzicht wand met glas in beton - Wassenaar - 20368477 - RCE.jpg|Bron:Wikimedia/RCE (1989)
Afbeelding:Wassenaar Messiaskerk Blank 1973.jpg
Afbeelding:Wassenaar Messiaskerk Blank 1973.jpg
</Gallery>
</Gallery>

Huidige versie van 6 okt 2023 om 17:29


Bezig met het laden van de kaart...
Algemene gegevens
Naam kerk: Messiaskerk
Genootschap: PKN Ned. Hervormd
Provincie: Zuid-Holland
Gemeente: Wassenaar
Plaats: Wassenaar
Adres: Zijllaan 57
Postcode: 2241KC
Sonneveld-index: 03664
Jaar ingebruikname: 1967
Architect: Baron van Asbeck, J.B.
Huidige bestemming: kerk
Monument status: Gemeentelijk monument

Geschiedenis

Buitengewoon belangrijke moderne kerk met dakruiter, waarin klok.

De Messiaskerk dateert van 1967 en staat in de naoorlogse noordelijke uitbreiding. Zij was ten tijde van de bouw de derde Nederlands Hervormde kerk in Wassenaar. Tot 1 januari 1996 was de kerk van de Hervormde wijk-gemeente Den Deijl. Op die datum ging deze wijkgemeente een federatie aan met de Gereformeerde Kerk van Wassenaar -de Zijllaankerk- in het kader van het landelijke eenwordingsproces "Samen op Weg" van de Gereformeerde Kerken in Nederland en de Nederlandse Hervormde Kerk (alsook de Evangelisch Lutherse Kerk). En zo betrok de Federatieve Protestantse Gemeente te Wassenaar de Messiaskerk.

De Messiaskerk werd ontworpen door de architect Ir. J.B. baron van Asbeck, die ook enkele andere kerkgebouwen op zijn naam heeft staan. Hij liet zich bij het ontwerpen van kerken nogal eens inspireren door de bekende Zwitserse architect Le Corbusier (pseudoniem voor C.E. Jeanneret), in het bijzonder "diens" kerk in Ronchamp (Jura, Frankrijk). Deze inspiratie is ook herkenbaar in de Messiaskerk. Een ander bekend ontwerp van de architect is de Paaskerk in Amstelveen, waar ook de inspiratie door Le Corbusier zichtbaar is. Aannemer van de bouw was Woudenberg te Ameide.

In 1996 is aan de kerk een ruim nieuw voorportaal met nevenruimten aangebouwd, onder architectuur van J. Lankorst. In het bovenlicht van het voorportaal werd een gebrandschilderd rozet uit de (gesloopte) Zijllaankerk geplaatst.

Met Pinksteren 2017 vierde de Messiaskerk haar 50-jarig bestaan.

Beschrijving van het gebouw

De kerk staat met het hoogste punt aan het water als een lichtend baken in de nieuwbouwwijk oftewel als een "woonark op het droge". De totaalvorm is zowel symbolisch als functioneel bepaald. Twee zijden van de kerk worden begrensd door water. Van Asbeck wilde zelfs de semi klokkentoren in het water zetten, maar dit is niet doorgegaan. De toren is op het hoogste gedeelte van het dak geplaatst, tevens op de enige scherpe hoek van de hoge kerkzaal, die als grondvorm bijna een vierkant heeft met voorts nog drie afgeronde hoeken. De architect wilde met de ronde hoeken omsluiting en koestering uitbeelden. Twee van deze hoeken, tegenover elkaar gelegen, zijn betrekkelijk laag, terwijl de vierde, tegenover de scherpe hoek, weer hoger is. Hierdoor heeft het dak een naar binnen gewelfde vorm. Het plafond is van bladkoper en hout, blauwgroen van kleur en staat in sterk contrast met de witte muren, die helderheid en zuiverheid symboliseren.

De luidklok heeft als randschrift: "De Meester is daar en Hij roept U."

De kleurrijke glas-in-betonramen dateren uit de bouwtijd en werden gemaakt door Jan Meine Jansen (1908-1994). In de aandachtswand bevindt zich slechts één raam, het `brandende braambos" uit het Bijbelboek Exodus voorstellend. De andere drie muren hebben ieder meerdere gekleurde ramen, alle rechthoekig en steeds verspringend met al naar het uur van de dag een even verschillende als verrassende lichtinval. De ramen in de N.O. muur zijn in de vorm van een Phoenicisch schip geplaatst. In de raampjes op ooghoogte tossen voorhof en kerkzaal zijn enkele bekende symbolen te herkennen. De kerkzaal heeft sinds 1982 een verhoogd liturgisch centrum met onder meer een avondmaalstafel en een katheder in kersenhout, alles fraai vormgegeven door de firma De Vree. De predikant staat zo te midden van de gemeente en niet ver er boven, zoals tevoren op de kansel die aan de N.W. wand was bevestigd. Te zelfder plaats bevindt zich nu een eenvoudige weergave van het kruissymbool aangebracht door oud-kerkvoogd Henk Mooiman. Het stenen doopvont is gemaakt door Rob Blote. De aanbouw (laagbouw) aan de Z.O.-zijde omvat de hal en bijlokalen en geeft tevens toegang tot de kerkzaal. Er zijn dus twee toegangsdeuren, één tot de "voorhof" en één tot de "hof', welke laatste deur in fraai eikenhout is uitgevoerd. Deze is overigens van recente datum, want aanvankelijk was hier een vouwdeur geplaatst. Toen was ook de aanbouw van beperkte opzet. Door het samengaan van beide gemeenten was er veel meer ruimte nodig voor allerlei bijeenkomsten. Deze ruimte werd bijgebouwd in de zomer van 1996 in vrijwel dezelfde vormgeving, zodat het "aanzicht" van de Messiaskerk ongewijzigd bleef. Architect was ditmaal. Ir. J. Lankhorst. In het dak van de vergrote hal was een "lichtkoepel" nodig. Deze werd geplaatst met daarin het gebrandschilderde raam uit de Zijllaankerk, destijds door Roeland Koning ontworpen en aldaar aangebracht in 1944. Het verbeeldt de tekst uit Openbaringen 21 vers 10: De extase van Johannes op Patmos, ziende de komst van het Hemels Jeruzalem. De glasstukjes van dit raam zijn afkomstig van een in 1940 verwoeste Rotterdamse kerk. Zo kan uit het kwade toch nog iets goeds voortkomen.

  • (voornaamste bron: pkn-wassenaar.nl )

Orgel

Het orgel is hoog in de ronde oosthoek geplaatst en wel in 1973. Het werd gebouwd door de firma Blank te Herweijnen onder supervisie van de Wassenaarse orgeldeskundige Dr. J. van Biezen en de toenmalige organist van de Messiaskerk de heer L. Köhlenberg. Het instrument heeft twee klavieren, zeven stemmen op het hoofdwerk, zes rugwerkstemmen en een vrij pedaal met drie stemmen. Het is een karakteristiek van het vroeg-17e-eeuwse orgel; ook uiterlijk toont het als zodanig. De kleuren van kast en luiken (tijdelijk verwijderd) symboliseren het firmament. Boven: het onbegrensde heelal (blauw). Onder: de begrensde aarde (groen) met een dubbele bies. Blauw: de kleur van het geloof. Groen: die van de hoop. Rood: die van de liefde.

  • Deze kerk kan qua architectuur "brutalistisch" worden genoemd,

Afbeeldingen

Exterieur

Interieur