Kerkrade, Pannesheiderstraat 71 - Kloosterkapel Franciscanen: verschil tussen versies
Uit Reliwiki
(Kaart hersteld) |
kGeen bewerkingssamenvatting |
||
| Regel 33: | Regel 33: | ||
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | 6462EA | | style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | 6462EA | ||
|-valign="top" | |-valign="top" | ||
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | | | style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Sonneveld-index: | ||
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | | | style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | 13025 | ||
|-valign="top" | |-valign="top" | ||
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Jaar ingebruikname: | | style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Jaar ingebruikname: | ||
| Regel 51: | Regel 51: | ||
== Geschiedenis == | == Geschiedenis == | ||
Belangrijke kloosterkapel in neogotische vormen in de wijk Bleijerheide. Het Franciscaner klooster aan de Pannesheiderstraat is in 2002 gesloten. Het klooster is verbouwd tot woningen. Maandag 28 juli 2008 is de kapel gekocht door de zeer conservatieve priesterbroederschap Pius X (SSPX) met een zetel in Aken. De kapel wordt het onderkomen voor haar Akense afdeling. De eerste dienst is gehouden op zaterdag 2 augustus 2008. Naast deze kapel in Kerkrade heeft de SSPX een priorij in Gerwen (NB) en een kapel in Den Haag. | |||
Volgens bericht in het Limburgs Dagblad van 17 november 2008 heeft bisschop Wiertz van Roermond de kapel aan de eredienst onttrokken en is gelovigen verboden, aan de diensten hier deel te nemen. | |||
* 2021 - De monumentale, historische kloostervleugel van het klooster Pannesheide in Kerkrade blijft bewaard. Na een grote opknapbeurt komen er woningen in het gebouw dat ooit deel uitmaakte van het jongensinternaat in de wijk Bleijerheide. Begin dit jaar wilde de gemeente de kloostervleugel nog slopen, omdat er geen interesse zou zijn voor het gebouw | |||
==Monumentomschrijving Rijksdienst== | ==Monumentomschrijving Rijksdienst== | ||
Met invloed van Neo-Gotiek in 1891 naar een ontwerp van de Franciscaner broeder M. Klein gebouwde KLOOSTERKAPEL en KLOOSTERVLEUGEL. De kloosterkapel maakt deel uit van het L-vormige kloostercomplex van de Broeders Franciscanen. Het betreft een zogenoemd Kulturkampfklooster. De kloosterkapel bevindt zich in lengterichting aan de straatzijde, de kloostervleugel staat haaks op de linkerzijgevel van de kloosterkapel. Van het interieur van de kloosterkapel zijn vloer en kerkbanken van omstreeks 1950 en uitgesloten van bescherming. De aanbouw van omstreeks 1960 in een bouwlaag aan de linkerzijgevel van de kloostervleugel is uitgesloten van bescherming, evenals de aangebouwde kloostervleugel aan de rechterzijgevel. Naast de oprit naar het klooster staat een Sint Jozefbeeld uit 1906 met hieromheen een drietal rode beuken. | Met invloed van Neo-Gotiek in 1891 naar een ontwerp van de Franciscaner broeder M. Klein gebouwde KLOOSTERKAPEL en KLOOSTERVLEUGEL. De kloosterkapel maakt deel uit van het L-vormige kloostercomplex van de Broeders Franciscanen. Het betreft een zogenoemd Kulturkampfklooster. De kloosterkapel bevindt zich in lengterichting aan de straatzijde, de kloostervleugel staat haaks op de linkerzijgevel van de kloosterkapel. Van het interieur van de kloosterkapel zijn vloer en kerkbanken van omstreeks 1950 en uitgesloten van bescherming. De aanbouw van omstreeks 1960 in een bouwlaag aan de linkerzijgevel van de kloostervleugel is uitgesloten van bescherming, evenals de aangebouwde kloostervleugel aan de rechterzijgevel. Naast de oprit naar het klooster staat een Sint Jozefbeeld uit 1906 met hieromheen een drietal rode beuken. | ||
==== Omschrijving ==== | ==== Omschrijving ==== | ||
KLOOSTERKAPEL De zaalkerk telt vijf traveeën, de koorzijde wordt afgesloten met een vijfhoekige absis. De zaalkerk wordt afgedekt met een zadeldak met zwarte pannen. Naaldspits met leien dak. Frontgevel deels gepleisterde plint, opstand baksteen met metselwerk in kruisverband, steunberen met hardstenen afdekplaten. Onder de dakrand spitsboogvormige boogfriezen op kleine consoles. | KLOOSTERKAPEL De zaalkerk telt vijf traveeën, de koorzijde wordt afgesloten met een vijfhoekige absis. De zaalkerk wordt afgedekt met een zadeldak met zwarte pannen. Naaldspits met leien dak. Frontgevel deels gepleisterde plint, opstand baksteen met metselwerk in kruisverband, steunberen met hardstenen afdekplaten. Onder de dakrand spitsboogvormige boogfriezen op kleine consoles. Hoge spitsboogvormige glas-in-lood vensters met hardstenen dorpelstenen en sluitstenen. | ||
Hoge spitsboogvormige glas-in-lood vensters met hardstenen dorpelstenen en sluitstenen | |||
Aan de achtergevel van de kapel een uitbouw in twee bouwlagen met lessenaarsdak over de gehele breedte van de kapel. In de eerste bouwlaag rechthoekige vensters met bovenlichten, in de tweede bouwlaag spitsboogvensters met bovenlichten met geleding. In de linkerzijgevel van deze uitbouw in de eerste bouwlaag een rechthoekig houten venster met spitsboogvormig bovenlicht, venster voorzien van traliewerk. In de tweede bouwlaag een rechthoekig houten venster met spitsboogvormig bovenlicht met geleding. Beide vensters met hardstenen dorpelstenen en sluitstenen. Van het INTERIEUR is onder meer van belang: het schip afgedekt met kruisribgewelven, voorzien van ribben en kraagstenen. De absis heeft een vijfhoekig kalot, eveneens met ribben. Paneeldeuren met rijk houtsnijwerk. In de achterwand van de kapel zijn de authentieke houten communiebanken herplaatst: rijk houtsnijwerk met diverse bijbelse voorstellingen. Oxaal met houten balustrade met rijk houtsnijwerk met o.a. twee musicerende engelen. Op het oxaal een kerkorgel uit 1908 vervaardigd door de firma Stahlhut uit Aken. Orgelkast uit 1908 met rijk houtsnijwerk met o.a. twee musicerende engelen. | |||
Authentieke altaarvloer met tegels met hierin een bloemmotief. Ribben in de altaarwanden rusten op consoles in de vorm van dierenkoppen, deze symboliseren de vier Evangelisten. | Authentieke altaarvloer met tegels met hierin een bloemmotief. Ribben in de altaarwanden rusten op consoles in de vorm van dierenkoppen, deze symboliseren de vier Evangelisten. | ||
Neogotisch hoofdaltaar met rijk houtsnijwerk en voorzien van twee uitklapbare panelen; houtsnijwerk met o.a. vier voorstellingen uit de jeugd van Christus; op de achterwand van de twee panelen voorstellingen geschilderd in olieverf. Neogotisch Sint Josefaltaar met rijk houtsnijwerk met o.a. twee voorstellingen uit het leven van Sint Josef. Neogotisch Maria-altaar met rijk houtsnijwerk met o.a. twee taferelen uit het leven van Sint Aloysius. Altaren, communiebank, balustrade van oxaal, en orgelkast vervaardigd door de Broeders Franciscanen Vitus, Joachim en Agathon. Neogotische Godslamp opgehangen aan drie kettingen. | |||
Neogotisch hoofdaltaar met rijk houtsnijwerk en voorzien van twee uitklapbare panelen; houtsnijwerk met o.a. vier voorstellingen uit de jeugd van Christus; op de achterwand van de twee panelen voorstellingen geschilderd in olieverf. Neogotisch Sint Josefaltaar met rijk houtsnijwerk met o.a. twee voorstellingen uit het leven van Sint Josef. Neogotisch Maria-altaar met rijk houtsnijwerk met o.a. twee taferelen uit het leven van Sint Aloysius. | Glas-in-lood vensters van atelier H. Oidtmann te Linnich (Duitsland) van omstreeks 1900, atelier Essers te Roermond (1958) en atelier Vaessen te Vught. Bij de ingang van kapel in een nis in de zijwand een houten Mariabeeld, XV, toegeschreven aan beeldhouwer D. Holthuys. | ||
Altaren, communiebank, balustrade van oxaal, en orgelkast vervaardigd door de Broeders Franciscanen Vitus, Joachim en Agathon. | |||
Neogotische Godslamp opgehangen aan drie kettingen. | |||
Glas-in-lood vensters van atelier H. Oidtmann te Linnich (Duitsland) van omstreeks 1900, atelier Essers te Roermond (1958) en atelier Vaessen te Vught. | |||
Bij de ingang van kapel in een nis in de zijwand een houten Mariabeeld, XV, toegeschreven aan beeldhouwer D. Holthuys. | |||
Veertien kruiswegstaties in de vorm van koperen panelen met hierop geschilderd voorstellingen uit het Lijdensverhaal. | Veertien kruiswegstaties in de vorm van koperen panelen met hierop geschilderd voorstellingen uit het Lijdensverhaal. | ||
Versie van 29 nov 2021 16:26
| Algemene gegevens | |
|---|---|
| Naam kerk: | Kloosterkapel Franciscanen |
| Genootschap: | Rooms Katholieke Kerk |
| Provincie: | Limburg |
| Gemeente: | Kerkrade |
| Plaats: | Kerkrade |
| Adres: | Pannesheiderstraat 71 |
| Postcode: | 6462EA |
| Sonneveld-index: | 13025 |
| Jaar ingebruikname: | 1892 |
| Architect: | Klein, M. |
| Huidige bestemming: | kapel |
| Monument status: | Rijksmonument 513755 |
Geschiedenis
Belangrijke kloosterkapel in neogotische vormen in de wijk Bleijerheide. Het Franciscaner klooster aan de Pannesheiderstraat is in 2002 gesloten. Het klooster is verbouwd tot woningen. Maandag 28 juli 2008 is de kapel gekocht door de zeer conservatieve priesterbroederschap Pius X (SSPX) met een zetel in Aken. De kapel wordt het onderkomen voor haar Akense afdeling. De eerste dienst is gehouden op zaterdag 2 augustus 2008. Naast deze kapel in Kerkrade heeft de SSPX een priorij in Gerwen (NB) en een kapel in Den Haag. Volgens bericht in het Limburgs Dagblad van 17 november 2008 heeft bisschop Wiertz van Roermond de kapel aan de eredienst onttrokken en is gelovigen verboden, aan de diensten hier deel te nemen.
- 2021 - De monumentale, historische kloostervleugel van het klooster Pannesheide in Kerkrade blijft bewaard. Na een grote opknapbeurt komen er woningen in het gebouw dat ooit deel uitmaakte van het jongensinternaat in de wijk Bleijerheide. Begin dit jaar wilde de gemeente de kloostervleugel nog slopen, omdat er geen interesse zou zijn voor het gebouw
Monumentomschrijving Rijksdienst
Met invloed van Neo-Gotiek in 1891 naar een ontwerp van de Franciscaner broeder M. Klein gebouwde KLOOSTERKAPEL en KLOOSTERVLEUGEL. De kloosterkapel maakt deel uit van het L-vormige kloostercomplex van de Broeders Franciscanen. Het betreft een zogenoemd Kulturkampfklooster. De kloosterkapel bevindt zich in lengterichting aan de straatzijde, de kloostervleugel staat haaks op de linkerzijgevel van de kloosterkapel. Van het interieur van de kloosterkapel zijn vloer en kerkbanken van omstreeks 1950 en uitgesloten van bescherming. De aanbouw van omstreeks 1960 in een bouwlaag aan de linkerzijgevel van de kloostervleugel is uitgesloten van bescherming, evenals de aangebouwde kloostervleugel aan de rechterzijgevel. Naast de oprit naar het klooster staat een Sint Jozefbeeld uit 1906 met hieromheen een drietal rode beuken.
Omschrijving
KLOOSTERKAPEL De zaalkerk telt vijf traveeën, de koorzijde wordt afgesloten met een vijfhoekige absis. De zaalkerk wordt afgedekt met een zadeldak met zwarte pannen. Naaldspits met leien dak. Frontgevel deels gepleisterde plint, opstand baksteen met metselwerk in kruisverband, steunberen met hardstenen afdekplaten. Onder de dakrand spitsboogvormige boogfriezen op kleine consoles. Hoge spitsboogvormige glas-in-lood vensters met hardstenen dorpelstenen en sluitstenen.
Aan de achtergevel van de kapel een uitbouw in twee bouwlagen met lessenaarsdak over de gehele breedte van de kapel. In de eerste bouwlaag rechthoekige vensters met bovenlichten, in de tweede bouwlaag spitsboogvensters met bovenlichten met geleding. In de linkerzijgevel van deze uitbouw in de eerste bouwlaag een rechthoekig houten venster met spitsboogvormig bovenlicht, venster voorzien van traliewerk. In de tweede bouwlaag een rechthoekig houten venster met spitsboogvormig bovenlicht met geleding. Beide vensters met hardstenen dorpelstenen en sluitstenen. Van het INTERIEUR is onder meer van belang: het schip afgedekt met kruisribgewelven, voorzien van ribben en kraagstenen. De absis heeft een vijfhoekig kalot, eveneens met ribben. Paneeldeuren met rijk houtsnijwerk. In de achterwand van de kapel zijn de authentieke houten communiebanken herplaatst: rijk houtsnijwerk met diverse bijbelse voorstellingen. Oxaal met houten balustrade met rijk houtsnijwerk met o.a. twee musicerende engelen. Op het oxaal een kerkorgel uit 1908 vervaardigd door de firma Stahlhut uit Aken. Orgelkast uit 1908 met rijk houtsnijwerk met o.a. twee musicerende engelen. Authentieke altaarvloer met tegels met hierin een bloemmotief. Ribben in de altaarwanden rusten op consoles in de vorm van dierenkoppen, deze symboliseren de vier Evangelisten. Neogotisch hoofdaltaar met rijk houtsnijwerk en voorzien van twee uitklapbare panelen; houtsnijwerk met o.a. vier voorstellingen uit de jeugd van Christus; op de achterwand van de twee panelen voorstellingen geschilderd in olieverf. Neogotisch Sint Josefaltaar met rijk houtsnijwerk met o.a. twee voorstellingen uit het leven van Sint Josef. Neogotisch Maria-altaar met rijk houtsnijwerk met o.a. twee taferelen uit het leven van Sint Aloysius. Altaren, communiebank, balustrade van oxaal, en orgelkast vervaardigd door de Broeders Franciscanen Vitus, Joachim en Agathon. Neogotische Godslamp opgehangen aan drie kettingen. Glas-in-lood vensters van atelier H. Oidtmann te Linnich (Duitsland) van omstreeks 1900, atelier Essers te Roermond (1958) en atelier Vaessen te Vught. Bij de ingang van kapel in een nis in de zijwand een houten Mariabeeld, XV, toegeschreven aan beeldhouwer D. Holthuys. Veertien kruiswegstaties in de vorm van koperen panelen met hierop geschilderd voorstellingen uit het Lijdensverhaal.
KLOOSTERVLEUGEL Entree in kopgevel van omstreeks 1980. Kopgevel telt drie bouwlagen en drie venstertraveeën, in elke travee een groot spitsboogvormig spaarveld met hardstenen sluitsteen. Zadeldak met Hollandse pannen. Dakkapellen met naaldspits met leien. In de eerste en tweede bouwlaag vier rechthoekige houten vensters met segmentboogvormige bovenlichten, bovenlichten tweede bouwlaag met accentuering in stucwerk. In de derde bouwlaag vier rechthoekige houten vensters met spitsboogvormige bovenlichten, tussen de twee middelste vensters een Sint Franciscusbeeld op een console en onder een baldakijn. Frontgevel uitlopend in een topgevel met hierin een rechthoekig houten venster met spitsboogvormig bovenlicht. Topgevel met schouderstukken en bekroning met bol-ornament Vensters met hardstenen dorpelsteen.
Rechterzijgevel telt drie bouwlagen en zeven venstertraveeën. in de eerste en tweede bouwlaag rechthoekige houten vensters met segmentboogvormige bovenlichten. In de derde bouwlaag rechthoekige houten vensters met spitsboogvormige bovenlichen met hardstenen sluitsteen. Aan benedenzijde vensters derde bouwlaag en doorlopende hardstenen waterlijst. Linkerzijgevel vrijwel identiek met rechterzijgevel, met echter een forse aanbouw van omstreeks 1960 in een bouwlaag met plat dak. Geveldeel van linkerzijgevel uitlopend in een topgevel met hierin een rondboogvormig spaarveld en een rechthoekig houten venster met spitsboogvormig bovenlicht. Topgevel met schouderstukken en trapgevelbekroning. Interieurindeling in redelijke mate in tact met o.a. brede kloostergang met authentieke tegelvloer en trappenhuis met authentieke trapleuningen met decoratieve houten spijlen en houten handlijst. Naast de oprit naar het klooster staat een Sint Jozefbeeld in natuursteen uit 1906 op een bakstenen basement.
Waardering
Het klooster en de kapel van de Broeders Franciscanen, gebouwd als Kulturkampfklooster, zijn van cultuurhistorische waarde als bijzondere uitdrukking van een geestelijke en een typologische ontwikkeling van katholieke kloosters uit het laatste kwart van de 19de eeuw. De kloosterkapel en in mindere mate de kloostervleugel bezitten architectuurhistorische waarde vanwege het bijzondere belang voor de geschiedenis van de bovenregionale architectuur, wegens de hoogwaardige esthetische kwaliteiten van het ontwerp, de belangwekkende inventaris van de kapel en de inrichting. Het klooster met de kapel bezitten ensemblewaarde wegens de bijzondere betekenis van het object voor het aanzien van de gemeente Kerkrade. Klooster en met name de kloosterkapel zijn van algemeen belang op grond van de cultuurhistorische waarde en de architectonische gaafheid van ex- en interieur.
Externe links
De Kerk op Kerkgebouwen-in-Limburg