Tilburg, Pelgrimsweg 40 - Kapel St. Liduinaklooster

Algemene gegevens
Genootschap :	RK kloosterkapel
Gemeente :	Tilburg
Plaats :	Tilburg
Adres :	Pelgrimsweg 40
Provincie :	Noord-Brabant
Jaar ingebruikname :	1936
Huidige bestemming:	woonhuis
Naam kerk :	St. Lidwina
Architect :
Monument-status:	Rijksmonument

Geschiedenis

Zrs van Liefde, bg 2003, verbouw tot appartem

Inleiding.

In 1935 werd door de Congregatie van de Zusters van Liefde te Schijndel opdracht gegeven tot de bouw van een KLOOSTER gewijd aan Sint Liduina van Schiedam met daarin opgenomen een pension voor 'Ouden van dagen' en een Montessorischool. Het ontwerp voor het gebouw was van de hand van de architecten M. van Beek en F. Vervest te Eindhoven. Het gebouw heeft kenmerken van het Traditionalisme en elementen van de Delftse School en het werk van de architect Kropholler. In het bouwdossier zijn aparte vergunningen aanwezig voor de betonnen vloeren en de ijzeren spanten (gemaakt bij NV Koninklijke Nederlandsche Machinefabriek vh. E.H. Begemann te Helmond). Het klooster werd in 1935-1936 gebouwd. In 1938 (balkon, arch. M. van Beek) en 1949 (leslokalen) volgden enkele kleine interne wijzigingen. In 1988 volgde de verbouwing van een deel van het interieur van de school.

Omschrijving.

Op onregelmatige, U-vormige plattegrond opgetrokken drielaags gebouw bestaande uit drie delen met elk een aparte functie: de oostelijke vleugel aan de Van Heutzstraat en een groot deel van de vleugel aan de Pelgrimsweg maakten deel uit van het pension voor de 'Ouden van Dagen'. Beide vleugels zijn onderkelderd. Het meest linkse deel van de vleugel aan de Pelgrimsweg was, evenals een deel van de westelijk vleugel in de Loudonstraat, in gebruik als klooster. Aan het uiteinde van de westelijke vleugel werd het schoolgebouw opgetrokken. Op de hoek van de Pelgrimsweg en de Loudonstraat werd op de verdieping een kapel onder zadeldak tussen twee topgevels gebouwd. De daken, in de meeste gevallen zadeldaken, zijn gedekt met romaanse pannen. Enkele elementen in het gebouw zijn herhaaldelijk toegepast. Zo is gebruik gemaakt van topgevels op de muren ('Vlaamse gevels') en worden de uiteinden van de vleugels gemarkeerd door zware topgevels met hardsteen elementen in onder andere de schouders, daklijsten en toppen. Het gebouw kenmerkt zich overigens door een sobere bouwstijl met, behalve in de topgevels, ook aan de straatzijde de toepassing van hardsteen in onder andere aanzetten boven de vensters en in de entree. De vensters, allen uit metaal, hebben veelal een vier, zes- of achtruits roedenverdeling en bestaan grotendeels uit openslaande of tuimelramen met keramische dorpels. In veel gevallen zijn de vensters gekoppeld.

De zijde aan de Pelgrimsweg word gedomineerd door de centraal gelegen topgevel met entree en de ten opzichte van de overige delen hoger opgetrokken kapel op de hoek en de driezijdige erkers onder koperen schilddak waartussen eveneens topgevels zijn opgetrokken. Aan de linkerzijde eindigt de gevelwand tegen de in de Van Heutzstraat opgetrokken, dwarsgeplaatste, hier risaliserende vleugel met topgevel. De kapel is opgetrokken tussen twee topgevels met hardsteen elementen. Op de begane grond de entree van het klooster, bestaande uit een getoogd portiek, deels in hardsteen, met een gedeelde getoogde opgeklampte deur. Aan de rechterzijde van het portiek twee, aan de linkerzijde een zesruits venster met tweeruits bovenlicht. Op e verdieping zeven rondboogvensters met achtruits roedenverdeling. Begane grond en verdieping zijn gescheiden door een betonnen cordonlijst. De kapel wordt bekroond door een geheel met koper beklede vierkante dakruiter met bolkruis. Het linkerdeel van de gevel van de kapel wordt ingenomen door een topgevel met op de begane grond drie gekoppelde vensters en op de verdieping twee rondboogvensters met erboven een rond vierruits venster. Tegen de risaliserende achtergevel van de kapel aan de zijde van de Loudonstraat is een natuurstenen corpus met kruis aangebracht van de hand van Toon van Eijndhoven, vervaardigd in 1936. Op de begane grond vier achtruits vensters, hier zonder toepassing van hardsteen. In de centrale topgevel aan de Pelgrimsweg een fors rondboogvormig portiek met gedeelde opgeklampte, deels beglaasde deur. Zowel dit als het portiek onder de kapel worden gemarkeerd door een ruime toepassing van hardsteen. De portieken zijn bereikbaar via geheel hardstenen trappen met gebogen en getrapte trapwangen met hardstenen dekstenen. Ook een deel van het portiek is in hardsteen opgetrokken. Op de verdieping twee paar gekoppelde zesruits vensters met tweeruits bovenlicht (hierna te noemen 'vensters') onder strek met hardstenen aanzetten en keramische afzaten. Aan weerszijden hiervan een rond zesruits venster. Op de tweede verdieping drie vierruits vensters met tweeruits bovenlicht. In de overige delen van de gevelwand zijn de zesruits vensters veelal gekoppeld en boven elkaar geplaatst met hieronder rechthoekige keldervensters. In de erkers aan drie zijden eenruits vensters met zesruits bovenlichten. De vensters op de begane grond zijn voorzien van ingebouwde houten rolluiken. In de topgevels is in de top een blind rond spaarveld aangebracht. Geheel links wordt de gevel ingenomen door een risaliserende topgevel met op begane grond en verdieping twee paren van gekoppelde esruits venster met tweeruits bovenlichten en in de top een balkon met rondbogige afsluiting dat toegankelijk is via een gedeelde geheel beglaasde deur met kleine roedenverdeling.

In de vleugel aan de Van Heutzstraat wederom twee topgevels met op begane grond en twee erboven gelegen verdiepingen steeds twee gekoppelde vensters. In de top een rond spaarveld. In het overige deel van de gevel op de begane grond keldervensters waarboven zes- en negenruits vensters met respectievelijk twee- en drieruits bovenlichten. In de tweede travee van rechts twee smalle en twee rondvensters. Op de tweede verdieping steeds drie gekoppelde vierruits vensters, in het rechterdeel van de gevel twee liggende tweeruits vensters. In de linkerzijgevel van deze vleugel, een topgevel met hardsteen elementen, op de eerste en tweede verdieping een venster, op de tweede verdieping vergezeld van een vierruits venster. In de top een zesruits rondvenster.

Aan de zijde van de Loudonstraat een strakke gevelwand zonder risalieten met twee topgevels. In de gevel op de begane grond en verdieping achtruits vensters, in de topgevels gekoppeld. Op de tweede verdieping vierruits vensters, deels gekoppeld. In de achtergevel van de vleugel aan de Van Heutzstraat aan de linkerzijde een stalen deels beglaasde deur. Het overige deel van de begane grond wordt ingenomen door een verhoogd met keramische tegels geplaveid terras. Dit geeft toegang tot een vernieuwde deur met aan de rechterzijde