Helmond, Kerkstraat 54 - Lambertus

Bezig met het laden van de kaart...

Algemene gegevens
Naam kerk:	Lambertus
Genootschap:	Rooms Katholieke Kerk
Provincie:	Noord-Brabant
Gemeente:	Helmond
Plaats:	Helmond
Adres:	Kerkstraat 54
Postcode:	5701PM
Sonneveld-index:	07653
Jaar ingebruikname:	1861
Architect:	Theo Molkenboer (1796 - 1863)
Huidige bestemming:	kerk
Monument status:	Rijksmonument 21448 (kerk); 21449 (toren)

Geschiedenis

Centrale R.K. kerk en parochie in het centrum van Helmond. Alleszins belangrijk vroeg neogotisch kerkgebouw met toren. Rijk gedetailleerd interieur met o.a. historisch orgel. Met name wegens de uitbundige polychromie is deze kerk vergelijkbaar met de R.K. Kerk O.L. Vrouw Onbevlekt Ontvangen aan de Keizersgracht in Amsterdam, een eerder ontwerp van Th. Molkenboer.

opname 09-09-2007, Edward Ippel, Hoorn

opname JvN 25-12-2002

Monumentomschrijving Rijksdienst

Kerk

PAROCHIEKERK van de H. Lambertus. Driebeukige kruisbasiliek met kooromgang, gebouwd 1856-1861 in neogotische trant door Th. Molkenboer. De kerk is overdekt door houten kruisribgewelven; over de viering een in hout uitgevoerd stergewelf. Polychromie, meubilering en beglazing dateren uit het derde of vierde kwart van de 19de eeuw en zijn uitgevoerd volgens de inzichten van P.J.H. Cuypers (altaren gedateerd 1877). Preekstoel, gesneden in barokstijl. De door Molkenboer ommantelde en met een achtkant verhoogde toren is een overblijfsel van de laatgotische parochiekerk. In de toren een klokkenspel door Alexius Julien te Lier, 1724, afkomstig uit de abdij van Postel in België. In het torenportaal twee grafzerken, 1631 en 1626. Van oorsprong orgel met Grand'orgue, Positif, Echo, Recit en aangehangen Pedaal. In 1772 gemaakt door G. Robustelly voor de Abdij van Averbode. In 1822 door A. Graindorge overgeplaatst naar Helmond. In 1862 is het orgel omgebouwd door F.C. Smits tot een orgel met Hoofdwerk, Rugwerk, Positief en vrij Pedaal en geplaatst in de nieuwe Lambertuskerk. Bij de restauratie van 1976 werd het orgel in deze gewijzigde staat gelaten.

Toren

TOREN van de R.K. Kerk van St. Lambertus. 15de eeuwse, gotische toren, in 1856-1861, bij de bouw van de huidige kerk door Th. Molkenboer ommanteld. In de kerk een 18de eeuwse preekstoel, orgel uit 1773 door Guillaume Robustelly, afkomstig van de abdij van Averbode. Klokkenstoel met gelui bestaande uit een klok van J. van Venlo, 1413, diam. 55 cm. en twee klokken van een anonieme gieter, diam. resp. 50 en 45 cm. Trommelspeelwerk uit ca. 1850.

Cultuur Historische Waardekaart

Bouwperiode: 1856-1861
Bouwstijl: Neo-Gotiek
Architect: Molkenboer, Th.
Gevels en Materialen: Baksteen. De door Molkenboer ommantelde en met een achtkant verhoogde toren is een overblijfsel van de laatgotische parochiekerk.
Vensters en Deuren: Gebrandschilderd glas
Dak en Bedekking:Lei in Maasdekking.
Constructie:Gestucadoorde houten kruisribgewelven; over de viering een in hout uitgevoerd stergewelf.
Bijgebouwen: Barokorgel Guillaume Robustelly 1773 uit abdij Averbode. In het torenportaal twee grafzerken, 1631 en 1626. Schilderij (1871) van J. van Dijk (1817-1896). In de toren een klokkespel uit 1724, Alexius Julien voor de abdij Postel (België).
Interieur: Polychromie; altaren 1877; hoofdaltaar van het atelier Cuypers, Roermond; achttiende eeuwse preekstoel, gesneden in barokstijl. Muurschilderingen van Emmanuel Perey (1902-1906); neogotische kerkbanken.
Bijzonderheden: Parochiekerk. Driebeukige kruisbasiliek; veelhoekige bakstenen pijlers; achtkantige toren; stergewelf over kruising.

Voorgaande gebouwen

Helmond, Kerkstraat - Lambertus (Schuurkerk) (1648 - 1808) De schuurkerk uit 1648
Helmond, Kerkstraat - Lambertuskerk (1456 - 1861) De kerk uit 1456

Orgel

Na een restauratieperiode van ruim een half jaar is op zondag 29 mei 2016 het orgel van de Sint-Lambertuskerk te Helmond weer in gebruik genomen. Het Robustelly-orgel uit 1772 werd gerestaureerd door Verschueren Orgelbouw. Onder advies van Rogér van Dijk is gewerkt aan klaviatuur, mechaniek en windvoorziening. In het klankbeeld is gestreefd naar een grotere balans. Het Robustelly-orgel staat sinds 1822 in Helmond, maar werd in 1772 door de Luikse orgelmaker Guillaume Robustelly gebouwd voor de abdij van Averbode. Volgens het bewaard gebleven contract zou het Grand Orgue 16 registers tellen; het Positif 12, het Echo (vanaf c) 6 en het Récit (vanaf c1) 4. Verder kreeg het orgel een bescheiden aangehangen pedaal, vier blaasbalgen van 6 1/2 voet lang en 28 duim breed, alsmede een schuifkoppeling zodat Grand Orgue en Positif gelijktijdig konden worden bespeeld. De orgelkas werd ontworpen door Robustelly, de uitvoering van het meubelwerk was van broeder Gregorius Godissar.