Handelingen

,s-Gravenhage, Pomonaplein 49 - Jeruzalemkerk

Uit Reliwiki

Versie door Marc (overleg | bijdragen) op 14 aug 2024 om 15:05 (→‎Exterieur)
(wijz) ← Oudere versie | Huidige versie (wijz) | Nieuwere versie → (wijz)


Bezig met het laden van de kaart...
Algemene gegevens
Naam kerk: Jeruzalemkerk
Genootschap: Christelijke Gereformeerde Kerk
Provincie: Zuid-Holland
Gemeente: 's-Gravenhage
Plaats: 's-Gravenhage
Adres: Pomonaplein 49
Postcode: 2564XP
Inventarisatienummer: 02041
Jaar ingebruikname: 1936
Architect: Kraan, A. van der, Rotterdam
Huidige bestemming: buurtcafé
Monument status: geen

Geschiedenis

Eenvoudige rechthoekige zaalkerk met dakruiter, typerend in het oeuvre van A. van der Kraan en in de gereformeerde kerkbouw van de jaren 1930. Stedenbouwkundig markante ligging, aan een vijver, midden op het Pomonaplein, tevens in de zichtas van de Pomonalaan. Kerk en omliggende woonbebouwing vormen een architectonische en stedenbouwkundige eenheid. Spiering-orgel uit 1936, waarvan het front ook is ontworpen door de architect van de kerk, A. van der Kraan.

  • 2016 Kerk staat te koop.

Sinds ongeveer 2015 vormen de Nebokerk (Den Haag-Zuid), de Jeruzalemkerk (Den Haag-West) en de Moriakerk (Den Haag-Rijswijk) één regionale kerkelijke gemeente van de Christelijke Gereformeerde Kerk (CGK), met ruim 500 leden.

De Moriakerk is begin 2017 buiten gebruik gesteld als CGK. Eind 2016 - begin 2017 ingrijpende verbouwing en asbestsanering van de Nebokerk, die hierdoor tijdelijk niet in gebruik is. De Jeruzalemkerk, die op termijn ook buiten gebruik zal worden gesteld, wordt intussen benut voor de kerkdiensten.

  • 2017 Buiten gebruik. Laatste viering zondag 25 juni 2017.
  • 2018 Verkocht. Na verbouwing in 2019 in gebruik genomen als woning, café en ateliers.

In de media

  • Uit Het Vaderland, 15 April 1935.

De Christelijke Gereformeerde gemeente van 's-Gravenhage-West hield Zaterdagavond een druk bezochte gemeentevergadering ter bespreking van de plannen tot den bouw van een eigen bedehuis. De bijeenkomst stond onder leiding van den pastor-loci ds N. de Jong, die een uiteenzetting gaf van de voornemens van den Kerkeraad, terwijl de penningmeester de financieele mogelijkheden uitvoerig besprak. Het ligt in de bedoeling, dat op een stuk gemeentegrond aan de Pomonalaan ten aanzien waarvan de onderhandelingen met het gemeentebestuur in een vergevorderd stadium verkeeren, een kerk te doen bouwen groot 600 zitplaatsen, onder architectuur van den heer P. van der Kraan te Rotterdam. Teekeningen en maquette van de nieuwe kerk waren ter tafel. Na eenige bespreking hechtte de vergadering met algemeene stemmen aan de plannen haar goedkeuring.

  • Uit Het Vaderland, 17 Juni 1936.

Gelijk we reeds hebben gemeld, zal de Jeruzalemkerk, het nieuwe bedehuis van de Chr. Geref. Gemeente van Den Haag West hedenvond officieel in gebruik genomen worden.

Het nieuwe bedehuis, dat verrezen is aan de Pomonalaan, is gebouwd onder architectuur van den heer A. v.d. Kraan te Rotterdam, terwijl de heer J. Miranda, te Den Haag, het opzicht over het werk heeft gehad. Het kerkgebouw bevat 600 zitplaatsen en kost met het meubilair mede rond f 40.000. De kerk is zaalvormig gebouwd en heeft een kopgaanderij. Het geheel is opgetrokken in gele handvormsteen. Op het dak staat een torenspits met bladkoper bekleed. Het dak zelf ls bekleed met verbeterde Hollandsche pannen. Aan den voorgevel is een piloon aangebracht waarin een symbolische voorstelling van de pelikaan, die haar jongen voedt met haar eigen bloed, is verwerkt. Naar ontwerp van den architect is van gemeentewege het plantsoen aangelegd met breede terrassen en rotonde in den vijver. De glas in loodramen zijn in stalen ramen gevat. De hoofdingang der kerk, bestaande uit 3 toegangen, is aan de Pomonalaan aangebracht terwijl aan de Vlierboomstraat de toegang is voor de bijgebouwen. In het geheel heeft het gebouw 8 toegangen en kan het in een minimum van tijd ontruimd worden. Het bevat een podium-kansel, waarboven het orgel, dat door de firma M. Spiering te Dordrecht wordt geleverd, een plaats krijgen zal. Bij de kerk zijn gebouwd een predikantskamer, een catechisatie-kamer met groote bibliotheekruimte en een kerkeraadskamer, terwijl boven een vergaderzaal ls gebouwd met 160 zitplaatsen. Tegenover den kansel, die van een groote schuine klankluifel is voorzien, is een glas in loodraam aangebracht, voorzien van een symbolische voorstelling. Het raam werpt lichtbundels uit een onzichtbare lichtbron terwijl in de loodlijnen twee simpele engelenfiguren in aanbiddende houding zijn aangebracht. Onderaan is een sobere planten- en kelkengroel. Het geheel wil aanduiden dat zonder licht geen leven mogelijk is. Dit raam is ontworpen door den architect in samenwerking met de firma A.N. de Lint te Delft. Wat het interieur betreft: de wanden zijn uitgevoerd in schuurwerk, de lambrlzeering van decora en het gewelf van celotex. Het ventilatierooster in het gewelf is afgezet met blauw en zilver. De banken zijn hoofdzakelijk in Odessa eikenhout uitgevoerd, terwijl het voorste gedeelte van de kerk is bezet met klapfauteuiltjes, dle gemakkelijk kunnen worden weggenomen als de Avondmaalstafel moet worden aangericht De paden in de kerk zijn belegd met gerlo-tapijt alsmede de vloeren van de bijgebouwen. Het kanselpodium is bekleed met moquette. De gordijnen zijn van lichtgekleurd schuifgordijnlinnen. De balustrade van den kansel alsook de kussens in de kerkeraadsbanken zijn van velours.

Het kerkgebouw wordt electrisch verlicht door diep- en breedstralen. Het gebouw heeft een centrale voetverwarming, terwijl ln de bijgebouwen radiatoren zijn aangebracht. Aan den voet van den kansel, die door den dienstdoenden predikant vanuit de predikantskamer kan worden betreden, is een fraai doopvont in den vorm van een driezijdige pyramide geplaatst, uitgevoerd in berken multiplex.

Het fraaie bedehuis, dat twee trappenhuizen bezit, één voor toegang tot de gaanderij en een één voor het betreden van de zaal boven de bijgebouwen, maakt een stemmigen en warmen indruk en mag een verfraaiing van dit stadsgedeelte worden genoemd. De pastor-loci, ds N. de Jong, zal vanavond den eersten dienst leiden.

  • Uit Het Vaderland, 18 Juni 1936.

Onder zeer groote belangstelling is gisteravond de Jeruzalemkerk, het nieuwe Bedehuis van de Chr. Ger. Gem. van s-Gravenhage-West, in gebruik genomen. Onder de aanwezigen was ook Burgemeester De Monchy.

De dienst ving aan met het gemeenschappelijk zingen van Ps. 122 : 1, waarna ouderling C. Monteban namens de bouwcommissie een welkom toeriep aan allen, die opgekomen waren, om vervolgens een overzicht te geven van het ontstaan en den groei van deze voor 5 jaar geïnstitueerde gemeente. Hierna releveerde spr. de geschiedenis van den bouw om tenslotte een enkel woord te richten tot den predikant der gemeente, ds N. de Jong.

Onder het zingen van Ps. 84 : 1 betrad deze predikant hierna den kansel. Hij opende den dienst met het uitspreken van votum en zegengroet, las de Apostolische Geloofsbelijdenis, ging vervolgens voor in gebed en sprak in dit gewichtvol oogenbllk in het leven der gemeente een woord van welkom tot de opgekomenen, inzonderheid tot den Burgemeester, den consulent, ds L.H. v.d. Meiden, de afgevaardigde der classis, ds J.A. Riekel, van Delft en ds D. Driessen, van Rotterdam-Zuid. Een speciaal woord van dank richtte spr. tot de leden der bouwcommissie, idem van de financieele commissie en van het damescomité, de catechisanten die het ameublement voor de kerkeraadskamer schonken en den architect, den heer A. v.d. Kraan, te Rotterdam, die zulk een keurig ontwerp maakte. Zoo overlaadde God ons, aldus spr. dag aan dag met Zijne gunstbewijzen. Spr. wijdde hierna in den naam van God het nieuwe Bedehuis tot den dienst des Woords en der Sacramenten onder beding, dat daarin nooit anders zal worden gepredikt dan den vollen raad Gods.

Hierna las ds De Jong Ps. 122, waarna de gemeente zong Ps. 119 : 65. Ds De Jong hield hierna een predicatie naar aanleiding van Ps. 122 : 6a: «Bidt om den vrede van Jeruzalem".

Nadat geteekend was de centrale plaats dle Jeruzalem in het leven der Joden innam, werd aan de hand van den tekst geaccentueerd dat het noodzakelijk is dat de toestand van Jeruzalem is overeenkomstig haar naam. Daarom moet gebeden worden om haar vrede. Als in de gemeente gebed en samenbinding gevonden worden, zal het haar welgaan. Met een ernstige opwekking tot de gemeente om Jeruzalem op te doen komen in het hart wat de Drieëenige God uit genade geven moge, besloot spr. zijn ernstige, met stille aandacht beluisterde predicatie.

Na het zingen van Ps. 122 : 2 en 3 voerde ds L.H. v. d. Meiden van Den Haag-Centrum als consulent en voorzitter van den kerkeraad van de moedergemeente, het woord. Spr. richtte woorden van gelukwensch tot de gemeente van West en wees er op, dat God in de uitbreiding van de gemeente zijn trouw bewijst. Spr. hield vervolgens een korte predicatie naar aanleiding van Gal. 4 : 26: „Maar Jeruzalem, dat van boven is, is vrij hetwelk is ons aller moeder".

Na het zingen van Ps. 87 : 1 en 2 voerde tenslotte ds J.A. Riekél van Delft het woord als afgevaardigde van dc classis s-Gravenhage. Hij wees er op, dat het trouw opgaan naar de kerk de mensch tot zaligheid niet baten kan. Het Woord Gods moet aan de ziel door den heiligen Geest worden toegepast. Aan de hand van de geschiedenis van den kamerling uit Moorenland werd dit nader uitgewerkt.

Met het zingen van Ps. 72 : 11 werd de dienst, waarin velen zich met een staanplaats moesten verheugen, besloten.

  • Uit Reformatorisch Dagblad, 26 juni 2017

In Den Haag werd zondag de laatste kerkdienst gehouden in de christelijke gereformeerde Jeruzalemkerk. Het markante kerkgebouw deed sinds 1936 dienst. In haar hoogtijdagen telde deze christelijk gereformeerde kerk (cgk) ruim 900 leden en doopleden. De drie cgk’s van Den Haag en Rijswijk zijn gefuseerd. Vanaf september hebben de samenkomsten plaats in de Nebokerk, die momenteel verbouwd wordt. Tot die tijd worden de diensten gehouden in de Morgensterkerk van de gereformeerde kerk vrijgemaakt. De Jeruzalemkerk is gekocht door een particulier. De Moriakerk in Rijswijk is verkocht aan een Indonesisch kerkgenootschap.

Afbeeldingen

Exterieur

Interieur