Handelingen

Naarden, Marktstraat 13 - Grote of Sint Vituskerk

Uit Reliwiki

Versie door Jaap (overleg | bijdragen) op 24 apr 2009 om 12:23


Algemene gegevens
Genootschap : PKN Ned Hervormd
Gemeente : Naarden
Plaats : Naarden
Adres : St. Annastraat 5
Provincie : Noord-Holland
Jaar ingebruikname : 14 e
Huidige bestemming: kerk
Naam kerk : Grote of St. Vituskerk
Architect :
Monument-status: Rijksmonument
Geschiedenis.

Laatgotische kruisbasiliek, bestaande uit een forse steunbeerloze toren, een driebeukig schip, een transept met armen lager dan het schip en een koor met omgang. Het gebouw kreeg zijn huidige vorm door een in 1455 begonnen vergroting van een 14de-eeuwse eenbeukige kruiskerk. Inwendig in zijbeuken en kooromgang stenen kruisribgewelven, in de middenbeuk houten tongewelven met een belangwekkende beschildering van typologisch opgezette voorstellingen uit het Oude en Nieuwe Testament, vermoedelijk het werk van Jacob Cornelisz van Oostzanen en zijn school. Voor ds. Pieter Oussoren vormden deze een inspiratiebron bij het werk aan zijn bijbelvertaling, de zgn. "Naardense bijbel". Koorhek uit 1531 met renaissance snijwerk, waarin hier en daar nog gotische elementen. In het koor laatgotische houten preekstoel, in het schip 17de-eeuwse preekstoel en verder meubilair uit dezelfde periode.

ook Vituskerk

Orgels

Hoofdorgel.

Het hoofdorgel is in 1862 gebouwd door C.G.F. Witte (firma J. Bätz & Co.) te Utrecht. In 1925 restaureert de firma J. de Koff & Zoon (Utrecht) het. De firma Flentrop Orgelbouw (Zaandam) restaureert het orgel in 1977-79 na de grote restauratie van de kerk.

Dispositie
  • Hoofdwerk (manuaal 2): Prestant 16' - Prestant 8' - Bourdon 8' - Gemshoorn 8' - Roerquint 6' - Octaaf 4' - Openfluit 4' - Quint 3' - Octaaf 2' - Cornet 8' 5 sterk discant - Mixtuur 2' 3-5 sterk - Trompet 16' - Trompet 8'.
  • Rugwerk (manuaal 1): Prestant 16' discant - Bourdon 16' bas - Prestant 8' - Roerfluit 8' - Fluit travers 8' (C-H in Roerfluit) - Octaaf 4' - Roerfluit 4' - Nazard 3' - Woudfluit 2' - Cornet 8' 5 sterk discant - Mixtuur 1⅓' 2-4 sterk - Fagot 16' - Trompet 8'.
  • Bovenwerk (manuaal 3): Prestant 8' - Holfluit 8' - Fluit angelica 8' - Viola 8' - Salicet 4' - Roerfluit 4' - Gemshoorn 2' - Echo Trompet 8' - Clarinet 8' (doorslaand).
  • Pedaal: Prestant 16' - Violon 16' - Subbas 16' (open) - Octaaf 8' - Violon 8' - Roerquint 6' - Octaaf 4' - Bazuin 16' - Trombone 8' - Cornet 4'.
  • Koppelingen: Hoofdwerk aan Pedaal - Rugwerk aan Hoofdwerk - Bovenwerk aan Hoofdwerk.
  • Ventiel - Calcant.

Mechanische sleepladen. Manuaalomvang: C-f3. Pedaalomvang: C-e1. Toonhoogte: a1 = 439 Hz. Winddruk: 90 mm. WK. (Hoofdwerk, Bovenwerk), 84 mm. WK. (Rugwerk), 102 mm. WK. (pedaal).

Koororgel.

Het koororgel is in 1937 gebouwd door de firma H.W. Flentrop (Zaandam) en de firma Joh. Klais (Bonn) voor de Wereldtentoonstelling in Parijs. Frontontwerp van architect F.A. Eschauzier. In 1938 stelt Flentrop het in Naarden op. In 1998 restaureert de firma Flentrop Orgelbouw het instrument.

Dispositie
  • Manuaal 1: Praestant 8' - Roerfluit 8' - Praestant 4' - Mixtuur 4 sterk - Schalmei 8'.
  • Manuaal 2: Quintadeen 8' - Openfluit 4' - Praestant 2' - Scherp 3-4 sterk.
  • Pedaal: Subbas 16' - Praestant 8' (transm.) - Gedekt 8' (unit) - Octaaf 4' (unit) - Flageolet 2' (unit).
  • Koppelingen: manuaal 1 aan pedaal - manuaal 2 aan pedaal - manuaal 2 aan manuaal 1.
  • Speelhulpen: twee vrije combinaties - Tutti.

Elektro-pneumatische kegelladen. Manuaalomvang: C-g3. Pedaalomvang: C-f1.

Kabinetorgel.

Het kabinetorgel is in 1784 gemaakt door J.S. Strümphler (Amsterdam). In 1949 plaatst D.A. Flentrop (Zaandam) het in Naarden. De firma Flentrop Orgelbouw restaureert het in 2003.

Dispositie
  • Manuaal: Holpijp 8' - Violon 8' discant - Prestant 4' - Fluyt 4' bas/discant - Quint 3' bas - Octaaf 2' - Nachthoorn 2' bas - Sexquialter 2⅔' 2 sterk discant - Tremulant.

Geen pedaal. Omvang: C-d3. Winddruk: 55 mm. WK.