Handelingen

,s-Gravenhage, 2e Sweelinckstraat 156 - Maranathakerk

Uit Reliwiki


Bezig met het laden van de kaart...
Algemene gegevens
Naam kerk: Maranathakerk
Genootschap: PKN Protestantse gemeente 's-Gravenhage
Provincie: Zuid-Holland
Gemeente: 's-Gravenhage
Plaats: 's-Gravenhage
Adres: 2e Sweelinckstraat 156
Postcode: 2517HB
Inventarisatienummer: 01971
Jaar ingebruikname: 1949
Architect: Eschauzier, F.A.
Huidige bestemming: kerk
Monument status: Werelderfgoed Unesco

Geschiedenis

Gebouwd als Ned. Hervormde kerk. Nu kerk van de PKN.

Buitengewoon belangrijke wederopbouwkerk met kleine toren, daardoor tamelijk onopvallend. Kleine verbouwing met nieuwe entree 2001.

Zaalkerk uit 1949 in basilicavorm naar ontwerp van F.A. Eschauzier, gebouwd in het in 1943 in verband met de aanleg van het Sperrgebiet van de Atlantikwall ontruimde stadsdeel Duinoord. De houten dakspanten waren een gift van de Zwitserse protestantse kerken. Klokkentoren, inwendig halfronde absis en roosvenster in romaniserende Delftse Schooltrant. Liturgische inrichting naar ideeën van G. van der Leeuw en W. Aalders met avondmaalstafel centraal in de absis en opengewerkte kansel terzijde daarvan. Interieurdecoraties van P. Citroen.

  • 2016 Aangewezen als Werelderfgoed van Unesco.
  • 2018 Aangewezen als Gemeentelijk monument.
Plattegrond. Bron: F.Z. Ort: Zomaar een dak, uitg. Boekencentrum, 1994

Orgel

Het orgel is in 1952 gebouwd door de firma Mense Ruiter (Groningen). Adviseur is de toenmalige cantor-organist Adriaan C. Schuurman. In 2004 wordt het orgel gerestaureerd door Mense Ruiter Orgelbouw te Zuidwolde (Gn.).

Dispositie
  • Hoofdwerk (manuaal 2): Prestant 8' - Roerfluit 8' - Octaaf 4' - Spitsfluit 4' - Quint 2⅔' - Octaaf 2' - Sexquialter 2⅔' 2 sterk discant - Mixtuur 1⅓' 3-5 sterk - Dulciaan 16' - Trompet 8' (2004).
  • Rugwerk (manuaal 1): Holpijp 8' - Prestant 4' - Roerfluit 4' - Gemshoorn 2' - Quint 1⅓' - Scherp 1' 4 sterk - Kromhoorn 8'.
  • Pedaal: Bourdon 16' - Prestant 8' - Octaaf 4' - Ruischpijp 2' 4 sterk - Bazuin 16' - Cornet 4'.
  • Koppelingen: Hoofdwerk aan Pedaal - Rugwerk aan Hoofdwerk.

Mechanische sleepladen. Manuaalomvang: C-g3. Pedaalomvang: C-f1. Winddruk: 66 mm. WK.

In de media

  • Uit 'De Telegraaf , 4 mei 2016

Den Haag heeft een kerk die zich profileert als ’bevrijdingskerk’: de Maranathakerk aan de Tweede Sweelinckstraat En dat is niet voor niets. De kerk met de grote raampartijen is in 1949 gebouwd op het terrein van het Sperrgebiet uit de oorlog. Het was onderdeel van de Atlantikwall, aangelegd in 1942 als verdedigingszone in een wijde boog rond de haven van Scheveningen. Vele huizen werden gesloopt. Na de oorlog werd het weer bebouwd. De Haagse Hervormde Gemeente kreeg toen een bijzonder cadeau. De Zwitserse protestantse kerken, of beter gezegd het ’Hilfswerk der Evangelische Kirche in der Schweiz’, stuurde een kerkdak als bouwpakket uit Zürich. En achteraf was het nog een bijzonder dak ook. Het was een prototype van de noodkerken die na de oorlog in Duitsland terechtkwamen, van de hand van de Duitse architect, dichter en cultuurfilosoof Otto Bartning (1883-1959). Hij ontwierp samen met de jonge Zwitserse bouwkundig ingenieur Emil Staudacher een serie van 48 houten noodkerken in het gebombardeerde Duitsland, die nu voor het grootste deel nog in gebruik zijn. Dat was ook de bedoeling. Een noodkerk was namelijk niet bedoeld als ‘tijdelijk onderkomen’. De naam sloeg op de periode van het ontstaan: in een tijd van nood. Het Haagse ’bouwpakket’ bestaande uit een dakconstructie inclusief ramen, deuren en beslagwerk werd geïntegreerd in een ontwerp van Nederlands bekendste museumarchitect in die jaren Frits Eschauzier (1889-1957). Eschauzier, die later ook werd benoemd tot hoogleraar toegepaste kunst in Delft, ontwierp ook de kosterswoning. In juli 1949 was de opening van het bijzondere kerkgebouw dat eigenlijk symbool stond voor een nieuwe periode. In onder andere de Gooi- en Eemlander schreef een journalist dat het grondschema zo nauw mogelijk aansloot bij een oud-christelijke basiliek. Het was bovendien de eerste Nederlandse Hervormde kerk met knielbanken. Dat veroorzaakte nogal wat commotie, tegenstanders protesteerden tegen de ‘verroomsing’ van de Hervormde kerk. Ook was de inrichting niet zo sober als in de kerken van de eeuwen daarvoor. Beeldende kunst nam een belangrijke plaats in, met wandschilderingen van Paul Citroen. De kerk is uniek in Nederland en staat inmiddels ook op de lijst van beschermde werelderfgoederen van Unesco.

Afbeeldingen

Exterieur

Interieur