Handelingen

,s-Gravenhage, Oostduinlaan 50 - Kapel St. Aloysiuscollege

Uit Reliwiki


Bezig met het laden van de kaart...
Algemene gegevens
Naam object: Kapel St. Aloysiuscollege
Genootschap: Rooms Katholieke Kerk
Provincie: Zuid-Holland
Gemeente: 's-Gravenhage
Plaats: 's-Gravenhage
Adres: Oostduinlaan 50
Postcode: 2596JM
Inventarisatienummer: 15913
Jaar ingebruikname: 1922
Architect: Buskens, P.C.
Huidige bestemming: buiten gebruik
Monument status: Gemeentelijk monument

Geschiedenis

Kapel St. Aloysiuscollege. Onderdeel van groot R.K. schoolgebouw. Eind mei 2016 is het Aloysius College opgeheven.

Geschiedenis. Bron: monumentenzorgdenhaag.nl

Aloysiuscollege met vm. Patershuis

Status Gemeentelijk Monument

Architect Buskens, P.C.

Wijk Benoordenhout

Bouwjaar ca. 1925

Complex van het in opdracht van het bestuur van de Sint Willebrordusstichting tussen 1922 en 1925 gebouwde Sint Aloysiuscollege naar ontwerp van de architect P.G. Buskens. Het college kenmerkt zich in architectonische zin door de traditionele, zware bouwtrant die toentertijd bij katholieke scholen gebruikelijk was. De diverse bouwdelen, opgetrokken in schoon metselwerk zijn merendeels twee of drie bouwlagen hoog, onder geprononceerde met zwarte pannen gedekte zadeldaken. De oorspronkelijke stalen ramen met roedeverdeling zijn met uitzondering van de voorgevels van het patershuis vervangen door kunststof- en aluminiumkozijnen zonder roeden.

De Sint Willebrordusstichting vindt haar oorsprong in de uit de 16e eeuw gestichte jezuïetenorde. In het begin van de 19e eeuw kregen de Nederlandse jezuïeten een onderwijstaak opgedragen. In 1818 werd in Katwijk een gymnasium gesticht, dat de naam Collegie Sint Willibrord kreeg. In 1910 werd besloten om de vestiging in Katwijk te verplaatsen naar Den Haag. Hiervoor werd een stuk grond tussen de Oostduinlaan en de Raamweg aangekocht van de gravin Van Bylandt. De Rotterdamse architect P.G. Buskens kreeg aanvankelijk opdracht om een ontwerp te maken voor een groots scholencomplex. Dit ontwerp met centraal een monumentaal gedachte kloosterkerk is echter nooit in zijn volle omvang gerealiseerd. Door het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog kwamen de werkzaamheden stil te liggen. Na de oorlog werd onder leiding van bouwheer A.C.M. Bergé een sterk gewijzigd en vereenvoudigd bouwplan uitgevoerd. De grootse symmetrische opzet werd verlaten en het kloosterdeel is nimmer gerealiseerd. De al aangelegde funderingen en opgaand muurwerk van de geschrapte bouwdelen werden in 1922 weer gesloopt. De wel gebouwde onderdelen van het scholencomplex, het huidige Aloysiuscollege met het aansluitende voormalig patershuis, werd op 2 januari 1925 geopend.

Het Aloysiuscollege is gelegen op een groot terrein omgeven door de Waalsdorperweg, Van Berwaerdeweg, Oostduinlaan, 't Hoenstraat en de achtererven van de bebouwing gelegen aan de Raamweg. Een groot deel van dit terrein is onbebouwd en doet dienst als sportveld voor de school.

Langs de Oostduinlaan en 't Hoenstraat zijn de gebouwen door een breed terrein van de straat gescheiden door op metselwerk geplaatste ijzeren hekwerken.

Hoofdgebouw

Het hoofdgebouw is gesitueerd aan de Oostduinlaan. Hier is onder meer de hoofdingang met monumentaal trappenhuis en rechts hiervan op de begane grond de aula en op de verdieping de voormalige kapel. De kapel is aan het exterieur te herkennen door de hoge spits op het zadeldak met in de onderbouw een uurwerk. In de lagere achterbouw (voorheen de sacristie) is in de voorgevel een natuurstenen beeld van Sint Aloysius opgenomen.

De ingangshal met hoofdtrap is vrijwel geheel in oorspronkelijke staat bewaard gebleven met rijke interieurafwerkingen (onder meer in patronen gelegde vloertegels en houten banken langs de muren waarboven en waarlangs tegelafwerkingen in Art Decostijl). Ook de aula heeft veel nog veel originele afwerkingen waaronder hoge houten paneellambrizeringen. De vroegere kapel is in de loop der tijden ingrijpend verbouwd en sinds circa 1960 niet meer als zodanig in gebruik. Zeer waardevol in deze drie ruimten zijn de grote glas-in-lood ramen, vermoedelijk allen van de glazenier Lou Asperslagh met bijbelse voorstellingen in de kapel en meer ornamentele ramen in de hal en aula.

Patershuis

Aansluitend aan het hoofdgebouw is ter linkerzijde het vroegere patershuis. Het bood oorspronkelijk onderdak aan de paters die lesgaven op het Aloysiuscollege. In 1935 is het pand uitgebreid met een extra bouwlaag. Het patershuis bestaat uit een hoofdvleugel aan de 't Hoenstraat en een zijvleugel aan de Oostduinlaan. De vleugel langs de Oostduinlaan is verbonden met het Aloysiuscollege. De structuur van het pand is nog grotendeels gaaf. Per verdieping worden de verschillende 'cellen' ontsloten door een lange gang aan de achterzijde. Het trappenhuis achter de entree in de 't Hoenstraat, hoewel minder fors van omvang als in het hoofdgebouw, is in dezelfde stijl en even monumentaal afgewerkt. Het Patershuis is tegenwoordig functioneel gescheiden van het Aloysiuscollege. De laatste paters zijn in 2006 vertrokken. In 2008 is het verbouwd en aan de achterzijde uitgebreid ten behoeve van de nieuwe bestemming voor appartementen.

Schoolgebouwen

Haaks op het hoofdgebouw is een langgerekt, drie lagen hoog schoolgebouw. Dit volume vormt de hoofdopzet van de voor het onderwijs opgezette klaslokalen. Aan het einde ervan zijn diverse kleine bouwvolumen waaronder een onder mansardekap gesitueerd gymlokaal en een uitbreiding uit 1927.

In al deze bouwdelen hebben in de loop der tijd vele transformaties plaatsgevonden om aan de steeds veranderende eisen van het onderwijs te voldoen. In de interieurs zijn nog wel oorspronkelijke afwerkingen bewaard gebleven met name het fraaie tegelwerk in diverse gangen. Ook de trappen met ijzeren leuningen in de diverse trappenhuizen zijn oorspronkelijk. Een forste vernieuwing heeft het grote schoolgebouw aan de oostzijde gekregen. Daar is in 1992 de oorspronkelijke leerlingeningang verdwenen en is over drie lagen het gebouw opgedikt. Achter de oude gymzaal is in 1953 een nieuwe gymzaal verrezen, een verdere uitbreiding volgde rond 2005 met een fitnessruimte.

Waardering:

Het Sint Aloysiuscollege met patershuis is van cultuurhistorische waarde vanwege de eraan verbonden geschiedenis van de Nederlandse jezuïeten en de Sint Willebrordusstichting. Tevens heeft het architectonische waarde als goed voorbeeld van een door een landelijk bekend architect ontworpen complex in de traditionele, zware bouwtrant die toentertijd bij katholieke scholen gebruikelijk was. Kunsthistorische waarde bezitten de diverse bewaard gebleven interieuronderdelen waarvan met name de glas-in-lood ramen van glazenier Lou Asperslagh van grote betekenis zijn. Tevens heeft het complex stedenbouwkundige waarde door de vrije situering langs de Oostduinlaan en 't Hoenstraat.

NB. De gymzaal uit 1953 en de fitnessruimte uit ca. 1992 zijn van bescherming uitgesloten.

Afbeeldingen

Exterieur

Interieur

  • De 2e afbeelding is van een andere (nieuwere) kapel dan de 1e afbeelding.