Handelingen

,s-Gravenhage, Oude Molstraat 35 - Kapel St. Willibrordushuis

Uit Reliwiki


Bezig met het laden van de kaart...
Algemene gegevens
Naam object: Willibrorduskapel
Genootschap: Rooms Katholieke Kerk
Provincie: Zuid-Holland
Gemeente: 's-Gravenhage
Plaats: 's-Gravenhage
Adres: Oude Molstraat 35
Postcode: 2513BA
Inventarisatienummer: 02176
Jaar ingebruikname: 1842 / 1928
Architect: Duynstee, J.J. (Jos)
Huidige bestemming: kapel
Monument status: Rijksmonument 17859

Geschiedenis

Sfeervolle kapel. Dit omvangrijke complex strekt zich uit tot en met nummer 37. Gedeeltelijk dateert het uit de 17de eeuw, maar in de loop van de eeuwen werd het complex steeds veranderd. Hoogtepunt is een fraaie kapel uit 1928, ontworpen door Jos Duynstee. Deze kapel is met haar gebrandschilderde ramen, muurschilderingen en beelden een goed voorbeeld van verzorgde kloosterarchitectuur uit de periode tussen de beide wereldoorlogen. Het bedevaartaltaar uit 1908 toont in het middenaltaar de Piëta, geflankeerd door rechts de boodschap van de Aartsengel Gabriël aan Maria en links het bezoek van Maria aan Elisabeth. Op de rechter zijvleugel is een afbeelding te zien van de ontkleding en geseling van Christus en links een scène van de bespotting en de kroning met de doornenkroon. Op elk van de kleppen boven de zijvleugels is een engel te zien met uitgespreide vleugels. De engel rechts houdt het wapen van Den Haag vast en de engel links het wapen van Kevelaer. De onderbouw van het middendeel heeft het Latijnse opschrift ‘Mijn smart is zo groot als de zee’.

Tot 1988 was deze kapel de kloosterkapel van de Zusters van Liefde. Op dit moment maakt zij deel uit van het Willibrordushuis, waaraan een lekengemeenschap verbonden is. Tevens zijn de broeders van Sint Jan gevestigd in dit pand.

Omschrijving Monumentenzorg Den Haag

Tot het omvangrijke complex van het "Willibrordushuis", waarvan de oudste delen dateren uit de 17de eeuw, maar dat zijn huidige omvang en uiterlijk verkreeg door talrijke verbouwingen en uitbreidingen in drie eeuwen, behoort een kapel met bakstenen puntgevel aan de straatzijde. Deze kapel bevindt zich op de verdieping van het rechts naast de deur van no. 35 gelegen bouwlid en werd gebouwd in 1928 naar het ontwerp van de Haagse architect Jos Duynstee, voor de Zusters van Liefde uit Tilburg, die het gehele complex van 1842 als klooster in gebruik hadden.

De bakstenen puntgevel van de kapel vertoont een aan de architectuur van A.J. Kropholler verwante stijl. Bovenin bevat deze gevel een roosvenster, daaronder een in natuursteen gehouwen beeld van Willibrordus en op de begane-grond drie vensters met zandstenen hoekblokken. Het zadeldak van de kapel wordt bekroond door een houten dakruiter met spits. De kapel is een rechthoekige ruimte in neogotische stijl met spitsboogvensters in de linker zijwand en een roosvenster in de sluitingswand van het priesterkoor. De kapel wordt overkluisd door in stucwerk uitgevoerde kruisgewelven op ijzeren ribben en met gebeeldhouwde kraagstenen in eigentijdse detaillering. De spitsboogvensters bezitten gebrandschilderde ramen met voorstellingen uit het Oude en Nieuwe Testament, vervaardigd door Lou Asperslagh. Op de blinde wand tegenover de ramen bevindt zich een reeks op het metselwerk aangebrachte muurschilderingen van de, vooral als glazenier bekende, Lou Asperslagh. Gerekend vanaf het priesterkoor zijn achtereenvolgens uitgebeeld: de parabel van de Verloren Zoon, Christus en de Samaritaanse vrouw bij de waterput, de genezing van de lanme in Bethesda en de opwekking van Lazarus. Tegen de wand achter het oxaal is een schildering met een voorstelling van Maria als Koningin des Hemels aangebracht. Op de hoeken van het priesterkoor bevinden zich twee heiligenbeelden, gebeeldhouwd in kalksteen waarschijnlijk door dezelfde kunstenaar die het Willibrordusbeeld aan de voorgevel maakte, mogelijk W.A. van der Winkel die in de jaren twintig veel beeldhouwwerk voor Haagse katholieke kerken leverde. Het meubilair van de kapel dateert grotendeels uit de bouwtijd. Ook de oorspronkelijke kleurstelling is bewaard gebleven, met uitzondering van het priesterkoor dat thans een monochrome beschildering bezit.

De kapel is kunsthistorisch van waarde als een der weinige kloosterkapellen in Den Haag, die in de authentieke toestand zijn bewaard gebleven. Bovendien is het artistieke gehalte van de wandschilderingen, gebrandschilderde ramen en beelden representatief voor de kerkelijke kunst in het interbellum.

Derhalve is de kapel van algemeen belang voor de gemeente s-Gravenhage vanwege de architectuurhistorische, typologische en zeidzaamheidswaarde. Een toegevoegde waarde ontleent de kapel aan het feit dat zij deel uitmaakt van een uit architectuurhistorisch en geschiedkundig oogpunt belangrijk complex van gebouwen uit de 17de-20ste eeuw.

Orgel

In de kapel van de Zusters van Liefde stond tot 1963 een orgel van de firma Franssen. Dat orgel werd verkocht aan de Bernarduskerk in Utrecht, waar het tot 1967 dienst deed. Daarna kwam het terecht in de Rooms-Katholieke Kerk van Oude Wetering. Deze kerk brandde in 1969 uit, waarbij het orgel ook verloren ging. In de kapel van de zusters bouwde Vermeulen een nieuw orgel onder advies van dr. P.J. de Bruyn. Het electro-pneumatische orgel kreeg twee manualen en vrij pedaal. Het is helemaal in een zwelkast geplaatst, met uitzondering van de Prestant 8'.

Monumentomschrijving Rijksdienst

Pand met eenvoudige 18e eeuwse gevel, deur met pilasteromlijsting.

Afbeeldingen

Exterieur

Interieur