Amsterdam, Chasséstraat 62 - O.L. Vrouw van Altijddurende Bijstand
Uit Reliwiki
Algemene gegevens | |
---|---|
Naam kerk: | O.L. Vrouw van Altijddurende Bijstand |
Genootschap: | Rooms Katholieke Kerk |
Provincie: | Noord-Holland |
Gemeente: | Amsterdam |
Plaats: | Amsterdam |
Adres: | Chasséstraat 62 |
Postcode: | 1057JJ |
Inventarisatienummer: | 04977 |
Jaar ingebruikname: | 1926 |
Architect: | Tholens, K.P. |
Huidige bestemming: | Chassé Dance Studios |
Monument status: | geen |
Geschiedenis
Grote R.K. "volkskerk" in de wijk De Baarsjes. Bijnaam "Chassékerk". Architectonisch interessant kerkgebouw, met twee torentjes aan weerszijden van de voorgevel. Belangrijke details, met name de drie altaren, en kleine glas-in-loodramen in de zijbeuken en rechts in het koor, alle daterende uit de bouwtijd. Maria-altaar, links van het koor, met bronsreliëf uit het atelier Brom te Utrecht; H. Hartaltaar, rechts van het koor, met mozaïek van J. Collette uit Nijmegen.
Het grote kerkgebouw is voor R.K. vieringen buiten gebruik gesteld eind 1998. Daarna is voor kleine vieringen een ruimte links van het koor, ingericht als kapel, nog in gebruik gebleven tot 2007. De kerk heeft korte tijd op de Gemeentelijke monumentenlijst gestaan, maar is daar weer van afgevoerd, omdat het Bisdom Haarlem tegen de monumentenstatus was.
Geleidelijk is het kerkgebouw in enig verder verval geraakt. In najaar 2004 is het een aantal weken "gekraakt" geweest, tot ongenoegen van de parochie, die inmiddels nog kleine vieringen in bovengenoemde zijruimte hield. Intussen was de grote kerkzaal verder leeggehaald: verwijdering van o.a. kerkbanken, en orgel. Het hoofdaltaar en de beide zijaltaren hebben in de loop der jaren grote schade opgelopen; dit is o.a. te zien aan de foto's hieronder.
In tweede helft jaren 2000 in gebruik voor incidentele tentoonstellingen, en voorstellingen.
De serie van 8 belangrijke kleine glas-in-loodramen, met 8 deugden, rechts van het koor, bevindt zich nu in de St. Augustinuskerk aan de Postjesweg.
In augustus 2007 is het kerkgebouw officieel door het Bisdom Haarlem "overdragen" aan de Woningbouwvereniging IJmere. De plannen, die IJmere had voor de verbouwing van het kerkgebouw, zijn wegens de "kredietcrisis" uitgesteld, en uiteindelijk niet uitgevoerd. Volgens deze plannen zou het exterieur vrijwel ongewijzigd blijven: De kleine glas-in-loodramen in de zijbeuken waren inmiddels gedemonteerd, maar zouden later worden teruggeplaatst. Dit is uiteindelijk niet gebeurd.
In de grote kerkzaal zou inbouw van enkele verdiepingen plaatsvinden, ten behoeve van o.a. een gymnastieklokaal, en verdere sport-, wijk- en "hotel"voorzieningen. De oorspronkelijke ruimtewerking van het interieur zou daarbij dus geheel verloren gaan. In 2011 werd het kerkgebouw door IJmere verkocht aan een particuliere eigenaar, die artistieke projecten en bijbehorende ruimten wilde aanbrengen.
Najaar 2011 ontstond enige opschudding over een expositie in het gebouw. Tevens spraken het Cuypersgenootschap en de Bond Heemschut hun verontrusting uit over hoe het verder zou gaan met de herbestemming van de Chassékerk. Eind 2011 is begonnen met een restauratie van dit voormalige kerkgebouw. Begin 2012 stond de voorgevel met twee kleine torens geheel in de steigers. Het exterieur is gerestaureerd en "schoongemaakt".
Voorjaar - zomer 2012 bleek deze restauratie een forse verdere onttakeling van, met name, het interieur in te houden: de belangrijke, monumentale apsis en het linker zijkoor zijn gesloopt; de twee torens zijn ontdaan van kruisen, uurwerk en klokken; de verbinding tussen kerk en (rechts) voormalige pastorie is gesloopt. Na het treffen van bouwkundige voorzieningen is de vloer van het brede middenschip en de koorpartij verwijderd. Tot meters diep is de grond daaronder uitgegraven en afgevoerd. Aan de buitenkant is van dit alles, wat binnen gebeurt, vrijwel niets te zien.
In de buurt is enige actie gevoerd om de torenkruisen en het uurwerk te herstellen. De torenkruisen zijn niet op de gerestaureerde torentjes teruggekomen. Wel is het uurwerk hersteld, inclusief het luiden van de klok.
Ten opzichte van de optie van een totale sloop kan, in dit geval, worden gesproken van een (misschien maximaal mogelijke) vorm van hergebruik, waarbij de hoofdcontouren van het kerkgebouw aan de buitenkant, gelukkig, zijn behouden. Het interieur met de vroegere imposante ruimtewerking is verloren gegaan, op enkele details na (met name het grote roosvenster in de voorgevel).
In het schip van de vroegere kerk, na de sloop van het koor een rechthoekig gebouw, zijn verdiepingen ingebouwd, inclusief een kelderverdieping. Hierin bevinden zich vele kleinere lokalen van de "Chassé Dance Studios", dans- en balletopleidingen. Officieel adres is Chasséstraat 64. De lage zijgangen links en rechts zijn gehandhaafd. Ter plaatse van de vroegere hoge kerkzaal zit nu een grote dansvloer met vlak plafond. Ter plaatse van het gesloopte koor staat nieuwbouw van enkele verdiepingen, die doorloopt achter de ook gerestaureerde voormalige pastorie rechts van de kerk en het schoolgebouw om de hoek. Deze nieuwbouw inclusief pastorie en school is nu het "Chassé Hotel".
In de media
- Uit Het Vaderland, 12 November 1926.
Gistermorgen heeft de plechtige inwijding plaats gehad van de nieuwe kerk van de O.L.V. van Altijddurenden Bijstand aan de Chasséstraat te Amsterdam. De plechtigheid werd verricht door mgr. P. Stroomer, deken der stad, met assistentie van den pastoor der kerk, den heer J.P. Huibers, en de kapelaans. Daarna werd een plechtige mis opgedragen, waarbij de deken een predikatie hield. Zeer veel parochianen, alsmede vele pastoors van verschillende kerken der stad, woonden de plechtigheid bij.
Externe links
Afbeeldingen
Exterieur als kerk
Exterieur 18 januari 2012 : voorgevel in steigers
Exterieur 10 augustus 2012 : casco geconsolideerd
Interieur
Oorspronkelijk interieur
Interieur 3 oktober 2004 : tijdelijk gekraakt
Interieur 31 mei 2009 : als expositieruimte
De foto's hieronder zijn genomen tijdens een tentoonstellling. Het orgel was inmiddels verwijderd, en het roosvenster daarachter, na vele decennia, weer tevoorschijn gekomen.
In die tijd hing op de zijkant van de rechter toren ook een grote afbeelding van de letterkundige Kees Fens (1929-2008), die rondom en in deze kerk was opgegroeid, en zeer gehecht was aan deze kerk. Het driehoekige pleintje voor de kerk heet nu ook officieus " Kees Fens Plein". (In het centrum van Amsterdam is in 2009 een brug tussen de Hartenstraat en de Reestraat, over de Keizersgracht, officieel hernoemd tot " Kees Fens Brug").
Interieur 18 januari 2012 : begin restauratie, koorwand nog intact
Op dit moment stonden voorgevel en torentjes in de steigers. De architectuur van, met name, het koor was nog intact. Een groot deel van deze serie opnamen is inmiddels "historisch", wegens de sloop, later in 2012, van het hoofdkoor en het linker zijkoor, en de verwijdering van de vloer uit het schip.
Interieur 28 augustus 2012: na sloop koorwand
Op die dag was men druk bezig met het uitgraven van de grond onder het schip en het grotendeels gesloopte koor.