Assendelft, Dorpsstraat 364 - Hervormde Kerk

Bezig met het laden van de kaart...

Algemene gegevens
Naam kerk:	Hervormde Kerk
Genootschap:	PKN Protestantse gemeente Assendelft
Provincie:	Noord-Holland
Gemeente:	Zaanstad
Plaats:	Assendelft
Adres:	Dorpsstraat 364
Postcode:	1566AK
Inventarisatienummer:	05085
Jaar ingebruikname:	1895
Architect:	Wolf en Foreest, Beverwijk
Huidige bestemming:	hervormde kerk
Monument status:	Gemeentelijk monument

Geschiedenis

Interessante neokerk met toren, gebouwd 1894-1895, ter vervanging van een afgebrande kerk. (Zie ook hieronder de interessante beschrijving door de SKKN, waarin evenwel geen nadere beschrijving van het belangrijke Bakker en Timmenga-orgel voorkomt).

Deze kerk heeft vijf traveeën. De inbouw van de kerkzaal, op een hiertoe ingebouwde etage, heeft plaatsgevonden in de voorste twee (vanaf de toren bezien de laatste twee) hiervan. De andere drie traveeën aan de torenzijde, nu in gebruik als opslagplaats van Flentrop, hebben nog de oorspronkelijke (hoge) ruimtewerking. Rechts van het orgel, bij de speeltafel, bevindt zich een extra nooduitgang naar een trap in die opslagplaats.

Architectonisch interessant is met name het houten gewelf. In de kerkzaal is dit gewelf geruime tijd door een ingebouwd plafond aan het oog onttrokken geweest. Het beeld "David met harp" op de middentoren van de orgelkas was toen ook verwijderd. Later (jaartal nog na te zoeken) is dit plafond weer weggehaald, waardoor het gewelf opnieuw zichtbaar werd, en de monumentale orgelkas met beeld David nu "compleet" in de kerkzaal staat. Heden is deze kerk officieel de kerk van de PKN Gemeente Assendelft.

Gebouwomschrijving SKKN

De Gereformeerden en Hervormden te Assendelft vormen een federatie sinds 1983. De erediensten worden gehouden in het uit 1893 stammende gebouw van de Hervormden. Er was een ouder gebouw uit 1852 maar door het uitbreken van brand op 17 juli 1893 moest dit vervangen worden. Om die reden bezit de kerk slechts een beperkt aantal voorwerpen uit vroeger eeuwen, waaronder een 17de eeuws tekstbord (1659) en het avondmaalszilver. Deze voorwerpen hebben nog een plaats gehad in het gebouw dat in 1852 wegens bouwvalligheid gesloopt is. Deze kerk was omstreeks 1410 gebouwd en gewijd aan St. Odulphus. In 1582 ging het over in Protestantse handen.

Na de brand van 1893 is er een bestek opgesteld door de architecten Wolf en Foreest te Beverwijk. De eerste steenlegging voor de nieuwbouw vond plaats op 29 maart 1894 en de inwijding op 13 januari 1895. De kerk had glas-in-loodramen, maar deze zijn in 1941 vervangen door gewoon glas.

Omdat het kerkgebouw voor een kleiner wordende gemeente te groot werd, is het in 1962 opgedeeld door het plaatsen van een muur. Het meubilair in het grootste gedeelte aan de kant van de toren is verwijderd en afgevoerd (inclusief de preekstoel) en vervolgens is de ruimte verhuurd aan de firma Flentrop, orgelmakers te Zaandam. Alleen de vloer met een aantal zerken is bewaard. Deze zijn echter niet zichtbaar vanwege een daaroverheen gelegde houten vloer. Op de orgelgalerij werd voor de gemeente een kerkzaal ingericht. Het grote orgel bleef behouden, maar werd verplaatst en omgedraaid. Het orgel, dat als grootste orgel in de Zaanstreek bekend staat, bevindt zich daardoor in mogelijk de kleinste kerkzaal van de streek. Aanvankelijk koos men voor een inrichting van de ruimte in de lengte. Dit is later weer gewijzigd en thans bevindt de aandachtswand zich tegen de achtermuur van de kerk.

Onder de kerkzaal bevinden zich nog diverse ruimtes, waarvan er een aantal gebruikt wordt door de plaatselijke begrafenisondernemer.

Rondom de kerk bevindt zich een begraafplaats die eigendom is van de kerkvoogdij. Ten behoeve van uitbreiding van de begraafplaats zijn in 1942 het weeshuis met woonhuis en het diaconiehuis aangekocht van de Diaconie en vervolgens afgebroken.

In de media

Uit Het Nieuws van den Dag, 22 Februari 1896.

Te Assendelft is Woensdag in de kerk der Hervormde gemeente het nieuwe orgel ingewijd. Het werd bespeeld door den Heer Ezerman, uit Haarlem. Het is een schoon stuk werk met fraaien klank. De belangstelling was groot; ongeveer 500 personen waren in het kerkgebouw aanwezig. De predikant De Vries hield eene opwekkende toespraak, waarin hij met erkentelijkheid wees op kerk en orgel, beide thans zoo schoon weder opgericht.