Beilen, Prins Bernhardstraat 12 - Stefanuskerk

Bezig met het laden van de kaart...

Algemene gegevens
Naam kerk:	Stefanuskerk
Genootschap:	PKN Protestantse gemeente Beilen - Hijken - Hooghalen
Provincie:	Drenthe
Gemeente:	Midden-Drenthe
Plaats:	Beilen
Adres:	Prins Bernhardstraat 12
Postcode:	9411KH
Sonneveld-index:	13843
Jaar ingebruikname:	15 e
Architect:
Huidige bestemming:	multifunctioneel centrum
Monument status:	Rijksmonument 8890

Geschiedenis

Historische dorpskerk met toren.

De Stefanuskerk is een gotisch kerkgebouw van de protestantse gemeenschap in Beilen. De kerk werd vóór 1139 gesticht als rooms-katholieke kerk en gewijd aan de martelaar Stefanus. Het huidige kerkgebouw stamt uit de 14e, 15e eeuw of 16e eeuw. Karstkarel dateert de bouw van schip, toren en koor rond 1500. Volgens Stenvert [et al.] zou de kerk al eerder zijn gebouwd, namelijk eind 14e eeuw en het koor begin 15e eeuw. De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed spreekt over een gebouw uit de 16e eeuw met een toren uit de 15e eeuw. Het was destijds de belangrijkste kerk van het dingspel Middenveld en het gebouw deed ook dienst als kerkelijke rechtbank.
In de jaren 1937-1938 werd de kerk gerestaureerd onder leiding van de architect Jans Boelens. In 1937 is ook het torenuurwerk geplaatst, evenals de wijzerplaten aan de buitenkant van de toren.
In 1990 werd de kerk opnieuw gerestaureerd, nu onder leiding van de architect S. Deinum. Tijdens deze restauratie is ook weer een tweede kleine luidklok geplaatst. De originele was in de Tweede Wereldoorlog door de Duitse bezetters weggehaald en omgesmolten om munitie te maken.

(Bron:[1])
2022 - De Stefanuskerk in Beilen heropent zondag 8 mei 2022 om 10.00 uur, na een lange periode van renovatie, officieel kerkelijk met een feestelijke kerkdienst. Er vonden al een aantal bijeenkomsten, cultureel en kerkelijk, plaats in dit gebouw, maar nu is werkelijk alles klaar. Dat wil de Protestantse Gemeente Beilen vieren met deze dienst.

Orgel

Hoewel het niet zeker is, wordt het als zeer waarschijnlijk aangenomen dat Timpe de maker van dit orgel is. Timpe bouwde het voor de RK Broederkerk te Groningen in de jaren 1825-1829. Het orgel werd op 16 juni 1840 te koop aangeboden, en het werd verkocht aan de Nederlands Hervormde Kerk te Beilen. Op 22 november 1840 is het in gebruik genomen. In de Broederkerk te Groningen werd een nieuw orgel gebouwd door Van Oeckelen. Van Oeckelen herbouwde ook het orgel in Beilen in 1862. Hij verving het pijpwerk, de windlade en de mechaniek. Het front werd verbreed met twee pijpvelden. In 1939 voerde Neuhauser uit Assen reparatiewerkzaamheden uit. In 1967-1969 werd het instrument door Flentrop gerestaureerd onder advies van Lambert Erné. Op 2 april 1969 kon het orgel weer in gebruik worden genomen. Het kerkgebouw wordt sinds de vorming van de PKN Stefanuskerk genoemd.

(Bron:Orgeldatabase)

Monumentomschrijving Rijksdienst

Hervormde KERK. Eenbeukig gotisch gebouw uit de 16de eeuw met 15de eeuwse, typisch Drentse toren met in elke geleding één getraceerde blindnis. Smaller, vermoedelijk 15de eeuws koor met daarin kruisribgewelven, die bij een restauratie in 1938 op grond van gevonden sporen zijn gereconstrueerd. In het schip een houten tongewelf. Eenklaviers orgel, in 1862 gemaakt door P. van Oeckelen met gebruikmaking van oudere bestanddelen (middendeel van de kas uit 1829, pijpwerk gedeeltelijk uit 1840). In 1969 gerestaureerd door Flentrop. Klokkenstoel met klok van Gebr. van Bergen, Midwolda, diam. 99 cm. Mechanisch torenuurwerk B. Eijsbouts, Asten, 1937.

In de media

Uit Reformatorisch Dagblad, d.d. 12 augustus 2017

De Stefanuskerk in het Drentse Beilen wordt zoals het er nu naar uitziet in april 2018 heropend als multifunctioneel cultureel centrum. Voor die tijd ondergaat de kerk van de protestantse gemeente Beilen-Hijken-Hooghalen –inclusief het orgel en het leien dak– een grondige renovatie, aldus De Krant van Midden-Drenthe gisteren. Op dit moment staat het schip van de kerk volledig in de steigers. De eerste nieuwe leien zijn inmiddels aangebracht. Na het dak wordt gestart met de voegwerkzaamheden aan het schip van de kerk.

Uit Dagblad van het Noorden, d.d. 6 januari 2020

Zo’n drie jaar geleden werd al begonnen met de restauratie van de buitenkant van de Stefanuskerk, maar nog steeds is het monumentale gebouw in Beilen gesloten. De stichting Stefanuskerk Beilen, die in opdracht van het kerkbestuur verantwoordelijk is voor de exploitatie van het gebouw, hoopt komend voorjaar echter te kunnen beginnen met de herinrichting. In de hoop dat het eind 2020 gebruikt kan worden voor nieuwe activiteiten. ‘De kerk krijgt een andere functie, om het gebouw te kunnen behouden voor de toekomst’, vertelt Jan Drogt, voorzitter van de stichting. ‘Toen de hervormde en gereformeerde kerk fuseerden werd besloten dat de Pauluskerk hoofdkerk werd.

De Stefanuskerk is een monument en verdient het om behouden te blijven, maar daarvoor heeft het een nieuwe functie nodig. Het is de bedoeling dat er onder meer concerten en lezingen gegeven worden, maar het gebouw kan ook gebruikt worden voor exposities en bedrijfspresentaties.’