Bergen op Zoom, Sint Catharinaplein 25 - St. Catharinakapel

Bezig met het laden van de kaart...

Algemene gegevens
Naam object:	St. Catharinakapel
Genootschap:	Rooms Katholieke Kerk
Provincie:	Noord-Brabant
Gemeente:	Bergen op Zoom
Plaats:	Bergen op Zoom
Adres:	Sint Catharinaplein 25
Postcode:	4611TV
Inventarisatienummer:	07036
Jaar ingebruikname:	1895
Architect:	Genk, C.P. van
Huidige bestemming:	kapel
Monument status:	Rijksmonument 517119

Geschiedenis

Kapel verzorgingshuis Zusters Franciscanessen van Bergen op Zoom. Rijk gedecoreerde neogotische kapel met dakruiter. Uitgebreid in 1933.

Buiten gebruik als verzorgingshuis "Ketrientje" eind 2014. De prachtige kapel blijft nog in gebruik.

Er dreigde jarenlang sloop van dit complex, inclusief de kapel, die Rijksmonument is. Zie verder hieronder.

2021. Volgens info uit 2020 wordt alles rondom de kapel (die blijft staan) gesloopt, dus ook het mooie Hoofdgebouw en Zustershuis.
2024. De in 2012-2013 gerenoveerde kapel zelf is dus niet gesloopt.

Recente geschiedenis. Bron: sintcatharinakapel.nl

Sint Catharinakapel in Bergen op Zoom

Welkom op de website van de Sint Catharinakapel in Bergen op Zoom

De Sint Catharinakapel was tot 1 december 2014 onderdeel van Huize Catharina aan het Sint Catharinaplein oftewel de Vismarkt. Huize Catharina was een verzorgingshuis vallend onder de Stichting TanteLouise-Vivensis. Van oorsprong was Huize Catharina het moederhuis van de congregatie zusters Franciscanessen. De kapel speelde een centrale rol in het religieuze leven van de zusters. In december 2014 zijn de zusters en bewoners van Huize Catharina verhuisd naar het Nieuwe ABG aan de Van Dedemstraat. Er is daar een kleine gebedsruimte op de vleugel waar de zusters wonen. In de Sint Catharinakapel is iedere zondag om 9.30 uur een viering, afwisselend een Eucharistieviering of een Woord- en Communieviering. Daarnaast biedt de kapel nog meerdere mogelijkheden, zoals op deze website te lezen is.

Monumentomschrijving Rijksdienst

De ST. CATHARINAKAPEL bevindt zich op het binnenterrein van het bejaardentehuis, waarvoor de gebedsruimte in 1894-1895 gebouwd is. De kapel werd in Neo-Gotische stijl ontworpen door C. van Genk en in 1933 in dezelfde stijl met twee traveeën verlengd door de gebroeders Oomen, waarbij de voorgevel versoberd werd.

Omschrijving

De eenbeukige kapel heeft een kruisvormige plattegrond met een schip van zes traveeën, een dakruiter en een driezijdig gesloten absis van twee traveeën. De gevels zijn opgetrokken uit machinale baksteen, op de zadeldaken liggen leien in maasdekking. De muren worden geleed door een tandlijstje, tussen steunberen met hardsteen afdekking van de afzaten. Hardsteen is ook toegepast voor de plinten, dorpels, hoekblokken en afdeklijsten. In de westgevel is de entree gesitueerd in een portaal met zuilen en kruis in het tympaan boven de vleugeldeuren. Aan weerszijden kleine spitsboogramen, daarboven een groot raam met vierpas waarboven een spitsboognis met een beeld van de heilige Catharina met het rad. Op de kruising bevindt zich de opengewerkte achtzijdige dakruiter met spits dak, in het transept is een tripletraam opgenomen. De absis is voorzien van een gevelsteen, die door verwering geheel onleesbaar is geworden. Het interieur wordt geleed door kolonetten met kruisribgewelven van stucwerk op latten. De driezijdige koorsluiting heeft een waaiergewelf. De oorspronkelijke polychromie van de muren is verdwenen. De kleurrijke glas-in-loodramen geven de vrouwelijke heiligen weer links van het altaar en in de absis, de mannelijke rechts. In de absis zijn Barbara, Clara en Juliana afgebeeld naast Christus. In de transepten worden visioenen afgebeeld, links onder meer de Bernadette en de O.L. Vrouw, de H. Lutgardis en Joanna van Chantal. Rechts St. Antonius en Franciscus van Assissi. In het westwerk bij het orgel, St. Cecilia en centraal Christus, God en de Heilige Geest. Zeer opvallend zijn de gepolychromeerde gipsen kruiswegstaties, gesigneerd door F. de Vriendt en de rijk en verfijnd bewerkte houten achtkantige preekstoel in Neo-gotische stijl, het hoogaltaar met houtsnijwerk en gipsen reliëfs en de altaartafel. Diverse houten beelden uit het laatste decennium van de negentiende eeuw staan langs de wanden opgesteld, thematisch aangepast aan de glas-in-loodvoorstellingen. In het schip staan de eiken kerkbanken, gedecoreerd met driepas en kruis. Al dit kerkmeubilair is van de hand van C. van Genk. De koorgalerij heeft een houten driepasbalustrade. Hieronder bevindt zich een ruimte met Mariabeeld. Orgel en orgelkas zijn niet van waarde uit het oogpunt van monumentenzorg.

Waardering

De kapel is van algemeen belang. Het gebouw heeft cultuurhistorisch belang als bijzondere uitdrukking van de ontwikkeling van het katholicisme in het zuiden en is tevens van belang als voorbeeld van de typologische ontwikkeling van de gestichtskapel. Het gebouw heeft architectuurhistorisch belang door de stijl en de detaillering en is van kunsthistorisch belang door de interieuronderdelen. Het gebouw is tevens van belang als voorbeeld van het oeuvre van de architecten- en kunstenaarsclan Van Genk. Het gebouw is gaaf bewaard gebleven en als ensemble met samenhangend ex- en interieur betrekkelijk zeldzaam.

MIP omschrijving (MIP nummer: ZB008-003038)

Naam monument: Sint Catharina Gasthuis
Bouwstijl : Neo-Gotiek
Bouwperiode : 1894 tot: 1895
Gevels en materialen : Baksteen, natuurstenen sierdelen.
Vensters en deuren : Triplet ramen, glas-in-lood. Spitsboogramen. Portaal.
Dak en bedekking : Zadeldak, leien. Dakruiten en spits.
Bijzonderheden : Beeld St. Catharina in gevel. Kapel achter het gasthuis uit 1933 (arch. Gebr.Oomen).

In de media

Uit: De Erfgoedstem d.d. 7 juni 2012

Heemschut doet oproep voor behoud van provinciale subsidie Catharinakapel. Heemschut is van mening dat restauratie van het monument voorrang heeft boven juridisch getouwtrek over de juiste begindatum. Vooral omdat de einddatum van juli 2013 wel gehaald gaat worden. De kapel, een rijksmonument, heeft vanwege haar rijksmonumentale status subsidie toegewezen gekregen voor noodzakelijk onderhoud. De planning was de kapel op te knappen tussen 2011 en 2013. De door de provincie ter beschikking gestelde gelden zijn echter ingetrokken omdat er niet snel genoeg begonnen was met de werkzaamheden. De rijkssubsidie blijft onverlet. Restauratiewerkzaamheden zijn ondertussen in volle gang. Hiervoor worden de gelden van het rijk ingezet en ook de eigenaar van de kapel ‘stichting Tante Louise Vivensis’ betaalt mee aan de restauratie. De provinciale gelden waren vooral gereserveerd voor de restauratie van de glas-in-loodramen en het overige schilder- en stucwerk. Het bedrag dat nu mis dreigt te worden gelopen bedraagt €314.000. Het gereserveerde geld is ondertussen teruggevloeid in de pot Algemene Middelen en is dus onttrokken aan monumenten. De eigenaar van de kapel is een rechtszaak begonnen en 13 juni 2012 dient deze zaak in de rechtbank van ‘s – Hertogenbosch. Bond Heemschut vindt het van groot belang dat de eerder toegezegde gelden worden besteed aan de restauratie van de kapel.

De Catharinakapel, gelegen op het binnenterrein van het woonzorgcentrum St. Catharina, (Catharinaplein 25 in Bergen op Zoom) is gebouwd in 1894-1895 door architect C.P. van Genk in neogotische stijl. In 1933 is de voorgevel versoberd en is de kapel uitgebreid met twee traveeën door de gebrs. Oomen. De kapel is oorspronkelijk gebouwd voor de zusters Franciscanessen als gestichtskapel. In 1933 en later is er veel uitgebreid aan het klooster en door de jaren heen zijn rondom deze kapel allerlei gebouwen verrezen.

Het Cuypersgenootschap: Laat tijdelijke bewoning toe in Huize St. Catharina om verloedering tegen te gaan.

1 april 2020 • Bron: BN De Stem

Huize St. Catharina in Bergen op Zoom.

Afgelopen tijd strijden verschillende erfgoedverenigingen tegen de sloop van het leegstaande Huize St. Catharina in Bergen op Zoom. Het Cuypersgenootschap ziet een oplossing in tijdelijke bewoning van het pand om verloedering tegen te gaan.

Leo Dubbelaar van het Cuypersgenootschap: “Op deze manier worden in heel Nederland duizenden panden keurig onderhouden en blijven dorpen en steden leefbaar.” De erfgoedorganisaties zijn opgeroepen hun verzet te staken, maar doen dat niet. Dubbelaar: “Sloop van deze beeldbepalende panden is zeer ongewenst en slaat een gat in het beschermde stadsgezicht van Bergen op Zoom.”