Bodegraven, Oude Markt 1 - Dorpskerk

Bezig met het laden van de kaart...

Algemene gegevens
Naam kerk:	St. Gallus
Genootschap:	PKN Hervormde gemeente Bodegraven
Provincie:	Zuid-Holland
Gemeente:	Bodegraven-Reeuwijk
Plaats:	Bodegraven
Adres:	Oude Markt 1
Postcode:	2411AW
Inventarisatienummer:
Jaar ingebruikname:	1674
Architect:
Huidige bestemming:	hervormde kerk
Monument status:	Rijksmonument 9751

Geschiedenis

Historische dorpskerk met toren. Verving een oudere kerk uit 13e eeuw, die oorspronkelijk was gewijd aan St. Gallus.

Bodegraven was, op de grens van Holland en Utrecht, per definitie betwist gebied. De kerk is dan ook niet gespaard gebleven. Na de Franse inval is het schip in eenvoudiger vorm herbouwd. Het oude gotische koor doorstond de aanvallen. De 15e eeuwse torenromp is het oudste deel.

Monumentomschrijving Rijksdienst

Kerk

Rijksmonument 9751

Ned. Herv. Kerk. Laatgotische kerk met driebeukig schip en langgerekt eenbeukig koor met vijfzijdige sluiting. Tegen de noord- en zuidgevel van het schip een kapel met puntgevel. Uitgebrand in 1672, waarna het interieur geheel vernieuwd werd. Tegen de zuiderzijbeuk een 18de eeuws portaal met gebosseerde pilasters en fronton. Consistoriekamer uit 1829. Inwendig houten overwelving. Tot de inventaris behoren een eikenhouten preekstoel met koperen lezenaar en doophek met koperen lezenaar, alles na de brand van 1672; een rijk gesneden orgelkas in Lodewijk XV-trant, in 1761 gemaakt door H.H. Hess met orgelgalerij; vijf eenvoudige gestoelten, 18de eeuw; een houten portaalomlijsting, 18e eeuw; vijf 18e eeuwse psalmborden met gesneden omlijsting; zeven eenvoudige tekstborden en naamlijsten van predikanten, 19de eeuw; twee koperen kandelaars, 18de eeuw, op het doophek. Enkele grafzerken uit de 17de en 18de eeuw.

Toren

Rijksmonument 9752

Toren der Herv. Kerk. In de kern laat middeleeuws bouwwerk, geheel ommanteld en van een onderbouw voorzien in de 19de eeuw. Windvaan met 1748. Mechanisch torenuurwerk, met elektrische opwinding.

Orgel

Het Hess-orgel uit 1761 werd twee maal van een geheel nieuw binnenwerk voorzien. De eerste maal was in 1925 door de firma J. de Koff & Zoon (Utrecht). In 1971 bouwt de firma Jac. van der Linden & Co. (Leiderdorp) een nieuw orgel in de oude kas. In 1983 wordt het orgel gedemonteerd wegens constructiefouten in het orgelbalkon. De firma B.A.G. Orgelmakers (Enschede) herplaatst het in 1987.

Dispositie

Hoofdwerk (manuaal 1): Bourdon 16' - Prestant 8' - Roerfluit 8' - Octaaf 4' - Gedekte fluit 4' - Nasard 2⅔' - Octaaf 2' - Sexquialter 2⅔' 2 sterk vanaf a - Mixtuur 2' 5 sterk - Cornet 8' 5 sterk discant - Trompet 8'.
Bovenwerk, in zwelkast (manuaal 2): Holpijp 8' - Gamba 8' - Vox céleste 8', vanaf c - Prestant 4' - Roerfluit 4' - Gemshoorn 2' - Quint 1⅓' - Scherp 1' 4 sterk - Hobo 8' - Tremulant.
Pedaal: Subbas 16' - Prestant 8' - Gedekt 8' - Octaaf 4' - Bazuin 16' - Schalmei 4'.
Koppelingen: Hoofdwerk aan Pedaal - Bovenwerk aan Pedaal - Manuaalkoppeling.

Mechanische sleepladen. Manuaalomvang: C-g3. Pedaalomvang: C-f1. Winddruk: 82 mm. WK (Hoofdwerk), 76 mm. WK (Bovenwerk), 87 mm. WK (pedaal).