Breda, Monseigneur Leijtenstraat 15 - Michaël

Bezig met het laden van de kaart...

Algemene gegevens
Naam kerk:	Michaël
Genootschap:	Rooms Katholieke Kerk
Provincie:	Noord-Brabant
Gemeente:	Breda
Plaats:	Breda
Adres:	Monseigneur Leijtenstraat 15
Postcode:	4817JA
Sonneveld-index:	07196
Jaar ingebruikname:	1960
Architect:	Kirch, J.H.M.
Huidige bestemming:	gesloopt op toren na
Monument status:	toren Gemeentelijk monument

Geschiedenis

Plattegrond. Bron: Kerken in het Bisdom Breda, Auteur: Ton van Nijnatten. Uitgeverij: Buijten en Schipperheijn B.V. juni 2004

H. Michaël. Bron: Kerken in het Bisdom Breda, Auteur: Ton van Nijnatten. Uitgeverij: Buijten en Schipperheijn B.V. juni 2004

Dit was een zeer belangrijke wederopbouwkerk, in Bossche School stijl. Buiten gebruik 2007, gesloopt in 2007, nieuwe kleine kerk in woongebouw 2008. De beeldbepalende vrijstaande ronde kerktoren uit 1960 is blijven staan. In de R.K. St. Michaëlkerk (1959, J.H.M.Kirch) is 10 juni 2007 de laatste kerkdienst gehouden. Vrijdag 16 november 2007 is men met de sloop van de kerk begonnen. De markante vrijstaande ronde toren is wel blijven staan.

Na de sluiting in 1968 van de St. Barbarakathedraal is de St. Michaëlkerk nog bisschopskerk (kathedraal; Bisschop Ernst had een hekel aan die te triomfalistische term) geweest van 1968 tot 2001. Op 10 juni 2007 is er de laatste kerkdienst geweest. Na die laatste dienst zijn de belangrijkste liturgische voorwerpen naar de vlakbij gelegen Protestantse Markuskerk gebracht. Op de plaats van de St. Michaëlkerk zijn 32 appartementen gekomen, waarbij ook een bibliotheek en een kleine kerkzaal voor ongeveer 300 personen. Aanvankelijk was het plan dat de nieuwe kapel kerst 2008 in gebruik kon worden genomen, maar dit werd november 2009. Totdat de nieuwe kerkruimte klaar was "logeerde" de St. Michaëlparochie in de nabij gesitueerde protestantse Markuskerk. En het orgel was in die tijd opgeslagen om een plek te krijgen in de nieuwe gebedsruimte.

De eerste steen voor de kapel is gelegd op 26 september 2008. En zondag 29 november 2009 heeft bisschop Van den Hende de nieuwe kerk officieel gewijd.

2017 Toren staat te koop voor 50.000 euro omdat de parochie de instandhouding niet meer kan financieren.
2021 Toren is verkocht aan een particulier. Details later.

Gebouwomschrijving SKKN (uit ongeveer 2001)

Op 3 november 1955 werden de grenzen van een nieuw op te richten Michaëlparochie vastgesteld. In het jaar daarop kreeg architect J.H.M. Kirch uit Leiden opdracht om de H. Aartsengel Michaëlkerk te ontwerpen. In juni 1957 werden de tekeningen goedgekeurd door de bisschop. De officiële oprichting van de parochie vond plaats op 2 februari 1958 in een noodkapel, alwaar W. Beuken als pastoor werd geïnstalleerd. Kerk en toren werden op 10 oktober 1958 aanbesteed bij Aannemersbedrijf Albouw N.V. te Breda. De kerk kon op 20 december 1959 geconsacreerd worden. De kerk ligt in het Brabantpark. Het park werd in 1989 heringedeeld en de Michaëlkerk moest de ruimte vanaf die tijd delen met drie ouderenflats.

Op 14 maart 1968 werd de St. Michaëlkerk Bisschopskerk, ter vervanging van de toen gesloten en later gesloopte St. Barbarakathedraal in het centrum van Breda. Dit paste toen in de (optimistische) algemene moderniseringsdrift in R.K. Nederland. Deze status van kathedraal duurde tot 1 januari 2001, toen de St. Antoniuskerk te Breda (opnieuw, na bijna 150 jaar) tot kathedraal verheven werd. Tot de parochie behoort de laatmiddeleeuwse Sint Annakapel. Hiervan bestaat een aparte inventarislijst d.d. 20-2-1978. De parochie beschikte over een begraafplaats aan de Kameelstraat. Deze werd in 1975 overgedragen aan de Stichting Begraafplaatsen Breda. Door blikseminslag wordt in datzelfde jaar het torenkruis vernield en een deel van de elektrische installatie. In 1982 was er brand in de toren. Het kerkgebouw valt op door de verdeling in twee lagen met een verschillend karakter: onder een sobere en gesloten bakstenen laag en daarboven een in licht materiaal uitgevoerde lichtbeuk, waardoor er vanaf alle kanten daglicht in de kerkruimte binnentreedt. Een opvallend element naast het blokvormige kerkgebouw is de vrijstaande ronde klokkentoren.

De vrije plaatsing van de klokkentoren, de centraliserende werking van de middenruimte van de kerk met de lichtbeuk zien we al eerder bij de kerk van O.L.V. van Goede Raad te Den Haag. Dit is een kerk in de stijl van de Bosssche school waaraan Kirch omstreeks 1955 meewerkte, samen met J.A. van der Laan, J.B. Hermans en Th. M. van Eerden. De Michaëlkerk is echter moderner en meer eigentijds en sluit meer aan bij het werk van architect J. de Jong, die kerken realiseerde in Odiliapeel en Gemert die een vrije en eigentijdse interpretatie zijn van de uitgangspunten van de Bossche school. De inrichting van het kerkgebouw is vooral uit de bouwtijd en vlak daarna. Belangrijke wijzigingen vonden plaats nadat de kerk in 1968 verheven werd tot bisschopskerk. Dit had tot gevolg dat het priesterkoor werd verhoogd en verbreed. De communiebanken werden bij die gelegenheid verwijderd. In de kerk bevinden zich meerdere liturgische voorwerpen die ouder zijn dan het kerkgebouw zelf. De herkomst daarvan is niet geheel bekend. Een aantal is afkomstig uit de kerk van O.L.V. van Goede Raad oftewel Driesprongkerk, waarmee de parochie reeds in 1970 was samengevoegd, en die in 1994 is gesloten en vervolgens afgebroken. Belangrijke voorwerpen zijn de :

kelk met inscriptie uit 1859 van A.P. Hermans (inv.nr. 7237-24),
het altaarkruis (inv.nr. 7237-12), de kelk van de fa. Brom uit 1929 die eigendom was van de bouwpastoor van de Michaelkerk (inv.nr. 7237-29) en
de kelk uit 1948 van de hand van H. van den Thillart (inv. nr. 7237-30).

Verder moeten nog:

twee andere kelken genoemd worden (inv.nrs. 7237-33 en 7237-35) en
het schilderij van Maria Magdalena (inv.nr. 7237-29).

Enkele Bredase kunstenaars hebben werk aan de kerk geleverd. De beeldhouwers Frans Verhaak (geb. 1918) en Bart Welten (geb. 1922) leverden, resp.:

het tabernakel (inv.nr. 7237-1) en een drietal beelden (inv.nrs. 7237-8, 7237-9 en 7237-10).

De grafisch kunstenares Akke Sins die in Breda studeerde en er later ook is gaan wonen heeft de

glas-in-loodramen ontworpen die overgebracht zijn uit de kerk van O.L.V. van Goede Raad (inv.nrs. 7237-19 tm. 7237-28).

Opmerkelijk is de aanwezigheid van een:

statenbijbel uit 1754 uit de Oostkerk te Middelburg (inv.nr. 7237-31).
Van twee kandelaars is bekend dat ze gemaakt zijn naar ontwerp van de architect van de kerk (inv.nrs. 7237-49 en 7237-50).

Van historische en documentaire waarde zijn de :

bisschopszetel (inv.nr. 7237-3) en de
gedenkstenen (inv.nrs. 7237-16 en 7237-17) die in de kerk aanwezig zijn.

Over de SKKN

Stichting Kerkelijk Kunstbezit in Nederland (SKKN) (Opgeheven)

De SKKN was een instituut voor kerkelijke kunst, dat registratiegegevens van het kunst- en cultuurbezit in kerken en kloosters in Nederland beheerde ten dienste van onderzoek door derden en ter ondersteuning van kerkelijke collectiebeheerders. Museum Catharijneconvent beheert nu de landelijke database en het archief waarin maar liefst meer dan 200.000 religieuze voorwerpen in kerken en kloosters staan beschreven. Marc de Beyer is het hoofd van de nieuwe afdeling 'Erfgoed in Kerken en Kloosters' (EKK). Voor advisering omtrent het behoud en beheer van roerend religieus erfgoed kunt u voortaan contact opnemen via info@catharijneconvent.nl of telefonisch via 030-231 38 35. Voor informatie over roerend religieus erfgoed kunt u terecht op de nieuwe website van de afd. EKK van het Catharijneconvent www.handreikingroerendreligieuserfgoed.nl. Op de website van EKK komt het Objecten ABC weer terug in geheel vernieuwde en verbeterde vorm. Opmerkingen: De Stichting Kerkelijk Kunstbezit in Nederland heeft per 1 juli 2012 haar activiteiten beëindigd wegens bedrijfseconomische redenen. De stichting is in 2013 geliquideerd.

Afbeeldingen

Exterieur

kopie ansichtkaart
kopie ansichtkaart; links in verte Grote Kerk
kopie ansichtkaart; in verte links toren Kapel Franciscanessen en boven kerk uit toren St. Josephkerk