Breda, Schoolstraat 16 - Synagoge
Uit Reliwiki
| Algemene gegevens | |
|---|---|
| Genootschap: | Israëlitisch |
| Provincie: | Noord-Brabant |
| Gemeente: | Breda |
| Plaats: | Breda |
| Adres: | Schoolstraat 18 |
| Postcode: | 4811WB |
| Sonneveld-index: | 00221 |
| Jaar ingebruikname: | 1845 / 1986 herbouw |
| Architect: | |
| Huidige bestemming: | synagoge |
| Monument status: | na te gaan |
Geschiedenis
Prachtig neoclassicistisch gebouw zonder toren, in het centrum van Breda. Na vele decennia van verval gerestaureerd begin jaren 1990. In het begin van de negentiende eeuw ontstond er in Breda een georganiseerde joodse gemeenschap. Deze kleine groep hield godsdienstoefeningen in het pand De Blauwe Hand achter de Haagdijk.
In 1845 werd in de Schoolstraat een synagoge gebouwd. De joodse gemeente beschikte ook over een eigen school. Er was een armenbestuur en een genootschap dat zich bezig hield met zieken- en armenzorg, terwijl een vrouwengenootschap zorg droeg voor het onderhoud van de synagoge en de rituele voorwerpen. In de omgeving van Breda waren tijdens de bezettingsjaren ongeveer 80 joden ondergedoken, die door het verzet ondersteund werden. In de synagoge werden ernstige vernielingen aangericht door de NSB, een deel van het interieur werd geroofd. Na de oorlog kwam de joodse gemeente Breda aanvankelijk vanaf 1952 bijeen in een tot synagoge ingerichte kamer. In 1971 werd een pand aangekocht aan de Dr. van Mierlostraat en als synagoge ingewijd. De oude synagoge aan de Schoolstraat heeft jarenlang als werkplaats gediend, maar is na een verbouwing en een restauratie in september 1992 weer in gebruik genomen. In de synagoge is ook een bescheiden bibliotheek gehuisvest. Sinds december 2002 is het gebouw weer eigendom van de NIG (Nederlandse Israëlitische Gemeente) Breda, die het aankocht van Stichting Exploitatie Synagoge Breda. Er zijn regelmatig diensten. In het nabijgelegen Terheijden werd in 1983 de synagoge van de liberaal-joodse gemeente Brabant ingewijd. (Bron: JHM)
De synagoge
De Nederlands Israëlitische Gemeente in Breda werd gesticht in 1803. Op vrijdagmiddag 22 siewan 5605, of 27 juni 1845, werd onder grote belangstelling de synagoge van Breda in de Schoolstraat voor de eerste maal ingewijd. Tijdens de Tweede Wereldoorlog, in 1942, werden de Joodse inwoners van Breda weggevoerd. De synagoge werd geplunderd en ernstig beschadigd. Op zondag 20 september 1992, werd na een ingrijpende restauratie de synagoge, met een ingetogen plechtigheid, te tweeden male ingewijd en in de daarop volgende feestdagen, Rosj Hasjana (Joods Nieuwjaar) en Jom Kippoer (Grote Verzoendag) door de Joodse gemeente opnieuw in gebruik genomen.
- (Bron: erfgoedbreda.nl)
Externe links
Afbeeldingen
- Op zoek naar afbeeldingen.