Buren, Markt 4 - Sint Lambertuskerk

Bezig met het laden van de kaart...

Algemene gegevens
Naam kerk:	Lambertuskerk
Genootschap:	PKN Protestantse Gemeente te Lingestreek
Provincie:	Gelderland
Gemeente:	Buren
Plaats:	Buren
Adres:	Markt 4
Postcode:	4116BE
Sonneveld-index:	11156
Jaar ingebruikname:	1395
Architect:
Huidige bestemming:	hervormde kerk
Monument status:	Rijksmonument 11329

Geschiedenis

opname 11-03-2007 © C. Verhaaf Kesteren

Historische kerk met monumentale renaissance toren.

De kerk werd in 1367 gesticht als een kapel en in 1395 als parochiekerk genoemd naar de heilige Lambertus. De Utrechtse bisschop Frederik van Blankenheim gaf in dat jaar toestemming aan de gelovigen te Buren een zelfstandige parochie te vormen in de Lambertuskerk.[1][2] In de 15de eeuw werd de kerk uitgebreid met zijbeuken en een nieuw hoofdkoor en kreeg hij zijn huidige gedaante. De kerk heeft een toren in met een bovenbouw in renaissancestijl, die werd gebouwd door Alessandro Pasqualini en Pieter Post. De kerk is in de periode 1973 tot 1980 gerestaureerd. De kerktoren werd in 1990 gerestaureerd. Het Bätzorgel dateert uit 1852.[3]

(Bron:Wikipedia)

Op 8 juli 1551 trad de 18-jarige Willem in deze kerk in het huwelijk met Anna van Egmond. Het derde kind van Willem van Oranje Maria van Buren is in 1616 begraven in de tombe onder het koor. Ze is op 23 oktober 1616 bijgezet in de grafkelder van haar Egmondse voorgeslacht in deze kerk.

De Hervormde Gemeente Buren is onderdeel van de Protestantse Streekgemeente tussen Lek en Linge. De hervormde gemeente is een gemeente van het brede midden, met zowel leden die zich rekenen tot de Gereformeerde Bond als leden die zich vrijzinnig noemen.

Monumentomschrijving Rijksdienst

Herv. Kerk (St. Lambertus). In oorsprong eenbeukige kapel uit het derde kwart van de 14de eeuw, in 1395 tot parochiekerk verheven en waarschijnlijk in het eerste kwart der 15de eeuw met zijbeuken uitgebreid, waarna omstreeks of na het midden der 15de eeuw het hoofdkoor verrees. Noordbeuk, aanvankelijk met noorderzijkoor, dat in 1733 werd afgebroken, gebouwd in de 16de eeuw. Koor, middenschip en noorderzijbeuk dragen houten tongewelven; over de zuidbeuk een kwarttongewelf. De inventaris der kerk omvat o.a.: een preekstoel uit de eerste helft der 17de eeuw met een koperen lezenaar uit ongeveer dezelfde tijd, vier koperen kaarsenkronen uit de 17de eeuw, een houten tekstbord in geschilderde omlijsting uit het tweede kwart der 17de eeuw en een aantal 16de en 17de eeuwse grafzerken. Monument uit 1900 voor Maria van Nassau (1556-1616), tweede dochter van Anna van Egmond en Willem van Oranje, op het koor.

Toren van de Herv. Kerk. De toren bestaat uit een kort na 1395 gebouwd, vierkant benedendeel van baksteen, verlevendigd door eenvoudige spaarvelden, waartegen in de 16de eeuw een veelhoekige traptoren aan de westzijde verrees. Bovenbouw van drie achtkanten, waarvan het onderste, waarschijnlijk van Pasqualini, omstreeks 1540, Toskaanse halfzuiltjes en geprofileerde natuurstenen galmgaten met rondbogen op imposten heeft. Het tweede en derde achtkant, onderscheidenlijk van baksteen en hout, waartussen een koepeldak, zijn ontworpen door Pieter Post en voltooid in 1665. Klokkenstoel met gelui van twee klokken, waarvan één van J., F. en T. Simon, 1615, diam. 109 cm. en een moderne klok. In de koepel klok van H. de Borch, 1520, diam. 66,9 cm. Mechanisch torenuurwerk J. H. Addicks en Zn., Amsterdam, is in 1995 buiten gebruik gesteld.

Orgels

Witte-orgel.

De fa. Bätz & Co. bouwde in de jaren 1851/1852 een nieuw orgel in de Hervormde Kerk te Buren. Het orgel werd op 11 juli 1852 in gebruik genomen als eerste orgel in de kerk sinds de reformatie. Het stond opgesteld op een galerij aan de westkant van het koor. Het orgel werd in 1888/1889 gerestaureerd. In 1951 werd de windvoorziening geëlektrificeerd. Bij werkzaamheden door Sanders in de jaren 1953 en 1954 is een zelfstandig pedaal gemaakt door een Subbas 16' buiten de kas te plaatsen. In 1955 voegde Sanders een tremulant toe. De kerk werd in de jaren zeventig gerestaureerd. Hierna werd het orgel in 1980 verplaatst naar de oostzijde van de toren, op een nieuwe galerij. De restauratie werd uitgevoerd door S.F. Blank. De hardstenen kolommen onder het orgel zijn afkomstig uit Katwijk aan de Rijn. Blank verwijderde de Subbas van Sanders, en maakte het groot octaaf van de Bourdon 16' rechtstreeks op het pedaal bespeelbaar. Het orgel is bij de restauratie wit geschilderd. Het was voor die tijd imitatie-eiken. Adviseur bij de werkzaamheden was Hans Erné. Op 2 november 1980 kon het weer in gebruik worden genomen. Het orgel werd op 18 november 1980 gepresenteerd met een concert door H.J. Scholte.

(Bron:Orgeldatabase)

In de media

Uit ; Stadtiel.nl d.d. 7 december 2014

De Sint-Lambertuskerk van Buren wordt vrijdag 12 december 2014 overgedragen aan de Stichting Oude Gelderse Kerken (SOGK). In de kerk behorend tot de Hervormde Gemeente Buren blijven kerkdiensten plaatsvinden. Daarnaast krijgt de kerk een eigen plaatselijke commissie (PC) die aan het werk gaat om andere activiteiten te ontwikkelen waarmee de reguliere lopende kosten gedekt kunnen worden. De SOGK zal zorgdragen voor het duurzaam beheer en behoud van de kerk.

Externe links

Afbeeldingen

Exterieur

Ansichtkaart 1934 - WG
ansichtkaart
ansichtkaart
foto: André van Dijk, kerkenverzamelaar. Opname 24-06-2008
foto. André van Dijk. Kerkenverzamelaar. opname 24-06-2008
Toren vanuit het westen. 20-07-2010 AR
Westportaal. 20-07-2010 AR
Detail van de 16de eeuwse achtkant en lantaarn. 20-07-2010 AR
Westgevel zuider zijbeuk. 20-07-2010 AR
Doorgang in steunbeer noorder zijbeuk. 20-07-2010 AR
Waag. foto. André van Dijk. Kerkenverzamelaar. opname 24-06-2008
Waag tegen westgevel noorder zijbeuk. opname 30-08-2008 foto. Edward Ippel. Hoorn.
foto. André van Dijk. Kerkenverzamelaar. opname 24-06-2008
Noorder zijbeuk vanuit het noorden. 20-07-2010 AR
Noordportaal. 20-07-2010 AR
foto. André van Dijk. Kerkenverzamelaar. opname 24-06-2008
foto:Janet Bennink 2003
Laatste travee noorder zijbeuk. 20-07-2010 AR
opname 30-08-2008 foto. Edward Ippel. Hoorn.
Noorder zijbeuk vanuit het noordoosten. 20-07-2010 AR
foto. André van Dijk. Kerkenverzamelaar. opname 24-06-2008
Noordzijde koor op de voorgrond in het straatwerk de contouren van het verdwenen noorder zijkoor. 20-07-2010 AR
foto. André van Dijk. Kerkenverzamelaar. opname 24-06-2008
Oostzijde noorder zijbeuk. 20-07-2010 AR
opname 30-08-2008 foto. Edward Ippel. Hoorn.
opname 30-08-2008 foto. Edward Ippel. Hoorn.
foto. André van Dijk. Kerkenverzamelaar. opname 24-06-2008
foto. André van Dijk. Kerkenverzamelaar. opname 24-06-2008
foto. André van Dijk. Kerkenverzamelaar. opname 24-06-2008
Lambertus vanuit het oosten. 20-07-2010 AR
opname 30-08-2008 foto. Edward Ippel. Hoorn.
Zuidzijde koor. 20-07-2010 AR
toren vanuit het oosten. 20-07-2010 AR
Merkwaardig opening in een steunbeer van het koor met gewelf aanzet en kraagsteen. 20-07-2010 AR
Fraaie kraagsteen in een opening van een steunbeer van het koor. 20-07-2010 AR
Toren vanuit het zuiden. 20-07-2010 AR
opname 30-08-2008 foto: Edward Ippel, Hoorn.
opname 30-08-2008 foto. Edward Ippel. Hoorn.