Deventer, Rielerweg 73 - Joannes Vianney (1929 - 2014)

Bezig met het laden van de kaart...

Algemene gegevens
Naam kerk:	Joannes Vianney
Genootschap:	Rooms Katholieke Kerk
Provincie:	Overijssel
Gemeente:	Deventer
Plaats:	Deventer
Adres:	Rielerweg 73
Postcode:	7416ZA
Sonneveld-index:	10049
Jaar ingebruikname:	1929
Architect:	Roebbers, M.A.
Huidige bestemming:	kunsthandel
Monument status:	Rijksmonument 510768

Geschiedenis

Belangrijke grote kerk met dakruiter.

Nieuwe parochiekerk, opgedragen aan Jo(h)annes Vianney (Pastoor van Ars) in de toenmalige oostelijke stadsuitbreiding met arbeiderswoningen van de Katholieke Woningstichting St. Joseph. Het gebouw, qua detaillering gebouwd in een sobere, zakelijk-expressionistische trant kwam in 1929-'30 tot stand naar een ontwerp uit 1927 van de lokale architect Martin A. Roebbers. Deze architect stond onder sterke invloed van de toenmalige liturgische beweging (volkskerk) en enigszins onder invloed van het werk van Kropholler. De oorspronkelijk ontworpen toren is door bezuinigingen niet uitgevoerd (zie ontwerptekening onder). De O.L.Vrouwe Hemelvaartkerk in Heino die Roebbers vier jaar eerder in Heino had gebouwd, kent wel een toren en vertoont zeer veel gelijkenis. Hoewel het een basiliek betreft heeft de kerk de ruimtewerking van een centraalbouw. Het schip is even breed als hoog, het koor is breed en in verhouding ondiep, waardoor de viering van de eredienst goed te volgen is. De keuze voor een dergelijke overzichtelijke plattegrond was het gevolg van de liturgische vernieuwingsbeweging in de jaren 1920, die streefde naar actievere deelname van de kerkgangers aan de mis, waartoe een overzichtelijker ruimtetype nodig was. De kerk is gebouwd in schoon metselwerk. De entreeportalen en scheidingsbogen hebben een paraboolvorm. Het glas-in-lood in de kerk is vervaardigd door het atelier Lou Asperslagh te Den Haag. Hoofdaannemer van het werk was de firma Schulkes. Aan de kerk zijn, behalve voor het gewelf, ruim 850.000 stenen verwerkt, het smeedwerk is van H.Th. Wezenberg, het schilderwerk van J. Loryn, het loodgieterswerk van Langeland te Coevorden, de meubilering van S. de Boer, het steenhouwwerk van Olthof en Te Riele. De elektrische werken zijn van het Technisch Bureau van Bodifee te Deventer. De plechtige inwijding werd verricht door Z.D.H. Mgr. H. v.d. Wetering, Aartsbisschop van Utrecht. Eind 1929 werd gestart met de bouw van de pastorie naar een ontwerp van Architectenbureau Roebbers-Haket.

Van eind 2011 tot eind 2012 was dit belangrijke kerkgebouw mede in gebruik door de parochianen van de R.K. Broederenkerk (St. Lebuïnus) in de binnenstad van Deventer, die toen werd gerestaureerd en tijdens deze restauratie gesloten was. De belangrijke reliekschrijn van de Heilige Lebuïnus uit de Broederenkerk stond in dit jaar tijdelijk opgesteld rechts voorin de St. Joannes Vianneykerk.

Zondag 29 juni 2014 vond de laatste R.K. viering in deze kerk plaats.

2015 Kerk is verkocht aan een Zwolse Projectontwikkelaar die de kerk intact laat en appartementen in het voormalige gebedshuis wil bouwen, in de tuin is plaats voor nieuwe huizen
2016 Vraagprijs 695.000 Euro k.k.
2016 Verkocht aan een groothandel in Boeddhabeelden, zie voor meer informatie en fotos : https://www.aziatischekunst.com

Monumentomschrijving Rijksdienst

Rooms-katholieke KERK, opgedragen aan Jo(h)annes Vianney (Pastoor van Ars), gebouwd in in 1929 naar ontwerp van M. Roebbers. De kerk is gebouwd in, qua detaillering, voornamelijk sobere expressionistische vormen met schoon metselwerk. De entreeportalen en scheidingsbogen hebben een paraboolvorm. Hoewel het een basiliek betreft heeft de kerk de ruimtewerking van een centraalbouw. Het schip is even breed als hoog, het koor is breed en in verhouding ondiep, waardoor de viering van de eredienst goed te volgen is. De keuze voor een dergelijke overzichtelijke plattegrond was het gevolg van de liturgische vernieuwingsbeweging in de jaren '20 die streefde naar actievere deelname van de kerkgangers aan de mis, waartoe een overzichtelijker ruimtetype nodig was. Het glas-in-lood in de kerk is vervaardigd door het atelier Asperslagh te Den Haag.

Omschrijving

Driebeukige basiliek onder zadeldak met dakruiter, met een smallere narthex onder een lager zadeldak en een vijfzijdige absis.

De voorgevel van de narthex heeft entrees in portieken met paraboolbogen en drielicht vensters. In de geveltop een nis met het beeld van Pastoor van Ars.
Aan de zijgevels steunberen op de traveescheidingen.
Het schip heeft zes traveeën onder een open houten tongewelf. De scheibogen van het gewelf rusten op uitgemetselde pilasters. Per travee op de begane grond een paraboolboog, in de lichtbeuk drie spitsboogvensters en vijf ruitvormige vensters. Aan de westzijde boven de narthex drie balkons.
Het koor heeft de vorm van een halfronde absis met straalkapellen onder paraboolbogen. In het halfronde gewelf dubbele spitsboogvensters.
Het interieur van de kerk is verrijkt met houtsnijwerk. Banken en bankenplan zijn origineel.

Waardering

Rooms katholieke kerk van architectuurhistorisch belang vanwege:

de kwaliteit van het ontwerp in een, qua detaillering, gematigd expressionistische stijl
de typologie van een basiliek met de ruimtewerking van een centraalbouw, passend in de liturgische vernieuwingsgedachte van de jaren `20 van de twintigste eeuw
de gaafheid van met name het interieur

Orgel

In de kerk is een tweeklaviers Heyligers imitatie-orgel aanwezig.

In de media

Uit Het Centrum, 2 September 1927.

Men schrijft ons uit Deventer, d.d. l September: Zooals reeds bekend, zal de eerste Kerk in ons land, toegewijd aan den H. Joannes Baptista Maria Vianney, pastoor van Ars, te Deventer worden gebouwd. Door Mgr. den Aartsbisschop van Utrecht werd tot eersten pastoor dezer nieuwe parochie aangewezen de Z.Eerwaarde Heer W.M.A. van Rijn, thans reeds alhier bevestigd. Het terrein is zeer gunstig gelegen aan den Rielerweg alliier, in het centrum van een volkrijke buitenwijk. Zeer nette, reeds gedeeltelijk betrokken arbeiderswoningen der Katholieke Woningstichting St. Joseph omgeven het ruime terrein met haar frissche roode daken en zullen straks met het kerkgebouw een mooi geheel vormen. Een niet gering bezwaar vormt echter de omstandigheid, dat de bodem, die bijna overal in Deventer en omgeving vast en zonder „werking" is, daar ter plaatse het maken van een paal- of betonfundeering tot een noodzakelijke vereischte maakt. Aan de N.V. Alg Bouwonderneming "Albouw" te Breda is opgedragen, deze fundeering te maken, Ze zal bestaan in het in den grond slaan van pl.m. 200 palen in beton van 12 M. lengte, over het te bebouwen oppervlak van 1130 vierk. M. De werkzaamheden zijn reeds in vollen gang. De betonpalen worden ter plaatse gegoten in vormen 5 aan 5. Over de palen heen komt een constructie in gewapend beton, waarop tezijnertijd verder gemetseld wordt. Een en ander maakt, dat de bouw dezer eerste Pastoor van Ars-kerk in Nederland noodgedrongen nogal duur wordt. Pastoor van Rijn zal dan ook blij zijn, als hem van hier en daar nog eens een gift wordt toegezonden. Als bezuiniging wordt de kerk voorloopig zonder den reeds geprojecteerden toren gebouwd en ook de reeds in teekening gebrachte pastorie blijft voorloopig achterwege, waarom de Pastoor een zeer bescheiden woning in de onmiddellijke nabijheid der te bouwen kerk gehuurd heeft.

Uit Het Centrum, 10 Augustus 1929.

DE NIEUWE R. K. KERK TE DEVENTER

Het blijkt thans, dat de nieuwe kerk in de voorstad, gewijd aan den H. Johannes Vianney, pastoor van Ars, die Dinsdags a.s. moet worden geconsacreerd door den Aartsbisschop, nog op tijd daartoe gereed zal zijn. Wij namen heden de vordering der werkzaamheden in oogenschouw en konden constateeren, hoe met kracht de laatste hand wordt gelegd aan het fraai en artistiek geheel. Men bouwt nog aan den marmeren opstand van het ruime priesterkoor met het altaar en is bezig aan het plaatsen van den tabernakel, waaraan kunstig bewerkte bronzen deuren komen, van de hand van Lou Asperslach, die ook de in heerlijke tinten gehouden vensters liet brandschilderen met de stemmige bloemmotieven.

Het kerkgewelf is een z.g. kettingboog. Aan de kerk zijn, behalve voor bet gewelf, niet minder dan ruim 850.000 steenen verwerkt. De binnensteen is genuanceerde Friesche steen, en voor den buitenbouw gebruikte men grijze klinkers. Het trasraam is in donkere klinkers uitgevoerd. Het altaar is geheel van Fransch marmer, de vloer van kerk en priesterkoor is met tegels gedekt, terwijl onder de banken de vloer nog is afgedekt met hout. De onderbouw is geheel van beton, en zoo rust ds kerk op pl.m. 200 betonpalen, wegende 2500 K.G. ieder. De avondverlichting geschiedt met eenvoudige, een diffuus licht verspreidende electrische lampen.

Hoofdaannemer van bet werk was de firma Schulkes, het smeedwerk is van H.Th. Wezenberg, het schilderwerk van J. Loryn, het loodgieterswerk van Langeland te Coevorden, de meubileering van S. de Boer, het steenhouwwerk van Olthof en Te Riele. De electrische werken zijn van het Technisch Bureau van Bodifee te Deventer. Zij hebben er eer mee ingelegd.

Uit Het Centrum, 14 Augustus 1929.

CONSACREERING VAN DE NIEUWE KERK TE DEVENTER. Toespraak van kapelaan G. de Geus.

Gisterenmorgen heeft de consecratie plaats gehad van de nieuwe H. Joannes Vianney kerk. De plechtige inwijding werd verricht door Z.D.H. Mgr. H. v.d. Wetering, Aartsbisschop van Utrecht. De eerste plechtige H. Mis werd opgedragen door den HoogEerw. Heer Deken van Beurden van Apeldoorn geassisteerd door de Zeereerw. Heeren Pastoor J.G. Wannet en Olthof. Cantores waren de WelEerw. Heeren G. v. Leeuwen en J. Boerrigter. Onder ds aanwezigen werden opgemerkt: de burgemeester van Deventer Mr. F.W.R. Wttwaal, wethouder A.J. Schoemaker, enkele raadsleden en voorts verschillende deputaties van verenigingen. De toespraak werd gehouden door kapelaan G. de Geus uit Utrecht, die Z.D.H, den Aartsbisschop hartelijk dank zei voor zijn komst naar de stad van St. Lebuïnus, om den zegen af te smeeken van den Almachtige over de nieuwe kerk. Verder bracht spr. dank aan de wereldlijke overheid voor de aanvaarding van de uitnoodiging ter bijwoning van de vreugde van katholiek Nederland. Zich richtend tot pastoor Spitzen bracht Kapelaan de Geus hem dank namens alle parochianen voor zijn blijmoedigen en volijverigen arbeid. Ook werd dank gebracht aan hen, die het eerste moeilijke voorbereidingswerk hebben verricht. Wij missen, aldus spr., den bouwheer architect Roebers, die de voltooiing van dit werk niet mocht beleven. Na de toespraak zong het nieuwe zangkoor onder leiding van den dirigent den heer K. van den Beld.