Didam, Kerkstraat - Martinus (1836 - 1976)

Bezig met het laden van de kaart...

Algemene gegevens
Naam kerk:	Martinus
Genootschap:	Rooms Katholieke Kerk
Provincie:	Gelderland
Gemeente:	Montferland
Plaats:	Didam
Adres:	Kerkstraat 15
Postcode:	6941AC
Inventarisatienummer:
Jaar ingebruikname:	1836
Architect:	Verwayen, P
Huidige bestemming:	gesloopt
Monument status:	Geen

Geschiedenis

Waterstaatskerk met dakruiter. In de eerste decennia van de 19e eeuw stelde de overheid subsidies in het vooruitzicht om de slechtste kerken te vervangen door nieuwe gebouwen. De uitvoering van deze maatregel werd door het ministerie van Waterstaat gecoördineerd, hetgeen resulteerde in een groot aantal zogenaamde Waterstaatskerken in bet hele land. Ook de schuilkerk te Didam was zodanig slecht dat zij vervangen werd door een nieuw kerkgebouw. In oktober 1837, zo'n twee jaar na de aanbesteding, kwam de kerk gereed.

In de jaren daarna werd het gebouw verder aangekleed met altaren en beeldhouwwerk, geheel in de geest van de tijd. Ook de na de Reformatie uit de kerk verwijderde gotische beelden kregen er een plaats, evenals de klok uit 1716. Al voor de Tweede Wereldoorlog was het gebouw in een zodanig slechte staat, dat men restauratie noodzakelijk achtte.

Van een grondige restauratie kon in 1946 geen sprake zijn. Dit hing samen met de gedachte, die bij het bisdom leefde, om tot een tweede parochiekerk in Didam te komen. Men besloot toen om de kerk zover op te knappen dat ze nog voor een aantal jaren te gebruiken was. Het dak werd vernieuwd en de goten waterdicht gemaakt. De vloeren werden, voor zover mogelijk en nodig, vernieuwd en de muren geschilderd.

Ook het interieur werd onder handen genomen. De banken, waaraan sinds de bouw niets meer gedaan was, werden geschilderd. Het hoofdaltaar werd vernieuwd en de oude preekstoel, die halverwege in de kerk stond, werd verwijderd. Ook werden de beelden van de pilaren naar de zijmuren verplaatst. Er kwam een verwarmings- en geluidsinstallatie en het orgel werd gerestaureerd. Deze kerk bleef dienst doen tot in het midden van de jaren zeventig en werd daarna afgebroken. Inmiddels was er een nieuwe St. Martinuskerk verrezen op de plaats van de oude pastorie. J. Dresmé was de architect van de nieuwe kerk. In deze Martinuskerk is op 3 juli 2005 de laatste dienst gehouden. De katholieke diensten worden nu gehouden in de O. L. Vrouwekerk. Deze kerk is in 1955 teruggekocht door de katholieken. Het gebruik van twee kerken werd ook voor de Didammers te veel. (54-05)

Klokkengeschiedenis

In de dakruiter van de Waterstaatskerk hing een klok, die uit 1716 stamde. Waarschijnlijk werd deze kleine klok speciaal voor de oude schuilkerk gegoten. Na de sloop van de oude St. Martinuskerk in de jaren zeventig, is de klok enkele jaren buiten gebruik geweest. In april 1981 werd deze oudste klok van Didam in de klokkentoren naast de nieuwe kerk gehangen. Het opschrift luidt: Anno 1716 Jan Albert de Grave Amstelodami me fecit (Anno 1716, Jan de Grave van Amsterdam heeft me gemaakt).

Orgelgeschiedenis

In 1840 werd in de Waterstaatskerk een orgel geplaatst dat gebouwd en geleverd was door F. Loret Vermeersch, orgelbouwer te Sint Niklaas. Tot wanneer dit orgel dienst heeft gedaan is onbekend. Niet onwaarschijnlijk, maar ook niet zeker, is dat het in 1921 werd verwijderd om plaats te maken voor een orgel dat orgelbouwer B. Koch uit Winterswijk voor f 2.340,- plaatste. Dit orgel bleek op zijn beurt in 1946 zodanig slecht dat het ingrijpend gerestaureerd werd, waarna het nog zo'n twintig jaar dienst deed. In 1964 plaatste de firma Jos. Vermeulen (Alkmaar) een nieuw orgel, dat in 1995 een nieuwe bestemming kreeg in de kerk van de Geref. Gemeente in Nederland te Ederveen.

Gesloopt in 1976 voor nieuwe kerk.