Handelingen

Elspeet, Vierhouterweg 71 - Hersteld Hervormde Kerk

Uit Reliwiki


Bezig met het laden van de kaart...
Algemene gegevens
Naam kerk: Hersteld Hervormde Kerk
Genootschap: Hersteld Hervormde Kerk
Provincie: Gelderland
Gemeente: Nunspeet
Plaats: Elspeet
Adres: Vierhouterweg 71
Postcode: 8075BG
Inventarisatienummer: 19707
Jaar ingebruikname: 2010
Architect: Beijnum, W.M. van
Huidige bestemming: kerk
Monument status: geen


Geschiedenis

Mooie nieuwe kerk ("refodome") met toren. In gebruik genomen in mei 2010. Gemeente ontstaan op 1 mei 2004. Na eerst een gezamenlijk gebruik met en in de Nederlands Hervormde Kerk werd een eigen kerkgebouw in 2010 in gebruik genomen.

In de media

  • Uit: De Stentor, 17 januari 2009.

De bouw van de nieuwe Hersteld hervormde kerk in Elspeet gaat gewoon door, ondanks het feit dat een omwonende in beroep is gegaan bij de Raad van State. Die bewoner van de Vierhouterweg waar de kerk zal verrijzen is naar De Kroon (Raad van State) gestapt.

Deze inwoner van de Nunspeetse kern heeft bezwaren tegen de kerkbouw vanwege 'te verwachten overlast bij het gebruik van de kerk en tegen de zichtlijnen'.

Volgens president-kerkvoogd Gerrit van den Hoorn is deze Elspeter nog de enige die is overgebleven van een groep van bezwaarmakers uit het dorp. De president-kerkvoogd zegt dat het beroep vooralsnog geen consequenties heeft voor de voortgang van de kerkbouw. Zolang er geen uitspraak is gedaan door de Raad van State wordt de bouw niet stilgelegd.

Van den Hoorn stelt dat als alles meezit eind dit jaar het nieuwe kerkgebouw in gebruik kan worden genomen.

opname 03-10-2010 © AvD.
opname 03-10-2010 © AvD.
opname 03-10-2010 © AvD.
opname 03-10-2010 © AvD.
  • Uit: De Stentor, 6 augustus 2009.

De Hersteld Hervormde Gemeente in Elspeet heeft voor het nieuwe kerkgebouw aan de Vierhouterweg twee kerkklokken opgekocht in Soest. Die behoorden toe aan een katholieke kerk - de leegstaande Mariakerk aan de Burgemeester Grothestraat. Later dit jaar wordt de Mariakerk gesloopt. Twee van de drie klokken krijgen een tweede leven in Elspeet. De kleinste klok van 350 kilo blijft in Soest voor een bezinningsruimte in een nieuw te bouwen zorgcentrum.

Het nieuwe kerkgebouw in Elspeet telt ruim 1300 zitplaatsen en zes zalen. De bouw kost 4,2 miljoen euro. De kerk biedt plaats aan de hervormden die in 2004 weigerden zich aan te sluiten bij de nieuwe organisatie Protestantse Kerk in Nederland (PKN). Eind oktober, zo is de verwachting, kan de eerste eredienst worden gehouden. Juridisch is de strijd rond de bouw van de kerk nog niet gestreden. Tegen de bouw loopt nog één procedure bij de Raad van State. Een overbuurman aan de Vierhouterweg heeft bezwaren aangetekend tegen het bouwvolume, de locatie en de gevreesde overlast.

Verwacht wordt dat de Raad van State nog deze maand een uitspraak doet in die kwestie.

  • Uit: Reformatorisch Dagblad d.d. 11 augustus 2009.

De orgelcommissie van de Hersteld Hervormde Gemeente te Elspeet is vorige week in de Duitse stad Weimar geweest om het orgel op te halen voor haar nieuwe kerkgebouw.

Met vijf man is de commissie bezig geweest om het orgel te demonteren. „Het is nauwkeurig, maar ook zwaar werk om, onder andere, de windladen heel beneden te krijgen”, laat Arie Spelt van de orgelcommissie weten.

Het instrument, een Metzlerorgel uit 1953, bevond zich in de rooms-katholieke Herz-Jesu-Kirche in Weimar, in de Duitse deelstaat Thüringen. Dat wordt vervangen door een ander, omdat een oud glas-in-loodraam door het orgel nauwelijks te zien was, aldus Spelt.

Het orgelfront is overigens grotendeels in Duitsland achtergebleven. In Elspeet wordt een nieuwe kast gebouwd.

De opbouw van het orgel in Elspeet gaat „nog zeker een halfjaar, zo niet een jaar duren” voorspelt Spelt. „Omdat we veel met vrijwilligers willen doen, gaat de opbouw langzamer. Het orgel wordt ook met een rugwerk uitgebreid tot een drieklaviersorgel.” Dit rugwerk zal 7 stemmen tellen, waardoor het totaal ­aantal stemmen op 37 komt. Spelt: „Maar ik denk dat we de gemeente de eerste tijd nog met een elektronisch orgel zullen begeleiden.”

Het Metzlerorgel kostte 40.000 euro en met de opbouw in het Elspeter kerk­gebouw hoopt de orgelcommissie „onder de 100.000 euro” te blijven.

Het nieuwe kerkgebouw van de hersteld hervormde gemeente, aan de Vierhouterweg, wordt bouwkundig opgeleverd in oktober. De kerk zal duizend zitplaatsen tellen; de kosten bedragen zo’n 4 miljoen euro. De gemeente hoopt er aan het eind van het jaar in te kunnen kerken.

  • Uit: Reformatorisch Dagblad d.d. 9 september 2009.

De kans dat de Raad van State alsnog een streep haalt door de bouwvergunning voor het inmiddels gebouwde bedehuis van de hersteld hervormde gemeente in Elspeet is niet groot. Dat bleek dinsdag tijdens een rechtszaak in Den Haag.

De raad kan hooguit de gemeente op de vingers tikken vanwege het volgen van een verkeerde vrijstellingsprocedure. De gemeente Nunspeet vroeg de provincie geen expliciete toestemming voor de bouw van de kerk tussen de Maatweg en de Vierhouterweg.

De raadsvrouw van de gemeente zei echter dat de provincie tijdens vooroverleg al informeel instemde met de bouwlocatie. „Direct na de afsplitsing van de PKN was duidelijk dat de hersteld hervormden een nieuw kerkgebouw wilden bij de al eerder aangekochte pastoriewoning aan de Vierhouterweg.”

Bezwaarmaker A. Spits kwam niet opdagen tijdens de zitting. Hij woont schuin tegenover de kerk en is de enige die het verzet tegen de kerkgebouw volhoudt. Eerder tekenden ook andere omwonenden en een natuurorganisatie bezwaar aan, maar die haakten af. De kerk is overigens al gebouwd. Spits kan hoogstens nog een planschadeclaim bij de gemeente indienen. Uitspraak over zes weken.

  • Uit: Reformatorisch Dagblad d.d. 14 oktober 2009.

De gemeente Nunspeet is in de fout gegaan met het verlenen van toestemming voor de bouw van het kerkgebouw van de hersteld hervormde gemeente in Elspeet.

De Raad van State heeft de gemeente daarom woensdag op de vingers getikt. In een uitspraak stelt het rechtscollege dat de gemeente Nunspeet de provincie Gelderland expliciet om toestemming had moeten vragen voor de bouw van de kerk op een weiland tussen de Maatweg en Vierhoutenweg.

Volgens de raad ligt het perceel waar de kerk is gebouwd binnen de invloedsfeer van een zogenaamd „zwaar beschermd” natuurgebied. De gemeente stelt echter dat er niets aan de hand is: de provincie had tijdens vooroverleg informeel al ingestemd met de bouwlocatie.

De hersteld hervormde gemeente begon na het uiteengaan met de hervormde gemeente met de voorbereiding van de bouw. Het kerkgebouw is intussen gebouwd, maar de bouwvergunning en vrijstellingsprocedure moeten over. Een overbuurman kan opnieuw bezwaar maken tegen de vergunning. De man woont schuin tegenover de kerk en is de enige die het verzet tegen de kerk volhoudt. Eerder tekenden ook andere omwonenden en een natuurorganisatie bezwaar aan.

  • Uit: De Stentor, 15 oktober 2009.

De zak met geld die Ton Spits is aangeboden door de hersteld hervormde kerk van Elspeet had hij al geweigerd. In ruil voor een geldelijke planschadevergoeding had de Elspeter z'n bezwaar tegen de bouw van de kerk aan de Vierhouterweg moeten intrekken.

Woensdag bleek waarom. Spits kreeg met zijn bezwaar het gelijk aan zijn zijde van het hoogste rechtscollege in ons land, de Raad van State. De gemeente Nunspeet is in de fout gegaan met het verlenen van toestemming voor de bouw van de kerk. De bouwvergunning is vernietigd.

Toch wil Spits, die schuin tegenover de kerk woont, geen lange neus trekken richting kerk en gemeente. "Het enige wat ik fijn vind is dat ik gelijk heb gekregen, maar genoegdoening, nee. Het gebouw is daarmee niet weg", stelt de Elspeter accountant.

Of hij nu weer bezwaar gaat maken tegen de kerkbouw nu de hele procedure moet worden overgedaan weet hij nog niet. Hij houdt ook andere opties open. Spits wil graag in gesprek met de kerk, die hij zegt een warm hart toe te dragen. "Misschien is er nog iets te regelen met aanpassingen aan de kerkbouw". Zijn bezwaar was van procedurele aard, maar waar bij hem het meeste zeer zit over de kerkbouw wil de Elspeter niet prijsgeven. Toch laat hij doorschemeren dat hij liever op de plek van de kerk een 'groen weilandje met koetjes had gezien dan zo'n massief gebouw'. "Daar ben ik nooit blij mee geweest".

De hersteld hervormden waren woensdag 'onaangenaam verrast' door de uitspraak van de Raad van State. "Tot nu toe was alles positief verlopen en dit hadden wij niet verwacht", zegt Gerrit van Hoorn, woordvoerder van de Elspeter kerk. Hij heeft overigens wel vertrouwen in een goede afloop en verwacht dat er in december gewoon voor het eerst gekerkt kan in het nieuwe godshuis. "Het is nu een procedurele kwestie die de gemeente verder oppakt. We zullen kijken hoe dat verloopt". Van Hoorn is blij met de handreiking die plaatsgenoot Spits nu doet. "Wij staan open voor een gesprek met hem".

  • Uit: Veluweland.nl, 27 oktober 2009.

Het college van b & w van Nunspeet heeft een nieuw besluit genomen om aan de Hersteld Hervormde Gemeente Elspeet een bouwvergunning te verlenen voor het oprichten van een kerkgebouw aan de Vierhouterweg, met 1100 zitplaatsen, een parkeerterrein en een verbindingsweg. Onlangs, op 14 oktober, werd het eerdere besluit van b & w, dat op 31 januari 2008 werd genomen, vernietigd door de Raad van State.

Volgens wethouder Harm Westerbroek is het besluit vernietigd doordat er een verkeerd artikel is toegepast. ..Het had artikel 19.1 in plaats van artikel 19.2 WRO moeten zijn. Heel vervelend, maar gelukkig hoeft het werk niet meer helemaal over worden gedaan. Het werk is al gedaan. Wel moet het besluit opnieuw worden gepubliceerd. Dat gebeurt in de loop van volgende week. Afhankelijk of er wel of geen bezwaren zijn, kunnen de bouwerkzaamheden dan worden voortgezet. Het betreft slechts het parkeerveld. De kerk is al klaar.

Volgens Westerbroek gaat het om een formele en juridische kwestie. ,,Het effect is het zelfde. De Raad van State vond dat artikel 2 in dit geval niet toegepast mocht worden omdat het een siginificante aanslag doet op de bossen. Artikel 2 had alleen mogen worden gebruikt, indien de activiteit waarvoor vrijstelling werd gevraagd, staat in de provinciale lijst. In dit geval was de provincie het echter wel met de plannen eens. Maar toch moet het over van de Raad van State en dat is jammer. We hebben een fout gemaakt en dus moet het besluit opnieuw worden genomen. De bouw ligt stil en de kerk zal nu iets later opengaan.

De Raad van State heeft met het vonnis van 14 oktober het hoger beroep van A. Spits uit Elspeet, tegen de uitspraak van de Zutphense rechtbank, 19 november 2008 gegrond verklaard. De bezwaren daartegen van de Stichting Natuur- en Cultuurbehoud Vierhouten en omgeving, en van A. Spits, C. Berens, B.C.C. Ernsting, M. Hazeleger en E.J.W. Pluim uit Elspeet, werden in de beoordeling van hun beroep bij de rechtbank in Zutphen ongegrond verklaard. Dat is nu verleden tijd, want de Raad van State heeft het hoger beroep van Spits niet alleen gegrond verklaard, maar ook het betwiste besluit van B en W van 31 januari 2008 vernietigd.

  • Uit: Reformatorisch Dagblad d.d. 5 november 2009.

De ChristenUnie in Nunspeet heeft woensdag aan het college van B en W vragen gesteld over de bouw van de kerk van de hersteld hervormde gemeente in Elspeet.

De Raad van State concludeerde vorige maand dat de gemeente Nunspeet geen bouwvergunning had mogen afgeven. Volgens het bestemmingsplan was de bouw niet toegestaan. Om de bouw toch mogelijk te maken, volgde het college een artikel 19.2-procedure. Hierdoor kan het college een vergunning geven zonder dat de gemeenteraad het bestemmingsplan moet wijzigen. De Raad van State gaf aan dat niet is voldaan aan de eisen voor de procedure.

Het college heeft inmiddels besloten een artikel 19.1-procedure te volgen. Ook hiermee kan het college zelfstandig een besluit nemen zonder een goedkeuring van de gemeenteraad tot het wijzigen van het bestemmingsplan.

De ChristenUnie wil weten op grond waarvan het college destijds besloot de bouwvergunning af te geven. Ook wil de fractie weten waarom het college denkt dat de nieuwe procedure wel standhoudt. De kerk is inmiddels vrijwel gereed. Door de uitspraak van de raad mag Nunspeet geen gebruiksvergunning afgeven en kan het gebouw niet in gebruik worden genomen.

  • Uit: Reformatorisch Dagblad d.d. 1 juni 2010.

In Elspeet is op woensdag 19 mei het nieuwe kerkgebouw van de hersteld hervormde gemeente aan de Vierhouterweg in gebruik genomen. De predikant van de gemeente, ds. H. Zweistra, preekte bij deze gelegenheid over Handelingen 2:37-47.

Het nieuwe bedehuis telt duizend zitplaatsen, naar verwachting ruim voldoende voor de zondagse erediensten. Er is een schuifwand gemaakt tussen de kerkzaal en een kleinere zaal, zodat bij bijzondere diensten en in vakantieperiodes meer mensen de diensten kunnen bijwonen.

De kerk is gebouwd door hoofdaannemer Slingerland Bouw uit Nijkerk, naar een ontwerp van architectenbureau Van Beijnum. Het drieklaviers Metzlerorgel is afkomstig uit Duitsland.

Orgel

Het aangekochte orgel is in 1953 door de firma Oscar Metzler & Söhne (Dietikon) gebouwd voor de Cisterciënser kloosterkerk te Wettingen (Aargau). In 1991 werd het ten geschenke gegeven aan de parochie van de Herz-Jesu-Kirche te Weimar. De dispositie, die sinds 1953 niet gewijzigd is, luidt:

  • Hoofdwerk (manuaal 1): Rohrflöte 16' - Prinzipal 8' - Hohlflöte 8' - Gemshorn 8' - Octave 4' - Nachthorn 4' - Octave 2' - Mixtuur 1⅓' 5-6 sterk - Zimbel 1' 3-4 sterk - Trompete 8'.
  • Positief (manuaal 2): Suavial 8' - Gedackt 8' - Prinzipal 4' - Rohrflöte 4' - Quinte 2⅔' - Octave 2' - Waldflöte 2' - Terz 1 3/5' - Larigot 1⅓' - Superoctave 1' - Scharf 1' 6 sterk - Krummhorn 8'.
  • Pedaal: Prinzipalbaß 16' - Subbaß 16' - Prinzipal 8' - Rohrgedackt 8' - Octave 4' - Rauschquinte 2⅔' 2 sterk - Posaune 16' - Trompete 8'.
  • Koppelingen: Hoofdwerk aan Pedaal - Positief aan Pedaal - Positief aan Hoofdwerk.
  • Speelhulpen: 2 vrije combinaties - Tutti - Crescendo-Tritt - Zungen ab - Mixtur ab - Scharf ab.

Mechanische speeltractuur en elektrische registertractuur (sleepladen). Manuaalomvang: C-g3. Pedaalomvang: C-f1.

Externe links

Afbeeldingen

Exterieur

Interieur