Finsterwolde, C.G. Wiegersweg 1 - Stefanuskerk

Bezig met het laden van de kaart...

Algemene gegevens
Naam kerk:	Stefanuskerk
Genootschap:	PKN Protestantse gemeente Reiderland
Provincie:	Groningen
Gemeente:	Oldambt
Plaats:	Finsterwolde
Adres:	C.G. Wiegersweg 1
Postcode:	9684EK
Sonneveld-index:	00738
Jaar ingebruikname:	13e
Architect:
Huidige bestemming:	protestantse kerk
Monument status:	Rijksmonument 15650 (Kerk); 15648 (toren)

Geschiedenis

Historische dorpskerk en 19e eeuwse vrijstaande toren.

Het kerkgebouw werd in het begin van de dertiende eeuw gebouwd. Oorspronkelijk was het een romano-gotische kruiskerk. Maar in 1600 werden de dwarsbeuken afgebroken. Vanaf die tijd is het dus geen kruiskerk meer. In dezelfde periode werd het kerkgebouw 5,5 meter verlaagd en werd er een koorgedeelte aan de kerk gebouwd. In 1970 is de kerk grondig gerestaureerd. De banken werden uit het koor verwijderd. In het koorgedeelte zijn grafzerken en een grafkelder te vinden. De eerste steen voor de los van de kerk staande toren werd gelegd op 16 juni 1820 en kwam 2 jaar later gereed. De toren is gebouwd op 96 ingeheide palen. Op de spits staat geen haan, maar een paard.

Orgel

In 1808 bouwde Freytag een orgel voor de kerk van Finsterwolde met één manuaal en aangehangen pedaal, met in totaal 15 stemmen. Het orgel is gerepareerd door N.A.G. Lohman in 1868 en door de firma Van Oeckelen in 1887, maar er is niets gewijzigd, met uitzondering van de stemming en de toonhoogte. In 1971/1972 werd het orgel geheel gerestaureerd door A.H. de Graaf onder advies van Klaas Bolt. Van de Mixtuur zijn enkele koren stom.

(Bron:Orgeldatabase)

Monumentomschrijving Rijksdienst

Kerk

Herv. Kerk op Kerkhof. De kerk bestaat uit het schip van een romano-gotische kruiskerk, uitwendig kenbaar aan de nissen-arkaden langs de noord- en zuidgevel, inwendig aan een in de muurdikte uitgespaarde gang, zoals aan de rijkst gedetailleerde kerken dezer school voorkomt (Termunten, en over de grens Engerhafen, Bunde e.a.) Koorsluiting jonger. De kerk bezit 19e eeuws meubilair t.w. preekstoel met klankbord en trap, doophek met banken (1817), herenbank met snijwerk aan achterschot en wangen (1813). Banken met paneelwerk, koorbetimmering met opzetstukken van voormalige banken, orgelbalustrade op zuilen. Orgel uit 1808, gemaakt door H.H. Freytag. Verschillende zerken waaronder een 17e eeuwse en twee 18e eeuwse. Gedenkbord bij de bouw van een toren in 1663.

Toren

Op de hoek van het kerkhof staat de klokkentoren, in 1822 opgetrokken.

In de media

Uit Monumentaal.com, d.d. 18 oktober 2016

De Protestantse gemeente Reiderland draagt op vrijdag 28 oktober de kerk te Finsterwolde over aan de Stichting Oude Groninger Kerken (SOGK). Met de overdracht heeft de SOGK 85 kerken, twee synagogen, 55 kerkhoven/begraafplaatsen en acht (vrijstaande) torens in bezit. De Protestantse gemeente huurt het gebouw terug en blijft de kerk gebruiken voor de eredienst. Ook werden en worden er nu en in de toekomst culturele activiteiten gehouden. De kerk te Finsterwolde aan de C.G. Wiegersweg is een eenbeukige, laatgotische kerk met driezijdig gesloten koor en een vrijstaande toren. Ooit was er een triforium, een ‘galerij’ hoog in de kerk, die voor de vensters langs liep, en was het een indrukwekkende laatromaanse kruiskerk. Hiervan rest slechts het sterk gewijzigde schip uit circa 1275. Na een grote brand in 1586 is het kruis afgebroken, de kerk werd ruim vijf meter verlaagd en het koor toegevoegd. Het vrij eenvoudige interieur bevat grotendeels vroeg 19e eeuws meubilair waaronder banken, herenbanken en een fraai gesneden preekstoel. Ook het orgel van H.H. Freytag stamt uit die periode. De toren, eigendom van de gemeente Oldambt, wordt niet overgedragen.