Gereformeerde Gemeente in Nederland (Hoek)

Ontstaansgeschiedenis

Uit een oud kasboekje blijkt dat reeds in 1901 te Hoek kerkdiensten worden belegd. Regelmatig gaan er predikanten en oefenaars voor. Niet alleen predikanten als ds. L. Boone, ds. Van Oordt en anderen die aan Terneuzen verbonden zijn, maar ook oefenaar P. Ingelse, A. van der Stel, ds. A. Makkenze, ds. Kieviet en zelfs ds. G.H. Kersten preken er. Al in 1925 wordt Hoek een afdeling van de Gereformeerde Gemeente te Terneuzen. Deze afdeling komt op zondag samen. Het is de gewoonte dat een ouderling die in de buurt van Hoek (of in het dorp zelf) woont de diensten op Hoek verzorgt. Later doen beurtelings de ouderlingen uit Terneuzen de diensten. Evenals de moedergemeente kiest ook de afdeling Hoek in 1953 de zijde van de Gereformeerde Gemeenten in Nederland. In 1948 komen enige leden van de afdeling Hoek samen en stellen een schrijven op gericht aan de kerkenraad van Terneuzen. Ze verzoeken de kerkenraad om een vergadering te beleggen en alle Hoekse leden uit te nodigen om een zelfstandige gemeente te Hoek te vestigen. De brief wordt ondertekend door F. Dekker Azn., J. Hamelink, C.W. Neetson, J. Verhelst Izn., Joh. Verhelst Jzn., R. Verhelst en P.J. Verhelst Rzn. Breedvoerig wordt alles besproken, maar de kerkenraad van de Gereformeerde Gemeente te Terneuzen besluit om niet op het verzoek in te gaan na overleg met de consulent. Als ds. D.L. Aangeenbrug naar Terneuzen komt, besluit de kerkenraad om toch op zondagen leesdiensten te Hoek te houden. Ds. Aangeenbrug is zelfs genegen om op doordeweekse avonden te Hoek voor te gaan. Hij belooft driemaal per jaar op een zaterdagavond te preken. Op zaterdag 12 augustus 1950 om 18.30 uur preekt ds. Aangeenbrug voor de eerste keer aldaar. Ook vragen de leden van Hoek aan de kerkenraad van Terneuzen of zij op Bid- en Dankdagen predikanten mogen verzoeken. Hier wordt echter door de kerkenraad geen goedkeuring aan verleend. Wel komt ds. Aangeenbrug op donderdag 23 november 1950 een dankstond houden. Tevens kunnen er kinderen tijdens deze dienst ten doop worden gehouden. In het najaar van 1952 wordt er een plafond in het kerkgebouw aangebracht. Daardoor krijgt het gebouw meer het aanzien van een kerkgebouw. Ouderling De Kraker deelt deze wijziging mee op de kerkenraadsvergadering van 16 augustus 1952 te Terneuzen. Hij zegt voorts dat het een “keurig gebouwtje” is geworden. Op woensdag 27 augustus 1952 om 19.00 uur gaat ds. Aangeenbrug voor in het opgeknapte kerkgebouwtje. Koster M. de Poorter draagt in maart 1954 zijn werk over aan de heer K. de Blaeij Sr. In 1960 wordt er een nieuw orgel aangekocht, omdat het oude totaal versleten is. Dit orgel doet maar vijf jaar dienst, want in 1965 valt het besluit om wederom uit te zien naar een ander orgel. Eind augustus 1967 deelt ds. Pannekoek aan de kerkenraad mee dat ouderling De Kraker als gevolg van zijn verhuizing de gemeente gaat verlaten. De Kraker, die al jaren weduwnaar is, woont bij zijn getrouwde dochter in huis. Maar zijn dochter en schoonzoon gaan verhuizen. Zodoende ziet hij zich genoodzaakt met hen mee te gaan, hoewel hij liever op Hoek had willen blijven. Ouderling Krijn de Kraker is een man die op Hoek algemeen bekend is. Hij is maar klein van persoon. Hij wordt op het dorp als “Krientje” de Kraker aangeduid. Hij is een ongeletterde man en zeer eenvoudig in zijn optreden. Maar hij kan goed vertellen wat God door genade aan zijn ziel gedaan heeft, waardoor hij veel achting wegdraagt. Zesentwintig jaar heeft hij de gemeente van Terneuzen met haar afdeling Hoek in het ambt mogen dienen. In het voorjaar van 1968 doet ouderling De Braal het voorstel om voortaan op Hoek maar eenmaal leesdienst te houden als ds. Pannekoek op zondag in Terneuzen voorgaat. Dit zal in de middaguren zijn, als ook in Terneuzen leesdienst wordt gehouden. Dit voostel wordt aanvaard en men besluit hiermee met Pasen te beginnen. Na het vertrek van ds. Pannekoek naar Chiliwack besluit men deze regeling te handhaven. Begin jaren '70 loopt het aantal bezoekers zodanig terug dat aan opheffing van die afdeling gedacht wordt. Door twee omstandigheden komt daar een omkeer in. Doordat het gemakkelijker is om in Hoek een woning te bemachtigen gaan jonggehuwden daar wonen. Vervolgens zorgt de “oliecrisis” van 1973 ervoor dat de mensen op zondag niet met de auto naar de kerk in Terneuzen kunnen. Vanaf toen wordt Hoek goed bezocht en dat blijft zo. Nadat er in 1973 een nieuwe geluidsinstallatie is aangebracht en aan het orgel enige verbeteringen zijn doorgevoerd, besluit men in 1976 om kussens op de banken aan te brengen. Tevens zullen de banken ruimer worden opgezet, waardoor er aan iedere kant een bank komt ter vervallen. Ook zal de poort aan de voorzijde vernieuwd worden. In 1975 besluit men het kerkgebouw op te knappen. De kosten zijn Fl. 23.708,08. Ook wordt er op deze ledenvergadering gevraagd of er gelezen kan gaan worden op Eerste Kerstdag en Oudejaarsdag. Besloten wordt dit niet te doen. Ouderling De Braal deelt mee wegens lichaamsongemakken niet twee keer naar Hoek te kunnen gaan om te lezen. Een andere ouderling zal dit dan voor hem doen. In 1981 verzoekt ouderling Tollenaar enkele verbeteringen aan te brengen aan het kerkgebouw. Dit wordt uitvoerig besproken. Besloten wordt om in overleg met de gemeente een tekening te maken en een kostenberaming. Dit plan wordt bij binnenkomst uitvoerig bekeken en men besluit dit in te sturen bij de gemeente om een bouwvergunning te krijgen. In 1982 komt de bouwvergunning binnen. Aan de voorkant van het gebouw zijn nieuwe ramen nodig, wat tegelijkertijd uitgevoerd zal worden. Voor men echter zover is, zullen eerst de aanpalende garages gesloopt moeten worden. Deze moeten echter wel worden onteigend. Daar dit nogal even gaat duren, wordt gespeculeerd om eventueel op een andere locatie een geheel nieuw kerkgebouw te laten bouwen. Een drietal locaties komt daarvoor in aanmerking. Er zullen hoge uitgaven mee gemoeid zijn. Maar het bestaande kerkgebouw is erg oud en in een nauw aaneengesloten bebouwd gedeelte gelegen. Hier wordt in toenemende mate overlast verwacht. Voor het krijgen van meer inzicht zal ouderling De Kraker informatie inwinnen bij de kerkenraad te Harderwijk die enkel jaren geleden een nieuw kerkje heeft gebouwd. Eind 1982 besluit men toch op de huidige locatie tot nieuwbouw over te gaan. Nadat de gemeente Terneuzen de belendende garages van het kerkgebouw heeft aangekocht, kunnen de nieuwbouwplannen doorgang vinden. In 1987 wordt een offerte aangevraagd voor een passend orgel. Mede door het aantal personen dat de diensten bijwoont, is de capaciteit van het bestaande orgel te gering. In 1995 wordt er gediscussieerd of het kerkgebouw gesloten kan worden en daarmee de afdeling Hoek op te heffen. Enkelen zien dat als een groot bezwaar. De diensten op Hoek zijn goed bezet, ook de middagdienst. De voorzitter, ouderling Wisse, zegt dat wel overwogen moet worden dat thans twee kerkdiensten gehouden worden binnen een straal van ongeveer 6 km. Voor de ouderlingen vormt dit eveneens een extra belasting, maar hij zou het echter als een verarming zien als op Hoek Gods Woord niet meer te horen is. Gemeend wordt dat in deze de nodige voorzichtigheid in acht genomen moet worden. Uiteindelijk valt toch het besluit om de afdeling Hoek te sluiten. Op zondagmorgen 16 juni 2002 wordt op Hoek de laatste dienst in het kerkgebouw belegd. Ouderling Van Iwaarden gaat voor in deze leesdienst. Er is daar kerk gehouden tot de zondag dat de nieuwe kerk in Terneuzen Terneuzen, Kerklaantje 1 - Gereformeerde Gemeente in Nederland. in gebruik genomen is. Dus zowel het oude gebouw te Terneuzen, als het gebouw van de afdeling Hoek zijn gelijktijdig gesloten. Het gebouw in Hoek is verkocht aan een aannemersbedrijf voor opslag.

• Tekst M Boot