Gereformeerde Gemeente in Nederland (Opheusden)

Ontstaansgeschiedenis

Opheusden, Rijnbandijk - Gereformeerde Gemeente (1888 - 1951)

Kerkelijk Opheusden is ontstaan uit geestelijk zwervers. Dat is opvallend, want naast Ochten kenden de meeste Betuwse gemeenten jarenlang maar één kerk, de Hervormde Kerk. De Afscheiding van 1834 had te Opheusden niet veel beroering teweeggebracht, maar in de jaren 1870 tot 1880 begon een groep mensen te zwerven. Zij begonnen samenkomsten te houden buiten de Hervormde Kerk, meestal in een schuur, waar dan o.a. ds.E. Fransen voorging. Op 21 november 1888 werd een vergadering uitgeschreven waar o.l.v. ds. E. Eisma uit Bennekom een kerkenraad werd gekozen bestaande uit de ouderlingen B. Jordaan,F. Lindner, J. Brienissen en diaken T. van de Pol die volgens de notulen op 21 december 1888 bevestigd werden. De datum van 21 december 1888 kan dus worden aangehouden als instituëring datum, waarbij de gemeente zich aansloot bij de kerk der Doleantie en de naam kreeg van Nederduits Gereformeerde Kerk. Ook werd het beter geacht een kerkgebouw te stichten, in plaats van nog langer in een schuur samen te komen. Evert Heitink stond daarvoor een gedeelte van zijn tabaksland af en spoedig verrees hierop een kerkgebouw. De officiële overdracht vond plaats op 17 Januari 1889. Behalve het tabaksland, groot vijf are en vijftig centiare, kocht men ook de hofstede van Evert Heitink met als doel deze te gebruiken als kosterswoning. De kosten waren 1600 gulden. Op 2 januari 1889 werd de in opleiding zijnde oefenaar. Pieneman beroepen als lerend ouderling, die dit aannam. Pieneman en de gemeente gingen in 1892 mee met de vereniging, maar op 14 december 1893 onttrok men zich aan de Gereformeerde Kerken en noemde zich opnieuw Nederduits Gereformeerd. In 1894 sloot de gemeente zich aan bij de Gereformeerde Gemeenten onder het Kruis en werd Pieneman tot predikant bevestigd. In 1895 nam ds. Pieneman een beroep aan naar ’s-Gravenhage. De gemeente bleef echter niet lang vacant, want na zes weken, op zondag 11 augustus 1895, werd de heer Roelofsen uit Ederveen tot lerend ouderling in Opheusden bevestigd door ds. Pieneman. In 1905 nam ds. Roelofsen het beroep aan naar de Ledeboeriaanse gemeente van Goes. Op zondag 18 juni 1905 nam ds. Roelofsen afscheid van de gemeente. Zeven jaar was Opheusden vacant. In 1907 ging de kruisgemeente van Opheusden mee met het in dat jaar gevormde verband van de Gereformeerde Gemeenten. Op 1 december 1912 werd ds. G. van Reenen uit Leiden door ds. J. Overduin uit Lisse bevestigd tot predikant van Opheusden. In 1916 vertrok ds. Van Reenen naar Gouda. Ook nu was de gemeente weer zeven jaar vacant. Toen mocht op zondag 15 april 1923 de 64-jarige ds. Van Oordt uit Ridderkerk de herdersstaf opnemen. Op zondag 22 april 1928 nam ds. Van Oordt wegens vertrek naar Zeist afscheid van de gemeente. Op 29 augustus 1940 werd kandidaat Dorrestein door ds Kersten als predikant van de gemeente bevestigd. Het kerkgebouw liep tijdens de tweede wereldoorlog schade op. Het was ook te klein geworden voor de groeide gemeente. Het was in die tijd zo dat de tafel in de consistoriekamer in elkaar geklapt werd, nadat de kerkenraad de kerk was binnengegaan, zodat er nog 40 mensen konden zitten, en zodoende de kerkdiensten bijwonen. In 1947 besluit de kerkenraad dan ook tot nieuwbouw. Het nieuwe kerkgebouw zal worden gebouwd Burg. Lodderstraat . Als architect werd aangezocht J.A van Stralen te Zetten. In 1950 kwamen de vereiste vergunningen binnen voor de bouw van de nieuwe kerk. Op Zondag 4 maart 1951 kwam de gemeente voor het laatst samen in het oude kerkgebouw aan de Rijnbandijk. Ruim 62 jaar had het dienst gedaan. Ds Dorresteijn ging voor in deze laatste dienst. Het doopvont uit het kerkgebouw werd geschonken aan de kerkelijke gemeente van Ochten

Opheusden, Kerklaan 1 - Gereformeerde Gemeente in Nederland

Op vrijdag 9 Maart 1951 werd dit kerkgebouw in gebruik genomen. Het kerkgebouw bevatte 850 zitplaatsen. In 1959 werd in het kerkgebouw een geluidsinstallatie geplaatst. In 1960 is het kerkgebouw enige weken ook gebruikt door de Hervormde gemeente dit in verband met de restauratie van het eigen kerkgebouw. In 1966 mocht ds. M van Beek zich aan de gemeente verbinden. In 1968 begon het kerkgebouw langzamerhand te klein te worden voor de steeds groeiende gemeente. De galerij werd uitgebreid met vijf rijen banken, zodat het aantal zitplaatsen met 120 vermeerderde. Ook werd een tweede trap aangebracht. Het totaal aantal zitplaatsen kwam zodoende op 1000. In 1974 kwam er een nieuw pannendak op het kerkgebouw. Ook werden de banken in het kerkgebouw gestoffeerd. Toch bleef het kerkgebouw te klein en werd wederom het kerkgebouw uitgebreid. In 1978 begon men met de bouw van een nieuw stuk, waarin 360 zitplaatsen kwamen. Op 15 mei 1979 werd het uitgebreide kerkgebouw in gebruik genomen. In 1988 werd wederom besloten tot uitbreiding van het kerkgebouw aan de oostzijde werd een nieuw gedeelte aangebouwd die 340 zitplaatsen telde. De groei bleef echter doorzetten zodat in het jaar 1999/2000 het kerkgebouw weer moest worden uitgebreid. Op 2 maart 2000 nam de gemeente haar vernieuwde kerkgebouw in gebruik. De kerk was met 880 zitplaatsen uitgebreid, zodat het totaal aantal zitplaatsen nu 2600 is. Tijdens deze nieuwbouw maakte de gemeente gebruik van het ‘Synodale’ kerkgebouw.

• Tekst M Boot.