Handelingen

Heenweg, Maasdijk 189 - St. Lambertuskerk

Uit Reliwiki


Bezig met het laden van de kaart...
Algemene gegevens
Naam kerk: Sint Lambertuskerk
Genootschap: Rooms Katholieke Kerk
Provincie: Zuid-Holland
Gemeente: Westland
Plaats: Heenweg ('s-Gravenzande)
Adres: Maasdijk 189
Postcode: 2691PA
Inventarisatienummer: 02246
Jaar ingebruikname: 1872
Architect: na te gaan
Huidige bestemming: kerk
Monument status: Rijksmonument 527866

Geschiedenis

Prachtig, enigszins verscholen, neogotisch kerkje met dakruiter.

Jonkheer A.J.A. van Rijckevorsel (1819-1892) was beheerder van Landgoed Staelduin. Voor het ontwikkelen van een tuinbouwgebied en het ontginnen van woeste gronden rondom het landgoed kwamen steeds meer bewoners aan en rond de Heenweg wonen. Jonkheer van Rijckevorsel liet woningen bouwen voor zijn pachters en in 1873 bouwde hij voor eigen rekening de Sint Lambertuskerk, zodat de katholieken niet iedere keer naar Naaldwijk hoefden te lopen.

Van 1873 tot 1900 is de Lambertuskerk een bijkerk van de parochiekerk van Naaldwijk. In 1900 wordt in Hoek van Holland de Egbertusparochie gesticht en wordt de Lambertuskerk daarvan een bijkerk. Op het voorterrein van de kerk staat een Lourdesgrot.

Monumentomschrijving Rijksdienst

De Heilige Lambertuskerk is gelegen op een door sloten omringd terrein, toegankelijk via een houten brug, met een in boomtakken opgetrokken balustrade en doorgang. Het terrein is beplant met diverse bomen. De in 1872-1873 gebouwde kerk is opgetrokken in een sober Neo-Gotische stijl. De kerk is gebouwd ten behoeve van de bewoners van de door Jonkheer A.J.A. van Rijckevorsel gestichte pachtershuizen en de bij zijn landhuis behorende dienstwoningen. De inmiddels afgebroken huizen waren door de jonkheer in pacht uitgegeven ter ontginning van de afgezande duingronden (het Staelduin).

Omschrijving

De kerk is in rode steen in kruisverband opgetrokken op een rechthoekige plattegrond onder een schilddak met leien Maasdekking. De overkragende kap is voorzien van houten windveren met op de nok van de kap een octogonale dakruiter met een leien gedekte naaldspits. De onderbouw van het klokkentorentje heeft met persiennes afgeschermde galmgaten onder door kolonnetten gedragen frontons. Aan de achterzijde van de kapel is een rechthoekige consistorie aangebouwd, eveneens onder een schilddak, gedekt met kruispannen. De zuidelijke voorgevel met rustica lisenen en een gepleisterde plint. Hierin de centrale toegang, bestaande uit dubbele opgeklampte deuren met smeedijzeren gehengen onder een getoogd houten beschot. Naar de iets teruggeplaatste deuren een hardstenen stoep. Op galerijhoogte twee ijzeren, spitse achtpas in een roosvenster. Boven de deur een beeld van de H. Lambertus, patroon en bisschop van Luik met speer en palmtak op een knoppenkapiteel onder een gotisch baldakijn met wimperg- en dreipasmotief. De plint van de voorgevel loopt door tot in de eerste raamloze traveeën van de identieke zijgevels (alleen heeft de oostgevel een stichtingssteen met het kroontje van Jonkheer A.J.A. van Rijckevoorsel). De overige vier traveeën van de zijgevels hebben eenvoudige getoogde vensters met hardstenen onderdorpels en ijzeren roedeverdeling. Tussen de traveeën getrapte steunberen met gefrijnde hardstenen dekplaten. Onder het overhellende dak bevinden zich muurankers. De aangebouwde consistorie aan de achterzijde heeft twee vierruits ramen en een deur.

Interieur

Binnen is tegen de gehele achtermuur een neogotisch altaar uit het laatste kwart van de negentiende eeuw geplaatst. Het marmeren doopvont met geel- en roodkoperen deksel stamt uit ca. 1850.

Waardering

De kerk is van algemeen belang:

  • vanwege de cultuur-en architectuur historische waarde
  • vanwege de functie, en als een bijzondere en representatieve uitdrukking van een geestelijke ontwikkeling en in de geschiedenis van de ontginning van het Staelduin
  • vanwege de beeldbepalende benedendijkse ligging op een door sloten omgrensd terrein. De kerk is gaaf in hoofdvorm en in onderdelen.

Externe links

Afbeeldingen