Herveld, Schoolstraat 3 - Willibrord
Uit Reliwiki
Algemene gegevens | |
---|---|
Naam kerk: | Willibrord |
Genootschap: | PKN Protestantse gemeente Herveld |
Provincie: | Gelderland |
Gemeente: | Overbetuwe |
Plaats: | Herveld |
Adres: | Schoolstraat 3 |
Postcode: | 6674AJ |
Inventarisatienummer: | 11665 |
Jaar ingebruikname: | 14e |
Architect: | |
Huidige bestemming: | protestantse kerk |
Monument status: | Rijksmonument 36750(Kerk) 36751(Toren) |
Geschiedenis
Historische dorpskerk met toren.
Een kerk op deze plaats wordt voor het eerst vermeld omstreeks 1200. Door de beheerders van het bisdom Utrecht, het domkapittel, is een lijst opgesteld van parochies, die hun tienden aan hen moesten afstaan. Herveld behoort tot die kerkelijke gemeenten, die 10% belasting moesten afstaan aan de landelijke kerk. Ridder Jan van Homoet erkende op 13 mei 1348 voor twee jaren de tienden en verdere inkomsten in de parochies Andelst en Herveld van het domkapittel in pacht te hebben ontvangen. Ook komt de kerk voor op een kerkenlijst van de Domfabriek uit het jaar 1395.
De kerk van Herveld is gewijd aan St. Willibrord. De in de zestiger jaren van de vorige eeuw gebouwde Rooms-katholieke kerk draagt nog steeds de naam Willibrorduskerk. De middeleeuwse kerk is na de Hervorming protestants geworden. Tot 1606 is de gemeente daarbij een combinatie aangegaan met de protestantse kerk van Slijk-Ewijk. Dat wil zeggen, dat beide gemeenten één predikantsplaats deelden. Sinds de tweede helft van de 19e eeuw behoort een deel van de 'Heerlijkheid Loenen' niet meer tot de kerkelijke gemeente van Slijk-Ewijk maar van Herveld. In 1969 is de samenwerking met de gemeente Slijk-Ewijk na 363 jaar weer opgepakt, en vanaf toen zijn de predikanten van Herveld ook weer predikant van Slijk-Ewijk.
De dorpskerk is grotendeels opgetrokken uit baksteen. Het kerkgebouw bestaat uit een forse toren en een driebeukig schip met dwarspand. Later werd de kerk tot hallenkerk verbouwd. Schip en koor hebben stenen gewelven. Aanvankelijk hingen twee luidklokken in de toren. Zij werden respectievelijk in 1643 en 1645 door Johan Philipsen gegoten.
Monumentomschrijving Rijksdienst
Kerk
Herv. Kerk. In oorsprong 14e eeuwse, eenbeukige kruiskerk, waarvan het schip in de 15e eeuw tot een hallenkerk werd vergroot, terwijl het dwarsschip verhoogd werd. Geheel overwelfd door kruisribgewelven, die in het schip opgaan van schalken en in het koor van kapitelen. Tot de inventaris behoren: een 17e eeuwse preekstoel met laat 18e eeuws doophek, beide met lezenaars uit 1808. Te weerszijden van de preekstoel twee gesneden deuren, einde 18e eeuw. Herenbank van het Huis Loenen, met overhuiving, eerste kwart 18e eeuw. In het koor twee grafzerken, 1808.
Toren
Toren der Herv. Kerk. Rijzig bouwwerk van drie geledingen met uitgebouwde traptoren aan de zuidzijde, tweede helft 15e eeuw. De bovenste twee geledingen, waarvan de onderste een versiering met natuurstenen banden heeft, worden verlevendigd door een grote nis in ieder gevelvlak met maaswerk. De toren werd na een brand in 1949-'53 gerestaureerd. Klokkenstoel met klok van J. Philipsen, 1643, diam. 130 cm. Mechanisch smeedijzeren torenuurwerk, later voorzien van electrische opwinding.
In de media
Weekkrant de Betuwe HERVELD - In het weekend van 28 en 29 maart 2009 heeft, na een grondige restauratie, de (her)opening plaatsgevonden.
De belangstelling voor de gerestaureerde Protestantse kerk was tijdens het openingsweekend en de twee zondagen daarna bijzonder groot. Na een periode van totaal ruim vijf jaar waarin, in het begin de buitenzijde van het schip en de toren eerst gerestaureerd zijn, is in het afgelopen jaar ook de binnenzijde gerestaureerd. Gedurende de restauratie van de binnenzijde van de kerk, zijn de kerkdiensten in het CVC-gebouw gehouden. Met ingang van het laatste weekend van maart worden de erediensten weer in de gerestaureerde kerk aan de Schoolstraat 3 in Herveld- Zuid gehouden. Wie nog niet in de gelegenheid is geweest om de kerk van binnen te bekijken kan dit uiteraard elke zondagochtend om 10 uur wanneer we de wekelijkse eredienst houden. Ook zal de kerk tijdens de Open Monumentendag in september open zijn.
Nico de bont tbi bouw De restauratie van de kerk en toren van Herveld is voltooid. De 3-beukige hallenkerk heeft zijn oorsprong in 1300, in de 15e eeuw is het huidige uiterlijk tot stand gekomen. De eeuwen oude geschiedenis liet tijdens de restauratie allerlei mooie bouwsporen zien. Zo zijn er natuursteen waterlijsten onder het metselwerk vandaan gekomen en hebben de ramen vroeger waarschijnlijk gemetselde montants gehad. Veel van de tufsteen van de toren bleek in slechte staat te zijn en al het voegwerk was aan vervanging toe. Ook het leiwerk, de galmborden en het glas-in-lood venster waren toe aan een grondige onderhoudsbeurt.Nu de toren weer uit de steigers is gekomen staat er weer een nieuw vergulde haan te pronken op de toren. De opdrachtgever is nu reeds voorzichtig bezig met de plannen voor de 3e fase van het werk, het interieur van de kerk. Als er voldoende budget aanwezig is zal het gehele interieur worden aangepakt en kan ook het voorportaal onder de toren worden afgemaakt. De voorbijganger kan nu weer genieten van een prachtig stukje restauratiewerk en de kerk en toren zijn weer bestand te bestand tegen de weersinvloeden.
Afbeeldingen
Exterieurfoto's die genomen zijn voor de restauratie van toren en koor, en aanbouw consistorie
Interieurfoto's die genomen zijn voor de restauratie en aanbouw consistorie en verplaatsing van de kansel
Exterieurfoto's die genomen zijn na de restauratie van vijf jaar
interieurfoto's die genomen zijn na de restauratie en verplaatsing van de kansel.
maquette van de Hervormde kerk