Kamerik, Mijzijde 132 - Hippolytus

Bezig met het laden van de kaart...

Algemene gegevens
Naam kerk:	Hippolytus
Genootschap:	Rooms Katholieke Kerk
Provincie:	Utrecht
Gemeente:	Woerden
Plaats:	Kamerik (Kanis)
Adres:	Mijzijde 132
Postcode:	3471GM
Inventarisatienummer:	04090
Jaar ingebruikname:	1914
Architect:	Wolter te Riele (1867 - 1937)
Huidige bestemming:	kerk
Monument status:	Gemeentelijk monument

Geschiedenis

Late neogotische kerk met toren in de buurtschap Kanis, ten noorden van Kamerik.

In 1910 werd besloten over te gaan tot nieuwbouw. In 1914 is de eerste steen gelegd voor de huidige kerk en in 1915 volgde de officiële ingebruikname. In 1917 kwam er een orgel. De kerk is in 2003 grondig gerestaureerd. (50-03)

Beschrijving

De neogotische KRUISKERK is opgetrokken in baksteen met decoratieve elementen in stucwerk en siermetselwerk als stermotief en boogveldvullingen. Schip en transept hebben zadeldaken van gelijke nok- en goothoogte, het koor is voorzien van een schilddak, alle gedekt met leien in Maasdekking. Aan de voorzijde bevindt zich een gedeeltelijk ingebouwde vierkante toren onder een ingesnoerd, met leien gedekt naaldspitsdak. Rechts van de toren is een traptoren aangebouwd en links een ondiepe kapel. Linksachter is de sacristie aangebouwd.

De kerk en toren zijn voorzien van versneden steunberen, waartussen spitsboogvensters in diverse formaten met bakstenen of natuurstenen traceringen en glas-in-lood zijn geplaatst. De toren bestaande uit twee geledingen, een hoge en lage, heeft aan de voorzijde op de begane grond binnen een ondiep portaal een dubbele spitsboogvormige toegangsdeur met decoratief hang- en sluitwerk. Recht daarboven is een groot spitsboogvenster geplaatst en daarboven een smalle lichtspleet. De geleding onder de spits bevat aan iedere zijde een galmgat geflankeerd door een boogveld met siermetsel- en pleisterwerk in de top. Op de spits is aan iedere zijde en wijzerplaat aangebracht. De toren wordt bekroond door een smeedijzeren kruis.

De symmetrisch ingedeelde topgevels van het transept bevatten een groot spitsboogvenster geflankeerd door een smaller spitsboogvenster. Langs de dakrand is een gemetselde tandlijst aangebracht. Het koor is één travee diep en driezijdig afgesloten. Het bevat vijf spitsboogvensters met glas-in-lood. De sacristie, onder een schilddak gedekt met leien, beschikt over lichtgetoogde vensters met glas-in-lood en traliewerk.

Het interieur van de kerk bevat gemetselde kruisgewelven steunend op pilaren. De oorspronkelijke decoratie op de gewelven en pilaren zijn door een witte pleisterlaag aan het oog onttrokken. De tegelvloer van rode en zwarte tegels is voorzien van medaillons met voorstellingen van herten, St. Joris en de draak, vis, leeuw, griffioen en adelaar. De vloer van het koor heeft een gekleurd geometrisch tegelmozaïek.

De glas-in-lood vensters in het koor zijn vervaardigd in 1923 door H.L.D. Kochen [of Kocken]. Voorgesteld zijn de De aanbidding van het Lam Gods, De Herders, De Drie Koningen, Johannes de Doper die Christus aanwijst en De heidense hoofdman die zijn geloof en onwaardigheid betuigt. Het Maria- en het St. Jozefbeeld dateren uit 1931. De kleinere glas-in-lood ramen in het schip en transept zijn tussen 1956 en 1962 gemaakt door Harrie Sterk uit Vleuten met diverse heiligen als voorstelling.

Het marmeren neogotische doopvont met koperen deksel dateert uit 1856. Op de orgelgalerij staat het orgel, mogelijk afkomstig uit de oude kerk. Het oorspronkelijke neogotische kerkmeubilair bestaat uit genummerde eikenhouten kerkbanken en een eikenhouten biechtstoel. Van de preekstoel resten nog slechts vier panelen als wanddecoratie.

De linksachter gelegen sacristie bevat een kluis voor het kerkzilver, eikenhouten paneeldeuren en een neogotisch marmeren wijwaterbakje aan de wand.

Waardering complexonderdeel 1

Het object is van algemeen belang vanwege de architectuurhistorische waarde als herkenbaar voorbeeld van een neogotische kruiskerk, alsmede vanwege de gaafheid van hoofdvorm en detaillering en belangrijke interieurelementen. Voorts als goed voorbeeld uit het oeuvre van de architect Wolter te Riele (1867 - 1937). Tenslotte van grote ensemblewaarde in samenhang met de eveneens door Wolter te Riele ontworpen pastorie alsmede de begraafplaats met baarhuisje uit 1856.

Pastorie

De PASTORIE is gesitueerd links van de kerk en is via een gang met de kerk verbonden. Het blokvormig herenhuis opgetrokken in baksteen in kruisverband bestaat uit twee bouwlagen onder een afgeplat schilddak met aan drie zijden een steekkap, gedekt met leien in Maasdekking. Goot- en daklijsten zijn eveneens bekleed met leien. Uitgemetselde cordonlijsten ter hoogte van het trasraam en de verdiepingsvloer zorgen voor een horizontale geleding. Aan de voorzijde bevindt zich binnen een inpandig rondboogportiek, dat iets uit het midden geplaatst is, de ingang met een getoogde deur voorzien van glas-in-lood vensters. Rechtboven de deur is een rond venster aangebracht en aan weerszijden een rondboogvenster, alle voorzien van glas-in-lood. Rechts van het portiek bevinden zich twee en links drie hoge, smalle vensters. De rechtervensters boven kelderlichten zijn iets hoger in de gevel geplaatst. Op de verdieping zijn twee maal twee en éénmaal één dergelijk venster aangebracht en in de topgevel een klein venster.

De linkerzijgevel is symmetrisch ingedeeld met op de begane grond links en rechts twee vensters als aan de voorzijde. Op de verdieping, geleed door een uitgemetselde schoorsteen, bevinden zich respectievelijk twee en één smal venster. In de topgevel zijn twee smalle vensters geplaatst.

De rechterzijgevel bevat op de verdieping rechts en links een hoog smal venster. In het midden zijn boven elkaar twee glas-in-lood vensters van het trappenhuis aangebracht. De uitgemetselde schoorsteen wordt gesteund door een luchtboog. De achtergevel heeft op de begane grond rechts twee hoge, smalle vensters en links een dubbele deur met zij- en bovenlichten. En op de verdieping rechts twee, in het midden één en links ook één venster.

Alle vensters hebben glas-in-lood bovenlichten. Die op de begane grond zijn geplaatst onder ontlastingsboogjes met boogveld voorzien van siermetselwerk, die op de verdieping onder strekken.

In de de vestibule en achtergelegen dwarsgang bevindt zich de oorspronkelijke granitovloer. De klap- of tochtdeuren tussen de vestibule en de gang zijn voorzien van geslepen ruitjes. Het bovenlicht erboven is voorzien van glas-in-lood met een bijbelse voorstelling. De indeling van de pastorie is oorspronkelijk.

Waardering complexonderdeel 2

Het object is van algemeen belang vanwege de architectuurhistorische waarde als voorbeeld van een herenhuis gebouwd als pastorie bij de R.K. kerk, alsmede vanwege de gaafheid van hoofdvorm en detaillering en vanwege de aanwezigheid van oorspronkelijke interieurelementen.

Voorts als voorbeeld uit het oeuvre van de architect Wolter te Riele (1867 - 1937) Tenslotte is het van ensemblewaarde in samenhang met de kerk en de begraafplaats.