Kerkrade, Maria Gorettistraat 4 - Maria Goretti (1954 - 2004)
Uit Reliwiki
Algemene gegevens | |
---|---|
Naam kerk: | Maria Goretti |
Genootschap: | Rooms Katholieke Kerk |
Provincie: | Limburg |
Gemeente: | Kerkrade |
Plaats: | Kerkrade |
Adres: | Maria Gorettistraat 4 |
Postcode: | 6462XR |
Inventarisatienummer: | 13018 |
Jaar ingebruikname: | 1954 |
Architect: | Fanchamps, J.J. |
Huidige bestemming: | gesloopt 2009 |
Monument status: | geen |
Geschiedenis
Zowel qua situering als qua architectuur was dit een uiterst belangrijke wederopbouwkerk, zonder toren.
De H. Maria Gorettikerk van architect Josef Fanchamps was qua ontwerp vernieuwend voor de naoorlogse kerkenbouw in Limburg: het was een kruisbasiliek, bestaande uit een in het zicht gelaten betonskelet, op een trapeziumvormige plattegrond. Het priesterkoor bevond zich op het snijpunt van schip en dwarsschip; hiermee voldeed het kerkontwerp aan de liturgische idealen van de jaren 1930.
Na de vorming van de nieuwe parochie van Maria Goretti is er eerst een noodkerk gebruikt. Het was een voormalige wasserette die verbouwd werd tot kerk. Ingebruikname was half november 1950 In 1954 is de noodkerk gesloten en afgebroken. Architect J. J. Fanchamps maakte het ontwerp voor een definitieve kerk. De eerste steen voor die nieuwe kerk werd gelegd op 12 juli 1953. En op 4 december 1954 werd de kerk gewijd. De naast de voorgevel geplande, ronde klokkentoren werd wegens geldgebrek niet uitgevoerd. In 2004 is de kerk gesloten voor de eredienst. En september 2009 volgde sloop. Op de vrijgekomen plaats komt een wijkzorgcentrum. En misschien ook een dienstencentrum.
In het najaar van 2009 werd de kerk, ondanks bezwaren van onder meer het Cuypersgenootschap, gesloopt. Op de vrijgekomen plaats komen zorgwoningen. De sculpturen uit de gevels van de kerk (door W. van Hoorn) en een deel van de glas-in-loodramen (door J. Eggen en H. Levigne) zullen in de nieuwbouw worden herplaatst.
- Ooit na te gaan wat er van die herplaatsingsbeloften terecht is gekomen.
Gebouwomschrijving SKKN
De kerk was de eerste (en enige) die in Nederland aan Maria Goretti werd gewijd. De parochie was in 1950 opgericht, en men kwam aanvankelijk vanaf half november samen in een noodkerk (een voormalige wasserette). De ontwerpen voor de nieuwe kerk waren van de Kerkraadse architect J.J. Fanchamps. Aanbesteding vond plaats op 30 september 1952 en werd gegund aan de firma G.J. Ruiters, Kerkrade. De eerste steen werd gelegd op 12 juli 1953. De inzegening volgde op 4 december 1954. Er was tevens een klokkentoren bij gepland die evenwel niet is uitgevoerd. De kerk werd aan de eredienst onttrokken op 1 augustus 2004. Het is niet verder bekend wat ermee zal gebeuren.
In de media
Artikel uit De Limburger, 28 september 2009.
- Sloop Maria Gorettikerk in Kerkrade stilgelegd
Op last van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed is de Meander Zorggroep in Kerkrade gestopt met de sloop van de Maria Gorettikerk. De bouw van een nieuw zorgcentrum op deze plek loopt hierdoor aanzienlijke vertraging op.
De afbraak is gestaakt nadat de dienst besloot een aanvraag van het Cuypersgenootschap in behandeling te nemen. Gedurende dit afwegingsproces, dat gemiddeld zo'n tien maanden duurt, moet de kerk in de huidige staat behouden blijven. De sloop van het gebedshuis begon eerder deze maand nadat Meander van de gemeente een sloopvergunning had gekregen. De Zorggroep wil op dezelfde plek een nieuw zorgcentrum bouwen ter vervanging van het verderop gelegen, verouderde verzorgingshuis Vroenhof.
Nu al biedt de Maria Gorettikerk in de wijk Nulland een troosteloze aanblik. Er staat nauwelijks nog meer dan een karkas. Uit het rapport van een constructiebedrijf, dat Meanderbestuurder Jos Meijerink vroeg het risico van instorting in kaart te brengen nu de kerk tien maanden overeind moet blijven staan, blijkt volgens hem dat het gebedshuis eigenlijk eerst nog verder gesloopt zou moeten worden. Meijerink betreurt het dat “dit project ons waarschijnlijk vele tienduizenden euro's extra gaat kosten.” Zeker is al dat de bouw van het nieuwe zorgcentrum flinke vertraging zal oplopen.
Het Cuypersgenootschap diende zijn aanvraag om de Maria Gorettikerk op de monumentenlijst geplaatst te krijgen, in op 11 september, aldus bestuurslid Marcel Richter. De sloop was toen al vier dagen bezig. Richter verwijt de Meander Zorggroep dat deze niet de wettelijke termijn van zes weken in acht heeft genomen die geldt tussen verstrekking van een sloopvergunning en het definitief worden ervan. Meijerink erkent dat, maar hij benadrukt dat dit gebeurd is in overleg met de gemeente Kerkrade.
Het Cuypersgenootschap wil de kerk als monument behouden omdat deze, volgens Richter, “een van de belangrijkste werken is van het toch al kleine oeuvre dat de Kerkraadse architect Jozef Fanchamps in de wederopbouwjaren heeft nagelaten”. Dat zijn genootschap niet eerder een aanvraag indiende bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed verklaart hij met het feit dat kerken pas in aanmerking komen voor een plek op de lijst als ze ten minste vijftig jaar oud zijn. De bouw van de Maria Gorettikerk begon in 1953, een jaar later werd hij ingezegend. Teruglopend bezoek deed het bisdom in 2004 besluiten de kerk aan de eredienst te onttrekken. Sindsdien stond het gebouw leeg.