Handelingen

Koog aan de Zaan, Kerkstraat 14 - Kogerkerk

Uit Reliwiki


Bezig met het laden van de kaart...
Algemene gegevens
Naam kerk: Kogerkerk
Genootschap: PKN Hervormde gemeente Koog-Zaandijk
Provincie: Noord-Holland
Gemeente: Zaanstad
Plaats: Koog aan de Zaan
Adres: Kerkstraat 14
Postcode: 1541GV
Sonneveld-index: 05805
Jaar ingebruikname: 1685
Architect: Reijersz, Jacob
Huidige bestemming: hervormde kerk
Monument status: Rijksmonument 39932

Geschiedenis

Belangrijke kerk in vorm Grieks kruis, met grote kruisingstoren. Door brand verwoest 1920, daarna herbouwd.

Monumentomchrijving Rijksdienst

HERVORMDE KERK. Gebouw uit 1685, in 1824 tot kruiskerk vergroot. De toren op de kruising 1920-22 met weerhaan, XVIId. Gevels in de trant van Vingboons. Preekstoel, 1686. Doophek, 1826. Orgelkas uit 1853 door Van den Brink gemaakt voor de r.-k. Kerk H. Antonius van Padua in Haarlem, in 1913 geplaatst in Koog aan de Zaan en voorzien van schijn-rugpositief. Het binnenwerk werd na de brand vervangen door het huidige, een tweeklaviers pneumatisch orgel met 23 registers geleverd door H.W. Flentrop in 1922. Drie herenbanken, XIXa. Kerkbanken, XVIId. Twee koperen lezenaars (XVIId en XIXa), koperen doopbekkenhouder, XVIId. Vier koperen lichtkronen, XVIId, een glazen lichtkroon, XIXa. Model van een driemaster, XVIId.

Orgels

In 1853 bouwde Van den Brink een nieuw orgel voor de Sint Antonius van Paduakerk (Groenmarktkerk) te Haarlem. Het werd in 1911 in de Kogerkerk in Koog aan de Zaan geplaatst. Een brand in 1921 verwoestte kerk en orgel. Flentrop herbouwde het front, maar maakte verder een nieuw orgel, dat in 1923 werd opgeleverd. Bij de bouw werden enkele oude registers geheel of gedeeltelijk opnieuw gebruikt. In 1977 restaureerde de firma Flentrop het orgel. Hierbij werd de dispositie van het Zwelwerk gewijzigd. In 2008 is het orgel geheel gerestaureerd door Flentrop. Uitgangspunt was herstel van de situatie van 1923. Op 4 en 5 oktober 2008 is het orgel weer in gebruik genomen. De officiële ingebruikneming op 4 oktober werd uitgevoerd door Merk Rijken met een presentatie van het gerestaureerde orgel. Later op de dag gaf hij samen met Wim Tip en Bas Westerhof een bespeling. Die kerk is in 2005 gesloten, en daarna omgebouwd tot woning.

In de media

  • Uit Het Vaderland, 4 Mei 1920.

De kerkbrand te Koog aan de Zaan.

Boven aller verwachting is van het kerkgebouw zelf toch nog het voornaamste deel, de muren met de zware eiken verbindingsbalken behouden gebleven. De laatste hebben zoo goed als niets van het vuur geleden, zoo dat het misschien nog mogelijk zal blijken het gebouw weder te restaureeren. Van de bekapping met den toren is zoo goed als niets gespaard gebleven, zoodat een wederopbouw hooge, geldelijke offers zon vorderen. Daarbij komt dat het kerkgebouw niet hoog verzekerd was, uit een oogpunt van kunst zou echter een wederopbouw ongetwijfeld toe te juichen zijn. Het mooie nieuwe orgel is geheel vernield, terwijl de op korten afstand staande preekstoel er weer heel goed onder vandaan is gekomen. Met het oog op de veiligheid der aangrenzende perceelen was het noodig het bovengedeelte van den noordermuur om te halen, terwijl de voormuur wordt gestut.

Externe links

Afbeeldingen

Schade na de brand in 1920

Exterieur

Interieur

Glas-in-loodramen