Handelingen

Leens, Valge 22 - Andreaskerk

Uit Reliwiki


Bezig met het laden van de kaart...
Algemene gegevens
Naam kerk: Andreaskerk
Genootschap: PKN Gereformeerde Kerk
Provincie: Groningen
Gemeente: Het Hogeland
Plaats: Leens
Adres: Valge 22
Postcode: 9965PG
Sonneveld-index
00990
Jaar ingebruikname: 1866
Architect:
Huidige bestemming: kerk
Monument status: Rijksmonument 477378 (orgel)

Geschiedenis

Neogotische kerk met toren. De toren is herbouwd in 1912.

Orgel

Na een kerkbrand te Arum in 1836 was het nodig dat het orgel van de Hervormde Kerk aldaar werd herbouwd. Dirk Sjoerd Ypma bouwde dit orgel, met gebruik van veel pijpwerk van Baders uit het vorige orgel. In 1840 was het instrument voltooid, maar zes jaar later al moest Hardorff enkele verbeteringen aanbrengen. Het orgel is in 1885 vervangen door een nieuw instrument van Leichel, waarna het verkocht werd aan de Gereformeerde Kerk in Leens. Hier is het in 1888 geplaatst door Leichel. Leichel wijzigde de dispositie door een Salicionaal 8' op de plek van de Fluit 4' van het Hoofdwerk te zetten. Op het Bovenwerk plaatste hij een Viola di Gamba 8' en een Clarinet 8. Een restauratie in 1960 door Van der Bliek bracht weer andere wijzigingen met zich mee: de Salicionaal uit 1888 werd een Salicet 4'. De andere Leichel-stemmen verdwenen ten gunste van een Spitsquint 3' en een Flageolet 2'. Adviseur bij de werkzaamheden was dhr. A.P. Oosterhof. Bakker & Timmenga restaureerde het instrument in 1985. Adviseur bij deze werkzaamheden was Jan Jongepier. Het orgel is niet teruggebracht in de oorspronkelijke staat, omdat hiervoor de gelden ontbraken. Op 14 juni 1985 is het instrument weer in gebruik genomen met een bespeling door de adviseur. Sinds de vorming van de Protestantse Kerk Nederland heeft de Gereformeerde Kerk de naam Andreaskerk gekregen. De Bourdon 16' heeft twee standen: bij half opengetrokken stand spreken alleen de tonen C-d, bij helemaal opentrekken spreken alle tonen.

Monumentomschrijving Rijksdienst

Gereformeerde kerk, VANWEGE het tweeklaviersorgel, in 1840 gemaakt voor de Hervormde kerk te Arum. In 1846 ingrijpend verbouwd door W. Hardorff uit Leeuwarden. In 1888 door de Firma Leichel uit Arnhem in de Gereformeerde kerk in Leens geplaatst. In 1985 gerestaureerd door Bakker en Timmenga uit Leeuwarden.

Afbeeldingen

Exterieur

Interieur