Leens, Wierde 2 - Gereformeerde kerk
Uit Reliwiki
| Algemene gegevens | |
|---|---|
| Naam kerk: | Gereformeerde Kerk |
| Genootschap: | Gereformeerde Kerken in Nederland |
| Provincie: | Groningen |
| Gemeente: | Het Hogeland |
| Plaats: | Leens |
| Adres: | Wierde 2 |
| Postcode: | 9965TB |
| Inventarisatienummer: | 16818 |
| Jaar ingebruikname: | |
| Architect: | |
| Huidige bestemming: | woonhuis |
| Monument status: | Rijksmonument 526151 |
Geschiedenis
Voormalige villa, 1951-1953 diensten.
Op het adres Wierde 2 staat een oude villa uit 1875. Deze is gebouwd als rentenierswoning, maar in de loop van de jaren is het huis diverse malen verruild van eigenaar. Tussen 1951 en 1953 was het huis eigendom van de Gereformeerde Kerk van Leens. Het verhaal gaat dat er na een scheuring binnen die Gereformeerde kerk een tijdlang kerkdiensten zijn gehouden op de zolder van de villa. (48-02)
Omschrijving Rijksdienst
Inleiding
Rentenierswoning uit het laatste kwart van de 19de eeuw. Blijkens kadastrale kaarten moet het woonhuis omstreeks 1895, mogelijk door ingrijpende verbouwing, zijn huidige eclectische uiterlijk hebben gekregen. De bouwgeschiedenis van het pand is niet geheel duidelijk. Uit koopakten kan echter worden herleid dat het betreffende perceel in 1875 werd gekocht door Jacob de Vries, van beroep landbouwer en wonende te Douwen en in 1895 door diens weduwe werd verkocht aan Enne Boer - zonder beroep. Het registergoed stond in de koopakte omschreven als 'ene behuizing met eigen erf en tuin gelegen aan de provinciale grindweg te Leens'. De ontwerper is tot op heden onbekend. De woning ligt iets verhoogd, op een ruim eigen terrein dat aan de voorzijde wordt begrensd door een waterloopje waarover, blijkens een foto uit de eerste helft van de 20ste eeuw, oorspronkelijk een bruggetje lag, afgezet met paaltjes verbonden door kettingen. De voortuin was ingericht met bloemperken en wandelpaden. In de tuin naast en achter het huis staan nog verschillende markante bomen, waaronder enkele zeer oude rassen. Hun aanwezigheid zou te maken kunnen hebben met het feit dat Enne Boer in 1900 een aanpalend terrein aankocht van Hilbrand Wiersema, tuinier, wonende te Leens.
Omschrijving
EXTERIEUR. Woonhuis op rechthoekige plattegrond met enige verspringingen; basement; gedeeltelijke onderkeldering; erker aan voorzijde; serre aan linkerzijde. Het geheel is opgetrokken uit baksteen met blokbepleistering en wordt gedekt door een samengesteld deels met leien, deels met pannen gedekt dak tegen neorenaissance topgevel aan voorzijde; geprofileerde dakgoten. Erker en serre, oorspronkelijk met balustrade en vazen), zijn platgedekt. Gestukte raam- en deuromlijstingen met profiel en kuif. Hoofdentree in portiek; dubbele paneeldeuren met smeedijzeren sierrroosters; getoogd bovenlicht met gekleurd glas-in-lood; hardstenen stoep met sierbetegeling. Zij-entree met paneeldeur; gietijzeren deurrooster met centrale decoratie. Getoogde H-ramen, oorspronkelijk met houten (buiten)zonwering en versierde lambrequins; in de rechterzijgevel blind raam, waarin vrouwenfiguur op basement. De serre (oorspronkelijk ten dele open, ten dele met gekleurd glas) is wat betreft detaillering weinig origineel. In de rijk uitgevoerde geveltop driedelig (serliaans) raam. INTERIEUR. In het interieur zijn onder meer van belang: de centrale (wit)marmerbetegelde gang met aan weerszijden vertrekken, toegankelijk via gehoute deuren met geprofileerde omlijsting; tochtdeur met gekleurd glas-in-lood. Voorts in de erkerkamer (rechts) de rijk gedecoreerde schouwpartij met zwartroze marmeren mantel en gesneden spiegel; het plafond met rozet en florale randdecoratie (combinatie papier-maché en schilderwerk) en de rijk bewerkte deuromlijsting - alles nog in de oorspronkelijke kleurstelling met tinten groen en blauw en vergulding. In de aangrenzende achterkamer een kartonnen plafond met eenvoudige geometrische versiering. Gave grenenhouten kap.
Waardering
Rentenierswoning uit het laatste kwart van de 19de eeuw is van algemeen belang: - wegens de ouderdom; - wegens de (oorspronkelijk zeer) rijke detaillering van het exterieur; - wegens de aanwezige (ten dele zeer) waardevolle interieuronderdelen; - als voorbeeld van een in rijke eclectische stijl uitgevoerde rentenierswoning; - wegens de markante ligging aan het begin van de hoofdstraat (nu Wierde).