Leerbroek, Dorpsweg 10 - Hervormde Kerk

Bezig met het laden van de kaart...

Algemene gegevens
Naam object:
Genootschap:	Hersteld Hervormde Kerk
Provincie:	Utrecht
Gemeente:	Vijfheerenlanden
Plaats:	Leerbroek
Adres:	Dorpsweg 10
Postcode:
Sonneveld-index:	02465 19230
Jaar ingebruikname:
Architect:
Huidige bestemming:	Hersteld Hervormde Kerk (2006)
Monument status:	Rijksmonument 24031 (kerk); 24032 (toren)

Geschiedenis

Historische kerk met toren.

De kerk is een eenbeukige, recht gesloten kerk met consistoriekamer. Het laat-gotische schip met natuurstenen hoekblokken kwam in de eerste helft van de 16de eeuw tot stand. Het oude koor heeft men vermoedelijk in de 18de eeuw afgebroken. Bij een brand in 1935 bleven van de kerk slechts de muren gespaard. Het herstel vond plaats in 1936 onder leiding van A. van Essen, die ook de consistorie ontwierp.

De kerk (inclusief de oude begraafplaats en de pastorie) is eigendom van de Protestantse Kerk in Nederland (PKN) en is in 2006 voor 50 jaar in erfpacht gegeven aan de hersteld hervormde gemeente.[1]. Deze gemeente gebruikt het gebouw voor erediensten. Tot 2004 werd de kerk gebruikt door de hervormde gemeente (onderdeel van de toenmalige Nederlands Hervormde Kerk), waarvan bijna alle leden zijn overgegaan op de nieuw gevormde hersteld hervormde gemeente. Deze leden hadden ernstige moeite met het Samen op Weg-proces waarbij de Nederlands Hervormde Kerk, de Gereformeerde Kerken in Nederland en de Evangelisch Lutherse Kerk in 2004 fuseerden tot de PKN.

In 2011 is de galerij vergroot, en sindsdien telt de kerk 585 zitplaatsen.

Monumentomschrijving Rijksdienst

Kerk

De Hervormde KERK bestaat uit het zes traveeën lange, in hout overwelfde schip van de middeleeuwse dorpskerk, eerste helft 16e eeuw. Uitgebrand in 1935 en daarna gerestaureerd.

Toren

Fors laat-gotisch bouwwerk, omstreeks 1500, bestaande uit drie geledingen, waarvan de bovenste aan de vier zijden geleed is door drie spitsboognissen met vorktraceringen. Korte, vierzijde spits. Hersteld na brand in 1935.

Klokkenstoel met klok van Gebr. Van Bergen, 1935, diam. 141,1 cm. Mechanisch torenuurwerk. Gebr. Van Bergen, 1936, later voorzien van elektrische opwinding.

Orgels

Kruse orgel

Ook de kerk van Leerbroek sloot zich aan bij wat verscheidene andere kerken in de regio deden: een orgel aanschaffen. In 1898 werd het eerste orgel geplaatst door Johan Frederik Kruse uit Leeuwarden.

Dispositie:

Manuaal: Prestant 8' - Petit Bourdon 8' - Viool de Gamba 8' - Octaaf 4' - Fluit Lamour 4' - Quint 3' - Octaaf 2' - Trompet 8'
Pedaal: Aangehangen

Manuaalomvang: C-f3. Pedaalomvang: C-g0

Het orgel is ook verloren gegaan bij de brand van 1935. Het heeft dus ongeveer 37 jaar dienst gedaan.

Valckx & van Kouteren orgel

Het huidige orgel is in 1936 gebouwd door de firma Valckx & Van Kouteren & Co uit Rotterdam. Het front is ontworpen door de architect A. van Essen (Voorburg), die ook bij de herbouw van de kerk betrokken was. Het gehele instrument, uitgezonderd de frontpijpen, staat in een zwelkast.

Dispositie:

Manuaal: Bourdon 16' - Prestant 8' - Holpijp 8' - Viola 8' - Vox céleste 8', vanaf c - Octaaf 4' - Roerfluit 4' - Woudfluit 2' - Mixtuur 3 sterk - Trompet 8' - Tremulant.
Pedaal: Subbas 16' - Gedekt 8' (transm).
Koppelingen: Pedaalkoppeling - Superkoppeling manuaal.
Speelhulpen: 4 vaste combinaties (P, MF, F, T).

Pneumatische kegellade. Manuaalomvang: C-g3. Pedaalomvang: C-f1. Alle manuaalregisters zijn gedeeld in bas en discant.

Het orgel is van begin december 2011 tot en met februari 2012 volledig gerestaureerd en er is een gedekt 8 op het pedaal bijgebouwd.

In de media

Persbericht PKN 24 november 2006.

In Leerbroek is een overgroot deel van de leden van de hervormde gemeente overgegaan naar de hersteld hervormde gemeente. Om die reden is vrijwel het gehele geldelijk vermogen overgedragen aan de hersteld hervormden. De kerk, de oude begraafplaats en de pastorie worden voor een symbolisch bedrag van 1 euro per jaar voor 50 jaar in erfpacht gegeven aan de hersteld hervormden. De hervormde gemeente Leerbroek is te klein in omvang voor een zelfstandig gemeenteleven; met de classis zal worden overlegd over samenwerking met naburige gemeenten. De leden van de gemeente behouden de mogelijkheid het kerkgebouw te gebruiken voor rouw- en trouwdiensten.