Middenbeemster, Middenweg 148 - Hervormde kerk

Bezig met het laden van de kaart...

Algemene gegevens
Naam kerk:	Hervormde Kerk
Genootschap:	PKN Hervormde gemeente Beemster
Provincie:	Noord-Holland
Gemeente:	Purmerend
Plaats:	Middenbeemster
Adres:	Middenweg 148
Postcode:	1462HD
Sonneveld-index:	05877
Jaar ingebruikname:	1623
Architect:	Hendrick de Keyser
Huidige bestemming:	hervormde kerk
Monument status:	Rijksmonument 8818

Geschiedenis

Monumentale Protestantse kerk met hoge toren. Bijnamen van deze kerk zijn "Keyserkerk" en "Beemsterkerk". In 2012 is aan de zuidzijde van deze kerk een groot multifunctioneel bijgebouw neergezet, dat (ter plaatse) nogal omstreden is.

Monumentomschrijving Rijksdienst

Ned. Hervormde Kerk. Hoge en ruime zaalkerk met westtoren, gebouwd van 1618-1626; nadat plannen waren gemaakt door Hendrick de Keyser, H. Staets en C. Danckertsz. Aan weerszijden van de toren dienstruimten, toegevoegd in 1626. Torenbekroning van Pieter Post, 1661. Interieur gewijzigd in 1847, onder meer door verplaatsing kansel en dooptuin en de bouw van galerijen. Restauratie onder leiding van C.W. Rooyaards in 1954-1959, waarbij het oorspronkelijke 17de eeuwse interieur hersteld is. Inventaris: preekstoel, doophek en banken, XVII. Twee koperen lezenaars, doopbekkenhouder (met bekken), zandloperhouder (met zandloper) en doopboog, XVII-XVIII. Epitaaf Tobias de Coene, gest. 1617. Zerken voor Johan van Reygersberg, gest. 1693 en diens vrouw Sara van Os, gest. 1703. Mechanisch torenuurwerk van Eijsbouts, voorzien van elektrische opwinding.

Gebouwomschrijving SKKN

De polder De Beemster dateert uit 1612, met Middenbeemster als hoofdplaats. Met de bouw van de kerk kon men in 1618 beginnen, naar plannen van Hendrick de Keyser en met medewerking van Cornelis Danckerts de Rij en Hendrick Jacobsz Staets. De toren kwam in 1621 gereed, waarna men pas met het schip begon dat in 1623 af was. In 1626 werden enkele kamers naast de toren gerealiseerd. In 1661 ontwierp en bouwde Pieter Post de karakteristieke torenbekroning. Een grote restauratie vond plaats in 1950-1959, onder leiding van de architect C.W. Royaards, en in 2004 volgde een verdere herstelling. Sindsdien vinden verdere restauraties plaats.

Klokken

De klok werd in 1943 door de Duitse bezetter gevorderd en afgevoerd. Tot 1953 deed de kerk het zonder klok. In 1953 kreeg de firma Van Bergen uit Heiligerlee opdracht een nieuwe klok te gieten voor de hervormde kerk, betaald uit beschikbaar gekomen geld van de plaatselijke gaarkeuken. In de klok werd de volgende tekst aangebracht: “De Duitser maakte van de klok, die ik verving een oorlogswapen. Doch Beemster heeft na ’s vijands val uit oorlogskost mijn spijs geschapen”.

Orgel

Het eerste orgel van de kerk te Midden-Beemster werd door J. Strümphler gebouwd in 1784. In 1868 werd dit orgel vergroot, en in 1893 gerestaureerd. Toch besloot men het in 1908 te vervangen door een nieuw instrument van Van Dam. Het is in 1923 door Hasselaar gerepareerd. De Vox Humana van het Bovenwerk is toen ook vervangen door een Basson-Hobo 8'. Willem van Leeuwen voerde in 1959 een restauratie uit, en wijzigde tevens de dispositie ingrijpend. Van het Bovenwerk bleef alleen de Roerfluit 8' bewaard, terwijl op het Hoofdwerk de Prestant 16' discant) sneuvelde voor een Sexquialter, en de Violoncello voor een Viola di Gamba. Eind 2001 startte Flentrop met een restauratie, met als uitgangspunt herstel van de dispositie van 1908. Adviseur bij de werkzaamheden was Jan Jongepier. Voor verschillende registers gebruikte Flentrop pijpwerk van rond 1900 uit voorraad. De Violon 8' is afkomstig uit het orgel van de Hervormde kerk te Oldeberkoop. Slechts de Dulciaan 8' werd nieuw gemaakt. Op 20 juli 2002 werd het orgel weer in gebruik genomen.

(Bron:Orgeldatabase)

In de media

Uit Architectenweb, 3 januari 2013

De Nederlands Hervormde Kerk in Middenbeemster werd in 1615, vlak na de drooglegging van de polder, in renaissancestijl ontworpen door Hendrick de Keyser. Het gebouw maakt deel uit van het Unesco Werelderfgoed van de Beemster en is onlangs gerestaureerd. De kerk functioneert als gemeenschapshuis: behalve kerkelijke diensten worden er tentoonstellingen, bijeenkomsten en concerten georganiseerd.

Naast het monument is een nieuw volume met ondersteunende voorzieningen gerealiseerd: een foyer, een keuken, toiletten, repetitie-, kantoor- en jongerenruimtes. De uitbreiding is ingetogen vormgegeven in een sobere, antraciete kleurstelling. Het volume is qua ligging en omvang ondergeschikt aan de monumentale kerk: het ligt verzonken in de terp. Het nieuwe gebouw refereert aan de lokale Beemster architectuur, maar heeft een eigentijdse materialisatie en detaillering.

Het exterieur bestaat uit een natuurstenen basement, een volledig transparante begane grond en een met hout beklede kap die is afgedekt met keramische leien. De kap is aan de binnenzijde volledig bekleed met hout en in de nok voorzien van een bovenlicht. Een zwevende glazen gang verbindt de uitbreiding met het monumentale kerkgebouw.