Montfoort, Korte Kerkstraat 5 - Grote- of St. Janskerk

Bezig met het laden van de kaart...

Algemene gegevens
Naam kerk:	Grote- of St. Janskerk
Genootschap:	PKN Hervormde gemeente Montfoort
Provincie:	Utrecht
Gemeente:	Montfoort
Plaats:	Montfoort
Adres:	Korte Kerkstraat 5
Postcode:	3417HG
Inventarisatienummer:	04166
Jaar ingebruikname:	16e
Architect:
Huidige bestemming:	hervormde kerk
Monument status:	Rijksmonument 30057

opname 03-07-1982 © JvN.

opname 12-09-2009 foto. Edward Ippel. Hoorn.

Geschiedenis

Historische stadskerk met beeldbepalende toren. Gereformeerde Bond kerk.

Hervormde Kerk. Grote kruisvormige laatgotische pseudobasiliek met slanke toren, bekroond door een naaldspits. In 1400 verheven tot R.K. kapittelkerk, hoewel er door het ontbreken van middelen nooit een kapittel gesticht is. Na beschadiging tijdens de "Hoekse en Kabeljouwse twisten" werd in 1490 begonnen met herstel en uitbreiding van de bestaande kerk, waardoor de huidige vorm en grootte ontstond. Kerk herbouwd na brand van 1639 door blikseminslag. Herbouw in 1639 voltooid, hetgeen kon worden bekostigd door verkoop van landerijen van de kerk. Kansel uit 1670, doophek uit 1675, beide voorzien van koperen lezenaars uit 1725, herenbanken uit de 17de eeuw, verschillende oude en bewerkte grafzerken. Het geschilderde tiengebodenbord is afkomstig uit de kerk van Linschoten, waar het in het kader van een restauratie aldaar niet gehandhaafd kon blijven.

Het koor is door een houten wand afgescheiden van transept en schip, waarin genoeg ruimte is voor de kerkgangers.

Monumentomschrijving Rijksdienst

Ned. Herv. Kerk. Grote laat-gotische kruiskerk met pseudobasilicaal schip en slanke toren, omstreeks 1500. Orgel met Hoofdwerk en Bovenwerk van Vlaamse factuur uit de 18e eeuw. Het instrument is opgesteld in een kas van J.F. Kruse uit 1904. Klokkenstoel met klok van W. Both en E. van der Arck, 1630, diam. 148 cm. Mechanisch torenuurwerk, B. Eijsbouts, circa 1920.

Orgels

Hoofdorgel

Het hoofdorgel (Rijksmonument) is rond 1765 door een onbekende Zuid-Nederlandse orgelmaker, wellicht door Louis d'Heij uit Antwerpen.Over het algemeen wordt aangenomen dat Delhaye de bouwer is geweest. De oorspronkelijke plaats waar het stond, is niet bekend. In 1904 wordt het door M. Vermeulen (Woerden) overgeplaatst naar Montfoort. De dispositie wordt dan gewijzigd en een nieuwe orgelkas en frontpijpen gemaakt. Ook de balg en het regeerwerk worden vernieuwd. In 1982 restaureert de firma Verschueren Orgelbouw (Heythuysen) het instrument en reconstrueert de dispositie. Adviseur was Hans van der Harst. In 2002 wordt het orgel door hen uitgebreid met een zelfstandig pedaal. Adviseur is dan Jan Jongepier (Leeuwarden).

Dispositie

Hoofdwerk (manuaal 1): Bourdon 16' - Montre 8' - Bourdon 8' - Prestant 4' - Flûte 4' - Nazard 3' - Doublette 2' - Sexquialter 1⅓' 2 r. - Fourniture 1' 5 r. - Cornet 8' 5 r. sup. - Trompette 8' (1982) - Clairon 4' - Voix humaine 8'.
Bovenwerk (manuaal 2): Bourdon 8' - Prestant 4' - Flûte 4' - Nazard 3' - Doublette 2' - Tierce 1 3/5' (1982) - Cornet 2⅔' 3 r. sup. (1982) - Cromhorne 8' (1982) - Tremblant.
Pedaal: Soubasse 16' - Flûte 8' - Flûte 4' - Bombarde 16' - Trompette 8'.
Koppelingen: Hoofdwerk aan Pedaal - Bovenwerk aan Hoofdwerk.

Mechanische sleepladen. Manuaalomvang: C-f3. Pedaalomvang: C-d1. Toonhoogte: a1 = 412 Hz. Winddruk: 82 mm. WK.

Koororgel

Het koororgel is in 1991 gebouwd door P. Bakker (Nijkerk).

Dispositie:

Manuaal: Holpijp 8' bas/discant - Fluit 4' bas/discant - Quint 3' bas/discant - Octaaf 2' bas/discant - Terts 1 3/5' discant - Octaaf 1' bas/discant.
Pedaal: aangehangen.

Mechanische sleeplade. Manuaalomvang: C-f3. Pedaalomvang: C-d1.