Nieuw Amsterdam, Vaart Zuidzijde 86 - Zuiderkerk

Bezig met het laden van de kaart...

Algemene gegevens
Naam kerk:	Zuiderkerk
Genootschap:	PKN Hervormde gemeente Nieuw-Amsterdam
Provincie:	Drenthe
Gemeente:	Emmen
Plaats:	Nieuw Amsterdam
Adres:	Vaart Zuidzijde 86
Postcode:	7833GG
Inventarisatienummer:	14090
Jaar ingebruikname:	1873
Architect:	Winters, H.L.
Huidige bestemming:	hervormde kerk
Monument status:	Rijksmonument 510963 (Orgel)

opname 26-06-2010 © AvD.

Geschiedenis

Zaalkerk naar ontwerp van H.L. Winters, gebouwd in 1873. Opgetrokken in bepleisterd metselwerk. Voorgevel bekroond door geveltoren met houten spits. Portaal met ingang later toegevoegd. Het inwendige wordt gedekt door een tongewelf. De oorspronkelijke inventaris is door moderniseringen verloren gegaan. Eenklaviers orgel van L. van Dam & Zonen (Leeuwarden) uit 1902.

Monumentomschrijving Rijksdienst

NH kerk naar ontwerp van H.L. Winters van 1873. Eerste steen gelegd 21 april 1873. Luidklok gegoten door A.H. van Bergen 1876 (Heiligerlee). Nieuw gebouwd portaal. Kerk is beschermd vanweg het orgel, gebouwd in 1902 door fa. L. van Dam & Zn. te Leeuwarden. De kosterwoning dateert van 1933 en is naar ontwerp van architect H. Salomons. De kerk zelf is eind jaren 1950 verbouwd door E. Bos uit Nieuw-Amsterdam. De banken, het entreeportaal en het glas-in-lood zijn hierbij vernieuwd.

Omschrijving

Zaalkerk (mogelijk oorspronkelijk waterstaatskerk) van vijf traveeën opgetrokken in gepleisterd metselwerk. Aan achterzijde afgewolfd zadeldak met OH pannen gedekt. Houten spits. Voorgevel deels schoon metselwerk. Entree in latere aanbouw. Roosvenster boven de entree. Zijgevels met schijnvoegen in blokverband. Op de traveescheidingen pilasters. Per travee een rondboogvenster.

Interieur

Tongewelf, gemoderniseerd interieur. Orgelbalkon op composiete zuilen.

Orgel

Orgel op balkon tegenover de preekstoel. Balkon en orgel zijn de enige elementen die resteren van het oorspronkelijke interieur. De klaviatuur bevindt zich vanuit de kerk gezien in de rechter zijwand. De kas is een van de varianten van een door Van Dam tussen 1870 en 1910 toegepast frontschema. De inwendige structuur is zo als gebruikelijk, op de grond bevindt zich de magazijnbalk met scheppers, daarboven het walsraam en vervolgens de windlade. De windlade heeft een chromatische indeling in twee segmenten. Vanuit de kerk gezien is de canceldeling C t/m d0/g3 t/m ds0. De balg wordt momenteel gevoed door middel van een ventilator. Deze staat in een dubbele dempkist achter de orgelkas.

Waardering

NH kerk van cultuurhistorisch belang: - vanwege het orgel

In de media

Uit Reformatorisch Dagblad, 27 mei 2008.

De protestantse gemeente in wording te Nieuw Amsterdam / Veenoord is uiteengevallen. Op 1 juli wordt de federatie die in 2003 ontstond tussen hervormden en gereformeerden, ontbonden. Dat heeft de kerkenraad in het tweelingdorp besloten. Na 1 juli kerken de beide groepen ieder weer in hun eigen kerk.

De protestantse gemeente kerkte de afgelopen jaren om en om in de Zuiderkerk (voormalige hervormde kerk) en de Noorderkerk (voormalige gereformeerde kerk). Er werd rekening mee gehouden dat een van de twee gebouwen zou worden afgestoten.

De scheuring is niet het gevolg van een theologisch verschil, stellen betrokkenen. Het zou gaan om verstoorde persoonlijke verhoudingen en verschil van inzicht over het functioneren van de predikanten. De scriba van de gemeente onthoudt zich desgevraagd van commentaar.

De protestantse gemeente in Nieuw-Amsterdam/Veenoord telt ongeveer 1400 leden. Ruim 680 leden zijn oorspronkelijk gereformeerd. De predikanten van de gemeente zijn dr. H. Nobel en ds. J. van Breevoort.