Oeffelt, Kerkplein 3 - Zoete Naam Jezus
Uit Reliwiki
Algemene gegevens | |
---|---|
Naam kerk: | Zoete Naam Jezus |
Genootschap: | Rooms Katholieke Kerk |
Provincie: | Noord-Brabant |
Gemeente: | Boxmeer |
Plaats: | Oeffelt |
Adres: | Kerkplein 3 |
Postcode: | 5441BE |
Sonneveld-index: | 07981 |
Jaar ingebruikname: | 1954 |
Architect: | Laan, N. van der |
Huidige bestemming: | kerk |
Monument status: | Rijksmonument 530924 |
Geschiedenis
Buitengewoon belangrijke wederopbouwkerk, met toren, in Bossche School stijl. Deze kerk verving de in de Tweede Wereldoorlog verwoeste neogotische kerk van Pierre Cuypers uit 1854. Vanaf 1987 wordt de naam Salvatorkerk weer gebruikt.
Monumentomschrijving Rijksdienst
R.K. KERK, bij de bouw gewijd aan de Zoete Naam Jezus, gebouwd in 1955/1956 en geconsacreerd in 1957. Sinds het einde van de jaren "80 van de twintigste eeuw dragen kerk en parochie de naam "San Salvator", de naam van haar voorgangers op deze plek. Zij is gebouwd op de plaats van meerdere voorgangers, waarvan de laatste in de tweede wereldoorlog verwoest werd. De kerk is beeldbepalend gelegen in het centrum van het dorp Oeffelt, omgeven door historische bebouwing aan het Kerkplein en aan drie zijden door een begraafplaats. De kerk is gebouwd in de stijl van de eerste periode van de Bossche School, naar ontwerp van Ir. Nico van der Laan, een broer van Dom Hans van der Laan, en wordt gekenmerkt door toepassing van vormen uit de vroegchristelijke traditie. Het kunstsmeedwerk is van de hand van J. Noyons uit Utrecht, het glas-in-lood van Marius de Leeuw uit 's Hertogenbosch, het beeldhouwwerk van Niel Steenbergen uit Teteringen. Op de voorgevel een reliëf dat in de jaren '80 is aangebracht, naar ontwerp van Br. Orestes (Thomas Smids). In het laatste decennium van de twintigste eeuw is het priesterkoor vernieuwd naar ontwerp van Rik van der Laan, een zoon van de architect, in een stijl geïnspireerd op de Bossche School.
Omschrijving
Kerkgebouw in driebeukige basilicavorm, geheel opgetrokken uit mergelsteen met toepassing van beton voor raamstrekken en lijsten. Het schip heeft een zadeldak, gedekt met gesmoorde verbeterde Hollandse pannen; de zijbeuken en sacristie zijn plat gedekt. Aan de linkerzijde, naar achteren geplaatst, een ronde toren met laag tentdak, door een korte gang verbonden met de kerk; onderin de toren de doopkapel. De vlakke koorgevel heeft een thermenraam met in glas-in-lood een kruis, de zijgevels hooggeplaatste, met drieën gekoppelde ramen, de lichtbeuk vierkante vensters en de toren langwerpige, allen gevuld met glas-in-lood met gestileerde motieven uit de natuur. In één van de glas-in-loodvensters een madonnavoorstelling. Aan beide zijgevels uitgebouwde biechtstoelen; tegen de biechtstoel rechts bevindt zich de gedenkplaat voor in de oorlog omgekomen Oeffeltse burgers; aan de rechter zijgevel, naar achter geplaatst, de sacristie die tweedelige gekoppelde vensters heeft en een houten buitendeur, en door een korte gang verbonden is met de kerk. De voorgevel heeft ter plaatse van de zijbeuken spaarvelden en voor het schip een open voorhal met kolommen in hetzelfde ritme. In de hal een forse houten toegangsdeur met geprofileerde omlijsting, en een gevelsteen met daarboven de eerste steen van de verwoeste kerk. In het interieur vlakke plafonds. Ronde zuilen met deklijst scheiden de zijbeuken af. In het schip twee rijen banken die voor de kerk zijn ontworpen. De zangerstribune heeft een houten borstwering met reliëf. Aan weerszijden van de ingang zijn natuurstenen kwart achthoekige wijwatervaten in de hoek van de muur geplaatst. In de verlaagde doopkapel op een verhoging een natuurstenen zeshoekig doopvont met messing siersmeedwerk. Achter het aangepaste priesterkoor tegen de koorwand een stenen ombouw met deurtjes waarin het van siersmeedwerk voorziene tabernakel. Op de zijaltaren, tegen de achterwand van de zijbeuken beelden van respectievelijk de H. Maria en het H. Hart. Het vlakke houten plafond van de sacristie rust op ronde zuilen met deklijst.
Waardering
Kerkgebouw in de stijl van de vroege Bossche School, van algemeen cultuur- en architectuurhistorisch en stedenbouwkundig belang als essentieel toonbeeld van de wederopbouwperiode in Nederland:
- als gaaf en herkenbaar voorbeeld van toepassing van traditionele vormen in de vernieuwende ontwerpprincipes van de Bossche School
- vanwege het bijzondere materiaalgebruik, namelijk mergel
- als typerend en voldragen voorbeeld uit de eerste periode uit het oeuvre van architect Nico van der Laan
- vanwege de bijzondere esthetische kwaliteiten in samenhang met de toegepaste kunst
- vanwege de karakteristieke ronde toren, die het dorp reeds van veraf identiteit verleent
- vanwege de harmonische inpassing in de historische bebouwing van het kerkplein, op een reeds eeuwenlang met een kerk bebouwde plek, omgeven door een begraafplaats.
Cultuur Historische Waardekaart
- Bouwperiode: 1954-1956
- Bouwstijl: Bossche school
- Bijzonderheden: Toegevoegd n.a.v. een inventarisatie van de Rijksdienst voor de Monumentenzorg, 2004
- Plattegrond: Basilica en vierkant bijgebouw
- Dak en Bedekking: zadeldak met pannen
- Toren: losse ronde klokkentoren met 4 uurwerken
- Materiaalgebruik: grote blokken natuursteen, houten deuren, natuurstenen vloer
- Bijzonderheden: open portico, 2 treden, rechthoekige ramen, rechts uitbouw biechtstoel,
bijgebouw is consistorie/ sacristie met kelder.
- Plattegrond: Basilica.
- Liturgisch centrum: achterzijde, axiaal bankenplan
- Materiaalgebruik: leien vloer , middenschip houten plafond, zijschepen, betonnen (geschulpt), betonnen zuilen, muren geschilderd metselwerk.
MIP omschrijving
- Naam monument: R.K. Kerk Zoete Naam Jezus
- Bouwperiode: 1954 tot: 1954
- Gevels en materialen: Mergel, beton.
- Vensters en deuren: Gekoppelde ramen, thermenraam.
- Bijgebouwen: Erachter een bakstenen bijgebouw van de in 1944 verwoeste kerk van P.J.H. Cuypers met zadeldak (leien) en hooggeplaatste spitsboogramen. Oude kerkhofmuur.
- Omschrijving: Driebeukige basiliek, opgetrokken uit mergelsteen met betonnen lijsten en raamstrekken. Het schip heeft een zadeldak, verbeterde Hollandse pannen. De zijbeuken en nevenruimten zijn plat afgedekt. Hooggeplaatste, met drieen gekoppelde ramen. Thermenraam in de koorgevel. Open voorhal met kolommen. Gevelsteen met erbij de eerste steen van de verwoeste kerk. Inwendig vlakke plafonds en ronde zuilen met deklijst. Ronde toren met laag tentdak. Eronder doopkapel.