Oldemarkt, Hoofdstraat 92 - Willibrordus

Bezig met het laden van de kaart...

Algemene gegevens
Naam kerk:	Willibrordus
Genootschap:	Rooms Katholieke Kerk
Provincie:	Overijssel
Gemeente:	Steenwijkerland
Plaats:	Oldemarkt
Adres:	Hoofdstraat 92
Postcode:	8375AP
Inventarisatienummer:	00479
Jaar ingebruikname:	1883
Architect:	Alfred Tepe (1840 - 1920)
Huidige bestemming:	kerk
Monument status:	Rijksmonument 39902

Geschiedenis

Neogotische kerk met toren.

Vroegere kerken: De eerste kerk, de 15de-eeuwse Nicolaaskerk, bestaat nog steeds, maar is sinds de Reformatie in protestantse handen. In de 17de en 18de eeuw werden missen gevierd in huizen en boerderijen in de omgeving. In 1804 werd door de katholieken van Oldemarkt een verzoek ingediend om een kerk in het dorp te mogen bouwen, maar het duurde tot 1828-1829 vooraleer dit plan gerealiseerd kon worden. Deze kerk, die op de plaats van de huidige stond, was aanvankelijk toegewijd aan de H. Nicolaas (aldus Van der Aa in 1846) en pas later in de 19e eeuw aan de H. Willibrordus. Na afscheiding van Steggerda en Steenwijkerwold werd Oldemarkt in 1825 een zelfstandige statie (aldus Voets; Leeuwenberg vermeldt een oprichtingsakte uit 1850).

Monumentomschrijving Rijksdienst

R.K. Kerk van de H. Willibrordus. Driebeukige neogotische hallenkerk zonder transept; het lagere, driezijdig gesloten koor geflankeerd door absiden. Ronde pijlers en gemetselde kruisribgewelven. Toren, versierd met drie nissen in ieder gevelvlak, aan de zuidzijde geflankeerd door een driezijdig uitgebouwde traptoren. Ingesnoerde naaldspits. Gebouwd in 1883 door A.Tepe. Oorspronkelijke polychromie, beglazing en meubilering in de trant van het St. Bernulphusgilde grotendeels bewaard. Het oude uurwerk is niet meer aanwezig. Het staat in het Gemeentehuis van Oldemarkt opgesteld.

Gebouwomschrijving SKKN

Het kerkgebouw aan de Hoofdstraat 92 dateert uit 1882-1883 en is een ontwerp van architect A. Tepe. Aannemer was H. van Schadewijk te Soest. De eerste steen werd gelegd op 15-7-1882 en op 11-7-1883 werd de kerk door mgr. Snickers gewijd. Herstel van de toren vond plaats in 1955 door de fa. Ribberink (familie van de pastoor). In 1956 werd het interieur onder handen genomen, waarbij o.m. de preekstoel werd verplaatst en de muren en gewelven van het koor werden geschilderd. Midden jaren 1960 kwam er een celebratiealtaar (met gezicht naar het volk) en rond 1968 zijn beelden en andere overtollig geachte voorwerpen bij opbod verkocht. In 1969 werd de toren gerestaureerd en kwam de kerk op de Rijksmonumentenlijst (volgens Jurna was dat in 1963). Ter gelegenheid van het eeuwfeest van de kerk in 1983 werd de kerk opgeknapt en verschillende beelden en de staties gerestaureerd. In 1993(-1995) vond een algehele restauratie van de kerk plaats, waarbij onder meer de preekstoel werd overgeplaatst. Een plattegrond van de kerk is afgebeeld op de omslag van Jurna (2000).

Oude interieurfoto's in: - Kalf, p. 120 (situatie voor 1903 toen er consoles tegen de zuilen werden geplaatst) - Van de Vegt, p. 55 (opname 1924) - Van de Vegt, p. 32 (opname XXb (na 1915)) - Van de Vegt, p. 41 (opname kort na 1956 = ansichtkaart coll. van Leersum/SKKN) - Van de Vegt, p. 77 (opname 1985)

De pastorie links van de kerk werd in 1909 gebouwd door de plaatselijke aannemers F. Wiersma en J. Bult, zonder tussenkomst van een architect. Rond 1950 werd het platte dak vervangen door de kap die er nu op staat. (foto's van de oude en nieuwe situatie in Van de Vegt, p. 47-48; van de vroegere pastorie op p. 16).

De elders in het dorp (Dal 5) gelegen R.K. begraafplaats (niet geïnventariseerd) is aangelegd in 1870 en voorzien van een kapelletje. (foto in Van de Vegt, p. 46). Het houten kruisbeeld is niet lang daarna geschonken door Jacob Bult. De bel in het torentje van de kerkhofkapel is een door pastoor Scholten op Ameland gejutte scheepsbel van het stoomschip Orion. Deze begraafplaats is een Gemeentelijk monument.